1. Koagulacja - istota i urządzenia stosowane.
Koagulacja- jest to proces łączenia się cząsteczek koloidu w większe konglomeraty i wytrącania się ich w postaci osadu;
Jest stosowana w oczyszczaniu wód powierzchniowych, rzadziej infiltracyjnych i podziemnych. W wyniku koagulacji usuwane są z wody cząstki trudno opadające oraz koloidalne decydujące o mętności wody (koloidy hydrofobowe) lub intensywności jej barwy (koloidy hydrofilowe).
Celem koagulacji jest usunięcie koloidów (10-7 – 10-6 cm, ładunek „-„) , obniżenie barwy, mętności, utlenialności, OWO. Koagulacja= destabilizacja + flokulacja (aglomeracja)
Im potencjał elektrokinetyczny koloidu > tym trudniej przeprowadzić destabilizację
ξ 70 mV stabilny koloid, ξ 30 powinna zajść koagulacja, ξ 0 koagulacja
Do wody dodaje się koagulanty zawierające produkty o ład „+”, tj. sole glinu i żelaza.
Poza tymi produktami „+” powstają Al(OH)3 i Fe(OH)2, które działają jako sorbenty zdestabilizowanych koloidów i łącznie z nimi tworzą zawiesiny pokoagulacyjne- kłaczki
Al2(SO4)3 2Al3+ + 3 SO42-
2 Al3+ + 2 H2O Al(OH)2+ + 2 H+ itd.
Jeżeli woda ma zbyt dużą zasadowość to koagulant nie ulegnie hydrolizie i woda jest zbyt miękka, wtedy trzeba dodać alkalia. Podczas koagulacji następuje zakwaszenie wody i zużycie zasadowości. W następstwie tych zmian w wodzie po koagulacji obecny jest dwutlenek węgla agresywny. Koagulacja to proces zmniejszający dyspersję koloidów i zapewniający powstanie ich aglomeratów i usunięcie ich w procesie sedymentacji i filtracji.
I fazie- występuje bezpośrednio po dodaniu koagulanta, trwa 2-3min, przebiegają reakcje chemiczne i fizyczne prowadzące do destabilizacji cząsteczek koloidalnych, następuje zmniejszenie potencjału elektromagnetycznego
II fazie- trwa 20-30min/45min, zwana flokulacją, w wyniku transportu i zderzeń cząstek z destabilizowanych powstają kłaczki, które mogą być skutecznie usuwane z wody w procesach sedymentacji/flotacji i filtracji.
Zjawiska przebiegające podczas koagulacji:
stabilne koloidy (destabilizacja) niestabilne mikrokłaczki (transport i aglomeracja) aglomeraty (częściowa deaglomeracja) stan ustalony
Wśród koagulantów można wyróżnić: niezhydrolizowane wstępnie (siarczan glinu (III), glinian sodu) oraz wstępnie zhydrolizowane (chlorki poliglinu).
Koagulacja zależy od:
- pH,
- temperatury,
- rodzaju i dawki koagulantu,
- warunków hydraulicznych panujących w fazie destabilizacji oraz fazie flokulacji,
- czasu trwania faz.
kontaktowa (w osadnikach, w złożu filtracyjnym, gdy zanieczyszczenia stałe),
powierzchniowa,
powierzchniowa w złożu filtra kontaktowego (małe zaniecz żeby nie trzeba było płukać)
objętościową (w komorze szybkiego mieszania, gdy duże i zmienne zanieczy)
Urządzenia:
- kom szybkiego mieszania- 2-3min, hydrauliczne mieszanie
2. Cele dezynfekcji i jaki dezynfektant zaleciłabyś?
Dezynfekcja to proces niezbędny, gdy sieć wodociągowa jest rozległa. Jest to proces dotyczący wody powierzchniowej jak i podziemnej.
Fizyczna (gotowanie, pasteryzacja, promieniami UV, stosowanie ultradźwięków) Chemiczna polega na dawkowaniu do wody utleniaczy chemicznych, które nazywamy dezynfektantami, które charakteryzują się dużymi zdolnościami utleniającymi i muszą mieć dużą siłę biobójczą oraz powinny być trwałe - nie ulegać rozkładowi bez czynnika dezynfekującego może nastąpić namnażanie mikroorganizmów. Przed dezynfekcją trzeba usunąć zanieczyszczenia, woda nie może mieć zawiesin, bo one utrudniają dostęp czynników dezynfekujących. Zależy od:
- pH, szczególnie gdy stosuje się chlor.
- temperatury- im wyższa, tym procesy chemiczne zachodzą szybciej.
- stężenia i ilość czynnika dezynfekującego.
2 cele dezynfekcji:
- zniszczenie mikroorganizmów patogennych i ich form przetrwalnikowych,
- zapobieganie wtórnemu rozwojowi mikroorganizmów w sieci wodociągowej. Dezynfektanty:
- wg zdolności utleniających
O3 > ClO2 > Cl2 > chloraminy
- wg zdolności dezynfekujących
O3 > ClO2 > chlor wolny > chloraminy Chlor wolny= ∑ C12 + HOCl+ OC1-
- wg stabilności i efektywnego działania dezynfekcji (wg trwałości)
chloraminy > ClO2 > chlor wolny > O3
Zaproponowałabym dezynfekcję ClO2, gdyż nie przyłącza się do związków, stara się utleniać, a więc nie powoduje powstawania chlorowanych związków organicznych.
W przypadku chloru, chloramin i ozonu mogą powstać produkty uboczne dezynfekcji, które często są rakotwórcze. Dezynfektant ten jest drogi, ale za to ma dużą siłę utleniającą i biobójczą. Nie powoduje powstawania chlorofenoli ani chloramin.
3. Zasadowość M = 1,5 - zaproponuj odkwaszanie wody i uzasadnij dlaczego tak.
Celem odkwaszania jest usunięcie dwutlenku węgla agresywnego, czyli przywrócenie wodzie stanu równowagi węglanowo- wapniowej. Gdy zaś M < 2 mval/ dm3 stosuje się wysokosprawne złoża ociekowe, a resztę dwutlenku węgla można związać chemicznie. Złoża te są: wielostopniowe (półkowe) i jednostopniowe (bezpółkowe).
Inny podział złóż to:
- z naturalnym ciągiem,
- ze sztucznym ciągiem.
Złoże ociekowe na półce są usypane jakieś materiały, np. drewno. Wypełnienie pólek od 30 do 40 cm, odległość między pólkami do 0,5 m.
Metodami chemicznymi usuwania CO2 agresywnego są natomiast: dawkowanie ługu do wody, wapna (mleko lub woda wapienna) lub węglanu sodu. Zaproponowana metoda poza usunięciem CO2 agresywnego, czyli wzrost zasadowości, stwarza warunki do utlenienia żelaza.
4. Odżelazienie - reakcje
A) HYDROLIZA
Fe(HCO3)2 + 2H2O Fe(OH)3 +2H2CO3 2H2O+2CO2 ↑ lub
FeSO4 + 2H20 Fe(OH)2 +H2SO4
B) PROCES UTLENIANIA
2Fe(OH)2 + 1/2O2 2Fe(OH)3 ↓
C) CHLOROWANIE
2Fe2+ +C12 +6H2O2Fe(OH)3↓+ 2C1- +6H+
C120 + Fe2+ 2 Cl- + 2Fe3+
Cl20+2e- 2Cl-
2Fe2+-2e- 2Fe3+
D) UTLENIANIE NADMANGANIANEM POTASU
3Fe2++KMnO4+7H2O3Fe(OH)3 ↓+Mn02↓+K++5H+
6. Dlaczego przed dezynfekcją należy usunąć związki organiczne?
Związki organiczne wraz z chemicznymi dezynfektantami tworzą uboczne produkty dezynfekcji, które najczęściej są kancerogenne. W przypadku chloramin powstają: bromiany, brotnodichlorometan, chloraminy, chloryny, tetrachlorometan. Irichloroaldellyd octowy, formaldehyd (rakotwórczy), trihalometany, trichloronietan ilp.
7. Sorpcja - jak usuwamy rozpuszczalne związki organiczne?
Stosowana jest, gdy inne procesy (koagulacja, sedyment, filtracja) nie dają rezultatu , np. na terenach zalesionych, głównie dla wód pomierzch. Włączenie jej do układu oczyszcz wody po utlenianiu chem pozwala na zmniejszenie stężenia „wtórnych” zanieczyszczeń, którymi są uboczne produkty utl chem. Stosowana w celu usunięcia:
- zanieczyszczeń org pochodzenia antropogenicznego
- prekursorów ubocznych prod dezynfekcji, utleniania chemicznego
- org substratów pokarmowych z wody w celu zapobiegania rozwojowi mikroorganizmów heterotrof. w sieci wodociągowej
- ubocznych produktów utleniania chemicznego
- substancji pochodzenia naturalnego w tym tych, które powodują obcy smak i zapach
Adsorbentem jest wegiel aktywny. Proces ten jest też jedną z metod dechloracji wody.
Sorpcja polega na tym, że granulowany lub ziarnisty węgiel akt stanowi podłoże dla mikroorganizmów powodujących biochemiczny rozkład zw organicznych obecnych w oczyszczanej wodzie, co zwiększa stopień usuwania zanieczyszczeń
Ads chemiczna- polega na chemicznym łączeniu się cząstek adsorbatu z powierzchnią adsorbentu Warunkujące ją siły są siłami kowalencyjnymi
Ads fizyczna- łatwo jest oddzielić subst zaadsorbowaną z pow adsorbentu
Ads z roztworów wodnych na adsorbentach porowatych- (węglach aktywnych) jest procesem dyfuzyjnym polegającym na jednokierunkowym transporcie adsorbatu
BAF- sorpcja na biol złozach aktywnych, musza być płukane i napowietrzane
Aby zwiększyć skuteczność sorpcji, przed złożem dodaje się ozon (wstępne ozonowanie), który powoduje transformacje niebiodegradowalnych zanieczyszcz org w biodegradowalne
8. Kiedy używa się tych procesów w oczyszczaniu wód podziemnych?
a) koagulacja
b) sedymentacja
c) utleniania wstępne
Ad.l Dlaczego na filtrach powolnych nic stosujemy chemii?
Filtry powolne zwane są również filtrami biologicznymi, ponieważ podczas filtracji przez złoże filtracyjne zachodzą zarówno procesy fizyczne jak i biologiczne.
Cykl filtracji może wynosić od l do 6 miesięcy. Przy tak długiej pracy na powierzchni jak i wewnątrz złoża filtracyjnego rozwijają się bakterie saprofityczne tworzące na powierzchni złoża błonę biologiczną. Bakterie spełniają bardzo ważną rolę w procesie oczyszczania wody w czasie filtracji. Procesy biochemiczne zachodzące w złożach filtrów powolnych są podobne do procesów samooczyszczania się wody przebiegających w wodach powierzchniowych oraz w warstwie gleby.
Wykluczone jest więc dawkowanie do wody przed filtrami powolnymi chemikaliów, co mogłoby prowadzić do zniszczenia mikroorganizmów tworzących błonę biologiczną. Dlatego na filtrach powolnych nie stosujemy chemii.
Ad.2 Proces katalitycznego odmanganiania?
Katalityczna reakcja utleniania manganu Odmanganianie wody w złożu wpracowanym przebiega w wyniku sorpcji katalitycznej. Mangan jest sorbowany na powierzchni ziarn złoża w postaci wodorotlenków. Zdolność sorpcyjna MnO2 w stosunku do jonów Mn(II) w środowisku słabo alkaicznym wynosi powyżej 0,5 mola Mn(ll)/mol MnO2. Reakcja katalityczna utleniania manganu przebiega następująco:
Mn(OH)2+MnO(OH)2+H2O Mn2O3+2H2O
Mn(OH)2+ 2MnO(OH)2 Mn3O4(OH)2 +2H2O
Mn2O3+ 1/2O2+2H2O 2MnO(OH)2
Mn3O4(OH)2+2H2O+ 1/2O2 3MnO(OH)2
Jak wynika z powyższych reakcji, Mn(II) dopływający z oczyszczaną wodą utlenia się do Mn(III) (Mn2O3) i częściowo Mn(III) (Mn3O4(OH)2) w wyniku redukcji wytraconego w złożu MnO(OH)2. Produkty utleniania Mn(II) oraz redukcji Mn(lV) utleniane są następnie do Mn(IV) tlenem rozpuszczonym obecnym w wodzie. Wytrącona powloką MnO2 * H2O katalizuje utlenianie kolejnych ilości Mn(II) obecnych w wodzie dopływającej na wpracowane złoże filtracyjne.
Ad. 3 Ciąg technologiczny dla odpow. parametrów?
Ad. 4 Dlaczego ozon nie stosujemy jako jedynego dezynfekanta?
Ma bardzo dobre zdolności utleniające i dezynfekujące, ale jest nietrwały. Rozpada się w czasie zależnym od składu wody.
Ozon rozkłada duże związki org na małe biodegradowalne, ale, że jest nietrwały to po jakimś czasie jego działania należy dodać kolejny czynnik dezynfekujący, który dokończy zaczęty przez ozon proces dezynfekcji.
Ad.5 Od czego zależy prędkość sedymentacji (wzór)?
Sedymentacja-jest to proces opadania cząstek. Opadanie cząstek w wodzie jest zjawiskiem złożonym i Zależy od ich:
stężenia; gęstości; kształtu; temp.; prędkości i kierunku przepływu wody.
Wzór na prędkość opadania (sedymentacji) uzyskuje się przyjmując, że siła ciężkości (G) jest równa oporowi (R) stawianemu cząstce przez ciecz w czasie jej opadania.
$$v_{s} = \sqrt{\frac{4d(\rho_{c} - \rho)}{\xi\text{λρ}} \bullet g}$$
gdzie: vs- prędkość sedymentacji; d- średnica cząstki; g- przyśpieszenie ziemskie (g=9,81 [m/s2]); p- gęstość wody (p= 1000[kg/m3]); λ- współcz. oporu; pc- gęstość cząsteczki. Prędkość sedymentacji jak wynika z powyższego wzoru zależy od: średnicy cząstki, gęstość cząsteczki, gęstość wody i współcz. oporu.
Ad.6 Co to jest koagulacja, typy koagulacji?
Koagulacja- jest to proces łączenia się cząsteczek koloidu w większe konglomeraty i wytrącania się ich w postaci osadu;
Jest stosowana w oczyszczaniu wód powierzchniowych, rzadziej infiltracyjnych i podziemnych. W wyniku koagulacji usuwane są z wody cząstki trudno opadające oraz koloidalne decydujące o mętności wody (koloidy hydrofobowe) lub intensywności jej barwy (koloidy hydrofilowe). Koagulację prowadzi się koagulantami zawierającymi produkty o ład „+”, tj. sole glinu i żelaza.
Poza tymi produktami „+” powstają Al(OH)3 i Fe(OH)2, które działają jako sorbenty zdestabilizowanych koloidów i łącznie z nimi tworzą zawiesiny pokoagulacyjne- kłaczki
Koagulacja zachodzi w dwóch fazach:
I fazie- występuje bezpośrednio po dodaniu koagulanta, trwa 2-3min, przebiegają reakcje chemiczne i fizyczne prowadzące do destabilizacji cząsteczek koloidalnych, następuje zmniejszenie potencjału elektromagnetycznego
II fazie- trwa 20-30min/45min, zwana flokulacją, w wyniku transportu i zderzeń cząstek z destabilizowanych powstają kłaczki, które mogą być skutecznie usuwane z wody w procesach sedymentacji/flotacji i filtracji.
Zjawiska przebiegające podczas koagulacji:
stabilne koloidy (destabilizacja) niestabilne mikrokłaczki (transport i aglomeracja) aglomeraty (częściowa deaglomeracja) stan ustalony
Typy koagulaci: objętościowa; kontaktowa; powierzchniowa.
Objętościowa i kontaktowa (prowadzone w osadnikach kontaktowych),
W koagulacji objętościowej faza flokulacji jest w komorach wolnego mieszania, kłaczki (aglomeraty) usuwane są z układu
W kontaktowej flokulacja następuje w warstwie osadu zawieszonego, kłaczki (aglomeraty) usuwane są częściowo, resztę stanowi warstwa osadu zawieszonego
Powierzchniowa może być realizowana w złożu filtrów pospiesznych, przy przepływie oczyszczanej wody przez złoże filtracyjne w kierunku z góry na dół lub odwrotnym. W tym ostatnim przypadku proces zwany jest filtracją kontaktową.
Ad.8 Różnica pomiędzy flotacją a flokulacją?
Flotacja- proces rozdziału rozdrobnionej różnoziamistej mieszaniny materiałów stałych, przy wykorzystaniu niejednorodnego powinowactwa do wody jej elementów składowych, które w utworzonej zawiesinie wodnej przy stałym zwilżaniu unoszą się wraz z wytwarzaną w flowniku pianą, przy silniejszym opadają na jego dno. Celem flotacji stosowanej w oczyszczaniu wody jest rozdział fazy stałej (cząsteczek zawieszonych) od fazy ciekłej (wody). Flotacja może być stosowana zamiast sedymentacji (wtedy, gdy usuwane cząstki stałe maja gęstość mniejszą od wody, lub gdy różnica gęstości zawiesin i wody jest niewielka)
Flokulacja- łączenie się w wyniku transportu i zderzeń cząstek z destabilizowanych, ziaren ciała stałego, zdyspergowanego w ośrodku ciekłym, w większe agregaty- kłaczki, które mogą być skutecznie usuwane z wody w procesach sedymentacji/flotacji i filtracji.
Ad.9 Odkwaszanie ze względu na zasadowość?
Odkwaszanie polega na usuwaniu z niej agresywnego CO2.
Odkwaszanie realizuje się w procesie napowietrzania (otwarte lub ciśnieniowe). Intensywność odkwaszania wody zależy od jej zasadowości.
W wodach o większej zasadowości znaczną część wolnego dwutlenku węgla stanowi przynależny CO2 i z tego względu w takiej wodzie może pozostać więcej dwutlenku węgla, nie nadając jej agresywnego charakteru.
Zasadowość wody decyduje jakie napowietrzanie zastosować:
zasM > 5[val/m3]- ciśnieniowe;
zasM < 5[val/m3]- otwarte.
Zas M= 4-5[val/m3]- wytryski sitowe;
zasM= 3-4[val/m']- dysze napowietrzające;
zasM= 2-3[val/m3]- złoża ociekowe;
zasM<2[val/m3]- oprócz napowietrzania wiążemy za pomocą wapnia.
po napowietrzeniu otwartym należy stosować chemiczne wiązanie dwutlenku węgla, gdyż usunięcie pozostałego agresywnego dwutlenku węgla metodą napowietrzania jest trudne. Po napowietrzaniu wody w wymienionych urządzeniach zawsze należy sprawdzić czy pozostał w wodzie jedynie przynależny dwutlenek węgla. Jeżeli warunek ten nie jest spełniony, to obecny agresywny CO2 należy związać chemicznie.
Ad. 10 Układ technologiczny wody powierzchniowej?
Ad. 11 Zaprojektować uktad?
Ad. 12 Różnica pomiędzy filtracją powolną, a pospieszną?
powolna | pospieszna | |
---|---|---|
Prędkość | 0,1-0,3m/h | 5-10 (15)m/h |
Dla wód | powierzch | Powierz i podz |
Pow | B. duża | Mniejsze |
l. warstw | 1 | 1 lub więcej |
Proc biol | biodegradacja | Brak |
Obecność reagentów | niedopuszcz | Mogą być |
Płukanie | Usuwana górna warstwa | Wodą, wodą i powietrz |
Dop. Straty ciś | 0,5-1,5 mH2O | 3-5mH2O |
Kier przepł wody | Z góry do dołu | Obydwa |
Rodzaj | grawitacyjne | Grawit i ciś |
Cykl filtracji | 1-6mieś | 34 |
Usuwane subst org | rozpuszcz | nierozpuszcz |
Zaw CO2 i O2 | ↑CO2 ↓O2 | Brak zmian |
Wys. złoża | 0,7-1,5m | ≤2 m |
Średni ziaren | małe | większe |
usuwanie | Wirusy, bakterie 99%, barwa 30%, utlenialność 60%, M 1-2NTU |
13. Od czego zależy cykl filtracji?
Cykl filtracji to czas pracy złoża między kolejnym jego płukaniem, zależy od:
- parametrów złoża (uziarnienia)
- stężenia zawiesin w wodzie dopływającej na filtry (poziom zaniecz, wody dopływającej na filtry),
- stosowanej prędkości filtracji
14. Filtry grawitacyjne i ciśnieniowe
Oba są filtrami pospiesznymi.
Grawitacyjne:
- otwarte, prostokątne
- woda przepływa wyłącznie pod działaniem różnicy poziomów swobodnych zwierciadeł wody nad złożem filtru i w zbiorniku wody przefiltrowanej
Ciśnieniowe:
- zamknięte, cylindryczne
- woda przepływa pod ciśnieniem
15. Odmanganianie – reakcje
Mn(OH)2+MnO(OH)2+H2O Mn2O3+2H2O
Mn(OH)2+ 2MnO(OH)2 Mn3O4(OH)2 +2H2O
Mn2O3+ 1/2O2+2H2O 2MnO(OH)2
Mn3O4(OH)2+2H2O+ 1/2O2 3MnO(OH)2
16. Różnice w składzie wód powierzchniowych i podziemnych
Wody podziemne:
- stały skład chemiczny i fizyczny
- lepszy skład niż powierzchniowe
- bardziej zasolone
- zmineralizowane
- zwykle zwiększone stężenia Fe i Mn
- mogą być obecne H2S i CH4
- zawierają CO2
- im głębiej tym mniej tlenu rop.
- obecne nadmierne ilości NO3 i podwyższone NH4
- brak zanieczyszczeń organicznych
- wody głębokie zawierają chlorki, jony Ca, Mg, N2 i K
Wody powierzchniowe:
- zmienny skład chem.
- wyst. zanieczyszczenia organiczne lub nieorganiczne (rozpuszczone, zawieszone, koloidy)
- śladowe ilości żelaza, mała zaw. manganu
- podwyższona mętność
- podwyższona barwa
- zwykle obecność tlenu rozpuszczonego
- najczęściej brak CO2
- duży poziom skażenia zw. organicznymi
- skażenie bakteriologiczne
- przy dostatecznej ilości tlenu znajdują się bakterie nitryfikacyjne
- związki azotu: dominują formy nieorganiczne
17. Sedymentacja a flotacja
Sedymentacja- cząstki opadają. Flotacja- cząstki unoszą się na powierzchnię.
Sedymentacja– proces wykorzystywany do usunięcia z wody cząstek o gęstości większej niż gęstość wody, a więc cząstek opadających. Wyróżniamy opadanie cząstek ziarnistych i kłaczkowatych.
Flotacja może być stosowana zamiast sedymentacji wtedy, gdy usuwane cząstki stałe mają gęstość mniejszą niż woda, lub gdy różnica gęstości zawiesin i wody jest niewielka (zawiesiny- mikroorganizmy fitopl., silnie zdyspergowane cząstki o strukturze kłaczkowatej, cząstki włókniste).
Flotacja – metoda rozdziału rozdrobnionych substancji stałych, w której kryterium rozdziału jest różnica w zwilżalności ciała stałego przez ciecz. W praktyce przemysłowej ciałem stałym najczęściej jest kopalina, a cieczą woda. Rozdrobniony materiał wsypuje się do zbiornika flotacyjnego zasilanego od spodu strumieniem powietrza. Cząstki trudno zwilżane otaczają się w większym stopniu pęcherzykami powietrza niż łatwo zwilżane, dzięki czemu unoszą się na powierzchnię, skąd są zbierane w postaci szlamu.
18. Gdzie podajemy wapno w układach technicznych
Zużycie Ca >250kgCa/d mleko, gdy <250 woda wapienna
Wapno może być dawkowane w dwóch miejscach układu technologicznego:
a) przed koagulacją, jeśli naturalna zasadowość wody jest za mała i uniemożliwia całkowitą hydrolizę dawkowanego koagulantu.
b) po procesie koagulacji w celu związania dwutlenku węgla agresywnego.
19. Dezynfekcja – wady i zalety
Zalety:
- zniszczenie mikroorganizmów chorobotwórczych oraz ich form przetrwanych w oczyszczanej wodzie przez nieodwracalną destrukcję komórek, zakłócenie procesów metabolicznych w wyniku unieczynnienia enzymów, zakłócenie biosyntezy i wzrostu, spowodowane brakiem możliwości syntezy białek, kwasów nukleinowych, koenzymów i błony komórkowej.
- zabezpieczenie wody w sieci wodociągowej przed jej wtórnym skażeniem mikrobiol.
Wady:
20. Reakcje koagulacji
Al2(SO4)3 2Al3+ + 3 SO42-
2 Al3+ + 2 H2O Al(OH)2+ + 2 H+ itd.
A więc:
Al2(SO4)3 + 6 H2O 2 Al(OH)3 + 6H+ + 3 SO4 2- z tego
H2SO4 + Ca(HCO3)2 CaSO4 + 2 H2CO3 z tego 2 H2O + 2 CO2 agr
Lub FeSO4 + 2H2O Fe(OH)2 + SO4 2- + 2 H+
21. Gospodarka odpadami ścieków
22. Dobór uziarnienia w urządzeniach wielowarstwowych
Dobieramy tak, aby w wyniku płukania nie nastąpiło wymieszanie warstw. Warunek ten będzie zachowany, gdy po płukaniu prędkość opadania najmniejszych ziaren warstwy (dolnej) niższej, będzie większa niż prędkość opadania największych ziaren warstwy wyższej.
23. Prędkość opadania cząstek w ruchu laminarnym
10-4 < Re < 0,4 (2,0) λ= 24/Re
$$v_{s} = \sqrt{\frac{4d(\rho_{c} - \rho)}{\xi\text{λρ}} \bullet g}$$
$$v_{s} = \frac{1}{18}\text{g\ }d^{2}\frac{\rho_{c} - \rho}{\mu}$$
26. Czemu po koagulacji trzeba usunąć CO2
Gdy koagulantem jest nieshydrolizowany siarczan glinu musi zajść destabilizacja, aby powstał sorbent, który połączy się z „+’ produktami tworząc kłaczki, które można usunąć
Al2(SO4)3 2Al3+ + 3 SO42-
2 Al3+ + 2 H2O Al(OH)2+ + 2 H+ itd.
A więc:
Al2(SO4)3 + 6 H2O 2 Al.(OH)3 + 6H+ + 3 SO4 2- z tego
H2SO4 + Ca(HCO3)2 CaSO4 + 2 H2CO3 z tego 2 H2O + 2 CO2 agr
Dodany koagulant powoduje obniżenie pH, czyli zużycie zasadowości wody, a powstały kw. węglowy powoduje mętność. CO2 nadaje wodzie korozyjność, dlatego trzeba go usunąć
27. Kiedy płuczemy złoża w filtracji pospiesznej
- gdy trzeba je oczyścić z zanieczyszczeń (zatrzymane zawiesiny) nagromadzonych w czasie filtracji
- kiedy straty ciśnienia sa już duże
- kiedy jakość uzyskanego filtratu sie pogarsza.
28. Optymalna dawka koagulantu
Do wody dodaje się koagulanty zawierające produkty o ład „+”, tj. sole glinu i żelaza.
Poza tymi produktami „+” powstają Al(OH)3 i Fe(OH)2, które działają jako sorbenty zdestabilizowanych koloidów i łącznie z destabilizowanymi tworzą zawiesiny pokoagulacyjne „kłaczki”
Al2(SO4)3 2Al3+ + 3 SO42-
2 Al3+ + 2 H2O Al(OH)2+ + 2 H+ itd.
Optymalna dawka neutralizuje ład koloidu, zmniejsza barwę, mętność, OWO i utlenialność
Im większa dawka, tym efektywniejszy proces, ale nie można przedobrzyć, bo będzie za dużo produktów „+” i trzeba będzie szukać anionu, który zneutralizuje koloid
Tańszy jest Fe2+, ale lepiej go utlenić do Fe3+
29. Schemat układu wód podziemnych z żelazem w formie nieorganicznej
30. W jakich procesach usuwa się Mn i Fe
31. Zanieczyszczenia wód podziemnych
Organiczne pochodzenia naturalnego:
- związki humusowe
- produkty przemiany materii org żywych, związki powstałe z rozkładu org obumarłych
Organiczne pochodzenia antropogenicznego:
- fenole, ChZO, WWA, SPC
- w głębokich wodach bituminy
- lotne związki organiczne, np. tetrachloroeter, dichlorobenzen, alkilobenzen
- chorobotwórcze bakterie, wirusy, pierwotniaki
Nieorganiczne:
- CO2 agresywny
- nadmierne stężenia żelaza i manganu
- jony NO3-, NH4+
32. Filtracja pośrednia
33. Różnica popłuczyny – osad
34. Które zanieczyszczenia są usuwalne z wód podziemnych a które z powierzchniowych
35. Filtracja
Filtracja jest procesem usuwania z oczyszczonej cieczy cząstek o średnicy > 0,1 um Proces ten realizowany jest w urządzeniach nazywanych filtrami. Podczas filtracji woda przepływa w określonym kierunku i z odpowiednią prędkością przez złoże filtracyjne, które stanowi materiał porowaty.
36. Kiedy nie stosujemy osadowych komór flotacyjnych
37. Usuwanie żelaza wystepującego w popłuczynach nieorganicznych oraz w połaczeniu ze związkami organicznymi.
38. Czy w układzie urządzeń do oczyszczania wody met. koagulacji zawsze niezbędna jest wydzielona osobno komora wolnego mieszania.
Nie, w ZOW o małej wydajności (Q do10000m3/d) stosowne są osadniki pionowe zespolone z komorą wolnego mieszania. Komora wbudowana jest w środku osadnika.
39. Produkty uboczne ozonowania
Moje luźne notatki:P
WSKAŹNIKI WÓD POWIERZCHNIOWYCH
- zawiesiny (organiczne i nieorganiczne)
- koloidy (org i nieorg,, nie sedymentują)
- suma subst rozpuszczonych ZASOLENIE (kationy i aniony)
- mikroorg wskaźnikowe i patogenne
- gazy rozpuszcz w wodzie:
Tlen rozpuszcz (im więcej tym lepiej, bo zachodzi utlenianie)
CO2 (Malo agresywnego, bo jest wymiana gazowa)
N2
H2S (najwięcej przy dnie, gdzie beztlenowy rozkład materii org)
NH3 (jest mało, bo żeby NH4+ przeszło w NH3 musi być środ. alkaliczne)
WSKAŹNIKI SKŁADU FIZYCZNEGO
- temperatura
-barwa kiedyś 15g Pt/m3 dziś akceptowalna
- mętność ( powodują ją zawiesiny i koloidy i glony <1 NTU)
- zapach
- smak
WSKAŹNIKI SKŁADU CHEMICZNEGO
- pH (dopuszcz. 6,5-9,5) decyduje o korozyjności wody, w. zakwaszona rozpuszczają się subst w tym toksyczne dla ludzi
- twardość w. powierzch i podziemne są miękkie
- zasadowość ogólna, zas. M pH>4,6, zas. F pH>8,3 (brak normy)
- kwasowość ogólna pH 4,5-8,3 mineralna pH<4,5 (brak normy)
- CO2 wolny (Przyn+ agresywny), związany. Nie może być w. korozyjna
- żelazo w w. pow niewiele, norma 0,2 g/m3
- mangan norma 0,05g/m3
- zasolenie norma 250g/m3
- zw azotowe w w. pow organiczny żle i nieorg NNH4 0,5g/m3, NNO2 0,5g/m3, NNO3 50
- zw organiczne musza być usuniete przed dezynfekcją, występują gdzie żyzne gleby, humus, WWA
- zw patogenne
Są koagulanty, które nie nadają wodzie cech korozyjnych
Glinian sodu Na2Al2O4 + 4H2O 2Al(OH)3 + 2 NaOH
Czasem dodaje się siarczan glinu Na2Al2O4 + Al2(SO4)3 + Ca(HCO3)2 Al.(OH)3 + 3 Na2SO4 + Ca (HCO3)2