1) Kto jako pierwszy odróżnił prawa naturalne od praw stanowionych – sofiści.

SOFIŚCI:

-Szkoła sofistów- pierwsza szkoła filozoficzna w Atenach (V w p.n.e.)

-Sofiści- wędrowni nauczyciele, przygotowywali ludzi do życia politycznego, uczyli filozofii, retoryki, logiki. Nadali oni refleksji naukowej kierunek humanistyczny, wcześniej filozofia badała przyrodę. Sofistom przypisuje się przejście od naiwnego monizmu do krytycznego dualizmu.

-Wyróżnienie konwencji od natury. Prawa państwowe są wynikiem ustanowienia i nie są konieczne, prawa natury są konieczne. Prawa natury nie są zależne od umowy.

-W wielu środowiskach sposób myślenia Sofistów spotkał się z niechęcią. W filozofii nie nastąpił powrót do monizmu, filozofowie stali się bardziej krytyczni. Początkowo uważano, że refleksja rozwija się na zasadzie kumulacji myśli, wiedzy.

2) Niewłaściwe ustroje które wyróżnił Arystoteles – tyrania, demokracja, oligarchia.

Arystoteles podzielił ustroje pod względem dwóch kategorii:
1. jakościowego- odpowiedź na pytanie „czyje dobro realizuje władza”
- ustroje są właściwe, jeśli realizują dobro ogółu
- ustroje są zwyrodniałe, jeśli realizują dobro władzy
2. ilościowego- odpowiedź na pytanie „ ilu ludzi władzę sprawuje”
a) tyran
b) oligarchia
c) znaczna większość

Arystoteles wyróżnił 6 typów ustrojów:
(Pierwsze trzy to takie, które realizują dobro ogółu):
1. Monarchia- monarcha pomocny, opiekuńczy wobec obywateli
2. Arystokracja- elity służebne wobec obywateli
3. Politeja- wszyscy mają głos, głosuje się w interesie ogółu
(kolejne trzy realizują dobro władzy):
1. Tyrania ≠ monarchia
2. Oligarchia ≠ arystokracja
3. Demokracja ≠ politeja

3) Kto wprowadził pojęcie społeczności powszechnej - cosmopolis – stoicy.

Stoicyzm wywarł wielki wpływ na Rozwój wyobraźni socjologicznej. Stworzył uniwersalistyczna antropologie. W myśli stoickiej pojawia się koncepcja ludzkości. Człowiek jako istota o wrodzonym popędzie społ. Człowiek nie Ajko członek polis ale jako przedstawiciel rodzaju ludzkości. Zakwestionowanie podziału ludzi na wolnych i niewolników, obywateli i nieobywateli. Pojawia się pojecie społeczności powszechnej (kosmopolis), w której funkcjonują wszyscy ludzie niezależnie od pochodzenia, pozycji społecznej i stanu posiadania. W tej wizji nie ma podziałów na wolnych i niewolników itd. Pojawiają się ludzie należący do rodzaju ludzkiego , którzy mogą się od siebie różnic. Podlegają oni prawu naturalnemu, które nie jest prawem danego państwa nie jest ustanowione, spisane. Jest to prawo wiecznego rozumu, które człowiek odkrywa w swojej duszy. Ta koncepcja nie znosi podziałów społ. , ale jest wobec nich nadrzędna.

4) Kto uważał że natura ludzka jest z natury egoistyczna – Machiavelli.

Niccolo Machiavelli (1469-1527): „cel uświęca środki”; bezwzględność, przewrotność (machiavellizm). Florencja Włochy; („Książe”- wyjaśnił w jaki sposób można manipulować ludźmi i jakimi sposobami można wywierać wpływ na innych). Uważał, że natura ludzka jest z gruntu egoistyczna; ludzie u władzy muszą zakładać, że wszyscy ludzie są źli. Uzasadnia potrzebę silnego rządu trzymającego w ryzach społeczeństwo (ludzkie namiętności niezmienne od najdawniejszych czasów, zazdrość, urażona duma, chęć pogrążenia swoich wrogów, niechęć do podporządkowania się innym, skłonność do zdrady i wiarołomstwa).

Rozróżniał racje polityczne od moralnych. Władca powinien kierować się racjami politycznymi. Jego dzieła wywarły wpływ na nauki polityczne. Interesował go sposób sprawowania władzy, a nie społeczeństwo. Nie uważał państwa za wspólnotę naturalną, ale jako kreację władcy.

5) Utopie, wybierz ich autorów - More, Bacon, Camanella.

Utopie- wizje państwa i społeczeństwa.

Thomas More- („Utopia” 1516r.) za podstawę zła uważał istnienie własności prywatnej, więc stworzył idealny ustrój wyspy Utopii, gdzie nie ma własności indywidualnej. Mieszkańcy rygorystycznie przestrzegają zasady równości. Układ polityczny jest hierarchiczny, ale demokratyczny. 30 rodzin wybiera swoich urzędników (filarchów), którzy wyłaniają swoich przywódców (protofilarchowie), a na czele stoi Książe wybrany spośród 4 kandydatów wybranych przez lud. Książe ma władzę dożywotnią; może zostać usunięty za tyranię. Prawa są nieliczne i proste (tolerancja, brak własności prywatnej).

Tommaso Camanella- („Państwo Słońca” 1602) był przekonany, ze chrześcijaństwo powinno panować na całym świecie, być podstawą idealnego państwa. Władzę sprawują duchowni. Obiektem świętym jest księga zawierająca wiedzę na różnorodne tematy. Prowadzi rozbudowaną politykę wojenną, co sprawia, że wojny są zwycięskie; jednostki łamiące prawo i zasady moralności są surowo karane (nawet śmierć). Dzieło jest dialogiem między zakonnikiem, a przybyszem do Miasta Słońca.

Francis Bacon (1561-1626)- („Nowa Atlantyda” 1627) opowiada o żeglarzach płynących do Chin i Japonii, ale sztorm doprowadza ich na wyspę, gdzie istnieje państwo doskonałe. Mieszkańcy są gościnni, obdarzają przybyszów opieką. Żeglarze poznają, że założycielem był król Salomon. Mieszkańcy żyją zgodnie z zasadami moralnymi i dogmatami religijnymi: ludzie wierzą w potęgę rozumu pozwalającą na rozwój techniki oraz przejęcie całkowitej władzy nad światem. Eksperymenty naukowe i wynalazki oraz postęp prowadzą do całkowitej izolacji Atlantydy od świata zewnętrznego.

6) Kto przeciwstawiał człowieka natury człowiekowi człowieka - Rousseau.

Rousseau1712-78

Autor min. : “Umowa społeczna”, “Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi”. W jego myśli społecznej człowiek natury jest: dobry, niezależny, równy innym, szczęśliwy; człowiek człowieka jest: zdeprawowany, zdeformowany, sztuczny; człowiek kultury: musi żyć w społeczeństwie co prowadzi go do zdeprawowania i ogranicza jego autonomię. Uważał że w człowieku należy odróżnić kulturę i naturę. Kulturę człowiek otrzymuje żyjąc w kolektywie. Aby lepiej badać człowieka trzeba dotrzeć do jego natury. Stworzył wizję natury poza czasem i przestrzenią. Uwarzał że ludzie mu współcześni odeszli od natury (denaturyzacja) oraz że utrata niezależności człowieka którą psiadał w stanie natury stworzyła człowieka krytykowanego przez Rousseau. W stanie naury ludzie są zależni od innych lecz podlegają bezosobowemu prawu powstającemu z umowy społecznej zastępującej instynkty dzięki czemu społeczeństwo powstaje jako organizm. W stanie natury wszyscy byli równi. Zdaniem Rousseau możliwe jest stworzenie prawa które w pewnym sensie odtworzy niezależność i wolność ludzką ze stanu natury. Prawo to miało być wytworem wszystkich członków społeczeństwa. Myślał o stworzeniu prawa służącemu wszystkim stanom, nie tylko dla elit. Krytykował narzucanie prawa przez elity dla niższych warstw.

Czyniąc użytek z rozumu ludzie będą posiadać coraz większą władzę przez co żyć lepiej. Dzięki rozumowi świat będzie się zmieniać na lepsze.

7) Co jest źródłem postępu wg Turgota - natura ludzka.

Turgot1727-76

Uważał że źródłem postępu jest potencjał zawarty w naturze ludzkiej. Człowiek jest obdarzony zdolnością poznawania świata, gromadzenia i przekazywania wiedzy, czyli zmuszony jest do doskonalenia się co w końcu przełoży się na doskonalenie się całego społeczeństwa. Natura ludzka jest niezmienna

8) Kto jako pierwszy w oświeceniu rozwijał myśl narodu podobną do współczesnej – Herder.

HERDER

Społeczeństwo jest częścią wszechświata składa się z jednostek które nie są wyłącznie członkami społeczeństwa bo jest autonomiczna. Podkreśla indywidualność jednostek. mówi że społeczeństwo to stan naturalny jednostek bo żyją one od urodzenia we wspólnotach. Naród to wspólnota przede wszystkim kulturowa, językowa. Język pokazuje ducha narodu bo człowiek myśli jak mówi, swoje myśli wyraża przez język. Tradycja i kultura ma rolę drugoplanową. Istota państwa jest istnienie wspólnoty ludzkiej i to ona wyłania potrzebne jej władze. Dobre prawa powinny być oparte na tradycji.
Państwo jako organizm to idea uważana za utopie. Ludzkość: to byt realny, historia ludzkości to historia narodów. Ma ona przedstawiać bogactwo narodów, a nie jeden tok ewolucyjny.

9) Coś o podejściu Maistre do rewolucji.

Joseph de Maistre (1754-1821)- skrajny konserwatysta (tradycjonalista); Historia to proces ciągły i całkowicie związany z Bogiem, a rewolucja, królobójstwo i terror to dramatyczne zaprzeczenie tej ciągłości dziejowej.

Maistre był przeciwny rewolucji, ale uważał, że trzeba ją zrozumieć. Nie tyle ludzie kierują rewolucją, ale ona nimi. Rewolucję uważał za boski plan, który można usiłować zrozumieć (rozumie ją jako karę boską za występki zarówno jednostek jak i narodów). Winą Francuzów było to, że nie wypełnili swojej misji dziejowej (naród francuski miał być opoką katolicyzmu). Proces wiodący do rewolucji zaczął się wraz z reformacją. Wizja historiograficzna rewolucji.

10) Przedstawiciele liberalizmu.

Hume, John Stewaed Mill, Smith.

11) Jakie państwa w swoich badaniach opisywał Tocqueville - USA Francja.

Alexis de Tocqueville

francuski arystokrata, analityk systemu demokratycznego, komparatysta
porównywał ustroje Francji i USA : 
-Ameryka jest krajem, gdzie najlepiej zastosowano instytucje stowarzyszeń
-biurokratyzacja i centralizacja władzy go niepokoiły
Samorządy lokalne i stowarzyszenia dobrowolne-te instytucje pomagały mikrospołecznościom
-element demokracji, społeczeństwa obywatelskiego

12) Cechy socjalizmu.

Cechy wspólne socjalizmu:

- przyznanie decydującego znaczenia kwestii socjalnej;

- założenie, iż jej rozwiązanie wymaga wprowadzenia nowego ładu społecznego i gospodarczego opartego na współpracy.

- skupienie uwagi na sposobie organizowania podziału dóbr

13) Metody badań na które zwrócił uwagę Comte.

Metody badań socjologii:

*OBSERWACJA- powinna być kierowana jakąś teorią, nie może być przypadkowa, bez teorii nie wiedzielibyśmy czego szukać w badanym przez nas świecie społecznym i nie rozumielibyśmy znaczenia naszych własnych odkryć

*EKSPERYMENT- który jego zdaniem bardziej pasuje do nauk innych niż do socjologii, uważał że w zjawiska społeczne nie wolno ingerować, ale też nie wolno oddawać im kontroli

naturalny eksperyment- skutki jakiegoś zdarzenia które dzieje się w jakimś miejscu, porównujemy z miejscem gdzie takiego wydarzenia nie było,

Comte był sceptycznie nastawiony do eksperymentu.

*PORÓWNANIE- uważał, że:

1)można porównywać społeczeństwa ludzkie z niższymi społecznościami zwierzęcymi

2)możemy porównywać społeczeństwa w różnych krajach świata

3)można też porównywać różne stadia rozwoju społeczeństw w różnych okresach(metoda historyczno -porównawcza)

14) W którym stadium miejsce istot nadprzyrodzonych zajmują abstrakcyjne siły - stadium metafizyczne.

stadium METAFIZYCZNE:

-stadium przejściowe

-ta faza istnieje tylko dlatego, że bezpośredni przeskok ze stadium teologicznego do pozytywnego byłby zbyt dużym szokiem

-miejsce istot i sił nadprzyrodzonych zajmują siły abstrakcyjne np. przyroda(coś jest dziełem przyrody)- nie przypisuje im się cech nadprzyrodzonych

15) Kto wyróżnił w rozwoju ludzkości fazy dzikość, barbarzyństwo, cywilizacja – Morgan.

16) Coś o fazach ewolucji Spencera.

Spencer wyróżniał trzy fazy i trzy rodzaje ewolucji :
1. nieorganiczną,
2. organiczną,
3. ponadorganiczną.

Faz tych nie oddzielał od siebie ściśle, twierdząc, że wszelkie przejścia dokonywały się jak gdyby samoistnie . Prawa wszystkich trzech faz ewolucji są takie same, ale to nie znaczy, że zjawiska wyższej fazy mogą być zredukowane do zjawisk niższej fazy.

Kiedy mówimy o ewolucji ponadorganicznej, mamy do czynienia z pewną kategorią faktów, które nie występują w świecie organicznym lub tylko nieorganicznym. Są to te wszystkie procesy i wytwory, których powstanie wymaga skoordynowanego działania prowadzącego do rezultatów wykraczających pod względem swego zasięgu i złożoności poza to, co jest osiągalne przez działania jednostkowe.

Głównym czynnikiem procesu powstawania społeczeństwa ( czyli ewolucji ponadorganicznej ) jest przyrost   ludzkości. Jego presja zmusiła ludzi do wejścia w stan społeczny, uczyniła niezbędna organizację społeczną i rozwinęła uczucia społeczne. Człowiek rozwinął również swą inteligencję, sprawność i wynalazczość, inaczej bowiem nie byłby w stanie przystosować się do nowych warunków i musiałby zginąć z braku środków utrzymania.

17) Trzeba było zaznaczyć pierwotne czynniki ewolucji.

18) Tłumy anonimowe są homogeniczne czy heterogeniczne trzeba było wybrać.

Gustaw Le Bon Tłumy heterogeniczne- zaliczył do nich;

- tłumy anonimowe, np. zbiegowisko uliczne

- tłumy nie anonimowe, np. sąd, parlament

19) Typy naśladownictwa wg Tarde - obyczaj i moda.

Tarde wyróżnił dwa typy naśladownictwa;

1 obyczaj-był dominujący w społeczeństwie tradycyjnym

2. moda- dominuje w społeczeństwach nowoczesnych

Zarówno tłum jak i publiczność powstały w następstwie naśladownictwa mody.

20) Jakieś pytanie o instynktywizm - trzeba zaznaczyć McDongall.

WILIAM McDOUGALL (1871- 1938) – Przedstawiciel instynktywizmu. Pewne zachowania społeczne były wyjaśniane w odniesieniu do psychiki człowieka. W psychice człowieka tkwią pewne wrodzone i dziedziczone tendencje które są źródłem zachowań indywidualnych i zbiorowych.

INSTYNKT- to wrodzona, (dziedziczona) dyspozycja psychofizjologiczna, która sprawia że obdarzony nią osobnik spostrzega specjalnie przedmioty pewnego, określonego rodzaju i zwraca na nie uwagę. Doznaje przy tym spostrzeganiu pewnych wzruszeń i wykonuje pewne czynności. Celem badaczy jest zbudowanie instynktów (molekuł)

INSTYNKTYWIZM- był swego czasu dość popularnym kierunkiem w amerykańskiej psychologii, bo odnosił się do ówczesnych dokonań biologii.

Zakładał redukcje faktów społecznych do instynktów psychicznych

Religijność, religie → instynkt religijności

Kapitalizm → instynkt kolekcjonerski

Urbanizacja → instynkt stadny

21) Cechy faktów społecznych.

Fakty społeczne-wszelkie wierzenia i sposoby postępowania, ustanowione przez zbiorowość, utrwalone lub nie, zdolne wywierać na jednostkę zewnętrzny przymus, są niezależne od podmiotu badającego, umiarkowany indywidualizm metodologiczny.

1)zewnętrzne

Podkreślał, że fakt społeczny jest czymś zewnętrznym wobec człowieka( odróżnił je od dyspozycji psychicznej)

2) przymusowe

Przymusowe wobec człowieka, (fakty psychologiczne mają charakter wewnętrzny, a fakty socjologiczne zewnętrzny, przymusowe wobec człowieka)

Fakty-typy

* materialne- są to rzeczywiste realne byty np. architektura

* niematerialne- normy, wartości, kultura

Durkheima bardziej interesowały fakty niematerialne.

22) Coś o solidarności mechanicznej i organicznej.

Solidarność mechaniczna- trzyma się razem, bo każdy z jego członków wykonuje wiele różnych czynności i więź kreuje się dzięki temu, że ludzie uczestniczą w podobnych czynnościach, mają podobne obowiązki.

Solidarność organiczna- więź społeczna, ludzie też trzymają się razem, ale są to ludzie różni, wykonują różne obowiązki-to spaja społeczeństwo, ponieważ członkowie społeczeństwa mają wąski zakres działań i nie mogliby przetrwać bez wielu innych ludzi.

23) Co to jest gęstość dynamiczna.

Gęstość dynamiczna- główna przyczyna przechodzenia od solidarności mechanicznej do organicznej.

* liczba ludzi w społeczeństwie i liczba zachodzących między tymi ludźmi interakcji, ale muszą być te procesy oba łącznie, żeby prowadziły do tej przemiany. Wraz z powiększaniem się dochodzi do wzrostu interakcji, wtedy wymusza się podział pracy, walka o przetrwanie, rywalizacja. Wg Durkheima solidarność organiczna była czymś funkcjonalnym.

24) Było pytanie o samobójstwa trzeba było wybrać jedno.

4 typy samobójstw:

1)egoistyczne-stopień integracji za mały

2) altruistyczne- ST. Integracji za duży

3) anomiczne- ST. Regulacji-słaby

4) fatalistyczne-st. Za silny

Ad1) jednostka słabo zintegrowana ze społeczeństwem, to wywołuje u niej uczucie utraty sensu

Ad2) integracja zbyt mocna ze społeczeństwem, jednostka zostaje zmuszona do odebrania sobie życia

Ad3) zachodzą gdy jednostki ulegają zakłóceniu siły, nie ma kontroli

Ad4) typowe dla okresu nadmiernego wzmożenia takich regulacji, jednostka popełnia bo jej życie jest zbyt surowo uregulowane.

25) Coś o tym że podstawą społeczeństwa jest ekonomia, produkcja trzeba było zaznaczyć Marksa.

Model zmiany społecznej – podstawą każdego społeczeństwa jest sposób produkcji. Na tej bazie powstaje: prawo, świadomość społeczna instytucje polityczne, kształt społeczeństwa. („Byt określa świadomość”)
Gdy dochodzi do zawłaszczenia środków produkcji powstaje podział na 2 klasy.
Państwo jest instrumentem władzy w rękach posiadaczy. Klasy rządzące chcą utrzymać obecny stan rzeczy. Klasy nieposiadające chcą zmian.
26) Jakie zachowania pojawiają się w triadzie ,ale nie ma ich w diadzie.

Wyróżnił diadę i triadę, czyli grupę dwu i trzy osobową. (już nigdy nie będzie takiej ważnej przemiany jak dołożenie trzeciej osoby do dwóch, bo kolejne dokładają już tylko więcej możliwości).

Diada- jedna interakcja, brak niezależnej struktury, każda jednostka zachowuje swoją indywidualność.

W momencie, gdy dochodzi nowa osoba wprowadzana jest nowa jakość.

Triada- jest czymś więcej niż sumą tworzących ją jednostek, posiada strukturę grupową, występuje większe zagrożenie dla indywidualności jej członków. W triadzie możliwe jest zaistnienie ról społecznych takich jak: rola arbitra lub mediatora w wewnątrzgrupowych sporach, jednostka może wykorzystać spór dla własnych interesów lub świadomie podsycać spór, by zdobyć nadrzędną pozycję- stwarza stratyfikację).

27) Trzeba wiedzieć co to jest werstehen.

Werstehen- (rozumienie); wywodzi się z hermeneutyki- podejście do interpretacji, objaśniania źródeł pisanych. Celem hermeneutyki jest zrozumienie toku myślenia autora i zrozumienie tekstu.

28) Było jakieś pytanie o stany i pytanie o partie Webera.

Trzy zasadnicze płaszczyzny zróżnicowania społecznego Webera:

1. płaszczyzna ekonomiczna - podział na KLASY

2. płaszczyzna prestiżu - podział na STANY

3. płaszczyzna polityczna - podział na PARTIE.

AD 1

KLASY wyróżnia w oparciu o kryteria ekonomiczne - nie stosunek do środków produkcji, tylko szanse na rynku decydują o podziale na klasy. Zależą nie tylko od posiadanych własności lub ich braku, ale także od kwalifikacji tzn. różne zawody mają różną wartość rynkową. Jednostka która nie posiada własności, a posiada kwalifikacje może mieć większe szanse na rynku niż jednostka posiadająca własności. Klasy powstają w oparciu o te kryterium szans na rynku - inaczej usytuowany jest właściciel, a inaczej rzemieślnik.

AD 2

STANY

Podczas kiedy sytuację klasową wyznaczają szanse na rynku to sytuację stanową wyznacza „godność” społeczna (prestiż społeczny), która wiąże się z jakąś cechą wspólną pewnej liczby osób. Od każdego kto chce należeć do danego stanu, oczekuje się określonego stylu życia. Dlatego też podział na stany wiąże się ze sferą konsumpcji, podczas gdy podział na klasy jest związany ze sferą produkcji. Z „godnością” stanową łączy się dążenie zachowania dystansów wobec osób spoza danego stanu i skłonność do odgradzania się od innych. Niechętnie jeśli w ogóle utrzymuje się z nimi stosunki towarzyskie i zawiera związki małżeńskie (endogamia stanowa).

To co Weber nazywa stanem społecznym my nazywamy warstwą.

AD 3

PARTIE- Weber miał na myśli nie tylko wspóczesne partie polityczne, było to szerokie pojęcie partii. Partie- grupy interesów, kluby towarzyskie, ruchy polityczne, partie polityczne, stronnictwa polityczne, stowarzyszenia.

Partie zawsze są strukturami walczącymi o dominację.

Wywieranie wpływu na sferę władzy.

29) Był opis władzy i trzeba było zaznaczyć jaka to władza – charyzmatyczna.

Typy prawomocnego panowania wg Maxa Webera:

Trzy typy idealne odnoszą się do legitymizacji panowania:

1. racjonalnej (legalnej) - opartej na przekonaniu o "legalności" zasad i normatywnych reguł sprawowania władzy oraz prawie tych, którzy zgodnie z nimi sprawują władzę do wykonania poleceń.

2. tradycjonalnej (radycyjnej) - oparta na wierze w świętość obowiązującej od zawsze tradycji i prawomocność obdarzonych przez tradycję autorytetów. Tak zawsze było i będzie - odwieczne porządki.

3. charyzmatycznej - opartej na pewnych specyficznych i wyjątkowych cechach charakteru, heroizmie, świętości danej jednostki, a także na normatywnych wzorach postępowania i wynikającego z nich ładu jaki ona objawiła lub ustanowiła. W rozumieniu Webera to społeczeństwo obdarza daną osobę charyzmą. Charyzma zależy od grupy zwolenników jednostki niż od jego cech indywidualnych.

30) Było pytanie o mobilność Mannheina.

Mobilność społeczna- dzięki mobilności społecznej wiara w jedność społeczeństwa i jedność światopoglądową zostały podważone. Badanie mobilności ujawniło wielość stylów myślenia.

Wyróżniamy mobilność pionową i przestrzenną:

Mobilność pionowa sprawia że ludzie dostrzegają, że inni myślą inaczej, pojawiają się wątpliwości co do sposobu myślenia własnej grupy. Osoby awansując społecznie spotykają się z innym sposobem myślenia

Mobilność przestrzenna-pozioma czyli przestrzenna - dostrzegamy ze inni ludzie myślą odmiennie ale to nie prowadzi do zakwestionowania systemu wiedzy naszej grupy

31) Był opis ideologii albo utopii i trzeba było wybrać, które to jest.

Ideologia i utopia są systemami poglądów.

Ideologia

w rozumieniu partykularnym – każdy pojmuje siebie jako część społecznej rzeczywistości, każdy ma swoją ideologię, która jest różna od ideologii innych grup i jednostek i służy do walki z nimi

w rozumieniu całościowym – istnieje ogólne przekonanie, że każda myśl jest zrelatywizowana społecznie (każdy widzi rzeczywistość społeczną, tak jak pozwalają mu na to warunki społeczne)

Utopia

Zbiór poglądów które wyprzedzają rzeczywistość, Ci którzy odwołują się do utopi starają się obalić panujący status.

Mannheim uważał, że socjolog powinien ujmować zjawiska społeczne patrząc na ich prawdziwe znaczenie. Stwierdził on, że jeśli rzeczywistość społeczną będziemy obserwować obiektywnie, to zauważymy, iż najważniejszym jej elementem jest myślenie, czyli proces subiektywny. Aby wyjaśnić rzeczywistość społeczną, trzeba wyjaśnić jak ludzie myślą, jak tworzą wiedzę.

32) Było pytanie o rezyduy i derywacje trzeba było na podstawie podanej regułki zaznaczyć.

Rezydua - wynikają z psychologicznej podstawy, są ukryte, nikt ich nie formułuje, są najsilniejszym elementem oddziaływania na ludzi, utrwalone wyobrażenia, nie zmieniają się, są podstawą, sprawiają że życie społeczne ma charakter względnie trwały.
Różne typy rezyduów:
a) rezyduum kombinowania - układania na nowo wyobrażeń i pojęć,
b) rezyduum utrwalania - swojej pozycji w środowisku społ.,
c) rezyduum ekspresji - każdy dąży do pokazywania swoich uczuć,
d) rezyduum towarzyskie - potrzeba podtrzymywania kontaktów z innymi jednostkami,
e) rezyduum rozwijania własnej osobowości, czasem tworzenie jej na nowo,
f) rezyduum dążeń seksualnych.
Z rezyduów wynikają derywacje.
Derywacje (przekonania ludzi o własnych działaniach) - twory kulturowe, które są naturalną ludzką reakcją na rezydua, są przyjmowane ze względu na przydatność w uzasadnieniu rezyduów. Celem derywacji jest ukazanie logiczności, wzniosłości działań ludzkich. Derywacje są zmienne (zakodowana jest w nich zmienność).
Derywacje:
- tworzone w odwołaniu się do imperatywu (nakaz moralny),
- tworzone w oparciu o autorytet,
- tworzone w oparciu o uczucia.
Z derywacji tworzą się teorie - wizje rzeczywistości społ.
Z teorii powstających z derywacji Pareto wyróżnił:
- teorie pseudonaukowe - starają się zachować pozory myślenia logicznego,
- teorie sięgające poza doświadczenie - nie odwołujące się do logicznego myślenia i empirii, ale odwołują się do czegoś, co jest poza ludzkim doświadczeniem.
Wg Pareto to, co widzimy to derywacje, a to czego nie widzimy to rezydua.
Rezydua mogą stać się derywacjami i odwrotnie.
Wg Pareto:
a) życie społeczne to system społeczny,
b) życie społeczne znajduje się w stanie względnej równowagi,
c) koncepcja elit - opisuje to, co się w społeczeństwie dzieje, co się zmienia, wyjaśnia istniejące konflikty:
- w społeczeństwie występują elity i masy (rządzący i rządzeni),
- mechanizm, który decyduje o powyższym podziale jest mechanizmem, który występuje zawsze, gdyż wynika z nierówności ludzi i uwarunkowania psychiki ludzkiej,
- elitę tworzą ludzie, którzy w danym momencie (określone warunki historyczne) potrafią panować nad innymi, każde warunki historyczne tworzą inne wymogi, wyższość tych ludzi jest tylko chwilowa - lepiej dostosowali się do sytuacji.W warstwach biednych też rodzą się ludzie zdolni, ale nie są dopuszczani do władzy przez warstwy wyższe. To powoduje tworzenie elit w warstwach niższych i dążenie do obalenia rządów obecnych elit. W ten sposób powstaje sytuacja powodująca wymianę elit.
- nierówność społeczna jest czymś, czego nie można usunąć, wynika z istoty życia społecznego.

33) Było pytanie o jedną z 4 derywacji, był opis trzeba było wybrać, która to jest.

Derywacje (przekonania ludzi o własnych działaniach) - twory kulturowe, które są naturalną ludzką reakcją na rezydua, są przyjmowane ze względu na przydatność w uzasadnieniu rezyduów. Celem derywacji jest ukazanie logiczności, wzniosłości działań ludzkich. Derywacje są zmienne (zakodowana jest w nich zmienność).
Derywacje:
- tworzone w odwołaniu się do imperatywu (nakaz moralny),
- tworzone w oparciu o autorytet,
- tworzone w oparciu o uczucia.
Z derywacji tworzą się teorie - wizje rzeczywistości społ.
Z teorii powstających z derywacji Pareto wyróżnił:
- teorie pseudonaukowe - starają się zachować pozory myślenia logicznego,
- teorie sięgające poza doświadczenie - nie odwołujące się do logicznego myślenia i empirii, ale odwołują się do czegoś, co jest poza ludzkim doświadczeniem.
Wg Pareto to, co widzimy to derywacje, a to czego nie widzimy to rezydua.
Rezydua mogą stać się derywacjami i odwrotnie.
Wg Pareto:
a) życie społeczne to system społeczny,
b) życie społeczne znajduje się w stanie względnej równowagi,
c) koncepcja elit - opisuje to, co się w społeczeństwie dzieje, co się zmienia, wyjaśnia istniejące konflikty:
- w społeczeństwie występują elity i masy (rządzący i rządzeni),
- mechanizm, który decyduje o powyższym podziale jest mechanizmem, który występuje zawsze, gdyż wynika z nierówności ludzi i uwarunkowania psychiki ludzkiej,
- elitę tworzą ludzie, którzy w danym momencie (określone warunki historyczne) potrafią panować nad innymi, każde warunki historyczne tworzą inne wymogi, wyższość tych ludzi jest tylko chwilowa - lepiej dostosowali się do sytuacji.W warstwach biednych też rodzą się ludzie zdolni, ale nie są dopuszczani do władzy przez warstwy wyższe. To powoduje tworzenie elit w warstwach niższych i dążenie do obalenia rządów obecnych elit. W ten sposób powstaje sytuacja powodująca wymianę elit.
- nierówność społeczna jest czymś, czego nie można usunąć, wynika z istoty życia społecznego.

34) Było pytanie z teorii krążenia elit.

Teoria krążenia elit - koncepcja stworzona niezależnie przez Gaetana Moskę i Vilfreda Pareta. Zgodnie z tą teorią, w życiu politycznym istnieje cykliczny proces polegający na tym, że elity po przegranej walce o władzę przechodzą do opozycji i wkładają więcej wysiłku, aby dojść do władzy. Tym samym ich szanse na objęcie władzy zwiększają się, zaś po dojściu do władzy elity tracą impet w dalszej o nią walce. W ten sposób następuje ciągła wymiana pozycji społecznych elit z opozycji i koalicji.

35) Było pytanie o badania Lyrdów, trzeba było zaznaczyć jakie klasy odkryli w tym miasteczku co badali.

badania Lyndow- zbadano miasteczko Muncie- okreslane jako midlletown- przecietne miasteczko.(1924-1925). Miasto to bardzo szybko sie rozwijalo ze wzgledu na odkrycie gazu. Stworzyli monografie miasta- analize zycia miejskiego. Zastosowano obserwacje uczestniczaca, analize wywiad itp. Spoleczenstwo podzielono na klase pracujaca i klase niezależnych przedsiebiorcow. Badania te powtorzono 10 lat pozniej bo chcieli zbadac jak wielki kryzys wplynal na to miasteczko. W II badaniach wyróżnili wiecej elementow posrednich. Pierwsze badania nosily tytul "Midlletown" a drugie "Midlletown in transition".