Teoretyczne podstawy kształcenia 24.03.2012r

W Polsce duże zasługi w procesie ulepszenia i modernizacji procesu kształcenia miał STATORIUS koniec XVI w nauczyciel szkoły w Pińczowie jako pierwszy w Polsce dokonał

Ojciec pedagogiki Jan Amos Komeński połowowa XVII w w Wielkiej Dydaktyce

• Postulował w nim o precyzyjny podział materiału nauczania na jednostki lekcyjne i stosowanie różnych czynności dydaktycznych takich jak podawanie materiału powtarzanie utrwalanie

• Proponował nauczycielom planowanie systematycznego programu nauczania oraz pracyzyjne projektowanie każdej lekcji

• Jako pierwszy zwrócił uwagę na zasady nauczania

Rousseau

„Emil czyli o wychowaniu” 2 XVIII

• Walczył i prawa dziecka do aktywności i swobodnego rozwoju

• Ostrej krytyce poddał szkole werbalnego nauczania

• Prezesował wychowanie umysłowe na okres po 12 roku zycia

Herbart XVIII

4 stopnie formalne

• Jasność

• Kojarzenie

• System

• Metoda

Henryk Pestalozzi XIXw

Działania dydaktyczne powinny być dostosowane do rozwoju sil dzieci

3 stopnie formalne

• Liczba uczy pojmować przedmiot jako jedność czyli wyodrębniać przedmioty

• Kształt określa rozmiar i proporcje

• Słowo pozwala przedmiot

Andrew Bell I Josh Lancaster

Twórcy systemu monitorialnego zainagurowanego w Anglii w XIXw

Prze zajęciami z dziesiątkami nauczycieli odrabiali lekcje z monitorami następnie przekazywali wiadomości swoim uczniom

XIX XX w Ostra krytyka dydaktyki

Walczono o szkołę

Zorganizowana zgodnie z zainteresowaniami uczniów rozwija nie tylko intelekt ale i uczucia

Nauczyć nie tylko myślenia ale i działania, Postulatem była indywidualizacja i tepo nauczania

Wdraża do współdziałania i zespołowego wysiłku

Słynna szkoła Johna Dewey

Szkoła czynu

• Pajdocentryzm

• Pragmatyzm

Wprowadzil 5 stopni formalnych

• Odkrycie trudności

• Wykrycie jej i określanie

• Poszukiwanie rozwiązania

• Wprowadzanie przez rozumowanie wniosków z przypuszczalnego rozwiązania

• Dalsze obserwacje i eksperymenty prowadzące do przyjęcia lub odrzucenia przypuszczenia

Ta szkoła także otrzymała krytykę za zbyt duże znaczenie przywiązania do działania a nie doceniał myśli teoretycznej

Maria Montessori XIX XX w Tworczyni systemu wychowania

Osoba która krytykowała szkołę której symbolem jest ławka szkolna, domagała się swobodnej aktywności dziecka oraz kształcenia jego zmysłów, pragnęła rozwijać w uczniach samodzielność i wiarę we własne siły. Dbała o długotrwałą koncentracje ucznia nad wykonywaniem danego zadania

Piaget do podstawowych operacji myślowych zaliczył

• Analizę

• Porównanie

• Syntezę

Jean Owidiusz Decroly XIX XX w

• Odrzucał podział materiału na przedmioty i lekcje

• Materiał nauczania koncentruje się wokół zagadnień

• Punktem wyjścia jest metoda obserwacyjna

KOMPETENCJE PEDAGOGA

Kompetencje- odpowiedzialność zgodność uprawnienie do działania łac competentia

Kompetencje pedagoga

• Wiedza przedmiotowa

• Wiedza profesjonalna- czyli kompetencje pedagogiczne

Należy rozpatrywać kompetencje w trzech aspektach

• Emocjonalnym- odnosi się do panowania nad emocjami rozumienie emocji ucznia przekonanie ze nauczyciel ma wpływ na to co się dzieje w grupie

• Poznawczym-obejmuje

• Umiejętności obserwowania własnych działań i wszystkiego co się dzieje w klasie

• Wiedze nauczyciela o sobie samym o własnych słabych i mocnych stronach o posiadanych umiejętnościach i brakach.

• Wiedza nauczyciela o uczniu dotyczy potrzeb i wartości typowych dla wieku ucznia oraz osobowości konkretnego ucznia jego specyficznych cech i talentów

• Wiedza o środkach formach zasadach i metodach pracy z uczniem- które sprzyjają kształceniu Wiedza ta pozwala dobrać najbardziej skuteczne pomoce i materiały dydaktyczne metody pracy z uczniami

• Działaniowym- umiejętności komunikacji interpersonalnej i umiejętności nauczyciele prowadzenia gry formułowania tej gry.

Umiejętności pedagogiczne

• Umiejętności poznawcze- dotyczą wiedzy i rozwój intelektualny i moralnego

• Umiejętności komunikacyjne- umiejętności porozumiewania się z innymi oraz rozwiazywanie konfliktów interpersonalnych

• Umiejętności organizacyjne- podejmowanie decyzji w praktyce edukacyjnej

• Umiejętności badawcze- określają zdolności do prowadzenia badan w zakresie własnej pracy pedagogicznej i doskonalenia warsztatu dydaktycznego

Ważna jest także efektywność- skuteczność pedagoga jak i również kompetencje

Efektywność zależy od

• Sprawnie realizuje zadania dydaktyczne,

• Trafnie dostrzega możliwości intelektualnej uczniów,

• Podejmuje odpowiednie inicjatywy edukacyjne.

Pedagog powinien być:

• Wyposażony w wiedze merytoryczna, psychologiczna, dydaktyczna,

• Asertywny,

• Kreatywny,

• Refleksyjny

• Empatyczny

• Rzetelny w ocenie innych i ocenie własnych działań

• Dobrze współpracuje w zespole

• Komunikatywny

• Obiektywny,

• Opanowany

• Kulturalny

• Zorganizowany

• Z poczuciem humoru

Typy osobowości pedagogicznej:

• Hamująca- hamuje ucznia w rozwoju jest nieobiektywny zastrasza ucznia, z twarzą maska jest stronniczy

• Wyzwalająca- wyzwala w uczniu aktywność i chęci w zdobywaniu wiedzy jest cierpliwy opanowany obiektywny asertywny po prostu dobry.

3 Fazy nastawienia zawodowego pedagoga:

• 1 Faza- etap początkowy nastawienie na przetrwanie na ogół początek naszej pracy, aby zapanować nad klasa aby nas lubili aby nie było porażek. Główne zadanie a tej fazie to utrzymanie dyscypliny i próba budowa autorytetu.

• 2 Faza- etap stabilizacji nastawienie na sytuacje dydaktyczna nauczyciel potrafi zapanować nad klasa i utrzymać dyscyplinę w tej fazie koncentruje się na możliwie najlepszej technice organizacji zajęć

• 3 Faza -etap biegłości nastawienia na ucznia nauczyciel osiąga zawodowa dojrzałość jego uwaga w tej fazie całkowicie koncentruje się na uczniu nauczyciel staje się ekspertem

Komunikacja interpersonalna jako filar umiejętności dydaktycznych

Komunikowanie jest siecią wzajemnych powiazan, relacji, zaleznosci.

Przebiega w obszarze 2 sfer

• Zadaniowej- kiedy ludzie komunikują się aby zrealizować określone wspólne cele

• Społeczno-emocjonalnej komunikują się budując wzajemne relacje

Przekazy o relacji wysyłamy poprzez:

• Werbalna- Słowa (formuły grzecznościowe lub ich brak)

• Niewerbalna (gesty, mimika, ton głosu, kontakt wzrokowy)

• Język ciała

• Ubiór

• Wystrój

Profesor Albert Mehrabian opisał 3 czynniki istotne w procesie komunikowania

• To, CO mówimy treść słowa 7%

• To, JAK mówimy głos 38

• To, JAK mówimy mowa ciała 55%

Techniki komunikacji

Aktywne słuchanie- przekonywanie rozmówcy ze to co do nas mówi jest ważne i istotne

Parafraza- Powtarzanie po rozmówcy rozmówca czuje się rozumiany i słuchany

Klaryfikacji- uporządkowanie i uogólnianie istotnych elementów wypowiedzi partnera np.” czy to znaczy że…”

Elementy wspierające kompetencje komunikacji interpersonalnej

Spostrzeganie

Obiektywizm

Empatia

Akceptacja

Odmienność szacunek

Aktywne słuchanie

Asertywność

Zdolność do samooceny