Antropologia kulturowa, dziedzina nauki badająca kulturotwórcze i kulturowe aspekty społecznej egzystencji człowieka. Wyspecjalizowany dział antropologii, korzystający z dorobku psychologii, językoznawstwa, historii, archeologii, socjologii, religioznawstwa, filozofii oraz różnych nauk społecznych. Skupia się na poszukiwaniu ogólnych teorii tłumaczących zarówno kulturę ludzką w ogóle, jak i kultury poszczególnych ludów w całej ich różnorodności. W tym celu bada kulturę jako całość rządzącą się określonymi prawidłami, a także tworzące ją elementy: zwyczaje i wzorce zachowań, hierarchie wartości, normy, systemy pokrewieństwa i podziałów społecznych, wierzenia, instytucje, urzędy, struktury władzy itp., starając się opisać ich naturę wewnętrzną oraz wzajemne związki genetyczne i strukturalne.

Stanowi amerykański odpowiednik brytyjskiej antropologii społecznej oraz europejskiej etnologii i etnografii. Początki antropologii kulturowej sięgają 2. poł. XIX w. i wiążą się z osobą zwolennika ewolucjonizmu, L.H. Morgana. Jednak jej dynamiczny rozwój rozpoczął się dopiero na przeł. XIX i XX w. dzięki działalności F. Boasa, twórcy kierunku historyczno-dyfuzjonistycznym, zw. też historycznym, który uznawszy złożone systemy kulturowe za rezultat historycznych doświadczeń poszczególnych ludów, szczególną rolę w wyjaśnianiu ich genezy przypisał historii. Jego następcy, prócz odtwarzania dziejów kultur, poszukiwali reguł decydujących o integralności tych ostatnich, śledzili dynamikę dokonujących się w nich zmian oraz geograficzne rozprzestrzenianie się kultur i kontakty międzykulturowe z ich rozmaitymi konsekwencjami, zwł. zjawiska zapożyczeń i akulturacji.

Podstwą uogólnień były w wielu przypadkach rozległe badania cywilizacji i języków amerykańskich Indian. C. Wissler, analizując zasięgi kultur indiańskich, sfromułował tzw. teorię areałów. E. Sapir i B.L. Whorf przedstawili zasadę relatywizmu językowego (tzw. hipoteza Sapira-Whorfa), dając też początek etnolingwistyce. R. Benedict z kolei opisała fundamentalne wzory kulturowe, wypracowując stanowisko zw. konfiguracjonizmem i opowiadając się za relatywizmem kulturowym, głoszonym też przez M.J. Herskovitsa. Kluczowy etap w rozwoju antropologii kulturowej stanowiło ukształtowanie się na przeł. lat 30. i 40. etnopsychologii.

Sięgając do psychoanalizy i amerykańskiej psychologii społecznej (J. Dewey, G.H. Mead), koncentrowała się ona na związkach między typem osobowości (tzw. podstawowej lub statusowej) a wzorem kultury dominującym w danym środowisku etnicznym. Dawała wyraz "personality and culture approach", czyli znamiennemu dla całej antropologicznej myśli amerykańskiej łączeniu zagadnień kulturowo-społecznych z problematyką psychologiczną i światem psychiki jednostkowej (odróżniało to antropologię kulturową od brytyjskiej antropologii społecznej). Jej gł. przedstawiciele to A. Kardiner, R. Linton, D. Abrahamsen, C. Du Bois. Opcję propsychologiczną reprezentowali też M. Mead i D. Riesman. Jednym z nielicznych wybitnych badaczy o nastawieniu socjologizującym był A. Kroeber.

Oprócz wyżej wymienionych amerykańskich antropologów kulturowych wspótworzyli:

A. Goldenweiser, P. Radin, R.H. Lowie, R. Redfield, L. White, C.M. Kluckhohn, L. Warner. Po II wojnie światowej w antropologii kulturowej zaznaczyły się wpływy europejskiego funkcjonalizmu i marksizmu, później strukturalizmu, oddziałała też na nią psycholingwistyka i idee postmodernizmu. Z kolei charakterystyczne dla amerykańskiej myśli antropologicznej postawy znalazły zwolenników wśród uczonych w in. krajach. W niektórych współczesnych ujęciach metodologicznych antrpologię kulturową traktuje się jako dziedzinę wiedzy porządkującą i uogólniającą wyniki badań in. nauk zajmujących się problematyką kulturowo-społeczną w aspekcie antropologicznym, gł. etnografii i etnologii.