Clifford James Geertz (ur. 23 sierpnia 1926 w San Francisco, zm. 30 października 2006 w Filadelfii). Geertz jest jednym z najbardziej znanych współczesnych antropologów kulturowych Jego popularność nie ogranicza się jednak tylko do tej specjalizacji. Cytowany jest najczęściej przez autorów nie związanych bezpośrednio z antropologią. Sam zresztą trafił do tej dyscypliny drogą dość okrężną poprzez literaturę i filozofię.
Pojęcie gęstego opisu Clifford Geertz ukuł w książce Interpretacja kultur (The Interpretation of Cultures) z 1973 roku. Jak twierdzi, zapożyczył je od filozofa Gilberta Ryle'a.
Gęsty opis to taki opis, który uwzględnia nie tylko zachowanie, ale także jego kontekst, polega na detalicznej analizie symbolicznego wymiaru działania społecznego.
Ryle w celu zobrazowania znaczenia tego terminu, w swoich rozważaniach przywołuje przykład dwóch chłopców, którzy gwałtownie mrugają. Pierwszy z chłopców mruga z powodu nerwowego tiku, w sposób od niego niezależny, natomiast drugi z nich mruga aby przekazać jakiś sekretny, porozumiewawczy sygnał. Filozof zauważa, że obserwator patrzący na te mrugnięcia z boku, ograniczając się jedynie do bezpośredniego opisu tego, co widzi nie zauważyłby pomiędzy tymi zjawiskami żadnej różnicy. Mimo to różnica pomiędzy nerwowym tikiem, a celowym mrugnięciem jest zasadnicza. Pierwszy chłopiec mrugając z powodu tiku nerwowego wykonuje jedną czynność -zaciska powieki. Drugi natomiast mrugając porozumiewawczo wykonuje znacznie więcej działań, gdyż podjęta przez niego czynność nie jest tylko prostym zamknięciem i otworzeniem powiek, a składa się na nią: (1) określony cel mrugającego, (2) mrugający zwraca się do konkretnego odbiorcy, (3) przekazuje określoną wiadomość, (4) używa społecznie zrozumiałego kodu, (5) działa w tajemnicy przed resztą otoczenia. Dodatkowo mrugniecie takie może nabrać innego znaczenia i składać się z innych czynności gdy jest próbą mrugnięcia porozumiewawczego, którą wspomniany chłopiec ćwiczy przed lustrem lub kpiną z czyjegoś mrugnięcia. Za każdym razem obserwowane czynności nie różnią się od siebie w sensie fizycznym, natomiast różnica znajduje się w niemożliwym do zaobserwowania gołym okiem znaczeniu jakie nadają tym czynnościom mrugający. Ryle rozróżnia na tej podstawie dwa rodzaje opisu zjawisk: opis rzadki -skupiający się na prostej rejestracji zdarzeń, nie widzący różnicy pomiędzy mrugnięciem porozumiewawczym, a nerwowym tikiem i opis gęsty, który nie ogranicza się jedynie do klasyfikacji zaobserwowanych faktów, stara się natomiast zinterpretować ich sens.
Clifford Geertz przenosi poczynione przez Ryle'a rozróżnienia na grunt antropologii. W najbardziej klarowny sposób koncepcję opisu gęstego wyraził Geertz w eseju „Opis gęsty: w poszukiwaniu interpretatywnej teorii kultury”, który opublikowany został w zbiorze jego autorstwa zatytułowanym „Interpretacja kultury”. W eseju tym stwierdza on, że antropologia powinna skupiać się na interpretowaniu sensów i znaczeń obserwowanych działań, a nie zapisywaniu zaobserwowanych faktów i poszukiwaniu obiektywnych zasad ich funkcjonowania. Kultura bowiem nie jest obiektywnym, jednorodnym mechanizmem determinujący określone działania jednostki. Opis gęsty ujmuje kulturę jako pewien kontekst w którym podejmowane działania nabierają sensu i który pod wpływem tychże działań nieustannie zmienia się w sposób, którego nie da się z góry przewidzieć. Nie mówi się tu o niezmiennych, uniwersalnych formach kultury, stwierdza się natomiast, że kultura jest dynamicznym procesem przeformułowywania i reinterpretacji, który dokonuje się po przez działania jednostek. Dlatego też opis gęsty jest perspektywą badawczą skupiająca się przede wszystkim na analizie działań podejmowanych przez aktorów społecznych i sensach jakie oni sami przypisują im w określonych okolicznościach. Uwaga antropologa koncentruje się tu na tym co dane działanie wyraża w konkretnej sytuacji, jakie sensy ze sobą niesie w konkretnym użyciu. Opis gęsty jest więc swego rodzaju interpretacją, która nie rości sobie prawa do tworzenia stricte naukowych teorii i wyjaśnień. Jest to metoda antropologiczna świadoma ograniczeń i problemów jakie niesie ze sobą badanie obcej kultury. Antropolog, który obserwuje „mrugnięcia”, wydarzenia i działania, które podejmują przedstawiciele obcej kultury, nie ma bezpośredniego wglądu w ich sens i znaczenie, musi się natomiast ich domyślać. To przedstawiciel badanej kultury tworzy interpretacje przydarzających mu się życiowych doświadczeń i stosownie do nich reaguje, antropolog próbując wyjaśnić te reakcje konstruuje za pomocą opisu gęstego interpretacje tych interpretacji. Tak rozumiane badania przestają być zapisem naukowym, a upodobniają się do literatury, opisywania wciąż zmieniających się wrażeń jakie antropologowi nasuwają na myśl obserwowane sytuacje. Cliford Geertz stwierdza, że opis gęsty jest świadomym tworzeniem przez antropologa pewnej fikcji. Przy czym nie chodzi tu o potoczne rozumienie fikcji, jako swoistej nieprawdy. Geertz odwołuje się do łacińskiego określenia fictio, które tłumaczyć można jako „coś skonstruowanego” lub „coś ukształtowanego”. W tym sensie nie oznacza to, że relacja antropologiczna jest fałszywa lub nie poparta faktami, znaczy to jedynie, że stanowi ona pewien konstrukt wytworzony przez badacza. Antropolog badając kulturę próbuje zgłębić hierarchię znaczących struktur, wiedzę którą posługują się badani, aby nadać podejmowanym przez siebie działaniom określone sensy. Nie sposób raz na zawsze opisać charakteru, istoty danej kultury, gdyż zmienia się ona ciągle w zależności od działań jednostek i doświadczeń które przydarzają im się w życiu. Z tego powodu żadna interpretacja antropologiczna nie stanowi ostatecznie domkniętej całości, uniwersalnej i ponadczasowej prawdy na temat obcej kultury. Opis gęsty jako metoda badawcza, podobnie jak działalność literacka, jest więc świadomym wytwarzaniem przedstawienia. Antropolog tworzy literacką reprezentację obcej kultury, która w zasadniczy sposób kreuje postrzeganie tej kultury i ma służyć jej zrozumieniu, nie roszcząc sobie jednocześnie prawa do bycia opisem jedynym, niezmiennym i ostatecznym. Opis gęsty nie jest metodą badawczą, którą można określić za pomocą skodyfikowanych sposobów postępowania i działania. Jest to metoda, która jest zależna od samych okoliczności w jakich dochodzi do badań, stąd za każdym razem przybiera ona inną formę, kształt Wykorzystanie w badaniach antropologicznych opisu gęstego sprawia, że stają się one dziedziną wytwarzającą interpretacje dotyczące poszczególnych przypadków. Dlatego też opis gęsty służy przede wszystkim sformułowaniu wniosków klinicznych, a nie ogólnych, diagnozując ich charakter w oparciu o bieżący kontekst, w którym się one pojawiają. Jak stwierdza Clifford Geertz, celem antropologii powinno być zrozumienie kultury jakiegoś ludu czyli „ukazanie w pełnym świetle jego normalności bez redukowania osobliwości”, czemu służyć ma najlepiej opis gęsty.