Kant

Kant napisał to, żeby odpowiedzieć na pytanie czy metafizyka może być nauką. Na początku przywołuje poglądy Hume. Z niektórymi się zgadza, z niektórymi nie. W tekście porusza kilka tematów (czysta matematyka, przyrodoznastwo). Kant dokonał przewrotu w świecie filozofii. W jego myśleniu była duża zmiana. Nie analizuje się zdarzeń tylko rozpatruje się pod określonym kątem. Kant pyta się jak możliwe jest, że taki świat rozumiemy. Zmienia patrzenie na problem. Dzięki Hume Kant został wybudzony z dogmatycznej drzemki.

Kant wyróżnia 3 rodzaje sądów:

• Syntetyczne a priori

• Syntetyczne a posteriori

• Analityczne a priori

Dla Kanta ważniejsze są sądy syntetyczne a priori. Zrozumienie świata wymaga konieczności przedmiotowej. Sądy spostrzeżeniowe są dla podmiotu, który coś spostrzega.

Czysta matematyka odnosi się do sądów a priori i syntetycznych. Według Kanta są ogólne prawa fizyki i empiryczne prawa fizyki (stworzone przez fizyków). Czyste pojęcia intelektu to noumene, rzecz sama w sobie i inteligibilia. Intelekt nie jest kompetencją poznawczą. Metafizyka jest zainteresowana całością doświadczenia.

Kompetencje:

- intelekt

- rozum

Intelekt zależy od doświadczenia. Doświadczenie jest intelektualne. Rozum nie zależy od doświadczenia.

Idee:

- Idea psychologiczna

- idea kosmologiczna

- idea teologiczna

Te idee nie są związane z doświadczeniem. Porządkują sposób myślenia. Regulują myślenie, żeby było spójne i sensowne.

- świat fizyki

- świat racji

Nasza wola nie jest związana ze światem fizyki. Bóg istnieje jako konieczna idea regulatywna. Czas i przestrzeń są formami, które wtłoczone są w nasze wrażenie. Przestrzeń to forma zmysłu zewnętrznego.