Miejsce socjologii prawa w socjologii
Socjologia obejmuje swym zasięgiem ogromny obszar rzeczywistości społecznej. Stąd też można mówić o socjologii ogólnej (teoretycznej) oraz socjologii szczegółowej (empirycznej).
Zadaniem socjologii ogólnej jest tworzenie teorii i aparatu pojęciowego oraz opracowywanie metod badawczych, co służy socjologii szczegółowej oraz naukom pokrewnym. Socjologia ogólna, na podstawie materiałów, uogólnień, prawidłowości ustalonych w badaniach szczegółowych, chce tworzyc teorie obejmujące zespoły zjawisk występujące w społeczeństwach. Jej zadaniem jest także ustalanie pojęć. Składa się ona z czterech teorii:
Teorii struktur społecznych
Teorii zmian lub rozwoju społecznego
Teorii zachowania społecznego jednostki
Teorii zachowania społecznego zbiorowości
Socjologia szczegółowa bada realna rzeczywistość społeczną, pokazuje jaka jest naprawdę. Zadaniem tych działów jest systematyczny opis poszczególnych dziedzin wyjaśnienie zachodzących w nich zjawisk.
Opis wymaga posiadanie odpowiedniego aparatu pojęciowego, a wyjaśnienie, tzn. ustalenie prawidłowości ich przebiegu, wykrywania związków i zależności, tworzenie uogólnień, wymaga tworzenia teorii.
Stąd zachodzi konieczność, aby nad tymi działami prowadzącymi badania empiryczne i dążącymi do uogólnienia stwierdzonych prawidłowości w postaci teorii różnego zasięgu, tzn. teorii wyjaśniających węższe lub szersze kompleksy zjawisk, budować teorie bardziej ogólne, wyjaśniające zjawiska i proces bardziej podstawowe, a zatem ważne dla wszystkich dziedzin życia społecznego.
Dziedziny socjologii szczegółowych
Można mówić o socjologia kultury, socjologia narodu, socjologia zbiorowości terytorialnych (społeczności ludzkich), struktury klasowo-warstwowe, zróżnicowanie społeczno-zawodowe, socjologia polityki, socjologia gospodarki, socjologia konfliktu, socjologia miasta, patologia społeczna, socjologia pracy i przemysłu, socjologia wsi i rolnictwa, socjologia religii, socjologia rodziny, socjologia choroby, zdrowia i medycyny, socjologia nauki, socjologia prawa, socjologia wojska, socjologia sportu, metody i techniki badań socjologicznych, wymieniono tez socjologię wychowania, socjologię młodzieży, socjologię masowego komunikowania się, socjologię sztuki.
SOCJOLOGIA PRAWA
Definicja socjologii prawa:
Definicja wg. A. Kojdera w znaczeniu szerokim: jest to uprawnienie wiedzy poprzez zastosowanie metod i technik socjologicznych do badania prawa, a także wskazywanie na to, co socjologia ma do powiedzenia o prawie.
Definicja wg. A. Kojdera w znaczeniu wąskim: to dyscyplina a) prawnicza i/lub b) socjologiczna.
Socjologia prawa to dyscyplina prawnicza.
Socjologia prawa to dyscyplina socjologiczna.
Socjologia prawa to dyscyplina prawnicza i socjologiczna.
Socjologia prawa w znaczeniu prawniczym to ,,zespół twierdzeń generalizujących systematyczne lub akcydentalne obserwacje dotyczące zjawisk prawnych w ich aspekcie społecznym”, a więc do poznawania genezy i funkcjonowania poszczególnych instytucji prawnych w ramach danego porządku prawnego.
Socjologia prawa w znaczeniu socjologicznym to traktowanie socjologii prawa jako pewnego działu socjologii.
Do badań badawczych należy:
Badanie cech odróżniających prawo jako instytucje społeczną od instytucji podobnych.
Badanie społecznej genezy prawa jako określonego typu instytucji społecznej.
Badanie podstawowych funkcji społecznych spełnianych przez system prawny i tych, którzy to stosują.
Badanie podstawowych kierunków rozwoju prawa.
Badanie społecznych funkcji zawodów prawniczych
Badanie ideologii prawniczych i doktryn prawnych.
Według A. Podgórskiego socjologia prawa jest nauką teoretyczną i ogólna, zajmującą się formułowaniem hipotez dotyczących działania prawa, a więc tego, jak prawo oddziałuje na rzeczywistość społeczną i jak rzeczywistośc społeczna oddziałuje na prawo.
Oznacza to, że socjologia prawa jest nauką teoretyczną, gdyz zajmuje się uogólnianiem zebranych danych opisowych w prawidłowości pod postacią hipotez, w odróżnieniu od nauk praktycznych, które mówią jak realizować określone stany rzeczy przy pomocy określonych środków, tak aby. ………………..
W zakres zainteresowania socjologii prawa wchodzą:
Zagadnienia znajomości prawa, w tym kwestia czy istnieją różnice w stopniu znajomości prawa różnych warstw społecznych, czy znajomość prawa zależy od dzialu prawa, czy znajomość prawa polega na znajomości norm kodeksowych, czy zwiazana jest z kontaktami z organami państwowymi i ich funkcjonowaniem czy sa wastwy społeczne uposledzone pod względem prawa.
Kwestia stosunk norm moralnych do norm prawnych w tym zagadnieniu wspomagania lub konkurencyjność obydwu systemow normatywnych konformizmu prawnego roznic w sankcjach
Dzialanie prawa oficjalnego i intuicyjnego, w tym badanie podkultur prawnych zarówno pozytywnych jak i negatywnych.
Rygoryzm i tolerancja prawna przy czym nie należy tego zagadnienia ograniczac jedynie do prawa karnego ale rozpatrywac je w szerszych kategoriach aby nastawienie opinii publicznej moglo być właściwie wykorzystywane do osiagniecnia zamierzonych skutkow prawnych.
Prestiż prawa w ogólności w poszczególnych galeziach prawa respekt wobec niego w abstrakcji i praktyce. Prawo cieszace się prestiżem stanowi o wiele dogodniejszy instrument zmian spolecznyuch niż tu które takiego prestiżu nie posiada.