1 maja 2004 r. Polska stała się pełnoprawnym członkiem Wspólnoty Europejskiej. Już tego dnia Wielka Brytania zdecydowała się otworzyć swój rynek pracy dla Polaków i obywateli pozostałych, nowo przyjętych do Unii Europejskiej państw. Tym samym zagwarantowała, że przyjeżdżając tu w celu podjęcia legalnego zatrudnienia, będą oni chronieni przez jej prawo pracy.
Także 1 maja 2004 r., większość obywateli nowych krajów członkowskich (z wyjątkiem Malty i Cypru), pracujących w Wielkiej Brytanii, objęta została programem rejestracji pracowników (Worker Registration Scheme). Program nakłada na pracowników ze wszystkich tych państw obowiązek rejestracji w urzędzie spraw wewnętrznych (Home Office). Trzeba go dopełnić w nieprzekraczalnym terminie jednego miesiąca od rozpoczęcia pracy. Może to jednak dać określone przywileje: po 12 miesiącach nieprzerwanego legalnego zatrudnienia - pełne prawo do swobodnego przemieszczania się w Wielkiej Brytanii; następnie można uzyskać zezwolenie na pobyt w Europejskim Obszarze Gospodarczym, które potwierdzi status danej osoby.
Każdy pracujący w Zjednoczonym Królestwie powinien również posiadać numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number). Służy on do kontrolowania wpłaty składek na ubezpieczenie społeczne (National Insurance Contributions).
Ponadto wszyscy legalnie zatrudnieni zobowiązani są do płacenia podatku dochodowego.
Obowiązki to jedno, jednak każdemu, kto pracuje w Wielkiej Brytanii, przysługują także podstawowe prawa, takie jak płaca minimalna i płatny urlop. Jeśli są one łamane, można zwrócić się o ich wyegzekwowanie do sądu specjalnego rodzaju (Employment Tribunal) - odpowiednika naszego sądu pracy, który podejmuje większość spraw związanych z pracą oraz konfliktami między pracownikiem a pracodawcą.
Prowadzony przez urząd spraw wewnętrznych (Home Office) program rejestracji pracowników obejmuje niemal wszystkich obywateli państw, które 1 maja 2004 roku przystąpiły do Unii Europejskiej - oczywiście, jeżeli pracują oni na terenie Wielkiej Brytanii. Wniosek o rejestrację w ramach programu rejestracji pracowników należy złożyć natychmiast po podjęciu nowej pracy. Jeżeli obowiązek ten nie zostanie dopełniony w ciągu miesiąca od rozpoczęcia pracy, po upływie tego terminu stanie się ona nielegalna. Zatrudnienie nie będzie uznane przez prawo aż do momentu wydania zaświadczenia o rejestracji. Konieczne może się okazać nawet przerwanie pracy.
Należy zaznaczyć, że osoba, której wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony, otrzyma tzw. kartę rejestracji oraz zaświadczenie o rejestracji. Ten drugi dokument to po prostu pozwolenie na pracę. O ile jednak kartę rejestracji otrzymuje się niejako na stałe, o tyle zaświadczenie ("pozwolenie") jest ważne tylko dla jednej, wymienionej we wniosku pracy u konkretnego pracodawcy. Jeżeli praca będzie zmieniana przed upływem 12 miesięcy, o wydanie zaświadczenia należy wystąpić ponownie.
Od tej reguły są jednak wyjątki, które przedstawimy poniżej.
Obowiązkiem rejestracji i ubiegania się o pozwolenie na wykonywanie pracy objęte są osoby, które:
. podjęły nową pracę 1 maja 2004 r. lub później
. pracowały w Zjednoczonym Królestwie przed 1 maja 2004 r. bez pozwolenia, naruszając warunki pobytu
. pracują przez krótki okres lub tymczasowo
Uwaga! Obowiązek ten dotyczy także pracujących studentów.
Program rejestracji pracowników nie dotyczy osób:
. prowadzących działalność gospodarczą
. pracujących w Wielkiej Brytanii przez 12 miesięcy lub dłużej w tym samym
miejscu pracy, w którym były zatrudnione 1 maja 2004 r.
. pracujących w Wielkiej Brytanii legalnie i pozostających w tym samym miejscu
pracy po 1 maja 2004 r.
. które uzyskały zezwolenie na przyjazd do Wielkiej Brytanii przed 1 maja 2004 r. jako sezonowi pracownicy w rolnictwie oraz podjęli pracę w ramach programu sezonowych pracowników w rolnictwie 1 maja 2004 r. lub później
. świadczących usługi w imieniu pracodawcy, który posiada swoją siedzibę poza Wielką Brytanią
. będących jednocześnie obywatelami Wielkiej Brytanii, innego państwa
członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (z wyjątkiem 8 nowych państw Unii Europejskiej) lub Szwajcarii
. będących najbliższymi krewnymi pracujących w Wielkiej Brytanii obywateli Szwajcarii lub państw członkowskich EOG (z wyjątkiem nowych państw unijnych)
. będących członkami rodzin obywateli Szwajcarii lub innych państw członkowskich EOG, jeśli mieszkają oni w Wielkiej Brytanii i są studentami, emerytami lub posiadają
wystarczające środki utrzymania.
Wymienione wyżej osoby nie muszą się rejestrować w Home Office, jeżeli spełniają co najmniej jeden z warunków.
Aby uzyskać formularz wniosku (lub przynajmniej dowiedzieć się, jak to zrobić) i otrzymać dodatkowe informacje na temat rejestracji, można zatelefonować pod numer: 08705 210 224 lub odwiedzić strony internetowe: http://www.ind.homeoffice.gov.uk lub http://www.workingintheuk.gov.uk.
Formularz wniosku można ściągnąć klikając tutaj.
Formularz wniosku należy przesłać pod adres:
Work Permits WRS
PO BOX 492
Durham
DH99 1WU
Wskazane jest, aby wszystkie wnioski wysyłać pocztą (najlepiej listem Recorded Delivery lub Special Delivery - to odpowiedniki naszych przesyłek poleconych - wnioskujący otrzymuje wówczas potwierdzenie nadania dokumentów, zaś urzędnikom ułatwia to zapis ich wpływania) lub za pośrednictwem kuriera (tak wysłane wnioski przyjmowane są wyłącznie w dni powszednie od poniedziałku do piątku, w godzinach 9.00-17.00). Potwierdzenie nadania listu poleconego należy zachować.
Wniosek wysłany za pośrednictwem kuriera należy kierować na adres:
Border & Immigration Agency
Work Permits WRS
Milburngate House
Durham
DH99 1SA
Tak wysłane wnioski są przyjmowane wyłącznie w godzinach 8.30-17.00 od poniedziałku do piątku (za wyjątkiem dni świątecznych).
Uwaga: Firma, której powierzono kontrolę nad dokonywanymi wpłatami, jest niezależna od Work Permits (UK) i nie zajmuje się rozpatrywaniem wniosków. Nie ma możliwości kontaktowania się z nią.
Niedopuszczalne jest natomiast wysyłanie wniosku pocztą elektroniczną lub telefaksem - nie zostaną one przyjęte.
Składając wniosek o pozwolenie na pracę po raz pierwszy, do wypełnionego formularza WRS należy dołączyć:
. pismo od pracodawcy, potwierdzające zatrudnienie
. dwa zdjęcia (paszportowe na białym tle), opatrzone na odwrocie imieniem i nazwiskiem
. ważny paszport lub dowód osobisty
. opłatę w wysokości 90 GBP - od 2007-04-02 - (pobierana jest ona jedynie przy wydawaniu karty rejestracji, przy składaniu wniosków o kolejne zaświadczenia już nie trzeba płacić).
Paszport lub dowód osobisty muszą być dostarczone w oryginale. Po zakończeniu procedury, zostaną one zwrócone wnioskodawcy. Natomiast nie można liczyć na zwrot zdjęć i pisma od pracodawcy, dlatego też można przedstawić jego kopię, a nie oryginał (fotografii to ułatwienie nie dotyczy).
Przed wysłaniem wniosku do urzędu spraw wewnętrznych (Home Office), należy sporządzić jego kopię (będzie potrzebna pracodawcy). Bardzo istotne jest upewnienie się, że jest on kompletny, dlatego wszystko trzeba dokładnie sprawdzić. I tak należy pamiętać, że formularz powinien być wypełniony w języku angielskim, na maszynie lub DRUKOWANYMI literami, czarnym atramentem. Wnioskodawcy nie posiadający karty rejestracyjnej i zaświadczenia powinni wypełnić wszystkie części formularza, udzielając odpowiedzi na wszystkie pytania lub zakreślając odpowiednie kratki (pozostali także, chyba że wskazano inaczej). Jeżeli zabraknie jakiejkolwiek wymaganej informacji lub dokumentu, wniosek nie będzie rozpatrywany. Konieczność jego uzupełnienia spowoduje opóźnienie całej procedury.
Opłaty (90 GBP) można dokonać czekiem banku Wielkiej Brytanii (osobistym lub firmowym). Należy go wystawić na "Home Office, Work Permits (UK)". Czek musi być przekreślony i opatrzony poprzeczną adnotacją "A/C Payee only". Należy sprawdzić poprawność daty i kwoty (zapisanej liczbami i słowami) oraz podpisać czek. Na pokwitowaniu wpłaty trzeba zapisać numer czeku, numer konta, kod banku (sort code). Czek dołącza się do pierwszej strony formularza. (Dołączenie do wniosku 2 lub więcej czeków na łączną kwotę 90 GBP (np. jednego na 50 funtów, drugiego na 40 funtów) spowoduje odesłanie wniosku do nadawcy). Nie przyjmowane są również opłaty dokonane czekami zagranicznymi.
Drugi sposób to nadanie pieniędzy przekazem pocztowym (postal order). Należy go wystawić na "Home Office, Work Permits (UK)" i przykleić na nim nie ofrankowany znaczek pocztowy. Przekaz także należy dołączyć do pierwszej strony formularza.
Opłaty można ponadto dokonać kartą debetową (jednak wyłącznie Delta lub Switch) lub kartą kredytową (wyłącznie Visa lub MasterCard). W formularzu (w sekcji C - "Payment details") należy wówczas podać: rodzaj karty, imię i nazwisko w takim brzmieniu jak zapisano na karcie, numer karty, daty początku i końca ważności karty, numer emisji (tylko karty Switch). Osoby płacące kartą powinny następnie złożyć swój podpis i opatrzyć go datą - upoważni to Home Office do obciążenia konta na wymienioną kwotę.
Jeżeli dane dotyczące wpłaty będą nieprawidłowe (co uniemożliwi jej przyjęcie) lub nie zostanie wpłacona pełna kwota, cały wniosek uważany będzie za nie złożony. Wnioskodawca zostanie o tym powiadomiony i będzie miał 14 dni na uzupełnienie danych lub wpłacenie całej wymaganej kwoty. Jeżeli nie dotrzyma tego terminu, wniosek nie będzie rozpatrywany i zostanie zwrócony. Rozliczenie wpłat dokonanych czekiem może trwać do pięciu dni roboczych, zaś z użyciem karty kredytowej lub debetowej nie dłużej niż jeden dzień roboczy. Przekazy pocztowe rozliczane są natychmiast. Opłaty wnoszone innymi metodami, np. zagranicznymi czekami lub przekazami pieniężnymi z zagranicznych banków, nie są przyjmowane. Nie można również wysyłać pieniędzy łącznie z wnioskiem.
O porady na temat programu rejestracji pracowników (WRS), w tym w sprawie wypełnienia formularza, można się zwrócić do zespołu rejestracji pracowników (Worker Registration Team). Pracuje on od poniedziałku do piątku, w godzinach 9.00 -17.00. Z pracownikami zespołu można skontaktować się telefonicznie (dzwoniąc pod numer tel. 0114 207 60 22), faxem (0114 207 60 23) lub pocztą internetową (e-mail: WRS@ind.homeoffice.gsi.gov.uk).
Rozmawiając przez telefon, należy być przygotowanym na podanie następujących informacji:
. swojego imienia i nazwiska, daty urodzenia i obywatelstwa
. numeru referencyjnego WRS, podanego na karcie rejestracyjnej i zaświadczeniu (jeżeli jest się w posiadaniu tych dokumentów)
. ewentualnie numeru przesyłki poleconej (Recorded Delivery lub Special Delivery)
. daty wysłania wniosku.
Te same informacje należy podać w e-mailu, skierowanym do zespołu rejestracji pracowników.
Rozpatrzenie 70 proc. kompletnych wniosków odbywa się bardzo szybko, bo już w ciągu 2 tygodni od ich odbioru przez zespół rejestracji pracowników (WRT). W ciągu 4 tygodni, liczba odpowiedzi wzrasta do 90 proc.
Jeżeli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, wnioskodawca otrzyma listem poleconym (recorded delivery) na adres podany w pytaniu 12 sekcji 3 trzy dokumenty:
. Kartę rejestracji - zawiera nazwisko wnioskodawcy, datę jego urodzenia, obywatelstwo, zdjęcie oraz numer identyfikacyjny. Karta zachowuje ważność przez cały okres rejestracji w programie
. Zaświadczenie o rejestracji - ma formę listu. Jest to zezwolenie na pracę u wymienionego we wniosku u pracodawcy (kopia zaświadczenia zostanie mu przesłana).
Ważność zaświadczenie wygasa w dniu zakończenia pracy u tego właśnie pracodawcy. Jeżeli w chwili wydania zaświadczenia wnioskodawca nie pracuje już dla niego, dokument jest nieważny
. Paszport lub dowód osobisty.
Jeśli jednak wnioskodawca chciałby otrzymać dokumenty przesyłką specjalną (special delivery), konieczne jest dołączenie do wniosku odpowiednio ofrankowanej koperty.
Jeżeli decyzja w sprawie wniosku będzie negatywna, składająca go osoba otrzyma pismo odmowne oraz paszport lub dowód osobisty (przyczyna odmowy jest czasem prosta - wnioskodawca nie musi rejestrować się w programie). Opłata zostanie jej zwrócona w całości. Kopia pisma odmownego zostanie przesłana pracodawcy. Ten straci prawo do zatrudniania osoby, której dotyczy odmowa (o ile jest ona objęta obowiązkiem rejestracji).
Jeśli dokumenty mają byc wysłane na inny adres niż wymieniony w powyższej sekcji (może to byc na przykład adres pracodawcy), należy wypełnić punkt 13 w sekcji 3.
W przypadku zmiany adresu podczas rozpatrywania wniosku, należy bezwłocznie powiadomić Work Permits, w przeciwnym razie dokumenty mogą być odesłane pod niewłaściwy adres.
W przypadku zmiany pracy, należy złożyć wniosek o wydanie tylko zaświadczenia o rejestracji w ramach programu rejestracji pracowników (będzie ono stanowić pozwolenie na pracę u nowego pracodawcy). W tym celu należy wykorzystać formularz wniosku WRS, podać numer identyfikacyjny znajdujący się na karcie rejestracji oraz
przedstawić dane dotyczące nowego pracodawcy. Aby dokumenty były kompletne, należy dołączyć także kopię pisma od pracodawcy, potwierdzającego zatrudnienie. Nowe zaświadczenie (pozwolenie na pracę) będzie wskazywać tego właśnie pracodawcę (będzie ważne do czasu kolejnej zmiany pracy przed upływem 12 miesięcy).
Pracownik objęty programem WRS powinien przechowywać wszystkie dokumenty: zarówno kartę rejestracji ze zdjęciem, jak i pierwsze zaświadczenie oraz kolejne, gdyż zastępcze dokumenty mogą nie zostać wydane.
Jeżeli ktoś pracuje więcej niż w jednym miejscu, powinien złożyć wnioski o wydanie zaświadczenia o rejestracji oddzielnie dla każdego pracodawcy, u którego pracuje (jeśli zatrudnił się w dwóch miejscach - dwa wnioski, jeśli w trzech - trzy itd.). Trzeba wiedzieć, że pracodawcą jest wedle przepisów osoba, która bezpośrednio wypłaca pracownikowi wynagrodzenie.
Jeśli zmienia się miejsce pracy korzystając z usług tej samej agencji pośrednictwa, wniosku o ponowną rejestrację składać nie trzeba. Zezwolenie na pracę w ramach jednej agencji pośrednictwa pracy (choć miejsce pracy mogło się zmienić) jest stałe i zachowuje swą ważność dopóty, dopóki nie wystąpiła dłuższa niż miesięczna przerwa w zatrudnieniu. Jeśli taka przerwa nastąpi i potrwa więcej niż miesiąc, wniosek o wydanie zaświadczenia trzeba będzie złożyć ponownie w momencie podjęcia nowej pracy.
W razie zgubienia karty rejestracji lub zaświadczenia należy się skontaktować z zespołem rejestracji pracowników.
Po 12 miesiącach nieprzerwanej pracy, pracownik uzyska pełne prawa obywatela Unii Europejskiej i zostanie zwolniony z obowiązku dalszej rejestracji. O "nieprzerwanym zatrudnieniu" można mówić wtedy, gdy przerwa w pracy nie trwała dłużej niż w sumie przez 30 dni w ciągu 12 miesięcy. Podczas tego okresu można wziąć urlop, ale pod warunkiem, że będzie on płatny (tylko wówczas nie będzie traktowany jako zwykła przerwa w zatrudnieniu).
Aby potwierdzić nabycie owych pełnych praw, należy wystąpić o zezwolenie na pobyt stały (residence permit) dla obywateli krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Fakt, że praca rzeczywiście trwała nieprzerwanie przez 12 miesięcy, trzeba udokumentować. Dowodami na to będą: karta rejestracyjna, zaświadczenia o rejestracji wydane dla poszczególnych pracodawców, pisma zaświadczające od pracodawców, paski wypłat (payslips).
Raz jeszcze trzeba podkreślić, że wystąpienie do Home Office o rejestrację natychmiast po podjęciu pracy leży w interesie pracownika. Uzyskanie certyfikatu WRS może ponadto pomóc w staraniu się o numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number) oraz zasiłków. Ponownie przypominamy także, że program rejestracji monitoruje jedynie ciągłość zatrudnienia - co do liczby pracodawców nie ma żadnych ograniczeń.
Złożenie wniosku o rejestrację jest obowiązkiem pracownika. Pracodawca musi natomiast napisać list, zawierający dane firmy oraz datę rozpoczęcia pracy przez osobę składającą dokumenty w Home Office. Pracodawca powinien go następnie przekazać pracownikowi. List należy dołączyć do innych dokumentów i przesłać do Home Office razem z wnioskiem WRS (Worker Registration Scheme). Jest on niezbędny do zarejestrowania pracownika, a zwłaszcza wydania pozwolenia na pracę.
W świetle przepisów, za zapewnienie sobie prawa do zatrudniania obywateli któregokolwiek z ośmiu nowo przyjętych do Unii Europejskiej państw, odpowiedzialny jest także pracodawca. Może on legalnie zatrudniać pracowników nie posiadających zezwoleń na pracę najwyżej przez miesiąc. Jeżeli pracownik złożył wniosek w tym czasie, a odpowiedź z urzędu spraw wewnętrznych jeszcze nie nadeszła, pracodawca ma prawo przedłużyć zatrudnienie do momentu nadejścia decyzji w sprawie wniosku. Po wydaniu zaświadczenia o rejestracji, prawo to obowiązuje oczywiście nadal. Sytuacja zostaje uregulowana pod względem prawnym na stałe.
Pracodawca powinien:
. uzyskać i zachować kopię formularza wniosku (wypełnionego przez swojego pracownika) jako dowód, że dokumenty zostały złożone przed upływem miesiąca od rozpoczęcia pracy
. odebrać i zachować kopię ważnego zaświadczenia o rejestracji.
Pracodawca może być pociągnięty do odpowiedzialności prawnej za popełnienie wykroczenia, jeżeli:
. jego pracownik nie złożył w ciągu jednego miesiąca od rozpoczęcia pracy wniosku o rejestrację w Home Office
. nie posiada kopii wypełnionego formularza wniosku
. po upływie miesiąca, nadal zatrudnia osobę, która nie dopełniła obowiązku rejestracji.
W razie orzeczenia winy, maksymalna grzywna dla pracodawcy wynosi
5000 GBP.
Po rozpatrzeniu wniosku pracownika, zespół rejestracji pracowników (specjalna komórka w Home Office) prześle pracodawcy kopię zaświadczenia o rejestracji lub kopię listu odmownego.
Jeżeli pracodawca nie otrzyma kopii zaświadczenia o rejestracji pracownika
w ciągu miesiąca od zatrudnienia danej osoby, może skontaktować się z zespołem rejestracji pracowników dzwoniąc pod numer 0114 207 60 22) lub korzystając z faksu o numerze 0114 207 60 23).
Dodatkowe wskazówki pracodawcy mogą uzyskać dzwoniąc pod numer specjalnie dla nich utworzonej infolinii (0845 010 6677) lub znaleźć na stronie internetowej (http://www.ind.homeoffice.gov.uk).
Formularz WRS, podzielony jest na dwie części. Pierwsza jest formularzem wpłaty (znajduje się na pierwszej stronie wniosku), druga fromularzem WRS (znajduje się na pozostałych trzech stronach).
Wypełnianie formularza wpłaty
Prawidłowe wypełnienie formularza wpłaty jest bardzo ważne. Wszelkie błędy mogą uniemożliwić sfinalizowanie wpłaty, co z kolei może spowodować zwrot wniosku do nadawcy. Opóźniłoby to rozpatrzenie wniosku.
Jeżeli jest się w posiadaniu karty rejestracyjnej, wystarczy wypełnienie części A i B. Należy podać dane kontaktowe osoby, do której można się zwrócić w razie dodatkowych pytań, np. swoje lub pracodawcy.
Część A:
Dane dotyczące osoby wpłacającej opłatę za wniosek
Tu należy wpisać dane dotyczące osoby, która dokonuje wpłaty za wniosek i z którą można się w razie potrzeby skontaktować w sprawie wpłaty. W przypadku wycofania wniosku lub negatywnej decyzji opłata zostanie zwrócona osobie wyszczególnionej w pytaniach 1-7. Jeżeli wpłata ma być odesłana komuś innemu, należy wypełnić pytania 8-12.
Jeżeli wnioskodawca oznaczył wniosek własnym numerem referencyjnym, można go wpisać w pytaniu 7. Jednak kontaktując się z Work Permits (UK) należy podawać numer referencyjny wpłaty (Payment Reference Number, PRN).
Część B:
Dane dotyczące osoby składającej wniosek
Pytania 13-19 odnoszą się do następujących informacji:
Pytanie 13: Należy podać, czy posiada się ważną kartę i certyfikat WRS
(Uwaga: Jeżeli ma się już kartę i certyfikat, oznacza to, że jest już się jest zarejestrowanym, nie ma więc potrzeby dokonywania dalszych wpłat)
Pytanie 14: Należy potwierdzić, że paszport lub dowód osobisty jest załączony do wniosku
Pytanie 15: Nazwisko składającego wniosek
Pytanie 16: Imię/imiona składającego wniosek
Pytanie 17: Data urodzenia składającego podanie (dzień/miesiąc/rok - np. 16/05/1968)
Pytanie 18: Pełna nazwa pracodawcy składającego wniosek w Zjednoczonym Królestwie
Pytanie 19: Obywatelstwo składającego wniosek
Część C:
Metoda dokonania wpłaty i dane dotyczące wpłaty
W pytaniu 20 należy wpisać metodę dokonania wpłaty oraz podać poniższe dane:
Brytyjski przekaz pocztowy (postal order)
Pieniężne przekazy pocztowe należy wystawić na "Home Office, Work Permits (UK)" i przylepić na nich właściwy znaczek pocztowy.
Przekaz pocztowy należy załączyć na przodzie formularza, wpisując swoje imię, nazwisko i adres na odwrocie przekazu w odpowiednim miejscu. Należy zachować pokwitowanie przekazu pocztowego.
Brytyjskie czeki
Czek należy wystawić dla "Home Office, Work Permits (UK)", na czeku powinno widnieć "A/C Payee only". Należy sprawdzić datę i kwotę (liczbą i słownie) oraz upewnić się, czy czek został podpisany. Do formularza wpłaty wpisać numer konta, kod banku (sort code) oraz numer czeku. Czek należy załączyć na przodzie formularza.
Karty kredytowe i debetowe
Dokonując wpłaty za pośrednictwem karty kredytowej lub debetowej należy podać:
. numer karty (długi numer na przedniej stronie, zwykle 16-cyfrowy)
. wpłacaną kwotę
. imię i nazwisko tak, jak widnieje na karcie
. datę początku i końca ważności karty
. numer kontrolny CVV (numer kontrolny CVV jest to 3-cyfrowy numer w rubryce na podpis, na odwrocie karty (ostatnie 3 cyfry)
. numer emisji (tylko karty Switch)
. w pytaniu 25 należy podpisać formularz wpłaty i wpisać datę
Wypełnianie formularza WRS
Bardzo ważne jest kompletne wypełnienie formularza. Niedostarczenie wszystkich wymaganych informacji i dokumentów może opóźnić rozpatrzenie wniosku. Aby upewnić się, że wniosek jest kompletny należy udzielić odpowiedzi na wszystkie stosowne pytania i zakreślić odpowiednie kratki. To znaczy, że składający wniosek, nie posiadający karty rejestracyjnej i certyfikatu, powinni wypełnić wszystkie części formularza. Ci natomiast, którzy taką kartę i certyfikat już posiadają, potrzebują jedynie wypełnić części A i B formularza wpłaty oraz części 1, 3, 4, 5 i 6 formularza WRS mieszczące się na stronie 2, 3 i 4.
Część 1:
Rodzaje wniosków
Ta część służy ustaleniu, czy składający wniosek otrzymał już kartę rejestracyjną i certyfikat.
Część 2:
Wymóg rejestracji
Część 2 ma ułatwić składającemu wniosek, czy jest on zobowiązany do zarejestrowania się w ramach Programu Rejestracji Pracowników (WRS). Pozytywna odpowiedź na którekolwiek pytanie w części 2 lub jedno z poniższych pytań oznaczonych czarnymi punktami oznacza, że nie jest składający wniosek zobowiązany do zarejestrowania się.
. czy jest Pan(i) samozatrudniony(a) i nie podejmuje żadnej pracy najemnej?
. czy 30 kwietnia 2004 r. przepracował(a) Pan(i) legalnie w Zjednoczonym Królestwie nieprzerwanie 12 miesięcy (tj. w ciągu 12 miesięcy okres przerw w legalnej pracy nie przekroczył w sumie 30 dni)?
. czy przepracował(a) Pan(i) legalnie w Zjednoczonym Królestwie nieprzerwanie 12 miesięcy, z których część lub całość przypada po 30 kwietnia 2004 r.?
. czy 30 kwietnia 2004 r. posiadał(a) Pan(i) zezwolenie na wjazd lub pobyt w Zjednoczonym Królestwie na podstawie ustawy imigracyjnej z 1971 r., które nie zawierało żadnych ograniczeń Pana/Pani prawa do pracy (tj. przyznano Panu/Pani warunki kategorii 1)?
Warunki kategorii 1 przyznawane są np.
- osobom objętym Programem Imigracyjnym dla Wysoko Specjalizowanych Pracowników (Highly Skilled Migrant Programme)
- małżonkom/partnerom obywateli brytyjskich w okresie próbnym
- osobom na utrzymaniu obywateli nowych krajów członkowskich UE, którzy obecnie podlegają warunkom kategorii 1
- obywatelom nowych krajów członkowskich UE, którzy są na utrzymaniu posiadacza prawa do pracy
- dyplomowanym lekarzom i dentystom przebywającym na szkoleniu w Zjednoczonym Królestwie
. czy jest Pan(i) pracownikiem delegowanym, tj. Pana/Pani pracodawca nie posiada siedziby w Zjednoczonym Królestwie, a Pana/Pani praca w tym kraju polega na świadczeniu usług w imieniu Pana/Pani pracodawcy?
. czy jest Pan(i) jednocześnie obywatelem brytyjskim, kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego innego niż ww. nowe kraje członkowskie UE lub Szwajcarii (tzn. posiada podwójne obywatelstwo)?
. czy jest Pan(i) członkiem rodziny (małżonkiem, formalnie uznanym partnerem żyjącym z wnioskodawcą bez zawarcia związku małżeńskiego, dzieckiem poniżej 21 roku życia) lub obywatelem Szwajcarii albo kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym w Zjednoczonym Królestwie jako:
- pracownik (z kraju innego niż nowoprzyjętego członka UE)
- osoba samowystarczalna
- emeryt/rencista
- student
. czy jest Pan/i studentem/studentką zapisanym/zapisaną na kurs w uznanej brytyjskiej instytucji oświatowej, którego głównym celem jest nauka zawodu?
. czy jest Pan/i emerytem/emerytką poprzednio zatrudnionym/zatrudnioną bądź samozatrudnionym/samozatrudnioną, otrzymującą emeryturę lub inne świadczenia wystarczające do życia bez konieczności ubiegania się o brytyjskie świadczenia socjalne i posiada w Zjednoczonym Królestwie pełne ubezpieczenie zdrowotne?
Jeżeli żadna z powyższych kategorii nie dotyczy składającego wniosek, jest składający wniosek zobowiązany do zarejestrowania się w ramach programu WRS po podjęciu lub przy zmianie pracy.
W razie wątpliwości co do obowiązku zarejestrowania się proszę skontaktować się z właściwym personelem Worker Registration Team.
Część 3:
Dane osobowe składającego wniosek
Ta część służy do zebrania danych osobowych składającego wniosek, z których niektóre znajdą się na karcie rejestracyjnej pracownika i certyfikacie. Należy upewnić się, że dane te są identyczne z danymi zawartymi w paszporcie/dowodzie osobistym dołączonym do wniosku. W punkcie 13, należy podać adres na który mają być zwrócone dokumenty, jeśli jest on inny niż podany w punkcie 12.
Część 4:
Dane dotyczące zatrudnienia
Ta część dotyczy pracodawcy osoby wnioskodawcy. Niektóre z tych danych znajdą się na certyfikacie WRS.
W przypadku zatrudnienia u więcej niż jednego pracodawcy należy skopiować część 4 i wypełnić osobno odnośnie każdego pracodawcy.
Część 5:
Dokumentacja uzupełniająca
Celem tej części jest sprawdzenie, czy do wniosku załączono wszystkie wymagane dokumenty. To zestawienie ułatwi zespołu WRS potwierdzenie odbioru dokumentów od składającego podanie i ich bezpieczne przechowanie w czasie rozpatrywania podania. Paszport i dowód osobisty zostaną zwrócone składającemu podanie. Natomiast zdjęcia i pismo od pracodawcy nie zostaną zwrócone, dlatego też można załączyć kopię, a nie oryginał takiego pisma.
Należy upewnić się, że paszport składającego wniosek nie jest uszkodzony, gdyż może to opóźnić rozpatrywanie wniosku.
Nie należy załączać innych dokumentów, takich jak akt zawarcia małżeństwa czy uznania związku pozamałżeńskiego lub informacje dotyczące sytuacji finansowej. Takie dokumenty nie są wymagane.
Jeżeli nie dostarczono całości wymaganej dokumentacji lub wymagane są dodatkowe dokumenty, zespół WRS skontaktuje się ze składającym wniosek, podając adres, na który należy dokumentację przesłać.
Składający wniosek, którzy już otrzymali kartę rejestracyjną, winni dostarczyć:
- kopię pisma od obecnego pracodawcy w Zjednoczonym Królestwie, podającym datę rozpoczęcia zatrudnienia. W przypadku składania wniosku o przedłużenie rejestracji nie jest to wymóg prawny, jednak pomoże zespołowi WRS w rozpatrzeniu wniosku.
Składający wniosek, którzy jeszcze nie otrzymali karty rejestracyjnej, winni dostarczyć:
- kopię pisma od obecnego pracodawcy w Zjednoczonym Królestwie, podającego datę rozpoczęcia zatrudnienia.
- dwa zdjęcia (paszportowe z białym tłem) z imieniem i nazwiskiem wnioskodawcy na odwrocie każdego z nich
- ważny paszport/dowód osobisty (w oryginale - kopie nie są akceptowane)
- opłatę 90 funtów
Uwaga:
W przypadku składania wniosków zbiorowych należy dołączyć kopię pisma podającego datę rozpoczęcia zatrudnienia każdego z wnioskodawców.
Część 6:
Oświadczenie składającego podanie
Oświadczenie należy przeczytać, podpisać i wpisać datę.
Numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number)
Każda osoba pracująca w Wielkiej Brytanii musi posiadać numer ubezpieczenia społecznego National Insurance Number). To obowiązkowe, podobnie jak podanie go pracodawcy. National Insurance Number to indywidualny numer ubezpieczeniowy, dzięki któremu jego właściciel jest identyfikowany w brytyjskim systemie ubezpieczeniowym. Służy on kontrolowaniu składek wpłacanych na opiekę społeczną.
Osoby nie posiadające jeszcze tego numeru powinny zgłosić się do najbliższego urzędu pracy i umówić się na rozmowę, podczas której padną pytania o tożsamość, adres, miejsce pracy itp. (tłumacząc dosłownie z angielskiego, procedurę tę trzeba by nazwać "udowodnieniem tożsamości"). Urząd pracy (Job Centre) to instytucja rządowa. Jej oddziały znajdują się w większości dużych miast, w tych największych - także w poszczególnych dzielnicach. Z reguły, w urzędzie można uzyskać wykaz telefonów i adresów e-mailowych, za pośrednictwem których można się umówić na właściwe spotkanie. Urzędnicy powinni też poinformować, jakie dokumenty należy przygotować. Najczęściej, oprócz paszportu, potrzebne będą dokumenty potwierdzające adres i zatrudnienie, począwszy od umowy o pracę, a skończywszy na dowodach wpłaty pieniędzy od pracodawcy ("payslipach"). Dobrze mieć przy sobie kartę rejestracyjną WRS (wydaną przez Home Office czyli urząd spraw wewnętrznych). Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą potrzebować mogą faktur i wyciągów z konta bankowego.
Gdy dojdzie wreszcie do spotkania, należy być przygotowanym na wiele nawet bardzo szczegółowych pytań dotyczących pracy, mieszkania, konta bankowego, a nawet planów na przyszłość. Jeśli podanie o nadanie National Insurance Number zostanie rozpatrzone pozytywnie, numer ubezpieczeniowy zostanie przyznany w ciągu czterech, a najpóźniej sześciu tygodni od spotkania w urzędzie i złożenia wniosku.
Pracodawca może okazać się pomocny w wyrobieniu NIN, lecz złożenie wniosku o nadanie numeru jest obowiązkiem pracownika.
Osoby, które w Wielkiej Brytanii pracowały wcześniej, na przykład na podstawie zezwolenia na pracę w ramach specjalnych programów (imigracji osób o wysokich kwalifikacjach czy dla wybranych sektorów gospodarki) lub napodstawie karty sezonowego pracownika w rolnictwie, numer ubezpieczenia społecznego powinny już posiadać.
Adres najbliższego urzędu pracy (Job Centre) znajdziesz na stronie: http://www.jobcentreplus.gov.uk.
Do chwili uzyskania właściwego NIN, przydzielany jest numer tymczasowy.
Numer ubezpieczenia społecznego umożliwia kontrolowanie składek przelewanych na konto ubezpieczonego (pozwala stwierdzić, czy w ogóle one wpływają, jeśli tak, to w jakiej wysokości) . Z kolei pracownicy otrzymują dostęp do różnych zasiłków socjalnych wypłacanych w Wielkiej Brytanii. Płacenie tu składek może równocześnie ułatwić zdobycie uprawnień socjalnych w rodzinnym kraju. Posiadanie NIN wzbudza też zaufanie pracodawców. Przy szukaniu nowego zajęcia, może okazać się bardzo pomocne.