Kompozycja Dziadów cz. III czyli Dziady drezdeńskie
I - prozatorski wstęp określa sytuację na ziemiach polskich w czasie gdy komisarzem jest senator Nowoslicow.
II – dedykacja zmarłym przyjaciołom „narodowej sprawy męczennikom”
III - prolog - scena fantazyjno-wizaualna. Przemiana Gustawa w Konrada.
IV - I scena więzienna (bazyliańska). Składają się na nią rozmowy więźniów, opowiadanie Jana Sobolewskiego, trzy pieśni więźniów, mała improwizacja Konrada. Scena ma charakter realistyczny, mała improwizacja ma charakter wizyjny.
V - scena II - Improwizacja zwana wielką. Scena wizyjna.
VI - scena III - ukazująca egzorcyzmy. Ksiądz Piotr wypędza złe duchy z duszy Konrada. Egzorcyzmy to scena realistyczno-fantastyczna.
VII - scena VI - Widzenie Ewy. Scena wizyjna.
VIII - scena V - Widzenie księdza Piotra. Scena wizyjna.
IX - scena fantastyczno-fizyjna- Sen. Dyskusja Diabłów nad duszą senatora. Widzenie senatora zwane snem senatora.
X - scena VI - Salon Warszawski. Zawiera dyskusje dwóch towarzystw: stolikowego i przy drzwiach. Opowieść Adolfa i Cichowskim.
XI - scena VII – U pana senatora. Poznajemy współpracowników senatora Nowosilcowa. Scena realistyczna. Scenę kończy przepowiednia księdza Piotra.
XII - scena VIII - Bal u senatora przerwany wizyta pani Rollinson i znieważenie księdza Piotra oraz krótkie spotkanie księdza Piotra z Konradem.
XIII - scena IX - Noc Dziadów. Kobieta wywołuje imię kochanka. Nie zjawia się na zaklęcia Guślarza.
XIV - ustęp - Jest to 6-fragmentowy epicki poemat podróżniczy:
Fragment 1 – Droga do Rosji
Fragment 2 – Przedmieścia stolicy
Fragment 3 – Petersburg
Fragment 4 – Pomnik Piotra Wielkiego
Fragment 5 – Przegląd wojska
Fragment 6 – Oleszkiewicz ( dzień przed powodzią petersburską 1824 ) - Dedykacja Ustępu. Przyjaciołom moskalom
XV – wiersz - Wiersz Do przyjaciół Moskali
Akcja rozpoczyna się 1 listopada 1823 roku w nocy.
Wielka Improwizacja Konrada – noc wigilijna, widzenie ks. Piotra - Wielkanoc
2 typy czasów: Czas historyczny związany z procesem filomatów i filaretów, czas liturgiczny(historia Polski stanowi realizację męczeństwa Chrystusa), czas natury(proces odradzania się, obumierania)
Miejsca akcji: w więzieniu, w Wilnie, w domu senatora, w salonie warszawskim, w domu pod Lwowem, w Rosji. 3 ważne miasta Polski, wskazujące na zjednoczenie narodów wchodzących w skład dawnej Rzeczypospolitej (dzięki tym różnym miejscom poznajemy szeroki obraz społeczeństwa polskiego.)
Przestrzeń duchowa- istoty ze świata nadprzyrodzonego. Splatające się wątki realistyczne z fantastycznymi. wykorzystywano elementy fantastyki i cudowności oraz inspiracje folklorem i ludowością.
Synkretyzm rodzajowy- Swoboda łączenia elementów dramatycznych z epickimi i lirycznymi. Łączenie tragedii z komedią, patosu z groteską.
Brak jedności miejsca i czasu.
Fragmentaryczność i epizodyczność (Sceny, choć wydają się być
samodzielnymi epizodami (na przykład Wielka Improwizacja),
stanowią tylko fragment większej całości, jeszcze nieznanej,
ale bardzo ważnej.
Typ kompozycji otwartej, w której opisywane zjawiska były wieloznaczne, uniemożliwiając tym samym rozstrzygnięcie sytuacji. Fabuła dramatyczna o luźnej kompozycji, składająca się z 9 scen o odrębnej tematyce.
Brak bezpośrednich związków przyczynowo-skutkowych - między poszczególnymi scenami
Mocno zindywidualizowany bohater.