Zabezpieczanie przed zima bylin
Byliny niezimujące w gruncie
Byliny takie jak: mieczyk, dalia, paciorecznik, galtonia, begonia bulwiasta, zawilec wieńcowaty, krokosmia, tygrysówka i niektóre odmiany lilii, nieprzetrwałyby zimy w naszym klimacie, dlatego wykopuje się je po pierwszych jesiennych przymrozkach, a ich części podziemne (cebule, bulwy, kłącza) przechowuje zimą w chłodnych, dobrze wietrzonych pomieszczeniach.
Byliny wymagające okrycia na zimę
Dla ciepłolubnych gatunków zimujących w ogrodzie groźne mogą być zwłaszcza ostre, bezśnieżne zimy. Okrycia na zimę wymagają trytoma (knifofia), zawilec japoński i grecki, inkarwilla Delavay’a, pełniki, odętka wirginijska, szczawiki, niektóre odmiany chryzantem, trawy rabatowe: kortaderia Sellowa (trawa pampasowa), młode okazy miskantu chińskiego. Niektóre rośliny o mięsistych korzeniach (pustynniki, szczawiki, zawilec japoński, inkarwilla, lewizja, kortaderia) wymagają też zabezpieczenia przed wilgocią. Sadzi się je na warstwie drenażu (gruboziarnisty piasek, żwir), a na zimę umieszcza nad nimi daszek z folii.
Byliny, które tracą jesienią części nadziemne okrywa się zwykle 10-centymetrową warstwą suchych liści, kory, trocin, torfu, słomy lub stroiszu (gałęzie roślin iglastych). Gdy dłuższy czas panuje silny mróz i nie ma śniegu, zwiększa się warstwę okrycia do 20 cm.
Mroźne, bezśnieżne zimy są też groźne dla gatunków zimozielonych, takich jak płomyk szydlasty, ubiorek wiecznie zielony, ciemierniki, posłonek ogrodowy, którym szkodzić może wysuszające działanie słońca i wiatru, gdy woda w glebie jest zamarznięta. Rośliny te okrywamy dopiero gdy nastaną kilkustopniowe mrozy i wierzchnia warstwa gleby zamarznie. Jeśli zrobimy to zbyt wcześnie, rośliny mogą przegrzewać się pod przykryciem podczas ocieplenia.
Przed zimą musimy też zabezpieczyć młode rośliny, posadzone jesienią, które nie zdążyły się jeszcze dobrze ukorzenić. Okrywamy je, gdy wystąpią kilkustopniowe mrozy. Na zimę powinniśmy też przykryć rabaty z roślinami cebulowymi, takimi jak hiacynty, narcyzy, lilie, kosaćce żyłkowane. Umieszczamy na nich kilkucentymetrową warstwę kory, torfu lub słomy.
Jesienne prace w ogrodzie:
-grabienie liśći: na kompost (mogą tez być chwasty z pielenia, fragmenty roslin, rozdrobnione galezie), do okrywania (tylko te zdrowe, bez porazen), nie zostawiamy na trawniku bo zostana pozniej puste pola
-okrywanie – folia nie, bo nie przepuszcza tlenu, słoma, stroisz, róże można kopczykować
-sadzimy niektóre cebulowe
-drzewa – bielenie pni (roznice temperatur)
-okrywamy byliny zimujące w gruncie, krzewy, oczko wodne
-wykopujemy te niezimujące
-nawozenie jesienne (mniej N wiecej K), wapnowanie
-napowietrzanie- aerator
-przysypywanie piaskiem
-roze: kopczykowanie, przycinanie 15-20cm wys, przyginanie, okrywanie
-drzewa – przycinanie suchych konarow
Co można na jesieni wysadzac/wysiewac:
-wysadzanie niektórych drzew i krzewow- bardzo odporne
-wysiewanie jednorocznych roslin
-można wysadzac rosliny dwuletnie na miejsce stale
-niektóre cebulowe- kwitnące na przedwiośniu i wczesna wiosna
-pnacza- jeśli nie można zdjąć z podpor okrywamy mata slomiana, male pnacza zdejmuje z podpor, układamy na ziemi i okrywamy
-zabezpieczanie oczka wodnego siatka: płytsze niż 1m to spuszczamy wode, gdy głębsze i gdy temp nizej niż -10C przestajemy karmic i wrzucamy takie styropianowe krazki to woda nie zamarza
-pielenie przed zima
-rosliny dwuletnie- okrywamy rozety
-zimozielone- barwinek, ciemiernik, kopytnik, rozchodnik, bluszcz, bergenia, plomyk, juka, przylaszczka, rojnik
-okrywamy po pierwszych przymrozkach, gdy wczesniej- rosliny się zaparzaja
-oslony zdejmujemy wiosna, jak najwczesniej
Zimowanie materialu szkolkarskiego
Zabezpieczanie materialu szkolkarskiego wywolane jest:
-zmieniającymi się w ostatnich latach warunkami pogodowymi (dlugie i mrozne zimy)
-stratami w materiale szkolkarskim po uszkodzeniach mrozowych (finanse)
-przesuniecie lub rozłożenie w czasie wielu prac związanych z przygotowaniem materialu do wysylek
-sprzedaza materialu szkolkarskiego
-przesadzaniem roslin (praca na przedwiosniu).
Co nam daje zabezpieczenie:
-dobrze by było mieć jakies tam bloki ułatwiające sprzedaz w razie jakby klient nie dojechal po odbior
-przyspieszenie prac przez szczepienie, sadzonkowanie
-w jakichs halach można już w styczniu sadzic, żeby mieć wczesny plon, bo pozniej wolniej przyrastaja wiec towar jest mniejszy.
Korzenie większości gatunkow drzew i krzewow ozdobnych (nawet tych mrozoodpornych) wytrzymuja dłuższe spadki temp tylko do -15, najprostszym zabezpieczeniem przed przemarzaniem systemu korzeniowego krzewow rosnących w pojemnikach jest:
-szczelne zestawienie na zagonach
-obsypujemy kora, trocinami lub sloma
-przykryc zagony niskimi tunelami pokrytymi mleczna folia lub cieniowka.
[Można poswiecic zewnętrzne doniczki, bo bez polowy systemu korzeniowego roslina i tak da sobie rade
-oslony i żywopłoty coby nie nawiewalo, nie przewracalo (tuja, deren, winorośl, winobluszcz)
-przewrocic rosliny- można latwiej je pozniej przykryc, nie będą wystawaly ponad powierzchnie okrywy snieznej, nic się nie Polamie, zmienia się tez układ hormonalny co skutkuje lepszym zimowaniem
-tunele podwojne (praca może wtedy trwac caly rok, trzeba je uchylac coby choroby nie wchodzily i zrzucac nadmiar śniegu z tunelu)].
Celem przechowywania materialu szkolkarskiego jest utrzymanie go w stanie spoczynku poprzez spowolnienie procesow zyciowych. Warunkiem powodzenia tego zabiegu jest zabezpieczenie roslin przed nadmierna utrata wody, składników odżywczych oraz ograniczenie rozwoju grzybow chorobotwórczych.
Gatunki nie w pelni odporne na mroz np. milin, wisteria, budleja, klon palmowy, magnolia, krzewy zimozielone (ostrokrzew, ognik szkarlatny czy rozanczeniki) zimowac w duzym tunelu foliowym, zimnej szklarni lub przechowalni.
W chlodni lub przechowalni powinno się zimowac mlode ukorzenione sadzonki krzewow liściastych oraz siewki o malej mrozoodporności np. miłorząb chinski, metasekwoja chinska, cyprysnik blotny, surmia, klon palmowy itp. [warunki w chlodni to 95% wilgotności, tep -1C]
Drzewa ozdobne przechowywane w chlodni umieszcza się w paletach szkolkarskich, na specjalnych stelażach, które umozliwwaja ustawienie kilku warstw. Przyjmuje się, ze temperatura przechowywania powinna wynosic od 0 do 2 (tak na prawde zwykle -1 zeby nie rozwijaly się żadne choroby), a wilgotność wzgledna powietrza – w przypadku drzew nieopakowanych , z niezabezpieczonymi korzeniami – powinna być powyżej 95%.
[temperatura na poziome 1 dla wrażliwych roslin; można owinąć konary papierem coby się nawzajem nie uszkadzaly; dokarmianie myszy trutka]
Traktowanie przed wystawieniem do chlodni:
-rosliny powinny być w odpowiedniej fazie rozwoju oraz zdrowe
-zbyt wczesnie wstawione są wrażliwsze na niska temp i podatniejsze na choroby
-gatunki liściaste musze być pozbawione lisci
-czesci nadziemne roslin powinny być suche.
[Przed przechowaniem, a także w jego trakcje opryskiwac drzewa i krzewy fungicydami.
Sadzonkowanie iglaków:
Najdogodniejszą porą na rozmnażanie drzewek iglastych przez sadzonki jest sierpień i wrzesień. O tej porze roku pędy są twardsze i bardziej sprężyste niż wiosną, a jednocześnie dostatecznie elastyczne, by można było je przycinać.
Ponieważ gałązki zdrewniałe ciężko się ukorzeniają, do rozmnażania należy wybrać jedynie jednoroczne wierzchołki pędów. Należy jednak zachować ostrożność, gdyż zbyt młode pędy będą łatwo atakowane przez choroby.
Młode pędy można pobrać z pędu głównego za pomocą ostrego noża. Bardziej polecaną metodą jest jednak energiczne oderwanie pędów. Na pobranej w ten sposób sadzonce musi znajdować się fragment starszego pędu - piętka i języczek. Sadzonki powinny mieć długość od 6 do 10 cm. Jeżeli są dłuższe należy przyciąć im wierzchołek.
Zanim posadzimy pędy, należy z ich dolnej części usunąć wszystkie łuski i igły, oraz zanurzyć je w ukorzeniaczu. Rany powstałej po oderwaniu nie wolno dotykać dłonią, gdyż ułatwia to przedostanie się czynnikom chorobotwórczym. Aby zmniejszyć ryzyko infekcji należy użyć dobrej jakościowo ziemi.
Po posadzeniu do gruntu, sadzonki przetrzymujemy w ciepłych i wilgotnych warunkach. Wykształcenie korzeni następuje w temperaturze od 18 do 22°C. U gatunków, które łatwo dają się rozmnażać (np. u żywotników i jałowców), pierwsze korzenie pojawiają się po około sześciu do ośmiu tygodniach. Może to jednak potrwać znacznie dłużej.