RODZ M LECZ
1. M klas
Ułoż rozluź
Tech: głask, rozcier, ugniat, oklep, wstrząs, wibracji
2.M specjal
M segment, M okostnowy, M łącznotk, M izomer, M punkt, Dren limfat
3.M w wodzie
M wirowy, M podwodny, M natrysk, M perełkowy (jacuzzi)
4.M przyrządowy
M wibracyjny, M pneumat, M synkardialny
5.Formy m
M krótkobodźc, M średniobodźc, M długobodźc
6.Metody m
Wykonyw ręcznie, z przyrządami
TOK ZABIEGU MASAŻU
INFORMACJE: skierow lekarskie, rozpozn ch, ch współistniej, miejsce objęte m
I CZ WSTĘPNA (3-10 min)
- zapozn ze zleceniem, wywiad
- zorganizow stanowiska pracy- wałki, prześcieradło
- poinformow chorego o sposobie m, pomoc w rozebraniu się, pozycja zabiegowa
- przygotowanie tk do zabiegu (rozluźn m, dezynf skóry chorego i rąk)
II CZĘŚĆ GŁÓWNA (10-30 min)
Faza przygotow
-palpacyjna ocena reaktywności tk i ogólnej reakcji chorego
- ocena występow zmian tk (przeczulica, nap nadmierne m, tkliwość)
- m wstępny okolic funkcjonalnie związanych z miejscem choroby
Faza właściwa
- m tk powierzch miejsca chorego
- m tk głębsz miejsca chorego (jeśli nie ma p-wskazań)
Faza utrwal
- m tk funkcjonalnie związ z miejscem choroby
- ruchy bierne lub czynne w st masow i st z nim związanych
- zalecenia do domu- instruktaż, ile czasu i jak często
III CZĘŚĆ KOŃCOWA ( 5-10 min)
- oczyszcz skóry i rąk
- info o reakcjach organ po zabiegu
- pomoc w ubraniu się i info o zachow po zabiegu
- uporządk miejsca pracy
MASAŻ KLASYCZNY
-szwedzki, ręczny, suchy
- zespół rękoczynów oddział na tk i narz. Przez to zmienia się wygląd i funkcjonowanie naszego organ
- kontakt następ przez skórę- nerwy odbier bodźce(ciepło, zimno, ból)
Cechy:
- wysoka kultura osobista
- umiej skupienia się na wykonyw czynn
- zrównoważ reakcje emocj i motor
- spostrzegawczość, obowiązkowość, odpowiedzialność, troskliwość, wyrozumiałość, dokładność, empatia
- dobra sprawność manualna i stan zdrowia
- indywidualizacja postępowania
- odporność psych
- szybka analiza reakcji
Dłonie umyte, suche, paznokcie krótkie-niepomalowane, beż biżuterii.
Wygodne ubranie, stabilne obuwie
Równomierne obciążenie stóp, miednica nieco obniżona
Wykorzystywanie obciążenia ciała
Zasady stosowania:
- wywiad z pacjentem
- ruchy zgodnie z kier przepł krwi żylnej i chłonki(dogł, doser, odkręg, od mostka do pachy)
-poz pacj wygodna, rozluźn, ewentualnie pozycje drenażowe
- zgodnie ze wskaz i przeciwwsk
Czas trwania zależy od:
- rodz chor
- wielk pow mas
- aktualnego stanu zdrowia
- który to zabieg w serii (I i ostatnie – krótsze)
- całe ciało: 25-60min
- mała powierzchnia: 10-15 min
Reakcja pacjenta:
- do 15 r.ż. średnia moc, 15-40 r.ż. mocny bodziec, >40r.ż. słabsze
- kobiety masujemy słabiej
- pracowników fizycznych masujemy mocniej, umysłowych słabiej
Typy budowy:
ASTENICZNY- szczupła, wys sylwetka, mało masy mm, łagodny, dłużej trwający masaż
ATLETYCZNY – moc średnia(do granicy bólu)
PYKNICZNY – przewaga tk łącz i tłusz, masaż śr mocy z przekracz granicy bólu
Stan choroby:
- PODOSTRY- delikatnie lub bardzo delikatnie
- PRZEWLEKŁY- mocniej
Odpoczynek pacjenta:
- 15-20min po zabiegu, z powodu ingerencji w procesy fizjo
- nie oziębiac ciała po masażu
- możliwe pozorne pogorsz stanu zdrowia przy 3-5 zabiegu
Serie zabiegów:
- 10-30, później przerwa 2-3miesiące
- każdy chwyt danej tkanki powtarzamy 5-7razy
- można masować codziennie, ostatnie zabiegi co 2 dni
Zasady:
- nie przerywać rozpoczętego chwytu(przerwany zaczynamy od nowa)
- całkowicie przerwany zabieg musi być rozpoczęty od nowa
- konieczna prawidłowa dokumentacja
- nie odrywamy jednocześnie obu rąk od pacjenta
Stopniowanie:
- bodźce od tkanek powierzchownie położonych do głębszych-to warstwowe rozluźnienie tkanek, możliwa bezbolesna penetracja palpacyjna masowanych tkanek
Środki poślizgowe:
- stałe: talk, puder, zasypka, krem, wazelina
- półstałe: balsamy, żele
- płynne: oliwki, olej parafinowy, tonik, mydliny, olej wazelinowy
NAKŁADAMY NA RĘCE A NIE NA PACJENTA!
Środki wspomagające:
- maści: rozgrzewające, p-bólowe, p-zapalne, p-obrzekowe
- odżywcze: wciera się na koniec zabiegu, aby spotęgować działanie
Środki p/zapalne i p/bólowe:
P-zapalne: fastum, Profenid, Olfen, Voltaren
Z kapsaicyną(przekrwienie): Capsiplex maść
Z kwasem salicylowym: Ben Gay, Lumbolin, ABC
WSAKAZANIA:
-narząd ruchu: Stłucz, złam, zwichn, stan po wysił fizycz, przykurcz, niedowład, porażenie, wady postawy, stóp, koślawość, szpotawość, naciągn i naderw m i ścięg, jałowe martwice kości ( choroba Portesa), dysplazja st biodr, deform kręgo, ch reumat- okr podostry, ch zwyrodni, zapobieg/leczenie zaników mm (z kinezy), przew stany zapalne mm
- skóra: zaburz troficzne, blizny pooper/pouraz, doły po insulinie, kosmetyczne, przewl odmroż i oparz, trudno goj się rany- brzegi
-u. krążenia: przewl niewyd krążen, dusznica bolesna- między napadami, po zawale (10dni), sr zaawan miażdżyca, Żylaki bez zmian skórnych, ch Reunalda I i IIstopnia, ch Burgera, obniż ciśn tętn, stwardn tętnic obwod, przewl niewyd obwod u. krążenia, po zakrzep zap żył
- u.oddechowy: przewl nieżyt oskrz, rozedma płuc, astma oskrz między napad, rozstrzenie oskrz, przed i po operacjach kl piers
-u.nerwowy: MPDZ, Parkinson, Heinego-Medina, hemiplegia, Stward rozs, zap nerw obwod i splotów lub ich podrażn, poraż po uszkodz nerw obwod, Zaniki mm, Pobudz mm gładkich, nerwobóle, przewl zap nerw, po urazie OUN, ch opon mózg, dyskopatia- wypad dysku
-inne: zmiażd, naderw mm, ch kości i staw z przykurcz, ch z przeciąż, po oper narz ruchu, po przewl zap mm, stawów, więzadeł, torebki, opadniecie żołądka i trzewi, zaburz czynn wydziel żoł, ch ginekol i położn, przewl zaparcia, zaburz perystaltyki jelit
Wskaz do mas całoś: Rekonwalescencja, M kondycyjny, Zaburz uk krąż lub ruchu, Nerwice psychogenne, Obniż stanu nadpobud nerw, Otyłość/nadwaga/anoreksja
Masaż u dzieci: Zwichn st biodr, MPDZ, Wady postawy, Płaskostopie
PRZECIWW: St zap i ostre, gorączka, Hemofilia(krwot), Krwawe wylewy pouraz w st i mm do 2-3dni po urazie, Krwiaki wewn mm-na pocz leczenia, Ch skóry z wypryskami, pęcherz, Przerw ciągłości skóry, Świeże rany i blizny, Stopień III i IV ch Burgera, Łamliwość kości, Wrzody żoł z krwaw, Kamica nerek i wątroby, Przepukliny, Nowotwory, Menstruacja, Ciąża, Nieureg wady serca, Ch zakaźne, Powiększ węzły chłonne, Nieureg nadc, Mm zastąp tk łącz, Ch móżdżku i dróg piramidowych
Techniki masażu klasycznego:
1. Głaskanie – spręż odkształc tk naskórka
2. Rozcieranie - spręż odkształc tk łącznych
3. Ugniatanie - spręż odkształc tk mięśniowych
4. Uciski
5. Oklepywanie
6. Wibracje
7. Wstrząsy
8. Wałkowanie
9. Ruchy czynno – bierne w stawach (mobilizacja)
Masaż skierowany na:
- powł skórne
- mięśnie
-torebki i więzadła staw
Odczyn:
- miejscowy (bezpośr na tk masowanych)
- ogólny (działa na drodze odruchowej; na uk krąż, nerw, wewnwydz i innych)
Zależy od wieku, budowy ciała, płci, stanu psych, fazy choroby, choroby, pory roku, char os masowanej)
GŁASKANIE – ruch ślizgowy dłoni po pow skóry bez przesuwania tk masowanej. Przy dużej bolesności tylko to robimy.
Dzielimy na:
- pow – powoli i rytm
- głęb – tempo i siła jest większa
Wyróżniamy gł:
- płaskie i obejmujące
- jednoczesne i oburącz
- pow i głęb
Siła:
- równomierna na pocz później zwiększamy
- ręka rozluźniona, aby się dopasować do krzywizn pow
Cele i zadan:
- przyzwyczajenie pacj do dotyka
- wyczucie miejsca zmienionego chorobowo
- rozprow środka poślizg
- koi ból delikatne masow
- skóra gładka i elast
Głask pow:
- mechan usuw zrogowac nask
- zwiększ nap skórnego i tk podsk
- poprawa przem mat w tk skórnej, szybsze odprow krwiaków i obrzękow
- poprawa funkcji nacz skórnych, stymulacja proc wymiennych w skórze
- obniż pobudź zakończ nerw dział uspok, rozluźnia m
Głask głęb:
- nieznacznie podnosi temp
- przyśp krąż, przepycha krew żyln i chłonkę
- szybsze i lepsze odżyw tk
- zmniejsza zastoje i obrz
- pobudza m do skurczu
- głask klatki powod zwoln ruchów oddech
- oddział na nerwy czuciowe i ruchowe
- wchłan płynów zwiększa się o 16-58%
- działa pobudz na OUN
- miejsc przyśpiesza krąż, powod zaczerw, dając lekkie przekrw
- u chorych z niedowł i poraż OUN lekkie głask obniża pobudź kom ruch rdz kręg
ROZCIERANIE
Powod utworz się fałdu skórn w którym nast rozciąganie i rozcier tk. Najw i podst techn. W mas sport rozcier ma zast przy rozorz staw i miesni. Temp zw o ok. 5 st. Kier okres na podst Anat strukt tk i patol zmian tk.
Wykonywana:
- okolice stawu
-torebki staw
- aparat więzadłowy
- ścięgna
- powięzi
- rozsciegna powiezi
- tk miesn- sciegn
Leczymy tym:
- przykurcze
- blizny i bliznowce
- zrosty pouraz, pooper, pozapal
- w okol staw w artrozach
- w zmian patolog tk okołostawowych
Podz ze wzg na wskaz:
- pow – tonizujące
- głęb – drażn, mobilizujące
Podz ze wzg na kier:
- spiralne – poprawia ukrwienie, odżywienie i metabol tk
- podłuż - rozluź ścieg i powięzi
- poprz – powod uruchom Ściegien, poprawia nap pow miesni
Cel:
- obniż pobudź nerwow
- zapobiega otarciom i odleż, hartowanie kikuta po amput
- ulatwia wchłan krwiak, obrzek i wysiekow
- uaktywnia miejscowo przeplyw kwi i limfy, powod przekrw staw
- uelastycznia przykurczone m i blizny, tor staw, więzadła i przycz miesn
- likwid zgrubien roznego pochodz w miesn
- lik wid zrostow
UGNIATANIE
Tyczy się tk miesn, wyraznie i zdecydow chwytamy za m i go przesuwamy
Skł się z ruchów:
- przyłożenia
- uniesienia
- uciśnięcia
- wyciskanie tk masow
Podstaw chwyty:
- rolowanie
- ugniatanie okrężne
- zwijanie – pow plaskie, przy duzej ilości tk tluszcz i przy oslab mies
- walkowanie – na koncz (ramie udo) oslab m, po urazach
- zruszanie – w okol gdzie trudno uchwycic m
Ruchy:
- płynne
- rytmiczne
- bez odryw reki
- bez gwalt szarpniec
Cel:
- intensyw pobudza m
- duze przekrw masow miejsca, zwieksza szybk przepływu krwi, chlonki, ulatwia wymiane tk w m
- uregulowanie nap m przez oddział na rec czucia gleb
- przysp regen m po duzym wysilku
- zwieksza elast
- pobudza m przez rec czucia gleb
- przysp ruch płynów miedzykom
-stymuluje proc wymiany O2 i CO2 w m
WYCISKANIE
Podobne do głask gleb, wykonyw w masazu sport i llimfat. Ruchy jednost lub pulsac
Cel:
- przepchniecie krwi w nacz zyln i chłonnych do serca
- szybsze odprowadz prod przem materii
- odzyw tk
- pobudz OUN
- pobudz rec w tk podskor i obwod warstw m
OKLEPYWANIE:
Energicz uderzenia w pow masow kontakt z cialem krotki. Należy do tech twardej. Nie należy stosow u dzieci, os starszych, po zab oper ciezkich
Przeciwwskazania:
- Silny ból
- Wzmoż nap m
- Kruchość ścian nacz krwio
- Żylaki
- Po dużym wys fiz
- Spastyka
- Dyskopatia
- Osteoporoza
- Przyk mięś
- Skoliozy- po stronie przykurcz m
Dobór oklepywania zależy od:
- Okol masow
- Grub tk mas
- Stanu fizjo i pato tk mas
- Zad jakie ma spełniać oklep
Cel:
- Silne przekrw pow masow, co poprawia odżyw tk
- Pobudz m gł i poprz prążk do skurczu
- Zmniejsz tk tłuszcz przez przysp przem mat
- Podwyż temp tk
- W ch uk oddech oklep wyk się w celu oderwania zaleg wydz w płucach
- Słabe oklep zwęża nacz krwio, zwalnia tętno
- Silne oklep rozsz nacz krwio
- Wpływa na zmianę pobud OUN:
* Lekkie oklep- tonizująco i zniecz
* Silne oklep- pobudz
* B silne oklep- hamuje lub znosi reakcje ze strony OUN
- Wpływ na zdrowe nerwy obw:
*Lekkie- pobudza
* Silne- obniża przewod nerw
* B silne- hamuje przewod
WIBRACJE
Mała amplituda i znaczna częstot
Podział:
Labilna- wzdł przebiegu nerwu, wł mięś, nacz obwo. Najcz stos wzdł kręg- rozluź nap mię.
Stabilna- stos na pkt bolesne, w miejscach wyjścia nerwu obwod w mięś. Wykon 5-20 sek.
Wskazania:
- Ch uk oddech
- Lecz sztywn karku
- Wzmoż nap mię
- Ch zwyrodn
Cel:
- Zwiększa nap nacz krwion
- Zwalnia tętno
- Podnosi ciśn krwi
- Słaba wibr toniz
- Silna wibr pobudza
Wibracja labilna:
-Obniża nap mięś
- Normalizuje nap tk
Wibracja punktowa (stabilna):
- Obniża próg pobudl nerw
- Działa p/bólowo
- Wpływa na zmniejsz obrz
ROZSTRZĄSANIE/ WSTRZĄSANIE
Polega na przekaz drgań mecha o znacznej amplit i małej często.
Na kon masazu i miedzy tech ugniat i głask.
Wpływ na tkanki:
Pow- przez dział pośr- wstrząs całą kończ, wykon po wymasow kończ
Głęb- przez dział bezpośr- roztrząs dłonią masażysty
Ruch- wykon poprz do włók mięś. Dłoń masażysty musi całą powierz przylegać do tk maso. Ruchy wykon się zdecyd, płynnie, rytmicznie, bez szarpnięć.
Cel:
- Obniz nap mięśn i rozluźn aparatu torebk- więzadł, np. po wysiłku fizycznym
- Ułatw wydziel płynu zaleg w płucach (wstrząs klatką piers) w ch uk oddech
- Uspraw krąż obwod, aktywacja przepł krwi i limfy
Przygotow pacjenta do m:
Do prawidł wykon zabiegu z m wymag jest posiadanie podst info na temat pacj. Info te możemy uzyskać dzięki: wywiadzie, ocenie wzrok pacjenta, ocenie palpac pacj
Wywiad:
Podst info:
Nazw i imię, Wiek (data urodzenia), rozpozn lekarskie, uwagi lekarza prowadz, opis zdjęcia radio
Istotne jest określ miejsca występ zmian ch zmienionych: ból objaw podmiot, od kiedy wyst, kiedy się nasila (pora dnia, typ wysiłku), skala odczuw bólu
Występ ból związ z zaburz rozkł nap w tk może mieć swoją przycz we wcześn zdarz: Ch, Oper, Złam, Urazy, Wypad komunik
Na zmianę nap tk i występ określ dolegl wpływa też tryb życia. Ważne jest dostarcz info na tem: Trybu pracy, aktywn fizy (uprawiany sport).
Ocena wzrokowa
W celu określ dysfunk uk mięśn i kostn niezbędna jest ocena wzrok: Spos porusz, Oc krzywizn kręgos, Ustaw barków, Ustaw miednicy, Kończ doln,
Potrzebna jest do określ zmian w tk skór:
-Pajączki,
-Rozst.
Zmiany te związ są z zaburz ukrwienia tk podsk, których przycz mogą być zmiany nap i strukt leż w danym odcinku.
-Blizny
Blizny szczeg głęb, przebieg poprz do tk skórn i włók mięśn mogą prowadzić do zaburz nap tk.
Ocena palpacyjna:
Określa nap tk i określa miejsca bolesne. Palpac możemy oc:
Temp tk- może świadczyć o stanie zap lub ukrwienia
Reakt tk i czucie- mogą świadczyć o występ zmianach nap mięśn, podrażn nerw czuc lub z problem ukrw badanych stref
Przesuwalność tk skórn- świadczy o występ nap struktur leżących pod tk sk
Wzmoż nap struk- przeciąż uk mięśn
Ból w obr przyczep mięś- zmiany nap danej strukt
Ból w obr brzuśców mięśn- występ przeciąż badanego uk mięśn
Zmiany w tk podsk
Wyniki wywiadu i badanie:
Określ jakie narz uk ruchu wykaz zwiększ nap i jaka między nimi jest zależn struktur (prawo tensegracji)
Określ przycz występuj dolegl
Ustal postęp w trakcie m- łańcuch przyczyn- skutk
Podsum:
Przed każdym następ zabiegiem m medycz powinniśmy dokonywać ponownej oc palpac w celu ustal nadal występ zmian i na tej podst oprac każdorazowo zmodyf metodykę m medycz.