Opieka zakładowa ogólna i specjalistyczna

Monika Kupczak Figura

Ogólne pojęcie opieki

Opieką nazywamy, działalność, która nie jest wyznaczane przez potrzeby osoby w sposób ogólny, ale jest to cecha podstawowa, charakteryzująca się niezdolnością do zaspokajania w sposób samodzielny potrzeb oraz ich regulowania.

Opieka charakteryzuje się tym, iż jest całościowa i dotyczy wszystkich etapów życia człowieka.

Typy opieki społecznej :

- normalna- jest to opieka powszechna,

-zakładowa- to instytucje opieki: MOPS, placówki opiekuńcze, internaty, domy studenckie, przedszkola, żłobki, które spełniają funkcje opiekuńcze.

Wchodzi też jej w skład - opieka zdrowotna, opieka powszechna, opieka państwa nad rodziną, opieka rodzinna.

Mogą to być również: opiekuńcze sądy, ośrodki opiekuńcze i wychowawcze, pomoc niepełnosprawnym, oraz pomoc w przypadkach tragedii życiowych .

Jedną z funkcji opieki zakładowej jest działalność interwencyjno-kompensacyjna - ma ona charakter nadzwyczajny: jest moralnie i prawnie usankcjonowana interwencją społeczeństwa, najczęściej w niekorzystny przebieg opieki rodzinnej (np. działalność sądu opiekuńczego). Jej rezultatem jest określona kompensacja niedostatków i braków, pochodzących głownie z trzech źródeł: niekorzystnej sytuacji rodzinnej, dziedzicznych czy też wrodzonych upośledzeń rozwojowych oraz negatywnych przypadków losowych.

Opieka zakładowa rozumiana jest jako system socjo-pedagogicznych instytucji.

• Dzieci w tego typu instytucjach wychowują się w jednej lub kilku grupach liczących od 6 do 15 wychowanków. Z tej formy opieki korzystają przede wszystkim dzieci powyżej 15 roku życia.

• Spośród tych instytucji najbardziej rozpowszechnioną forma opieki są domy dziecka. Preferuje się tutaj placówki małe, w których wychowuje się nie więcej niż 30 dzieci. Do tych placówek kieruje się dzieci, którym nie znaleziono rodziny zastępczej lub nie zaadoptowały się one w środowisku zastępczym.

• Starsi wychowankowie są umieszczani w tzw. Wspólnotach mieszkaniowych. Opiekę nad nimi sprawuje wychowawca, którego zadaniem jest wspieranie społecznych kompetencji podopiecznych.

• Część pełnoletnich wychowanków otrzymuje pomoc mieszkaniową.

Formą krótkoterminowego wsparcia są ośrodki pomocy w sytuacjach kryzysowych, w których pobyt trwa do trzech tygodni. Ośrodki przygotowywane są do prowadzenia doraźnej terapii rodzinnej, aby dziecko mogło powrócić do rodziców.

Poza tymi formami istnieją także grupy całodziennej opieki – rolę rodziców pełnią tutaj wykwalifikowani pedagodzy, pod ich opieka pozostają dzieci w grupach od 6 do 8, nad którymi całodzienną pieczę roztacza 3-4 zmieniających się wychowawców.

Opieka nad dziećmi osieroconymi:

Dziecko od zera do trzech lub czterech lat może liczyć na pomoc:

Sierocińców, domów dziecka, domów małego dziecka, rodzinnych domach dziecka, rodzinach zastępczych, rodzinach kontraktowych, policyjnej izby dziecka, pogotowia opiekuńczego. O działaniu tych placówek już była mowa. Ich główną rolą jest zapewnienie dzieciom, które tam trafiają należytej opieki i pomocy.

Opieka dzieci w czasie, kiedy rodzice są w pracy:

W zależności od rodzaju rodziny: rodziny normalne, w których rodzice pracują mogą liczyć na pomoc żłobków, przedszkoli, świetlic szkolnych oraz środowiskowych, fundacji przy parafiach, Młodzieżowych Domów Kultury, ZHP lub Polskiego Towarzystwa Turystyki Krajoznawczej.

Psychologiczno - pedagogiczne poradnie, bursy, internaty - są to placówki opiekuńcze, utworzone w celu pilnowania, aby młodzi ludzie mieli szansę na prawidłowe odżywianie się, aby odpowiednią część doby przeznaczał na sen oraz by dbali o higienę.

Opieka podczas ferii, wakacji

Najczęściej dzieci korzystają ze zorganizowanych form pomocy: wyjeżdżają na kolonie, obozy, spędzają czas na półkoloniach, zimowiskach, rajdach, podczas tego wypoczynku wychowawca sprawuje opiekę nad grupą dzieci oraz organizuje im wolny czas.

Opieka nad osobami niepełnosprawnymi

Opiekę nad niepełnosprawnymi dziećmi sprawują szkoły specjalne :

Integracyjne przedszkola i szkoły, zakłady specjalistyczne, szkoły powstałe przy szpitalach oraz w sanatoriach.

Opieka nad osobami dorosłymi

Opieka w ośrodkach pomocy społecznej - wojewódzkich, miejskich, gminnych, przyznawanie zasiłków bezrobotnym, zapomóg doraźnych, finansowanie szkolnych obiadów, wyjazdów dziecięcych na kolonie. Powstają domy społecznej pomocy, domy dla samotnych matek, przytuliska, noclegownie, świetlice dla osób w podeszłym wieku oraz domy pogodnej jesieni.

Sytuacje kompensacyjne obejmują te dzieci, które mieszczą się w tzw. normie rozwojowej, ale:

- utraciły naturalne środowisko wychowawcze ( rodzinę ) z przyczyn losowych – śmierć lub opuszczenie przez rodziców czy opiekunów;

- posiadają wprawdzie własną rodzinę, ale nie wywiązuje się ona wcale lub w niepełnym zakresie z zadań na niej spoczywających. (...)

Sytuacje opiekuńczo-wychowawcze w zastępczym środowisku zakładowym przyjmują postać formalną, zorganizowaną, ogarniającą dzieci i młodzież, których rozwój dokonuje się poza rodziną.