Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Olsztyn, 2 maja 2013r.

Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej

Katedra Planowania i Inżynierii Przestrzennej

Sprawozdanie nr 2

Ocena krajobrazu metodą krzywej wrażeń Wejcherta

Wykonała:

Mietek Szcześniak

rok II, grupa 3

1. Opis metody

Metoda ta jest jedną z prostszych metod w sensie technicznym, ale wymaga dużego doświadczenia oceniającego i ogromnej wiedzy z zakresu teorii estetyki. Opisana i zastosowana została przez Wejcherta, do oceny krajobrazu otwartego obszarów wiejskich w warunkach polskich.

Metoda krzywej wrażeń zaproponowana przez Wejcherta przedstawia w sposób graficzny napięcia wrażeń, doznań oraz napięcia emocjonalne związane z postrzeganiem krajobrazu, jakie występują u obserwatora w trakcie przemieszczania się obserwatora w danym ciągu ocenianego krajobrazu, z konkretnie ustalonych stanowisk. Technika oceny polega na opisywaniu, na poprzednio dobranej skali, natężenia wrażeń w określonych odstępach czasowych, lub co pewne odległości między stanowiskami, z których dokonywaliśmy oceny.

Na podstawie naszej oceny, odpowiedniej liczby punktów jakie przyznaliśmy ocenianemu krajobrazowi powstaje niemianowana krzywa wrażeń. Służy ona jedynie do porównywania wybranych przez nas fragmentów przestrzeni, a przedstawione na wykresie napięcia wrażeń są umownym i względnym porównaniem oddziaływania kolejnych krajobrazów.

Wykres:

1) Zawiera się między dwoma prostopadłymi osiami.

- poziomą – stanowi skalę czasową i liniową identyfikującą kolejne punkty widokowe marszruty obserwatora.

- pionową – na niej oznacza się napięcia wrażeń, powstających pod wpływem krajobrazów o różnych wartościach estetycznych i przestrzennych.

2) Wykres to graficzne zestawienie ocen i porównań walorów ciągu czasoprzestrzennego w określonym kierunku, w którym porusza się obserwator i przy założeniu skali punktu wyjściowego, który stanowi poziom odniesienia dla kolejnych wartości estetycznych zostają ocenione różne miejsca wybranego terenu.

3) Parametry , którymi należy się kierować przy ocenie z poszczególnych stanowisk widokowych:

- stopień różnorodności krajobrazu,

- poziom dewastacji,

- nasycenie infrastrukturą,

- harmonia kompozycji wszystkich występujących elementów.

Podczas oceny i przyznawania punktów kierujemy się własnymi odczuciami, wyczuciem i doświadczeniem.

Przebieg oceny krajobrazów przestrzeni wiejskiej zaadoptowaną metodą krzywej wrażeń:

1) Podział ocenianego terenu na sfery ograniczone granicami naturalnymi lub będące w przybliżeniu kwadratami o boku ok. 1km.

2) Przemieszczamy się wzdłuż, wyznaczonych przez granice stref naturalnych lub boków kwadratów, trasach.

3) Robimy przerwy w marszu co 2-5 min. lub 200-500m. i wtedy oceniamy krajobraz według uprzednio dobranej skali, która nie powinna być zbyt obszerna, gdyż z tego powodu pojawią się niejednoznaczności w ocenie, oraz mimo ogromnego doświadczenia nie będziemy w stanie drugi raz ocenić krajobrazu z tego samego stanowiska na tą samą ilość punktów.

4) Wykonanie wykresów krzywych wrażeń dla poszczególnych tras.

5) Oznaczenie na wykresie miejsc wymagających estetycznego dowartościowania w różnym stopniu.

6) Przeniesienie treści na mapę obszaru z uprzednio wykonanych wykresów, w celu wyznaczenia obszarów o różnym stopniu zapotrzebowania na dowartościowanie estetyczne.

1. Opis terenu

Okolice Jeziora Kortowskiego w Olsztynie.

Oceniany krajobraz znajduje się w województwie warmińsko-mazurskim, w południowo-zachodniej części Olsztyna, w dzielnicy Kortowo. W skład ocenianego krajobrazu wchodzi park, plaża oraz las. Oceniany teraz jest terenem średnio zabudowanym (budynki dydaktyczne, domy studenta oraz korty tenisowe). Wybrana przeze mnie trasa wiosła od ulicy Heweliusza, przez park w stronę plaży, aż do pobliskiego lasu na Słonecznym Stoku.

1. Opis skali i podział na kategorie atrakcyjności

Stopnie skali 8 - 9 - 10:

- wysokiej jakości bodźce, silnie oddziaływujące na zmysły,

- niski poziom dewastacji obszaru, nie przekraczający 10%,

- duża różnorodność krajobrazu,

- małe nasycenie infrastrukturą ( max 10%), występują jedynie pojedyncze budowle,

- wszystkie elementy stanowią dobrą kompozycję, infrastruktura dobrze wkomponowana w przyrodę,

- tereny o bardzo niskiej emisji hałasu.

Stopnie skali 5 - 6 - 7:

- duża ilość pozytywnych wrażeń,

- poziom dewastacji obszaru mieszczący się w przedziale ( 10% - 25% >,

- różnorodność utrzymywana na wysokim poziomie,

- nasycenie infrastrukturą mieszczące się w przedziale (10% - 20%>,

- większość elementów stanowi poprawną kompozycję, niektóre elementy infrastruktury źle wkomponowane w przyrodę,

- tereny o niskiej emisji hałasu.

Stopnie skali 2 - 3 - 4:

- niskiej jakości wrażenia zmysłowe,

- poziom dewastacji obszaru mieszczący się w przedziale ( 25% - 40% >,

- mała różnorodność,

- nasycenie infrastrukturą mieszczące się w przedziale ( 20% - 50% >,

- cześć elementów stanowi dobrą kompozycję, pozostałe nie, np. są wpasowane w rzeźbę, a brak kompozycji z szatą roślinną,

- tereny o dużej emisji hałasu.

Stopień skali 0 - 1:

- niewielka ilość wrażeń w znikomy sposób wpływająca na pozytywną ocenę,

- dewastacja obszaru powyżej 40% ,

- monotonność, jednorodność,

- nasycenie infrastrukturą powyżej 50%,

- brak harmonii,

- tereny o bardzo wysokiej emisji hałasu.

1. Ocena krajobrazu i wykresy

Nr stanowiska	Ocena
	Dzień I
	tam
	Strona lewa
1	5
2	4
3	4
4	5
5	4
6	5
7	6
8	5
9	4
10	5
11	5
12	5
13	6
14	6
15	7

1. Wnioski

a) dotyczące metody

Metoda krzywej wrażeń Wejcherta nie jest najlepszą metoda oceny krajobrazu. Wynika to z odmiennych upodobań i gustów poszczególnych obserwatorów. Każdy człowiek ma inną czułość na piękno, dlatego też ta metoda jest metodą subiektywną. Subiektywność tej metody przekłada się na niejednoznaczności w ocenianiu, ponieważ każda osoba jest inna, inaczej postrzega świat. Jednakże warto zauważyć, że zaletą tej metody jest to, że już na pierwszy rzut oka możemy odczytać z wykresu i stwierdzić, które odcinki badanego obszaru są mniej lub bardziej atrakcyjne. Metoda ta sprawdzi się podczas oceny niewielkich obszarów, ponieważ jest łatwa i przyjemna w wykonaniu. Przy dużych obszarach ocena tą metodą pochłonęłaby zbyt wiele czasu.

b) dotyczące wyników

Porównując otrzymane wyniki, można dojść do wniosku że przy ocenie tego samego terenu występują pewne rozbieżności. Wpływ na te niezgodności ma wiele czynników takich jak chwilowy nastrój, zmęczenie, pogoda, hałas i wiele innych. Z otrzymanych wyników można wywnioskować, że badany teren jest terenem dość atrakcyjnym. Zabudowania i mała architektura wkomponowana jest w okolice Jeziora Kortowskiego bardzo dobrze. Krajobraz posiada naprawdę dużo korzystnych walorów, ale nie da się również ukryć, że niektóre tereny, podczas niepogody, nie napawają pozytywnymi odczuciami. Analizując wykresy, można zauważyć, że najbardziej atrakcyjnym stanowiskiem jest stanowisko numer 9, które usytuowane zostało na plaży. Choć plaża kortowska jest zanieczyszczona przez studentów i innych plażowiczów, widok Jeziora Kortowskiego z tej perspektywy wzbudza pozytywne odczucia. Jak widać na wszystkich wykresach najniższe oceny otrzymały pierwsze stanowiska. Wynika to z faktu że krajobraz w tej części badanego terenu jest monotonny i mało atrakcyjny.

c) dotyczące wpływy pogody i stanu obserwatora na wyniki

Zarówno pogoda jak i samopoczucie obserwatora mają zasadniczy wpływ na ocenę krajobrazu. Można zauważyć, ze oceny dnia drugiego są niższe od tych z dnia wcześniejszego. Z pewnością spowodowane jest to pogorszeniem pogody, a co za tym idzie, także pogorszeniem estetyczności obserwowanego krajobrazu. Podczas gdy świeci słońce i pogoda dopisuje, oceniany teren staje się bardziej atrakcyjny, kolorowy niż gdy niebo jest zachmurzone, lub gdy pada deszcz. Przy porównywaniu krajobrazów warto robić to przy stosunkowo zbliżonych warunkach klimatycznych co będzie prowadziło do bardziej obiektywnej oceny. Kolejnym ważnym czynnikiem mającym znaczący wpływ na ocenę ma samopoczucie i stan zdrowia oceniającego. Kiedy mamy dobry humor i chęć do pracy, łatwiej jest nam dostrzec piękno i ciekawe szczegóły krajobrazu. Jednakże, kiedy samopoczucie nie jest już najlepsze, oceniane tereny mniej nam się podobają, co przekłada się na ocenę.