Wilno - największe skupisko Polonii na ziemi litewskiej.

Wilno zaś w 2009 r. zdobyło miano Stolicy Kultury Europejskiej. Litewska stolica jest jednym z najpiękniejszych miast Starego Kontynentu, gdzie dziedzictwo historyczne harmonijnie splata się z nowoczesnością. A wilnianie są gościnnymi i wesołymi ludźmi.

Historia

Według legendy miasto miało powstać w wyniku snu proroczego lokalnego władcy Giedymina, w rzeczywistości legenda nieco odbiega od prawdy, gdyż Giedymin jedynie w Wilnie ustanowił stolicę swoich ziem.

Posiada prawdopodobnie największą starówkę w Europie - 360 ha (trzy razy większa niż w Krakowie)

Ostra Brama – slajd 3-4

Jednym z symboli wileńskich jest Ostra Brama. W źródłach historycznych pierwsza wzmianka o Ostrej Bramie pochodzi z 1514 roku.

Obecnie jest ona dla większości miejscem świętym – sanktuarium Maryjnym. Jednakże kilka stuleci temu była to tylko jedna z dziesięciu bram miasta z basztą obronną – jedyna, która przetrwała do dziś. O funkcjach obronnych tej budowli świadczą strzelnice dobrze widoczne na zewnętrznej elewacji bramy.

Nazwa „Ostrej” może pochodzić od nazwy dzielnicy położonej wówczas na obrzeżach miasta.

W XVII wieku obok Ostrej Bramy zbudowana została drewniana kapliczka i w niej umieszczono cudowny obraz Matki Boskiej. Po pożarze wzniesiono murowaną kaplicę.

Bazylika św. Stanisława slajd 5-6-7

Katedra św. Stanisława, najważniejszy kościół Wilna, gdyż od czasów najdawniejszych tu się odbywały wybory biskupów, uroczyste nabożeństwa, koronacje wielkich książąt litewskich. Zbudowana na miejscu pogańskiej świątyni.

Kaplica Królewska albo Wołłowiczowska - została ufundowana przez Kazimierza Jagiellończyka w 1473 r. budowniczy zostawił tu napis: ”Niszczycielu tego dzieła bądź przeklęty”. Każdy boi się klątwy i może dlatego od początku XVII w. kaplica zachowała się bez zmian. natomiast w 1547 r. tu się odbył potajemny ślub Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną.

Kaplica św. Kazimierza jest najpiękniejsza i najważniejsza w katedrze wileńskiej, zbudowana na wzór Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. Jej ściany są wyłożone kolorowym marmurem, upiększają ją freski i dekoracje stiukowe. W pięknej srebrnej trumnie ważącej pół tony znajdują się relikwie św. Kazimierza, patrona Litwy. Na trumnie – postać świętego. W jednym ręku trzyma krzyż - symbol wielkiej religijności, w drugim-lilie, które są symbolem niewinności. W ołtarzu umieszczony jest obraz patrona kaplicy. Święty ma na tym obrazie 3 ręce. Według znanej legendy wyjaśniającej ten fakt, malarz próbował zmienić nieco kompozycję wizerunku, zamalowując jedną rękę i malując ją w innym miejscu, lecz zamalowywana kończyna wciąż pozostawała widoczna

Kościół św. Anny slajd 8-9-10

Kolejnym wartym uwagi zabytkiem Wilna jest kościół św. Anny.

Podobno Napoleon Bonaparte tak zachwycił się wileńskim kościołem św. Anny, iż żałował, że nie może go zabrać do Paryża.

Niestety tutaj na zdjęciach nie widać ale w rzeczywistości jak dobrze się przyjrzymy to na złączeniach wież kościelnych można zobaczyć słowa anna. Nie wiadomo jaki był cel ich namalowania.

Wnętrze kościoła św. Anny niczym szczególnym się nie wyróżnia. Świątynia składa się z jednej nawy. W północnej części świątyni znajduje się zakrystia z roku 1613 oraz galeria łącząca kościół św. Anny z pobliskim kościołem Bernardynów. W kościele znajdują się trzy barokowe ołtarze.

W pobliżu znajduje się pomnik Adama Mickiewicza postawiony w roku 1984. Rzeźba ma wysokość 4,5 metra i ukazuje wieszcza wspartego na niewielkiej kolumnie.

Pałac prezydencki slajd 11-12

Kolejnym zabytkowym obiektem Wilna jest Pałac Prezydencki mieszczący się w obrębie wileńskiej starówki. Już w XIV wieku postawiono w tym miejscu murowany budynek z inicjatywy księcia Jagiełły i biskupów litewskich. W czasach odrodzenia obiekt odrestaurowano i zaprojektowano też ogrody należące do rezydencji biskupiej.
W pałacyku gościli: król Francji Ludwik XVIII, car Aleksander I oraz Napoleon Bonaparte. Siedzibą prezydenta Litwy jest od roku 1993.

Muzeum ludobójstwa slajd 13-14-15

Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie, na Litwie zostało utworzone w 1992 przez Ministerstwo Kultury Litwy, na wniosek Związku Więźniów Politycznych i Deportowanych. Muzeum mieści się w dawnej siedzibie Gestapo, NKWD/KGB , dlatego potocznie określany jest jako Muzeum KGB. Jego Zadaniem jest gromadzenie i eksponowanie dokumentów odnoszących się do 50-letniej okupacji Litwy przez ZSRR, litewskiego ruchu oporu jak i ofiarom aresztowań, deportacji i egzekucji, które miały miejsce w tym okresie.

Budynek był miejscem zbrodni dokonanych na przedstawicielach wszystkich narodowości zamieszkujących Wileńszczyznę.

W piwnicy w latach 1944-1960 zostało straconych ponad 1000 więźniów, w tym około 1/3 za udział w walce zbrojnej z ZSRR.

Jest także sala gdzie na ścianach widnieją listy więźniów, to co jest w nich napisane jest dość szokujące. Tytuły kochany tatusiu, bardzo za tobą tęsknię itp.

Wychodząc na zewnątrz budynku można zobaczyć ogrodzone deptaki dla więźniów i izolatki w których zamykano więźniów np. podczas ostrej zimy. Idąc dalej wchodzi się do pomieszczenia gdzie pod stopami jest taka szklana płyta a pod nią coś na wzór obozu w Oświęcimiu zebrane w jednym miejscu wszystkie np. okulary, grzebienie itd. W ostatniej Sali można obejrzeć polski film „Katyń”.

Cmentarz na Rossie slajd 16-17

Dla mnie było to jedno z najważniejszych miejsc do zobaczenia. Obecnie cmentarz ten znajduje się w stanie okropnej dewastacji, należy on do ambasady polskiej i rząd Litwy nie dopłaca do niego pieniędzy.

Najważniejszy grób Rossy – przykryty płytą z czarnego wołyńskiego granitu - spoczywa tu serce Marszałka Józefa Piłsudskiego u stóp trumny ze szczątkami Jego Matki Marii z Billewiczów Piłsudskiej. Na płycie grobowej widnieje napis: MATKA I SERCE SYNA, nie ma nazwiska, ale każdy Polak przybywający na Rossę wie, kto w tym miejscu jest pochowany.

Na jednym ze wzgórz Rossy spoczął Euzebiusz Słowacki, ojciec Juliusza Słowackiego, profesor, kierownik katedry literatury Uniwersytetu Wileńskiego.

Maria z Koplewskich Piłsudska - pierwsza żona marszałka, córka znanego w Wilnie lekarza, socjalistka, konspiratorka, została żoną J. Piłsudskiego po siedmiu latach przyjaźni.

Adam Piłsudski - brat marszałka, senator Rzeczypospolitej, wiceprezydent miasta Wilna.

Do starego cmentarza na Rossie przylega mały cmentarzyk wojskowy. Spoczywają tu żołnierze polscy polegli w walkach o Wilno w latach 1919, 1920, 1939, 1944.

Muzeum Adama Mickiewicz slajd 18-19

Muzeum Adama Mickiewicza – nie jest znana dokładna data powstania tego muzeum, historycy przypuszczają, że mogło to mieć miejsce około 1898 roku, to jest w 100 rocznicę urodzin poety. Znajduje się ono w budynku, w którym mieszkał Mickiewicz w 1822 roku. Tutaj powstał jeden z ważniejszych utworów poety – “Grażyna”. W muzeum można zobaczyć meble, które znajdowały się w kowieńskim mieszkaniu poety, kolekcję pierwszych edycji utworów poety oraz pierwsze ich przekłady na języki obce, listy, rzeczy osobiste poety. Odbywają się tam także cyklicznie ekspozycje, spotkania literackie, organizowane przez Instytut Polski na Litwie; wystawy tematyczne prezentowane są w tzw. ”Sali Filomatów” i w gotyckiej Piwnicy Literackiej.

Zarzecze slajd 20-21

Zarzecze to zabytkowa dzielnica Wilna, która uchodzi za jedną z najbardziej urokliwych części miasta, choć była do niedawna niezwykle zaniedbana. Przed wojną zamieszkana przez dużą społeczność żydowska. Później znana była jako ulubione miejsce artystów i ludzi z marginesu społecznego. Obecnie Zarzecze, nazywane także wileńskim Montmartre, jest intensywnie odnawiane. Stało się jedną z prestiżowych dzielnic Wilna, gdyż to “republika” artystów. Dzielnica ma własny hymn, konstytucję, prezydenta, premiera, ambasadorów oraz swojego patrona – Anioła Zarzecza z brązu. Konstytucja Zarzecza jest przetłumaczona na dziewięć języków, w tym na polski. Szklane tablice z tekstami konstytucji umieszczono na ścianie jednej z kamienic.

Ulica literatów slajd 22-23

Jest to ulica w centrum Wilna. Z daleka nie pozorna wąska jak z bollywoodzkich filmów, a wzdłuż całej ściany wisi mnóstwo tabliczek, podpisów, obrazków różnych pisarzy, poetów, artystów z całego świata. Jest także fragment Polski – Czesław Miłosz oraz Wisława Szymborska chyba jest też Maria Skłodowska Curie ale nie jestem pewna.

Ciekawostki slajd 24

Litwini po Polsku: maszyna – samochód; niuchać – wąchać; hultaj – ciasto z kawałkami kruchych ciasteczek i czekoladą. Litwini jedzą bardzo dużo ziemniaków (a dostałam kiedyś parówkę z ryżem i ketchupem)