Egzamin: test, zwolnienia z 5 z ćwiczeń
Literatura:
Banaszek – Soroka Instytucje i uczestnicy rynku kapitałowego” Warszawa 2008 -> dostępna na ibuku
Czekaj „Rynki, instrumenty i instytucje finansowe” Warszawa 2008
Dębski „ Rynek finansowy i jego mechanizmy” Warszawa 2014
Jajuga „Inwestycje. Instrumenty finansowe. Ryzyko finansowe. Inżynieria finansowa.” Warszawa 2011
Sopoćko „Rynkowe instrumenty finansowe” Warszawa 2010
Internety:
NBP
GPW Warszawa (NewConnect, Catalyst, Instrumenty pochodne, Treasury, BondSpot)
Ministerstwo Finansów (info o wielkości emisji, do kogo skierowane itp.)
Izba Zarządza Funduszami i Inwestycjami ( dodatkowo analizyonline)
Zakres tematów -> sylabus
Konsultacje:
Pokój 611, środa 11.15 – 13.15; czwartek 10.00 – 12.00
Mail: ewa.widz@umcs.lublin.pl
WYKŁAD 1. 13.10.2015r
SYSTEM FINANSOWY - Mechanizm współtworzenia i przepływu siły nabywczej miedzy niefinansowymi podmiotami gospodarczymi, w skład którego wchodzą:
Instrumenty finansowe -
Rynki finansowe – obrót instrumentami finansowymi
Instytucje finansowe – te które działają na rynkach finansowych
Zasady określające sposób ich funkcjonowania
Czyli jest to pojecie szersze niż rynki finansowe.
Na rynek finansowy składa się bardzo wiele rynków, stad też często używamy sformułowania rynki finansowe.
MODELE SYSTEMÓW FINANSOWYCH:
System zorientowany bankowo, kontynentalny (Niemcy, Polska)
System o dominacji rynku kapitałowego (USA, Wlk. Brytania)
Gotówka - do bieżącego zarządzania płynnością
Kapitał - do rozwoju, inwestycji
System zorientowany bankowo – dominującą rolę w finansowaniu odgrywają banki; struktura akcjonariatu przedsiębiorstw jest bardzo stabilna a miedzy akcjonariuszami panują stałe więzi;
System o dominacji rynku kapitałowego - charakteryzuje tu szybka zmiana własności,
RYNEK FINANSOWY
Rynek operacji związanych z obrotem środkami pieniężnymi i kapitałem finansowym
„miejsce”, gdzie dokonuje się transakcji mających za przedmiot kapitał finansowy. Przedmiotem rynku finansowego są walory finansowe (instrumenty finansowe) występujące w postaci zmaterializowanej lub zdematerializowanej.
Ogół transakcji instrumentami finansowymi
W wąskim znaczeniu – związany jest ze świadomym podejmowaniem decyzji dotyczących środków pieniężnych, których celem jest ochrona własności posiadanych środków lub działania mające na celu przysporzenie zysków właścicielowi środków w przyszłych okresach.
PODMIOTY NA RYNKU FINANOWYM:
Skarb Państwa – państwo jest głównym pożyczkodawca na rynku finansowym i wynika to z roli jaka odgrywa w systemie gospodarczym; Bank Centralny wpływa na wysokość stóp procentowych i innych operacji co wszystko odbija się na gospodarce i rynku finansowym; jest emitentem obligacji, bonów
Instytucje samorządowe – są przedłużeniem państwa w rejonie, w terenie; do tej pory nie mieliśmy tego, od kilku lat mamy rynek wtórny – Catalyst, pojawienie się go zwiększyło zainteresowanie instrumentami dłużnymi;
Instytucje ubezpieczeniowe
Fundusze emerytalne
Fundusze inwestycyjne
Przedsiębiorstwa
Osoby fizyczne
Podmioty zagraniczne ( na GPW podmioty zagraniczne już mają blisko 50% obrotów)
INSTRUMENTY FINANSOWE – stanowią jeden z podstawowych elementów systemu finansowego, umożliwiający realizację jego funkcji pieniężnych, kapitałowych i kontrolnych.
Instrumenty finansowe to szersze pojecie niż papier wartościowy, a to wszystko określa ustawa o obrocie instrumentami finansowymi.
WYKŁAD 2, 20.10
WYKŁAD 3, 27.10
ROZWÓJ SYSTEMU FINANSOWEGO W POLSCE
(prezentacja)
Wielkość systemu finansowego mierzymy aktywami w relacji do PKB.
Nierezydenci – podmioty z rynku zagranicznego
Rynek offshore – rynek gdzie transakcje zawierane są pomiędzy dwoma podmiotami nierezydentami
Transakcje SBB, BSB, repo
WYKŁAD 4, 03.11
RYNEK PIENIĘŻNY
RYNEK PIENIĘŻNY jest segmentem rynku finansowego, na którym dokonywany jest obrót instrumentami finansowymi opiewającymi wyłącznie na wierzytelności pieniężne, o terminie realizacji praw, liczonym od dni ich wystawienia albo nabycia w obrocie pierwotnym, nie dłuższym niż rok. Rynek pieniężny umożliwia zatem lokowanie bądź pozyskiwanie środków na krótki okres.
CEL POLITYKI PIENIĘŻNEJ
Zgodnie z art. 221 ust 1 Konstytucji RP „NBP odpowiada za wartość polskiego pieniądza”. Ustawa z 29 sierpnia 1997r o NBP w art. 3 określa, że „podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP”.
STABILNOŚĆ CEN
Współcześnie banki centralne przez stabilność cen rozumieją inflację na tyle niską, aby nie wywierała ona negatywnego wpływu an inwestycję, oszczędności i inne ważne decyzje podejmowane przez uczestników życia gospodarczego.
BEZPOŚREDNI CEL INFLACYJNY
Rada Polityki Pieniężnej opiera politykę pieniężną na strategii bezpośredniego celu inflacyjnego. Po sprowadzeniu inflacji do niskiego poziomu, począwszy od 2004r RPP przyjęła ciągły cel inflacyjny na poziomie 2,5% z symetrycznym przedziałem odchyleń o szerokość +/- 1 punkt procentowy.
Np. 25% i wzrost o 100% -> 50%
25% Wzrost o 10% -> 17,5%
25% Wzrost o 10 punktów procentowych -> 35%
CEL CIĄGŁY
Po pierwsze, określenie cel ciągły oznacza, że odnosi się on do inflacji mierzonej roczną zmiana cen towarów i usług konsumpcyjnych w każdym miesiącu w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku.
Po drugie,
Po trzecie, występowanie wstrząsów w gospodarce jest nieuniknione. Różne są skala i okres odchyleń inflacji od przyjętego celu. Bank centralny zazwyczaj nie reaguje na takie odchylenia inflacji, które uznaje za przejściowe i które mieszczą się w przedziale wahań wokół celu.
DO GÓWNYCH OBSZARÓW DZIAŁALNOSCI NBP NALEŻĄ:
Prowadzenie polityki pieniężnej
Działalność emisyjna
Rozwój systemu płatniczego
Zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski
Obsługa Skarbu Państwa
Działalność edukacyjna i informacyjna
BANK EMISYJNY
NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. NBP określa większość ich emisji oraz moment wprowadzania do obiegu.
BANK BANKÓW
NBP pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na calu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. NBP jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego, pełni funkcje banku banków, ponadto nadzoruje systemy płatności w Polsce.
CENTRALNY BANK PAŃSTWA
NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze.
INSTRUMENTY POLITYKI PIENIEŻNEJ
Stopa procentowa i operacje depozytowo-kredytowe
Operacje otwartego rynku
Rezerwa obowiązkowa
STOPA PROCENTOWA
Podstawowym instrumentem polityki pieniężnej jest krótkoterminowa stopa procentowa. Zmiany wysokości stopy referencyjnej NBP określają kierunek prowadzonej polityki pieniężnej. Poziom stóp depozytowej oraz lombardowej NBP wyznaczają pasmo wahań stopy procentowej overnight na rynku międzybankowym. (wyjaśnić co to za stopy)
Stopa lombardowa NBP – wyznacza koszt pozyskania pieniądza w NBP. Określa górny pułap wzrostu rynkowej stopy overnight
Stopa depozytowa NBP – wyznacza oprocentowanie depozytu w NBP. Określa dolne ograniczenie dla wahań rynkowej stopy overnight.
OPERACJE DEPOZYTOWO – KREDYTOWE
Operacje te mają na celu ograniczenie skali wahań stawki rynkowej overnight. Banki uczestniczą w tych operacjach w własnej inicjatywy.
Depozyt na koniec dnia – pozwala na lokowanie nadwyżek środków w banku centralnym na termin overnight. Jego oprocentowanie określa dolne ograniczenie dla stawki rynkowej kwotowanej na ten dzień.
Kredyt lombardowy – umożliwia bankom komercyjnym zaciągnięcie kredytu na termin overnight. Kredyt ten jest zabezpieczany papierami wartościowymi, akceptowanymi przez bank centralny. Jego oprocentowanie wyraża końcowy koszt ..
STAWKI WIBID I WIBOR
WIBOR – jest stawka, po jakiej banki są skłonne udzielić kredytu, czyli założyć lokatę w innym banku
WIBID – to stawka informująca o tym, ile bank jest skłonny zapłacić za złożony u niego depozyt
W transakcjach międzybankowych rozróżnia się pojecie lokata i depozyt. Depozyt to pieniądz przyjęty z rynku, a lokata to pieniądz udostępniony innemu podmiotowi (kredytu)
WIBID/WIBOR jest średnią arytmetyczną stawek podanych przez uczestników fixingu po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch najniższych kwotowań.
Stawki ustalane są codziennie o 11.00 i publikowane przez Reutersa.
Uczestnicy fixingu muszą respektować podane stawki przez 15minut po oficjalnym opublikowaniu stawek.
STAWKA POLONIA
Odpowiednik stopy EONIA w strefie euro
Została…
Średnie oprocentowanie transakcji ON zawartych w godz. 16.30 przez reprezentatywną grupę banków, ważone wartością tych transakcji
Stawka POLONIA kształtuje się w pobliżu środka przedziału wyznaczonego przez fixing stawek referencyjnych ON WIBID i ON WIBOR, przy czym duże wahania obserwowane są najczęściej w ostatnich dniach utrzymywania rezerwy obowiązkowej
W fixingu mogą uczestniczyć banki krajowe, oddziały instytucji kredytowych, oddziały banków zagranicznych…
STAWKA EONNIA
Miara efektywnej stopy procentowej właściwej dla międzybankowego rynku overnight transakcji zawieranych w euro.
Wyliczana jest jako średnia ważona stóp procentowych niezabezpieczonych pożyczek denominowanych w euro, udzielonych lub przyjętych przez wybrane banki
Kwotowania przeprowadza EBC
Biorą udział banki mające największy udział operacji na rynku pieniężnym sfery euro
REZERWA OBOWIAZKOWA
Jej podstawowa funkcji to stabilizowanie bieżących warunków płynności w sektorze bankowym. Możliwość utrzymywania rezerwy obowiązkowej w systemie uśrednionym ogranicza zmienność najkrótszych rynkowych stóp procentowych.
Ban centralny nakłada na banki obowiązek utrzymywania rezerwy obowiązkowej. Rezerwa ma na celu łagodzenie wpływu bieżących zmian płynności sektora bankowego na stopy procentowe na rynku międzybankowym. Służy również ograniczeniu nadpłynności banków.
Rezerwa obowiązkowa jest wyrażona w złotych część środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych i uzyskanych ze sprzedaży papierów wartościowych oraz innych środków przyjętych przez banki, podlegających zwrotowi, z wyjątkiem środków przyjętych od innego banku krajowego, a także pozyskanych z zagranicy na co najmniej 2 lata. Rezerwa obowiązkowa utrzymywana jest na rachunkach w NBP.
OPERACJE OTWARTEGO RYNKU
Operacje otwartego rynku to transakcje dokonywane z inicjatywy banku centralnego z bankami komercyjnymi. Obejmują one warunkową i bezwarunkową sprzedaż lub kupno papierów wartościowych lub dewiz, a także emisje własnych papierów dłużnych banku centralnego.
Transakcje bezwarunkowe to zwykła sprzedaż/ kupno bez późniejszych zobowiązań. (outright sell – zmniejsza podaż pieniądza na rynku, outright purchase – zwiększa ilość pieniądza)
Transakcje warunkowe (repo – zwiększa podaż, reverse repo – zmniejsza podaż)
WYKŁAD 5. 10.11.2015
WYKŁAD 6. 17.11.2015
WYKŁAD 7. 24.11.2015
KDPW – jest centralną instytucją odpowiedzialną za prowadzenie i nadzorowanie systemu depozytowo-rozliczeniowego w zakresie obrotu papierami wartościowymi. Obrót ten odbywa się w oparciu o dematerializację obrotu.
KDPW_CCP
PODSTAWOWE ZADANIA KDPW:
Rejestrowanie papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu
Prowadzenie rachunków papierów wartościowych oraz kont depozytowych dla podmiotów przechowujących w nim papiery wartościowe (domy maklerskie, banki, emitenci pap wart)
Rejestr transakcji na tych kontach
Obsługa realizacji zobowiązań emitentów wobec akcjonariuszy (np. wypłata dywidend)
Organizowanie i prowadzenie rozliczeń transakcji zawierany na rynku regulowanym
HISTORIA RYNKU KAPITAŁOWEGO W POLSCE
Tradycje rynku kapitałowego w Polsce sięgają roku 1817, kiedy to powołano do działania pierwszą w Warszawie Giełdę Kupiecką. Swoja działalność w obecnej formie giełdy rozpoczęto w dniu 16 kwietnia 1991roku, od początku organizując obrót papierami wartościowymi w formie elektronicznej.
GPW w Warszawie
Jest spółka akcyjną powołaną przez Skarb Państwa. Kapitał zakładowy Spółki wynosi 41 972 000zł i jest podzielony na 15 185 470 akcji imiennych uprzywilejowanych serii A oraz 26 786 530 akcji zwykłych na okaziciela serii B o wartości nominalnej 1 zł każdy.
Skarb Państwa posiada 14 688 470 akcji Spółki, co stanowi 35%owy udział w kapitale zakładowym Spółki, które uprawniają do wykonywania 29 376 940 głosów, co stanowi 51,48%owy udział w ogólnej liczbie głosów. Jest to jedyny akcjonariusz posiadający powyżej 5% ogólnej liczby głosów.
Free float – związane z tymi 5%, kapitał płynny
PODSTAWY PRAWNE DZIAŁANIA GIEŁDY
Kodeks Spółek handlowych z 2000roku
Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi
Statut GPW
Regulamin GPW
Szczegółowe Zasady Obrotu Giełdowego
PRZEDMIOTEM DZIAŁALNOŚCI GPW JEST:
Prowadzenie giełdy, lub innej działalności w zakresie organizowania obrotu instrumentami finansowymi oraz działalności związane z tym obrotem
Prowadzenie działalności w zakresie edukacji, promocji i informacji związanej z funkcjonowaniem rynku kapitałowego
Organizowanie alternatywnego systemu obrotu
GPW ZAPEWNIA:
Koncentrację podaży i popytu na papiery wartościowe dopuszczone do obrotu giełdowego
Bezpieczny i sprawny przebieg transakcji i rozliczeń
Upowszechnianie jednolitych informacji, umożliwiających ocenę bieżącej wartości papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu giełdowego
CECHY GIEŁD PAPIERÓW WARTOSCIOWYCH
Instytucjonalna forma obrotu giełdowego, oparcie obrotu na pewnych uregulowaniach formalnoprawnych
Stałe miejsce i stały czas zawierania transakcji, które odbywają się pomiędzy ściśle wyznaczonym kręgiem podmiotów, bez konieczności pokazywania przedmiotu transakcji w naturze
Jednorodność przedmiotu zawieranych transakcji, co oznacza ich identyczność w zakresie tego samego rodzaju
GIEŁDA W WARSZAWIE
Zdematerializowany obrót instrumentami finansowymi
Elektroniczny system obrotu
Rynek kierowany zleceniami (na podstawie napływających id inwestorów zleceń ustala się cenę według wcześniej dostarczonych od inwestorów reguł i zasad)
/rynek kierowany cenami (np. kantor walutowy) – market marker, i tam osoba fizyczna ustala jakie są ceny kupna i sprzedaży/
SYSTEM KIEROWANY ZLECENIAMI
Obowiązujący na GPW system obrotu charakteryzuje się tym, że kursy poszczególnych instrumentów finansowych ustalane są w oparciu o zlecenia kupujących i sprzedających, stąd też zwany jest on rynkiem kierowanym zleceniami. Oznacza to, że w celu ustalenia ceny instrumentu sporządza się zestawienie zleceń zawierających dyspozycje kupna i sprzedaży. Kojarzenia tych zleceń dokonuje się według ściśle określonych zasad, zaś realizacja transakcji odbywa się w trakcie sesji giełdowych.
RYNKI NA GPW
GPW prowadzi obrót instrumentami finansowymi na czterech rynkach:
Główny rynek giełdy – działa od dnia uruchomienia giełdy, tj 16 kwietnia 1991roku. Jest to rynek regulowany podlegający Nadzorowi KNF. Przedmiotem handlu są tu akcje, obligacje, prawa poboru, PDA, certyfikaty inwestycyjne, produkty ustrukturyzowane, warranty, ETF-y oraz instrumenty pochodne: kontrakty terminowe, opcje i jednostki indeksowe.
NewConnetc to zorganizowany i prowadzony przez Giełdę rynek działający w formule alternatywnego systemu obrotu, który rozpoczął działalność 30 sierpnia 2007 roku. Jest to rynek przeznaczony przede wszystkim dla młodych, prężnie rozwijających się firm, działających w obszarze nowych technologii. Przedmiotem handlu na NewConnect mogą być akcje, PDA, prawa poboru, kwity depozytowe oraz inne udziałowe papiery wartościowe.
NewConnetc jest rynkiem dla spółek o:
Dużej dynamice wzrostu
Historii nie dłuższej niż 3-4lata lub dopiero powstających, które buduja swoją historię
Przewidywanej kapitalizacji do ok. 20mln zł
Poszukujących kapitału rzędu od kilkuset tysięcy do kilkunastu milionów złotych
Reprezentujących sektory innowacyjne
Catalyst – rynek instrumentów dłużnych – obligacji komunalnych, korporacyjnych i listów zastawnych, który powstał 30 września 2009 roku. Tworzą go dwie platformy obrotu w formule rynku regulowanego i dwie w formule ASO przeznaczone zarówno dla inwestorów detalicznych jak i hurtowych
Treasury BondSpot Poland (hurtowy obrót obligacjami skarbowymi prowadzony przez BondSpot)
WYKŁAD 8. 01.12.2015
WŁADZE GEIŁDY I PODMIOTY DZIAŁAJACE PRZY GIEŁDZIE
Najważniejszym organem Giełdy jest Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Giełdy. Prawo do udziału w walnym zgromadzeniu maja wszyscy akcjonariusze Giełdy. DO kompetencji walnego zgromadzenia należy m.in. dokonywanie zmian w Statucie oraz wybór członków Rady Giełdy.
Rada Giełdy nadzoruje działalność Giełdy. Składa się z 5 do 7 członków. Rada Giełdy odbywa posiedzenie i są wybierani na 3 lata.
Zarząd Giełdy kieruje bieżącą działalnością Giełdy, dopuszcza do obrotu giełdowego papiery wartościowe, określa zasady wprowadzania, nadzoruje działalność maklerów giełdowych. Zarząd Giełdy skąłda się z 3 do 5 członków. Pracami Zarządu kieruje Prezes (obecnie Paweł Tamborski).
Członkowie giełdy:
Członkiem giełdy jest podmiot dopuszczony do działania na giełdzie, a w szczególności do zawierania transakcji giełdowych. Członkowie mogą działać na rachunek własny lub rachunek klienta.
Decyzja o dopuszczeniu do działania na GPW podejmowana jest przez Zarząd Giełdy.
Zdalne członkostwo to dla zagranicznych brokerów możliwość bezpośredniego dostępu do systemu GPW bez konieczności fizycznej obecności w Polsce lub korzystania z pośrednictwa lokalnych brokerów.
Animatorzy Rynku
Dla poprawienia płynności notowanych instrumentów, członkowie giełdy lub inne instytucje finansowe mogą pełnić funkcje animatora rynku, składając (na podstawie odpowiedniej umowy z Giełdą) zlecenia kupna lub sprzedaży danego instrumentu na własny rachunek.
SYSTEM TRANSAKCYJNY UTP (inaczej: system notujący)
http://www.gpw.pl/utp
Został wprowadzony 15 kwietnia 2013 roku i zastąpił system WARSET.
System transakcyjny - Umożliwia składanie i realizacje zleceń maklerskich oraz prowadzenie notowań.
System informacyjny
A to wszystko składa się na system informatyczny giełdy.
CEL
Chodziło przede wszystkim o zmiany technologiczne. Zmiana związana była ze zmianami zachodzącymi na rynkach międzynarodowych i światowych.
Zaoferowanie rynkowi rozwiązań o najwyższych światowych standardach funkcjonalnych oraz technologicznych.
Stworzenie warunków do istotnego wzrostu płynności w różnych klasach instrumentów, a przez to możliwość obniżenia kosztów transakcyjnych.
Dostęp do nowych klas instrumentów finansowych.
Dostęp do nowych technik inwestycyjnych (w tym algotradingu).
Dostęp do nowych funkcjonalności tradingowych (nowe typy zleceń).
PARAMETRY TECHNICZNE UTP (nie trzeba znać)
Wydajność systemu – 20 000 zleceń/sekundę
Skalowalność
Latency wewnętrzne (opóźnienie odpowiedzi)
Pojemność systemu
Wysoka dostępność
Disaster Recovery
HANDEL ALGORYTMICZNY
(handel wysokich technologii, w skrócie HFT, HVT)
Dotyczy przede wszystkim handlu instrumentów pochodnych, gdzie profesjonalni traderzy składają w krótkim czasie bardzo dużo zleceń i zawierają wiele transakcji wspomagając się automatycznymi strategiami transakcyjnymi.
NOWE FUNKCJONALNOŚCI I USŁUGI
PEG – nowy typ zlecenia – limit zlecenia PEG automatycznie podąża za najlepszym limitem zlecenia kupna lub sprzedaży w arkuszu i przyjmuje ich limit, dzięki czemu zwiększa się szansa na realizację.
Nowe typy ważności zleceń:
Ważne na zamkniecie rynku
Ważne na zamkniecie sesji
Ważne na najbliższy fixing
Ważne do czasu określonego przez składającego zlecenie
System animatora rynku (SAR) – system przeznaczony do notowania instrumentów, dla których będzie istniał obowiązek posiadania animatora (np. instrumenty strukturyzowane, warranty)
System kierowany cenami – mamy podmiot tzw. market makler który określa cenę po której sprzedaje i cenę po której kupuje (podwójne kwotowanie),a my jak inwestorzy możemy to zaakceptować lub nie. Np. rynek kantorowy.
System kierowany zleceniami – występuje na giełdzie – ceny transakcyjne wynikające ze składanych zleceń przez inwestorów.
SYSTEMY NOTOWAŃ INSTRUMENTÓW NA GPW:
System notowań jednolitych (mamy tylko dwa fixingi)
System notowań ciągłych (bardziej prestiżowy, transakcje na bieżąco przez wiekszą część sesji)
O zakwalifikowaniu instrumentu do danego systemu decyduje Zarząd Giełdy. Głównym kryterium klasyfikacji jest rodzaj instrumentu i płynność jego obrotu.
Dla inwestorów bardziej korzystny jest system notowań ciągłych.
System notowań ciągłych:
|
System notowań jednolitych:
|
---|
Notowania jednolite z dwoma fixingami
8.30 – 11.00 | Faza przed otwarciem |
---|---|
11.00 | Fixing na otwarcie |
11.00 – 11.30 | Faza dogrywki |
11.30 – 15.00 | Faza przed otwarciem |
15.00 | Fixing na otwarcie |
15.00 -15.30 | Faza dogrywki |
15.30 – 17.05 | Faza przed otwarciem |
W fazie przed otwarciem inwestorzy składają zlecenia. Na ich podstawie system oblicza i publikuje tzw. TKO (Teoretyczny Kurs Otwarcia). Jednak żadne transakcje nie są zawierane. Podczas fixingu określany jest tzw. kurs jednolity i następuje realizacja zleceń po tym kursie. W trakcie dogrywki inwestorzy mogą składać zlecenia, ale tylko z limitem cenowym równym ustalonemu kursowi jednolitemu. Na tej podstawie dochodzi na bieżąco do realizacji zleceń po cenie fixingu. W tej ostatniej fazie przed otwarciem składane są zlecenia na następna sesję.
Notowania ciągłe
8.30 – 9.00 | Faza przed otwarciem |
---|---|
9.00 | Fixing na otwarcie (określenie kursu na otwarcie) |
9.00 – 16.50 | Faza notowań ciągłych |
16.50 – 17.00 | Faza przed zamknięciem |
17.00 | Fixing na zamknięcie (określenie kursu na zamkniecie) |
17.00 – 17.05 | Faza dogrywki |
W fazie przed otwarciem inwestorzy składają zlecenia, które nie są na razie realizowane. Na podstawie złożonych zleceń publikowany jest TKO. Na fixingu na otwarcie ustalany jest tzw. kurs na otwarcie i następnie realizacja zleceń wprowadzonych fazie przed otwarciem. Główna fazą notowań ciągłych są notowania ciągłe: system na bieżąco przyjmuje zlecenia i ej realizuje, o ile jest to możliwe. W fazie przed zamknięciem zlecenia są składane ale nie realizowane. Na fixingu na zamkniecie określa się kurs na zamknięcie i następuje realizacja zleceń.
WYKŁAD 9 08.12.2015
ZLECENIA Z LIMITEM
Limit w zleceniu kupna – max cena zakupu
Limit w zleceniach sprzedaży – min cena sprzedaży
ZLECENIA BEZ LIMITU
PKC (po każdej cenie)
PCR (po cenie rynkowej)
PEG (ze zmiennym limitem)
ZLECECENIE PKC (MO – market order)
Największy priorytet (przed tymi z limitem)
Realizowane z najlepszymi aktualnie dostępnymi zleceniami po przeciwnej stronie arkusza.
Może być realizowane w wielu transakcjach po różnych cenach.
Nie musi być realizowane w całości (niezrealizowana część zlecenia będzie oczekiwać w arkuszu jako PKC)
Jeśli w czasie składania notowań ciągłych brak jest jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, zlecenie PKC jest przejmowane przez system.
ZLECENIE PCR
Są akceptowane w pre-openingu oraz podczas notowań ciągłych
Realizowane po najlepszej cenie zlecenia przeciwstawnego
Jeśli w czasie otwarcia w arkuszu obecne jest przynajmniej jedno zlecenie PCR i jednocześnie brak jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, handel na danym instrumencie zostaje zawieszony
Jeśli w czasie składania zleceń PCR w fazie notowań ciągłych brak jest jakiegokolwiek zlecenia po przeciwnej stronie arkusza, zlecenie PCR jest odrzucane
Niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem z limitem równym kursowi zawartej transakcji
ZLECENIE PEG
Limit zlecenia podąża za limitem najlepszego zlecenia po tej samej stronie arkusza co zlecenie PEG
Limit zlecenia PEG jest aktualizowany w sposób ciągły
Istnieje możliwość zdefiniowania dodatkowego limitu: max dla zleceń kupna i min dla zleceń sprzedaży, po przekroczeniu którego podstawowy limit zlecenia PEG przestaje być automatycznie aktualizowany
TERMINY WAŻNOŚCI ZLECEŃ
Ze względu na datę ważności zlecenia wyróżnia się:
Zlecenia z określonym terminem ważności
Zlecenia bez określonego terminu ważności
W przypadku zleceń z określonym terminem ważności inwestor określa samodzielnie dokładny termin, do którego ważne jest zlecenie. DO zleceń z określonym terminem ważności należy:
Zlecenie ważne do czasu (WDC) jest ważne nie dłużej niż do określonej godziny w zleceniu, w dniu jego złożenia na giełdę.
Ważne do oznaczonego dnia (WDD)
Zlecenia bez określonego terminu ważności:
Ważne na dzień bieżący (D)
Ważne na czas nieoznaczony (WDA)
Wykonaj i anuluj (WIA)
Wykonaj lub anuluj (WLA)
Ważne na fixing (WNF)
Ważne na zamknięcie (WNZ)
Dodatkowe warunki wykonania zlecenia:
MWW – zlecenie z warunkiem minimalnej wielkości wykonania, musi być realizowane w całości lub w co najmniej takiej wielkości, jak to określa warunek. Ma to uchronić inwestora przed transakcją o zbyt małym wolumenie.
WUJ – warunek wielkości ujawnianej pozwala inwestorowi ukryć przed innymi złożenie zlecenia o bardzo dużym wolumenie.
Zlecenia z limitem aktywacji są niewidoczne w arkuszu zleceń aż do czasu, gdy kurs ostatniej transakcji osiągnie wyznaczony limit aktywacji:
W przypadku zleceń kupna z limitem aktywacji – aktywacja następuje, gdy kurs transakcyjny wzrośnie do wskazanego poziomu
W przypadku zleceń sprzedaży z limitem aktywacji – aktywacja następuje, gdy kurs transakcyjny spadnie do wskazanego poziomu.
Wśród zleceń z limitem aktywacji wyróżniamy zlecenia:
STOP LIMIT (oprócz limitu aktywacji posiadają dodatkowo limit cenowy realizacji, po aktywacji zlecenie jest realizowane jak zwykłe zlecenie z limitem)
STOP LOSS(po aktywacji są realizowane jako PKC)
Zlecenia typu STOP mogą być składane we wszystkich fazach w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, z wyjątkiem fazy dogrywki.
USTALENIE KURSU NA FIXINGU
Zasady ustalania kursu otwarcia, kursu zamknięcia, kursu jednolitego i kursu podczas równoważenia rynku są identyczne. W fazie przed otwarciem Giełda publikuje tzw. TKO, który jest na bieżąco aktualizowany po każdej zmianie w arkuszu zleceń, wynikającej z przyjęcia, modyfikacji lub anulowania zlecenia. Ostatni TKO staje się kursem otwarcia (zamknięcia lub jednolitym) dla danego instrumentu.
Wyznaczanie wartości tego kursu następuje etapowo w oparciu o kolejne zasady:
Maksymalizacji wolumenu obrotu (jak najwięcej akcji musi zmienić właściciela)
Minimalizacja różnicy między liczba papierów wartościowych w zleceniach sprzedaży i kupna możliwych do realizacji przy danym kursie
Minimalizacja różnicy miedzy kursem określanym i kursem odniesienia
W ustaleniu kursu biorą udział zlecenia PCR< PKC i zlecenia z limitem ceny. Zlecenia są realizowane zgodnie z priorytetem ceny i czasu przyjęcia do arkusza, przy czym zlecenia PKC I PCR mają pierwszeństwo realizacji przed zleceniem z limitem ceny.
KROK NOTOWAŃ
Kurs akcji notowanych na giełdzie określany jest w złotych z dokładnością:
Do 1 gr – jeżeli wartość nie przekracza 100zł
Do 5 gr – jeżeli wysokość przekracza 100zł
Obligacje i listy zastawne notowane są w punktach procentowych. Kurs certyfikatów inwestycyjnych, warrantów opcyjnych, tytułów uczestnictwa typu ETF określany jest z dokładnością do 1gr. W przypadku certyfikatów i obligacji ustrukturyzowanych jest to określany w złotych do 1gr lub w procentach wartości nominalnej z dokładnością do 0,01 punktu procentowego.
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓW
Podczas sesji giełdowej obowiązują wahania kursów. Oznacza to, że kursy na sesji mogą się zmieniać w stosunku do kursów odniesienia tylko w ramach wyznaczonych widełek. Wyróżniamy dwa rodzaje: statyczne i dynamiczne (obowiązują tylko w systemie notowań ciągłych w fazie notowań ciągłych).
Dla akcji z indeksu WIG20 widełki wynoszą 3,5%, dla WIG 40 4,5% dla pozostałych 6,5%.
RÓWNOWAŻENIE RYNKU
Złożenie zlecenia, które spowodowałoby zawarcie transakcji po kursie spoza widełek, może prowadzić do zawieszenia notowań i tzw. równoważenie rynku. Jest to faza, podczas której mogą być składane nowe zlecenia, a dotychczasowe mogą być anulowane będą modyfikowane. Zlecenia nie są jednak realizowane do czasu znalezienia kursu równowagi. Kurs ten wyznacza się kurs równowagi rynku.
W przypadku notowań na kursie WIG 20, gdzie w przypadku przekroczenia widełek dynamicznych brek jest wgl równoważenia przy jednoczesnym odrzuceniu niezrealizowanej części zlecenia. Dla opcji i kontraktów następuje automatyczne zawieszenie oraz odrzucenie niezrealizowanej części zlecenia, które spowodowałoby zrównoważenie.
WYKŁAD 10 (15/12/2015)
WYMAGANIA ZWIĄZANE Z WEJŚCIEM NA RYNEK
3 rynki – kryteria : prezentacja
WYKŁAD 11 (05/01/2016)
CHARAKTERYSTYKA OFERTY PUBLICZNEJ
OFERTA PUBLICZNA
W procesie dynamicznego rozwoju spółki następuje zwykle moment, w którym spółka rozważa różne możliwości pozyskania kapitału na rozwój. Jedna z możliwości jest skorzystanie z oferty rynku publicznego, który daje możliwość wyjścia z emisja papierów wartościowych adresowaną do nieograniczonego kręgu potencjalnych nabywców.
Definicja oferty publicznej wg ustawy o ofercie publicznej – ofertą publiczną jest udostępnianie, co najmniej 150 osobom lub nieoznaczonemu adresatowi, w dowolnej formie i w dowolny sposób, informacji o papierach wartościowych i warunkach ich nabycia, stanowiących wystarczająca podstawę do podjęcia decyzji o nabyciu tych papierów wartościowych.
ZNACZENIE GIEŁDY
Giełda jest przede wszystkim miejscem, w którym stykają się potrzeby emitentów dotyczące dalszego finansowania z wolnymi kapitałami inwestorów, którzy szukają możliwości inwestycji i mogą wyposażyć spółki w potrzebne środki finansowe. Dzięki możliwościom dostępu do nieograniczonej liczby potencjalnych nabywców papierów wartościowych, spółki giełdowe znacznie zwiększają szansę sukcesu emisji i pozyskania potrzebnych na rozwój kapitałów.
W jakim celu spółki wchodzą na giełdę?
Pozyskanie kapitału
Prestiż spółki giełdowej
Możliwość pozyskania inwestora strategicznego/finansowego/branżowego
Rynkowa wycena spółki
Kreowanie pozytywnego wizerunku firmy
Promocja i efekt marketingowy
Sposób wyjścia z inwestycji
Dostęp do szerokiego grona inwestorów
Nowa jakość
Obowiązki informacyjne – podnoszą wiarygodność firmy
Zmiana kultury korporacyjnej – oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego
Transparentność działań – budowanie zaufania wśród inwestorów
Fuzje i przejęcia
POZYSKANIE KAPITAŁU NA RYNKU KAPITAŁOWYM
Spółki giełdowe mogą pozyskiwać kapitał na rozwój dzięki emisjom: akcji, obligacji, obligacji zamiennych na akcje lub obligacji z prawem pierwszeństwa do zakupu akcji.
W celu zapewnienia powodzenia oferty publicznej, spółka może dodatkowo wdrożyć program lojalnościowy (przewidujący, np. zniżki przy zakupie produktów spółki w zamian za kupno i powstrzymanie się od sprzedaży akcji przez określony czas)
AKCJE CZY OBLIGACJE (forma własności)
Emisja akcji – Instrument udziałowy (nabywca staje się współwłaścicielem firmy, zyskuje prawo do otrzymania dywidendy, a także uczestnictwa w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy)
Emisja obligacji – instrument dłużny (obligacje nie dają ich posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasność, dywidenda czy też uczestnictwo w walnych zgromadzeniach)
WYBÓR SPOSOBU PRZEPROWADZENIA OFERTY
Nowa emisja akcji w trybie publicznej subskrypcji
Jest to najbardziej typowa forma wprowadzenia do obrotu na rynku giełdowym, zgodna z głównym celem, jakim jest pozyskanie inwestorów i wprowadzenie nowej emisji (nowe akcje)
Publiczna oferta sprzedaż akcji (publiczna sprzedaż)
Sprzedawane są akcje już znajdujące się w posiadaniu dotychczasowych akcjonariuszy. Typowy sposób wprowadzenia spółek na giełdę, które do tej pory były w posiadaniu Skarbu Państwa. Spółka w ten sposób nie pozyskuje kapitału, gdyż środki ze sprzedaży trafiają na rachunek akcjonariuszy.
Publiczna subskrypcja oraz publiczna oferta sprzedaży
Stosowana dla poprawy płynności już będących akcji i wprowadzenie równocześnie nowej emisji akcji.
Wprowadzenie akcji do obrotu bez przeprowadzenia oferty
Spółka wprowadza do obrotu już istniejące akcje, bez przeprowadzenia dodatkowego podwyższania kapitału.
Może mieć miejsce w dwóch przypadkach:
Chcą poprawić płynność i ułatwić zawierania transakcji
Gdy wcześniej była stosowana oferta niepubliczna a teraz jest publiczna i w ten sposób szybciej można pozyskać kapitał, a jednocześnie uzyskujemy status spółki giełdowej
OPCJE NA AKCJE
Równoległe z pierwszą ofertą publiczną spółka może wyemitować opcje na akcje dla pracowników spółki lub akcje przeznaczone do objęcia przez uprawnionych pracowników w ramach programu motywacyjnego. Taka emisja może być pozapłacową formą pobudzenia aktywności pracowników.
INNE KORZYŚCI Z WEJŚCIA NA GIEŁDĘ
Dodatkowo – notowanie na GPW pomaga w pozyskaniu finansowania z innych źródeł (np. z kredytów bankowych) bowiem spółki giełdowe s a postrzegane jako bardziej znane i pewne.
EMITENT – Podmiot emitujący papiery wartościowe we własnym imieniu
OFERUJACY – dom maklerski, biuro maklerskie
PROSPEKT JEDNOCZEŚCIOWY
Zestawienie osób odpowiedzialnych za treść prospektu i ich oświadczenia
Czynniki ryzyka
Historię emitenta
Opis działalności emitenta
Opis organizacji emitenta
Informacje o kapitale zakładowym emitenta
Informacje o prawach i obowiązkach akcjonariuszy, wynikających ze statutu emitenta
Analizę sytuacji ekonomiczno – finansowej emitenta
Informacje o osobach zarządzających i nadzorujących
Informacje o znaczących akcjonariuszach emitenta
Roczne sprawozdania finansowe
Śródroczne sprawozdania finansowe
Prospekt trzyczęściowy
Dokument rejestracyjny
Dokument ofertowy
Dokument podsumowujący
Schemat: lista minimalnych wymogów informacyjnych do prospektu emisyjnego, dostosowana do szczególnego charakteru rodzajów emitenta i typów papierów wartościowych.
Moduł: lista dodatkowych wymogów informacyjnych dotyczących prospektu emisyjnego, które nie zostały zawarte w schematach.
Odniesienia: prospekt emisyjny w szczególności może się odnosić do:
Rocznych i okresowych raportów finansowych
Dokumentów opracowanych dla celów konkretnej transakcji
Raportów biegłych rewidentów i sprawozdań finansowych
Statutu spółki
Zatwierdzonych prospektów emisyjnych
Informacji objętych obowiązkiem upublicznienia
Wyłączenia od obowiązku sporządzania prospektu
Prospekt emisyjny nie jest wymagany, jeżeli kierujemy ofertę do inwestorów kwalifikowanych lub wyłącznie do takich którzy będą nabywać papiery o wartości powyżej 500.000euro
INWESTORZY KWALIFIKOWANI – grupa podmiotów, których wiedza i doświadczenie na rynku kapitałowym pozwala na nabycie potrzebnych informacji we własnym zakresie. Są to przede wszystkim:
Instytucje handlowe (banki, domy maklerskie, zakłady ubezpieczeń)
Osoby prawne zajmujące się wyłącznie inwestowaniem w papiery wartościowe inne osoby prawne i osoby fizyczne – pod warunkiem wpisania na listę inwestorów kwalifikowanych
Warunki wpisu os fizycznej do rejestru inwestorów kwalifikowanych (dwa z trzech):
W okresie 12 miesięcy poprzedzających datę…
Wartość portfela papierów wartościowych wynosi 500 000euro
Pracuje lub pracowała w sektorze finansowym przez co najmniej rok na stanowisku gdzie wymaga się wiedzy o papierach wartościowych
Ponadto nie przygotowuje się prospektu gdy:
wartość pojedynczego instrumentu wynosi nie mniej niż 50 000euro
gdy cała oferta nie przekracza 100 000euro
gdy wartość oferty nie przekroczy 2 500 000 euro (wtedy przygotowuje memorandum)
ZŁOZENIE DO KNF WNIOSKU Z PROSPEKTEM gdzie dodatkowo dołącza się:
statut, umowę, akt założycielski..
uchwałę właściwego organu emitenta o emisji w drodze oferty publicznej
wykaz informacji co do których emitent wnosi o zwolnienie z ujawnienia wraz z uzasadnieniem
wykaz informacji których nie możemy ujawnić
Decyzję KNF zobowiązana jest wydać w ciągu 20 dni od złożenia, a dla spółek które już przeprowadzały do 10 dni.
KNF może odmówić zatwierdzenia prospektu, jeżeli nie odpowiada on pod względem formy lub treści jakie są określone w przepisach. Wtedy należy dokonać poprawek i jeszcze raz złożyć do zatwierdzenia.
KNF cały czas nadzoruje przebieg oferty i posiada uprawnienia do ingerencji w momencie stwierdzenia nieprawidłowości. Może zakazać odbycia emisji lub ja przerwać.
Jeżeli pojawiają się jakieś aneksy aktualizujące to ten aneks też musi zatwierdzić KNF.
Prospekt musi być udostępniony do publicznej wiadomości nie później niż w dniu prospekcji.
Publikacja publiczna (jedno z nich):
umieszczenie w gazecie ogólnopolskiej
w siedzibie
w formie elektronicznej – na GPW lub emitenta i podmiotów biorących udział w subskrypcji lub sprzedaży
SPOSOBY OKREŚLENIA CENY EMISYJNEJ
subskrypcja z „cena sztywną”. Wymaga ona bardzo precyzyjnego ustalenia ceny w zgodzie z oczekiwaniami inwestorów, co w praktyce jest bardzo trudne
sprzedaż z „ceną minimalną” to znaczy że przyjmowanie zamówień na akcje kupującego są związane z koniecznością zaproponowania ceny przez kupującego
W praktyce jednym z najczęściej stosowanym sposobem jest badanie księgi popytu, tak jakby przeprowadzamy analizę i sprawdzamy ile i po ile chcą kupić inwestorzy. Na tej podstawie jest ustalana cena równowagi.
Przyjmowanie zapisów od inwestorów indywidualnych może odbywać się:
w trakcie zapisów instytucji
po zamknięciu budowy księgi popytu
PREFERENCJE DLA INWESTORÓW INDYWIDUALNYCH
Dla zrekompensowania inwestorom indywidualnym poczucia gorszej pozycji rynkowej i zwiększenia ich skłonności do udziału w ofertach.
Zapisy przeprowadza się w specjalnie przygotowanej sieci sprzedaży prowadzonej przez domy maklerskie.
Subemisja usługowa i inwestycyjna
Ryzyko niepowodzenia emisji można ograniczyć lub wyeliminować .
Subemitent usługowy
Podmiot będący strona zawartej z emitentem albo wprowadzającym umowy, w której zobowiązuje się do nabycia w całości lub części papierów wartościowych danej emisji, oferowanych wyłącznie temu podmiotowi w celu dalszego ich zbywania w obrocie pierwotnym lub w pierwszej ofercie publicznej.
Subemitent inwestycyjny
Podmiot będący strona zawartej z emitentem albo wprowadzającym umowy, w której zobowiązuje się do nabycia na własny rachunek w całości lub części papierów wartościowych oferowanym w obrocie pierwotnym lub w pierwszej ofercie publicznej.
WYKŁAD 12 (12/01/2016)
Przydział akcji
Przydział następuje zgodnie z zapisami lub z redukcją. Przydziału akcji dokonuje zarząd emitenta w terminie określonym w prospekcie emisyjnym. Jeżeli prospekt to przewiduje, na etapie przydziału możliwe jest dokonywanie przesunięć pomiędzy poszczególnymi transzami. Emitent zachowuje prawo uznaniowego potraktowania inwestorów instytucjonalnych i możliwość przyznawania dowolnej liczby akcji poszczególnym subskrybentom, a także nie przyznania ich wcale. W przypadku inwestorów indywidualnych na ogół akceptowane są bez zastrzeżeń wyniki zapisów.
Rejestracja emisji w sądzie rejestrowym
Po dokonaniu przydziału trzeba zmienić zapisy statutu, gdzie uwzględnimy podwyższenie kapitału.
Oferujący jako agent emisji – podmiot, który dokonuje przekazania papierów wartościowych na wskazane przez inwestorów podczas subskrypcji rachunki inwestycyjne
Oferujący jako sponsor emisji – podmiot prowadzący ewidencję tych wszystkich akcjonariuszy, którzy nie zdeponowali akcji na rachunkach inwestycyjnych. Umożliwia im to w pełni korzystanie z praw związanych z posiadaniem akcji – pobierania dywidend, uczestnictwa w walnych zgromadzeniach itd.
Uchwała w sprawie dopuszczenia do obrotu giełdowego
Zarząd giełdy zobowiązany jest podjąć uchwałę w terminie do 14 dni od dnia złożenia wniosku. Wyjątek: gdy złożony wniosek jest niekompletny lub konieczne jest uzyskanie dodatkowych informacji.
Rozpoczynając wniosek o dopuszczenie instrumentów finansowych do obrotu giełdowego, Zarząd Giełdy bierze pod uwagę:
sytuacje finansową emitenta i jej prognozę, a zwłaszcza rentowność, płynność i zdolność do obsługi zadłużenia jak również inne czynniki
perspektywy rozwoju emitenta, a zwłaszcza ocenę możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych z uwzględnieniem źródeł ich finansowania
doświadczenie oraz kwalifikacje członków organów zarządzających i nadzorczych emitenta
warunki, na jakich emitowane były instrumenty finansowe i ich zgodność z zasadami
bezpieczeństwo obrotu giełdowego i interes jego uczestników
Zarząd Giełdy może uchylić uchwałę o dopuszczeniu instrumentów finansowych do obrotu giełdowego, jeżeli w terminie 6 miesięcy od dnia ej wydania nie został złożony wniosek o wprowadzenie do obrotu giełdowego instrumentów finansowych.
Wprowadzenie akcji do obrotu giełdowego może nastąpić:
na podstawie oferty sprzedaży złożonej przez członka giełdy (tzw. tryb publicznej sprzedaży)
na wniosek emitenta (tzw. tryb zwykły)
W trybie publicznej sprzedaży mogą być wprowadzone instrumenty finansowe, jeżeli: oferta publicznej sprzedaży obejmuje co najmniej 10% instrumentów finansowych objętych wnioskiem o dopuszczenie albo wartość oferty przekracza 4 mln dla rynku podstawowego albo 1 mln dla rynku równoległego.
Wprowadzenie akcji do obrotu giełdowego odbywa się na podstawie uchwały, w której określona jest:
liczba akcji wprowadzonych do obrotu
rynek oraz system notowań
Segmenty: minus 5, 5 plus, 50 plus, 250 plus
Zarząd Giełdy wyklucza instrumenty finansowe z obrotu giełdowego:
jeżeli ich zbywalność stała się ograniczona
na żądanie KNF
w przypadku zniesienie ich dematerializacji
w przypadku wykluczenia ich obrotu na rynku regulowanym przez właściwy organ nadzorczy
Przeniesienie na inny rynek:
z własnej inicjatywy
na wniosek emitenta
Ład korporacyjny – to zbiór zasad podstępowania, skierowanych do organów spółek oraz członków tych organów, jak i do większościowych i mniejszościowych akcjonariuszy. Zasady ładu korporacyjnego odnoszą się do szeroko rozumianego zarządzania spółką. Jest to zbiór zasad, których wdrożenie przyczynia się m.in. do poprawy przejrzystości działań spółki, a tym samym wzmocnienia jej wizerunku.
Dobre praktyki na spółkach publicznych
Pierwsze polskie zasady zostały opracowane przez Komitet Dobrych Praktyk i zostały opublikowane dokumencie „dobre praktyki w spółkach publicznych”.
Celem dobrych praktyk jest:
umacnianie transparentności spółek giełdowych
poprawa jakości komunikacji spółek z inwestorami
wzmocnienie ochrony praw akcjonariuszy także w materiach nie regulowanych przez prawo, a przy tym nie stwarzanie obciążeń dla spółek giełdowych, nie równoważonych korzyściami wynikającymi z potrzeb rynku.
Dlatego też dobre praktyki dot. Wyłącznie dziedzin, w których ich stosowanie może wpływać dodatnio na rynkową wycenę przedsiębiorstw, a przez to obniżać koszt pozyskiwania kapitału.
Są regulowane jako zasady miękkie, także trzeba się wytłumaczyć ale nie ma jako takiej kary. Jednak karą może być odbicie firmy na rynku np. poprzez obniżenie jej wyceny.
Raz do roku emitenci maja obowiązek sporządzenia raportu dotyczącego stosowania dobrych praktyk.
Relacje inwestorskie: choć nie ma takiego prawnego obowiązku, wskazane jest, aby spółka po debiucie utrzymywała relacje z inwestorami. Bark rozbudowanych relacji inwestorskich zmniejsza bowiem zainteresowanie inwestorów spółką, ograniczając płynność jej akcji, a tym samym pogarszając jej wycenę.
WYKŁAD 13 (19/01/2016)
AKCJA – instrument finansowy (papier wartościowy); akcje mogą występować w formie materialnej jak i zdematerializowanej. Nie jest to dokument, lecz zbiór uprawnień które przysługują akcjonariuszom. Gdy kupujemy akcje stajemy się jednym ze współwłaścicieli spółki. Akcja inkorporuje prawa własnościowe.
Prawa, jakie przysługują akcjonariuszom:
prawa korporacyjne (związane z zarządzaniem spółką)
uczestniczenie w zarządzaniu spółką -> ma prawo do udziału w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy i może głosować
może zaglądać do wszelkich dokumentów spółki
nie może być z niej usunięty
ma bierne i czynne prawo wyborcze
prawa akcjonariuszy mniejszościowych:
prawa majątkowe
prawo do udziału w wypracowanym przez spółkę zysku -> dywidendy
prawo poboru -> pierwszeństwo w nabyciu nowo wyemitowanych przez spółkę akcji
prawo do udziału w majątku likwidowanej spółki
Rodzaje akcji -> doczytać
Metody podwyższania kapitału zakładowego:
Subskrypcja prywatna
Subskrypcja publiczna (otwarta, zamknięta)
Metody opłacalności inwestowania w akcje:
Analiza makroekonomiczna
Analiza sektorowa (analiza polegająca na wyborze tych sektorów, które naszym zdaniem maja dobre perspektywy)
Analiza sytuacyjna (dotyczy sytuacji w konkretnej spółce, kto zarządza, jakie kontrakty, analiza SWOT)
Analiza ekonomiczno – finansowa (wskaźnikowa; warto zwrócić uwagę na wskaźniki rynkowe: EPS (zysk na jedna akcję), wskaźnik P (cena)/E(zysk), jaka część dywidendy jest wypłacana, zatrzymana, wskaźnik stopy dywidendy)
Wycena akcji (samemu bardzo trudno przeprowadzić taka wycenę)
WYKŁAD 14 (26.01.2016)
ZAŁOŻENIA ANALIZY TECHNICZNEJ
Rynek dyskontuje wszystko – badanie cen z przeszłości jest wystarczające do tego, by można było prognozować ich zmiany w przyszłości
Ceny podlegają trendom – mają tendencję do poruszania się przez pewien czas w jednym kierunku
Historia lubi się powtarzać – na wykresach występują pewne prawidłowości, zwane formami cenowymi
Wykresy:
Liniowe
Słupkowe
Świecowe
Punktowo-symboliczne
Linie trendu
https://www.dbmakler.pl/edukacja/analiza-techniczna/wykresy-linie-trendu-formacje.html
Kanały trendowe
OBLIGACJE NA RYNKU KAPITAŁOWYM
Obligacja jest to dłużny długoterminowy papier wartościowy, potwierdzający udzielenie przez nabywcę tego papieru pożyczki jego emitentowi. Emisja obligacji jest formą zaciągnięcia kredytu, kredytodawcą (obligatariuszem) jest posiadacz obligacji, zaś kredytobiorcą (dłużnikiem) jest emitent.
Rodzaje obligacji:
Ze względu na osobę nabywcy
Na okaziciela (przeważają na rynku)
Imienne
Ze względu na postać
W postaci fizycznej (składa się z dwóch części: płaszcza i arkusza kuponowego)
W postaci zdematerializowanej
Ze względu na termin wykupu
Krótkoterminowe
Średnioterminowe
Długoterminowe
Wieczyste (perpetualne)
Ze względu na sposób oprocentowania
O zmiennym oprocentowaniu
O stałym oprocentowaniu
Indeksowane (o stałej sile nabywczej; oprocentowanie aktualizowane w stosunku do stopy inflacji)
Zerokuponowe (sprzedawane po cenie niższe od nominału)
Ze względu na rodzaj emitenta
Skarbowe
Komunalne (municypalne) – emitowane przez władze lokalne
Korporacyjne – obligacje przedsiębiorstw
Ze względu na prawa i przywileje
Obligacje zwykłe
Zamienne na akcje
Z prawem poboru – z warrantem
Z możliwością przedterminowego wykupu
Funkcje obligacji:
Lokacyjna – występująca po stronie nabywcy, polega na możliwości lokowania wolnych środków
Pożyczkowa – po stronie emitenta; oznacza możliwość pozyskania środków finansowych
Płatnicza
Obiegowa
Gwarancyjna
Przyciągania kapitału
Prywatyzacyjna
Elementy obligacji:
Wartość nominalna – wielkość pożyczki, jaka zaciąga jej emitent, podlega spłacie w terminie zapadalności obligacji
Cena emisyjna – cena, po której oferowane są obligacje w momencie rozpoczęcia sprzedaży, może być równa lub wyższa lub niższa od wartości nominalnej
Rynkowa wartość obligacji – bieżąca cena, po jakiej można kupić lub sprzedać obligacje; może być cena czysta (bez odsetek) lub cena brudna (z odsetkami)
Okres wykupu (termin zapadalności) – istnieje możliwość przedterminowego wykupu obligacji oszczędnościowych
Kupon odsetkowy
Cena i wartość:
Rynkowa
Teoretyczna – wewnętrzna
Jeśli rośnie wartość obligacji, to spada stopa dochodu YTM, a jeśli spada wartość obligacji, to rośnie stopa dochodu YTM.
Efekt wypukłości obligacji (convexity)
Efekt wypukłości jest własnością obligacji wynikającą z faktu, iż wzrost wartości obligacji wywołany spadkiem stopy zwrotu o określoną liczbę punktów procentowych jest wyższy niż spadek wartości obligacji spowodowany wzrostem tej stopy zwrotu o tę samą liczbę punktów procentowych. Efekt wypukłości obligacji graficznie przedstawiony jest na poniższym wykresie:
Średni termin wykupu (duration) – wartość określająca dzień, w którym dokładnie spłaci połowę długu