艢wiat skonstruowany jest w ten spos贸b, 偶e ka偶da jednostka, bez wyj膮tku, przygotowana zosta膰 musi do 偶ycia w nim, a konkretniej do wsp贸艂偶ycia z innymi jednostkami tak, by jej byt w najbli偶szym i tym dalszym otoczeniu nie stawa艂 si臋 przeszkod膮 i utrudnieniem w funkcjonowaniu pozosta艂ych cz艂onk贸w danej spo艂eczno艣ci. To 艣rodowisko wychowawcze, kt贸re oddzia艂uje na kandydata do uczestnictwa w 偶yciu spo艂eczno艣ci musi podj膮膰 wszelkie starania ju偶 od pierwszych chwil 偶ycia, by wytworzy膰 w ka偶dej osobie odpowiednie postawy, cechy i cele, kt贸re stanowi膰 b臋d膮 podstaw臋 do relacji mi臋dzyludzkich i dzia艂a艅 podejmowanych przez jednostk臋 w toku ca艂ego 偶ycia, maj膮cych na celu, jak najbardziej bezkonfliktow膮 koegzystencj臋 z innymi lud藕mi ka偶dego dnia. Ju偶 od pocz膮tku 偶ycia, a wi臋c od pierwszych miesi臋cy dzieci艅stwa nale偶y kszta艂towa膰 osobowo艣膰 ka偶dego z nas, przygotowa膰 do funkcjonowania w obr臋bie szeregu grup, do kt贸rych w ci膮gu ca艂ego naszego istnienia b臋dziemy wkracza膰 i kt贸re b臋dziemy opuszcza膰..
Wed艂ug Elizabeth Hurlock ludzie uspo艂ecznieni to ci, kt贸rzy skutecznie przeszli przez trzy procesy socjalizacji. Pierwszym z tych proces贸w jest uczenie si臋 zachowa艅 spo艂ecznie aprobowanych w jego sk艂ad wchodzi wiedza o aprobowanych zachowaniach i umiej臋tno艣膰 ich praktycznego zastosowania, a tak偶e zdolno艣膰 dostosowania swojego w艂asnego zachowania do aprobowanych kierunk贸w post臋powania. Drugim procesem jest pe艂nienie r贸l spo艂ecznie aprobowanych, w sk艂ad kt贸rych wchodz膮 mi臋dzy innymi popierane przez wszystkich role rodzic贸w i dzieci, post臋powania w spos贸b zgodny z dan膮 rol膮 i spo艂ecznie uznawany za prawid艂owy. Trzecim i zarazem ostatnim procesem socjalizacji jest rozw贸j postaw spo艂ecznych, w kt贸rym zawiera si臋 偶yczliwy stosunek do ludzi i polubienie aktywno艣ci spo艂ecznej.
4 czynniki wp艂ywaj膮ce pozytywnie na proces uspo艂ecznienia si臋 (Hurlock) Pierwszym z nich jest dawanie dzieciom licznych okazji do uspo艂eczniania si臋. Drugim czynnikiem jest umiej臋tno艣膰 porozumiewania si臋 na te tematy, kt贸re s膮 zrozumia艂e i interesuj膮ce dla innych ludzi. Mowa egocentryczna stoi na przeszkodzie pe艂nemu uspo艂ecznieniu. Trzeci czynnik to motywowanie dziecka do spo艂ecznego post臋powania. Czwartym i ostatnim czynnikiem wp艂ywaj膮cym w ogromnej mierze na uspo艂ecznienie jednostki jest efektywne uczenie si臋 pod kierunkiem. Je艣li dziecko trafia pod opiek臋 osoby, kt贸ra ma szerokie umiej臋tno艣ci w zakresie przekazywania wiedzy, w tym wypadku wiedzy dotycz膮cej 偶ycia w spo艂eczno艣ci, to rezultaty b臋d膮 lepsze, szybciej widoczne, a jednostka nie b臋dzie odczuwa艂a dyskomfortu z pobierania tej wiedzy.
Jak na wszystkie procesy, r贸wnie偶 na uspo艂ecznienie oddzia艂uj膮 czynniki dezorganizuj膮ce. (艁obocki)
Konsumpcyjny tryb 偶ycia sprawia, 偶e ludzie przestaj膮 by膰 zdolni do zachowa艅 prawdziwie moralnych i nie interesuje ich pomoc drugiemu cz艂owiekowi.
dewaluacja warto艣ci moralnych. Ludzie zatracaj膮 si臋 w d膮偶eniu do nagromadzenia jak najwi臋kszej ilo艣ci d贸br materialnych, gubi膮c przy tym potrzeb臋 post臋powania zgodnie z warto艣ciami moralnymi.
偶ycie w du偶ych aglomeracjach. Jednostka staje si臋 cz臋艣ci膮 spo艂ecze艅stwa anonimowego, mimo wielu s膮siad贸w i mo偶liwo艣ci kontaktu z nimi izoluje si臋 od nich oraz jest osamotniona.
dezintegracja rodziny, czyli brak sp贸jno艣ci i trwa艂o艣ci 偶ycia rodzinnego. Jest to nic innego, jak konfliktowe wsp贸艂偶ycie rodzic贸w: r贸偶nego rodzaju spory, na艂ogi.
autokratyczny styl kierowania wychowawczego. Polega on na tym, i偶 to wy艂膮cznie nauczyciele podejmuj膮 wszelkie decyzje, nie licz膮 si臋 z uczniowskimi zainteresowaniami, potrzebami i mo偶liwo艣ciami. Pozbawia si臋 uczni贸w niezwykle wa偶nych: samodzielno艣ci i samorz膮dnej aktywno艣ci. Zwi臋ksza si臋 r贸wnie偶 poziom agresji i wzajemnej wrogo艣ci.
przerost wsp贸艂zawodnictwa nad wsp贸艂dzia艂aniem uczni贸w. Polega on na niezdrowej rywalizacji mi臋dzy uczniami, kt贸ra spowodowana jest zbyt formalnym i zbyt silnym egzekwowaniem i ocenianiem osi膮gni臋膰.
brak konsekwencji w post臋powaniu pedagogicznym negatywnie wp艂ywa na kszta艂towanie postaw uczciwo艣ci i rzetelno艣ci.