POSTANOWIENIE O ZASIEDZENIU NIERUCHOMOŚCI
Zasiedzenie to sposób nabycia własności przez jej posiadacza w wyniku upływu czasu. Funkcją zasiedzenia jest usuwanie sprzeczności między stanem posiadania a stanem prawnym.
Zasiedzenie nieruchomości następuje, gdy spełnione są dwa warunki:
- nieprzerwane posiadanie samoistne
- upływ czasu.
Posiadacz samoistny to osoba, która nie będąc właścicielem, faktycznie włada nieruchomością jak właściciel. Zachowania, które stanowią wyraz posiadania samoistnego, czyli przesłankę do zasiedzenia to np. uprawa ziemi, płacenie podatków za działkę, ogrodzenie działki czy wybudowanie na niej budynków. Do zasiedzenia nie prowadzi posiadanie zależne, czyli władanie nieruchomością jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca. Jednak posiadacz samoistny nie traci posiadania oddając drugiemu nieruchomość w posiadanie zależne.
Czas, po upływie którego następuje zasiedzenie zależy od dobrej lub złej woli posiadacza. W przypadku posiadanie nieruchomości w dobrej wierze, jest to 20 lat, w przeciwnym wypadku 30 lat. W przypadku zasiedzenia nieruchomości dobra wiara posiadacza polega na błędnym przekonaniu o przysługującym mu prawie własności, z przyczyn usprawiedliwionych. Z kolei zła wiara posiadacza oznacza świadomość braku przysługującego prawa własności lub brak świadomości wynikający z zaniedbania. Przyjmuje się, że wejście w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego sprawia, że posiadacz jest w złej wierze.
Kodeks cywilny wprowadza domniemanie posiadania samoistnego oraz domniemanie ciągłości. Domniemywa się, że ten, kto faktycznie włada nieruchomością jest posiadaczem samoistnym i posiada nieruchomość nieprzerwanie.
Według art. 176 kodeksu cywilnego, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu posiadania nieruchomości czas posiadania swojego poprzednika. Ale jeśli poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, może tak się stać tylko w wypadku, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza jest on nie mniejszy niż 30 lat. Tak samo dzieje się gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego.
Samo zasiedzenie następuje z mocy prawa, jednak nabycie własności przez zasiedzenie następuje na podstawie orzeczenie sądowego, które jest wydawane w trybie nieprocesowym. Aby zasiedzenie zostało stwierdzone, należy wnieść do odpowiedniego sądu rejonowego, zależnie od położenia nieruchomości, wniosek o stwierdzenie zasiedzenia własności. Z takim wnioskiem może wystąpić każdy zainteresowany. Do wniosku należy dołączyć:
- odpis z księgi wieczystej
- wypis i wyrys z operatu ewidencyjnego
- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (jeśli zasiedzenie rozpoczął spadkodawca)
- dowód uiszczenia opłaty sądowej (2000 zł)
- mapę nieruchomości
Orzeczenie sądowe jest podstawą do wpisu nowego właściciela do księgi wieczystej.
Aby skrócić postępowanie sądowe powinni zostać powiadomieni:
-prawowity właściciel nieruchomości, lub jego spadkobiercy-
właściciele sąsiednich gruntów- jeśli również mają roszczenia odnośnie nieruchomości,
-osoby posiadające służebności osobiste i gruntowe na nieruchomości (np. prawo przechodu, drogę konieczną,
-osoby, które korzystają z nieruchomości: najemcy, dzierżawcy.
Jeżeli nie jesteśmy w stanie ustalić osób zainteresowanych postępowaniem sądowym, sąd zleci nam umieszczenie ogłoszenia w ogólnodostepnej gazecie i osoby zainteresowane postępowaniem mają 3 miesiace na zgłoszenie się od daty publikacji ogłoszenia.
Ważne! Bieg zasiedzenia zostaje przerwany w momencie zgłoszenia roszczeń przez prawowitego właściciela lub podjęcia mediacji.
Od 1 października 1990, po uchyleniu art. 177 kodeksu cywilnego, stało się możliwe zasiedzenie nieruchomości państwowej. Obecnie przez zasiedzenie nie można nabyć jedynie nieruchomości służących użytkowi publicznemu lub ustawowo wyłączonych z obrotu. Do takich nieruchomości należą grunty zajęte pod drogi publiczne, ulice, parki, autostrady.
Podstawa prawna: Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964r. (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93)
Kto wydaje: Sąd Rejonowy właściwy dla danej nieruchomości /lokalu/działki itp.
Kto może uzyskać: Posiadacz samoistny nieruchomości spełniający warunki Art.172 i n. k.c.
Skutek prawny: Nabycie własności nieruchomości