Podstawowe zasady kredytowania
Operacja udzielenia kredytu polega na postawieniu przez bank do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, który zobowiązuje się zwrócić je z odsetkami w umownym terminie.
Podstawowym warunkiem udzielenia kredytu, wynikającym z polskiego prawa bankowego, jest posiadanie przez kredytobiorcę zdolności kredytowej, rozumianej jako zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami.
(Źródło: Z.Krzyżkiewicz- Podręcznik do bankowości str. 77-78)
Udzielając kredytu bank ponosi znaczne ryzyko. Aby ograniczyć to ryzyko, banki wprowadziły ścisłe procedury kredytowe, czyli zasady przyznawania kredytu przez pracowników banku.
Banki najczęściej opracowują tzw. instrukcję kredytową, w szczegółowy sposób normującą procedury kredytowe stosowane w przypadku kredytów gospodarczych, na które przypada ponad trzy czwarte sumy wszystkich kredytów udzielanych w Polsce.
Możemy wyróżnić następujące etapy procedur kredytowych:
wypełnianie wniosku kredytowego przez kredytobiorcę,
uzupełnienie wniosku przez kredytobiorcę wymaganymi przez bank załącznikami,
weryfikacja dokumentacji kredytowej - dokonywana przez inspektora kredytowego, a w przypadku większych kredytów - przez większą liczbę pracowników banku;
na podstawie przedłożonej dokumentacji, bank ocenia zdolność kredytową kredytobiorcy,
inspekcja kredytowa - inspekcja zakładów pracy i podstawowych zabezpieczeń przez inspektora kredytowego, a przy dużych kredytach przez zespół, w skład którego wchodzi inspektor kredytowy,
analiza sytuacji przedsiębiorstwa i credit - scoring - wykonywana na podstawie zebranej dokumentacji i inspekcji przez inspektora kredytowego,
ocena dokumentacji i wniosków inspektora - przez Komitet Kredytowy; w skład Komitetu Kredytowego oddziału wchodzą zwykle wszyscy merytoryczni pracownicy pionu kredytowego i wybrani specjaliści z innych działów; kieuje nimi dyrektor oddziału.
opracowanie umowy kredytowej - przygotowują ją pracownicy banku zgodnie z instrukcją kredytową, a jej podpisanie oznacza udzielenie kredytu,
monitoring kredytu - przez inspektora kredytowego; inspektor kredytowy nadzoruje nie tylko spłaty, ale także i samego kredytobiorcę, co jakiś czas dokonując wizytacji kredytowanego przedsiębiorstwa.
Procedury kredytowe stosowane przy mniejszych kredytach dla osób fizycznych są znacznie prostsze niż procedury stosowane przy kredytach gospodarczych i najczęściej są regulowane zarządzeniami wydawanymi przez zarządy banków.