Państwo definicje

Państwo to instytucja polityczna organizująca społeczeństwo i obywateli do zbiorowej i indywidualnej aktywności, zapewniająca im bezpieczeństwo i warunki do cywilizacyjnego rozwoju.

Jeśli używam określenia - państwo - to przyjmuję, że: państwo jest terytorialną i polityczną instytucją, która wykorzystując system prawny, gospodarczy i układ stosunków międzynarodowych efektywnie tworzy optymalne warunki rozwoju cywilizacyjnego danego społeczeństwa.

Władza - definicje i istota

Definicje instrumentalne - Władza w znaczeniu substancjalnym

Definicje behawioralne - Władza w znaczeniu relacjonalnym

Definicje strukturalno-historyczne - Władza w znaczeniu podmiotowym

Definicje celowościowe -Władza jako proces decyzyjny

Definicje władzy, jako „wpływu”

Definicje konfliktowe

Definicje zadaniowe

Władza „w ogóle”, polityczna, publiczna, państwowa

Forma państwa

Arystoteles sądził, na podstawie zebranych materiałów empirycznych, iż znane mu państwa można sklasyfikować według dwóch kryteriów:
1) w czyim interesie władza jest sprawowana
2) kto władzę sprawuje, stąd wyróżnił państwa:

Dobre                                        Złe

- Monarchia                                  - Tyrania
- Arystokracja                              - Oligarchia
- Politeja                                       - Demokracja

Współcześnie uznając zróżnicowanie państw stosujemy pojęcie formy państwa, na którą składa się:

• Forma rządów

• Reżim polityczny (styl rządzenia)

• Ustrój terytorialny

Forma państwa jest to konstytucyjnie określony sposób organizacji władzy politycznej i metody jej realizacji w strukturze terytorialnej państwa

PERIODYZACJA ROZWOJU NOWOCZESNYCH PAŃSTW

Postulat	Dominujący typ prawa	Konsekwencje instytucjonalne
Bezpieczeństwo	Uniwersalne prawa przeżycia i bezpieczeństwa	Państwo: suwerenność, legitymizowany monopol państwa na użycie przymusu
Wolność	Osobiste prawa wolnościowe i swobody	Państwo konstytucyjne: podział władzy, niezbywalne prawa ludzkie
Równość	Prawa politycznego udziału i współdziałania	Państwo prawne: suwerenność narodu, polityczna demokracja, powszechność i równość prawa wyborczego
Braterstwo	Prawa socjalne	Państwo socjalne: nowoczesne państwo dobrobytu
Ochrona środowiska ekologicznego	Ekologiczne prawa życia (prawa egzystencjalne), prawa i właściwości natury	Państwo ekologiczne: konstytucjonalizacja ochrony środowiska naturalnego
Jawność życia publicznego	Prawa dostępu do informacji publicznej, gwarancje ochrony danych	Państwo informatyczne: konstytucjonalizacja dostępu do informacji, transparentność życia publicznego

Postawy wobec państwa i narodu

Państwo i nowoczesny naród, jako wspólnota społeczno-kulturowa

Patriotyzm - troska o własne państwo w kraju i zagranicą, poczucie obowiązków wobec rodaków, znajomość i dbanie o dziedzictwo kulturowe, otwartość i tolerancja dla innych narodów

Kosmopolityzm - brak poczucia więzi z jakimkolwiek narodem i państwem

Nacjonalizm - stawianie własnego narodu ponad innymi

Szowinizm - nienawiść do innych narodów i ich dziedzictwa kulturowego

Zasady ustrojowe państw demokratycznych

• Zasada suwerenności narodu

• Zasada reprezentacji

• Zasada podziału władzy

• Zasada pluralizmu politycznego

• Zasada państwa prawa

• Zasada decentralizacji i samorządności

• Zasad państwa unitarnego

• Zasada federalizmu

Zasady są idealną konstrukcją teoretyczną. W praktyce państw są: dynamiczne, stopniowalne, kwantyfikowalne, celowościowe i umożliwiają wyróżnienie modeli państw.

Modele ustrojowe państw demokratycznych

• Model ustroju parlamentarno- gabinetowego

• Model ustroju prezydenckiego

• Model ustroju prezydencko-parlamentarnego

• Model ustroju parlamentarno-komitetowego

• Model ustroju kanclerskiego

Podstawą wyróżniania poszczególnych modeli ustrojów jest różny sposób realizacji zasad ustrojowych skutkujący różnymi relacjami pomiędzy Głową Państwa, Władzą wykonawczą, Władzą ustawodawczą i Władzą sądowniczą.      

Typologia funkcji państwa

Funkcje państw współczesnych można określić poprzez wyróżnienie: kryterium zasięgu aktywności, rodzaju aktywności państwa, celów aktywności państwa

1. Zasięg terytorialny działania (aktywności) państwa

• Funkcje wewnętrzne (Aktywność wewnętrzna)

• Funkcje zewnętrzne (Aktywność zewnętrzna)

2. Dziedziny działania (aktywności) państwa

• Funkcja porządkowa

• Funkcja administracyjna

• Funkcja gospodarcza

• Funkcja socjalna

• Funkcja kulturalna

• Funkcja organizatora aktywności w sferach neutralnych politycznie

3. Cele działania państwa

• Funkcja adaptacyjna

• Funkcja regulacyjna

• Funkcja innowacyjna

---