System gwarantowania depozytów w Polsce - Bankowy Fundusz
Gwarancyjny
Utworzony został na podstawie Ustawy z dnia 14 grudnia 1994 roku. Jego działanie miało za zadanie stabilizację oraz podwyższenie wiarygodności sektora bankowego w społeczeństwie. Działalność rozpoczął w 1995 roku, jako instytucja o charakterze publiczno-prawnym. - dopisać założycieli
Za podstawowe cele Funduszu przyjęto:
Ochronę depozytów osób fizycznych i prawnych,
Stworzenie systemowych możliwości udzielania pomocy finansowej bankom, mającym problemy z wypłacalnością, bądź ją utraciły,
Zapewnienie instytucjonalnych warunków monitorowania rozwoju sytuacji finansowej banków i podejmowania odpowiednich działań zapobiegawczych.
System gwarantowania depozytów oparto na zasadach powszechności i obligatoryjności. Wszystkie banki z mocy prawa mają obowiązek uczestniczyć w systemie zarówno komercyjne jak i spółdzielcze.
Pomoc udzielana bankom w przypadku utraty, bądź zagrożenia ich wypłacalności ma charakter uniwersalny, wszystkie banki są traktowane w podobny sposób.
Działanie profilaktyczne Funduszu polega na udzielaniu bankom pożyczek, gwarancji i poręczeń na warunkach bardziej korzystnych od zwykle stosowanych przez banki.
Zasada powszechności i obligatoryjności odnosi się również do zasad partycypacji banków w finansowaniu realizacji ustawowych zadań przez BFG.
Zasilanie funduszu przez wszystkie banki polega na tym, że każdy z nich musi płacić określony procent sumy aktywów ważonych ryzykiem (do końca 1999 roku PKO bp, Pekao S.A. i BGŻ płaciły mniej niż inne banki).
W przypadku upadku banku Fundusz gwarantuje wszystkim deponentom odzyskanie pieniędzy do równowartości w złotych:
1000 ECU w 100%,
od 1000 do 5000 ECU w 90% wartości środków gwarantowanych.
Gwarancje obejmują kapitał depozytu i odsetki naliczane do dnia upadku banku. Wyższe depozyty nie korzystają z gwarancji i spłacane są z produktu likwidacji majątku banku. W praktyce więc BFG służy ochronie drobnych deponentów, nie mając większego znaczenia dla osób zamożnych.
Do końca 1999 roku banki PKO bp, , Pekao S.A. i BGŻ, korzystały z pełnych gwarancji Skarbu Państwa w zakresie depozytów. Od początku 2000 roku banki te nie mają już przywileju w postaci gwarancji Skarbu Państwa, jak również w postaci mniejszych składek na BFG.
Działalność Funduszu jest istotnym elementem przekształceń instytucjonalnych i systemowych polskiego sektora bankowego w kierunku podniesienia jego bezpieczeństwa i stabilności, oraz podwyższenia konkurencyjności polskich banków w ramach procesu integracji europejskiej.
1
2