Dziadosz- tezy i kompas treści
Jak korzystać z tej pomocy?: Poniższe opracowanie zawiera tezy oraz adresy (strony), gdzie można znaleźć odpowiedzi na zadane pytania. Napisane tutaj tezy mogą posłużyć jako pierwsza część Twojego wypracowania (wstęp). Pamiętaj by choć trochę je zmienić (napisać innymi słowami), aby wszyscy nie mieli takiego samego wstępu. „Rozwinięcie” Twojej pracy powinno przybrać formę wymiany argumentów, które znajdziesz na podanych stronach. Podsumowanie (3 cześć pracy) powinno być wyciągnięciem wniosków. Zachęcam do radosnej twórczości Pamiętaj, że podane strony są pomocą w zredagowaniu głównych argumentów. Dowody pomniejsze możesz sformułować ze stron występujących blisko podanych.
Legenda (wiem, że to oczywiste, ale jak mówi rzymskie przysłowie: ”Jasne zasady mnożą przyjaciół” podaje:
ss.- skrót od strony, akp.- skrót od akapit
1 Pytanie: Poemat o stworzeniu i genealogie jako „miejsca:” obecności tradycji kapłańskiej w Rdz.
Teza: Poemat o stworzeniu i genealogie są dziełami, w których występuje tradycja kapłańska. Celem kapłańskiego redaktora jest odtworzenie długiej dziejowej drogi Izraela, w czym wykorzystuje dwa gatunki dzieł: poemat i genealogię.
Gdzie znajdę argumenty? : *ss. 25-26 (bardzo mgliście),
*ss. 27(od 1 akapitu)- 29 (1 akap.)- tutaj tradycja kapłańska jest przedstawiona jako odmienna dla tradycji jahwistycznej.
Uwaga! W tekście mogą się posługiwać siglami, więc zapamiętaj, że Rdz 1,1- 2,4a to tradycja kapłańska, zaś 2,4b- 25 to tradycja jahwistyczna
*od 1akp. Str.29- str.32- kilka pomniejszych argumentów
2 Pytanie: Kapłański projekt historyczny w Rdz- Wj: etapy, źródła, teologia.
Teza: W kapłańskim projekcie historycznym z księgi Rodzaju i Wyjścia można wyróżnić dwa źródła: młodsze kapłańskie i starsze jahwistyczne. Chcąc podzielić powyższy fragment na etapy możemy wyróżnić następujące okresy: 1) od stworzenia pierwszych ludzi do potopu (Rdz 1-5); 2) od odrodzenia ludzkości po potopie ujmowanego przez kapłana jako nowe stworzenie do epoki patryjarchów (Rdz 6,1- 11,26); 3)od patryjarchów do narodzin Izraela jako narodu w Egipcie (Rdz 11,27- Wj 1,7). Ogólnie, powyższy podział można rozdzielić na epoki: czasu stworzenia i stworzeń. Omawiając teologię kapłańskiego projektu historycznego należy podkreślić teologiczny wymiar liczb (zwłaszcza 7) oraz monoteistyczna koncepcja religii i Boga.
Gdzie znajdę argumenty?: ss. 25-33.
3 Pytanie: Przedstaw zasadnicze współczesne nurty w interpretacji tekstów biblijnych mówiących o początku świata.
Teza: Wśród współczesnych nurtów interpretacji tekstów biblijnych mówiących o początku świata wymienia się 4 nurty. Pierwszy nurt zakłada, że biblijny opis stworzenia jest wierną i ściśle naukową rekonstrukcją początków kosmosu i ludzkości. Drugi nurt neguje jakąkolwiek naukową i historyczną wartość świadectw biblijnych. Trzeci nurt , nazywany umownie fideizmem, polega na rozdzieleniu od siebie płaszczyzny wiary i płaszczyzny naukowych dociekań. Wyznawcy tego poglądu uważają, że biblia uczy nie tego, jak powstało niebo, lecz jak zdążać do nieba. Czwarty nurt- konkordyzm- jest próbą pogodzenia biblijnej wizji narodzin wszechświata z dorobkiem nauk zajmujących się tą dziedzina wiedzy.
Gdzie znajdę argumenty?: ss. 20-24.
4 Pytanie: Przedstaw funkcję wersetu Rdz 2,4a (czyli toledot przyp. pomocopisarz) w Rdz 1-2.
Teza: Werset Rdz 2,4a w Rdz 1-2 pełni rolę literackiej klamry, którą posłużył się kapłański redaktor, aby zespolić własną wizję stworzenia(1,1-2,3) ze starszym źródłem jahwistycznym (2,4b-3,24). Dzięki temu wersetowi w sposób płynny następuje relacja o ogrodzie Eden czyli 2,4b-3,24.
Gdzie znajdę argumenty?: od str. 26(1 akp.) do połowy s.27 (wraz z przypisem 15).
5 Pytanie: Przedstaw literackie i kulturowe elementy Rdz 1,1-2,4a i Rdz 2,4b-3,24 świadczące o odmienności tradycji teologicznych będących u początków obu tekstów.
Teza: Odmienności tradycji teologicznych Rdz 1,1-2,4a i Rdz 2,4b-3,24 są zauważalne przez różnice w literackich i kulturowych elementach. Są nimi m.in. różny styl narracji, odmienne tony opowiadań, obecność schematycznej struktury w jednej tradycji przy braku tego w drugiej. Tradycja 2,4b-25 w większym stopniu przypomina ton i styl narracji mitów starożytnych kultur Mezopotamii.
Gdzie znajdę argumenty ?: od str. 30 (1akp.) do str. 33 (1akp.)
6 Pytanie: W formie syntezy przedstaw zasadnicze idee teologiczne obecne w Rdz 1,1-2,4a(tradycja kapłańska)
Teza: Zasadniczymi ideami teologicznymi Rdz 1,1-2,4a jest szabat, który wyraża sakralny wymiar czasu i historii. Ponadto źródło kapłańskie podkreśla, że stworzenie zapoczątkowało relację między Bogiem a stworzeniem. Omawiany fragment zrywa także z kosmogonicznym modelem, ponieważ ukazuje Boga jako jedynego, niezależnego, wolnego i odróżnionego od świata kosmosu. Wspomniany tu monoteizm wyraża prawdę, że przed Bogiem nie było niczego i wszystkie stworzenia otrzymały od Niego istnienie. Źródło kapłańskie zawiera jeszcze inne, ważne idee teologiczne, ukazujące absolutny autorytet i niepodzielną władzę Boga, o czym napiszę w rozwinięciu tej tezy.
Gdzie znajdę argumenty?: od str. 33 do 38 (mniej ważne) oraz ss. 38-48 (ważniejsze).
7 Pytanie: Przedstaw dwie idee teologiczne charakteryzujące teksty Rdz przypisywane jahwistycznej tradycji biblijnej (2,4b- 25).
Teza: Dwiema ideami teologicznymi, charakteryzującymi teksty Rdz z tradycji jahwistycznej są: koncepcja stworzenia ludzi i ogrodu rajskiego(2,4b-25) oraz relacja ich upadku(3,1-25).
Gdzie znajdę argumenty?: od str. 84 (2akp.) do str. 90.
8 Pytanie: Przedstaw koncentryczną strukturę jahwistycznej relacji z Rdz 2,4b-3,24.
Teza: Część egzegetów w Rdz 2,4b-3,24 widzą zaplanowaną strukturę koncentryczną, w której skrajne sceny 1 z 7, 2 z 6 i 3 z 5 odpowiadają sobie wzajemnie zarówno pod względem treści jak i formy. Centrum stanowi scena czwarta czyli zerwanie i spożycie zakazanego przez Boga owocu (3,6-8).
Gdzie znajdę argumenty?: od str.84 (1 akp.) do str. 86 (1 akap.). Uwaga! Bardzo ważny jest przypis 10 rozpoczynający się na stronie 85.
9 Pytanie: Przedstaw znaczenie Rdz 2,4a (czyli toledot przyp. pomocopisarz:) dla zrozumienia gatunku literackiego Rdz 2,4b- 3,24.
Teza: Rdz 2,4a to redakcyjny łącznik. Pomaga on w określeniu rodzaju literackiego treści podanych w 2,4b-3,24. Wprowadza on zarówno w jahwistyczne opowiadanie, jak też decyduje o literackiej więzi pomiędzy dwiema biblijnymi relacjami o stworzeniu tj. 1,1- 2,4a i 2,4b-3,24 oraz wszystkimi pozostałymi częściami Księgi Rodzaju.
Gdzie znajdę argumenty?: ss. 100-103 (zwłaszcza przypis 38 na str.102).
10 Pytanie: Na wybranym przykładzie przedstaw elementy świadczące o kapłańskim pochodzeniu genealogii Rdz.
Teza: W Księdze Rodzaju znajdują się genealogie, które są w całości wynikiem pracy kapłańskiego redaktora. Są one spoiwem, które wykorzystał przy łączeniu wielu różnorodnych źródeł i tradycji. Chcąc wykazać kapłańskie elementy genealogii opracuję jedną z najbardziej reprezentatywnych genealogii …. (wybierz jedną z dwóch i napisz sigla).
Do wyboru są: Rdz 5,1-32 (ss.200-205) i Rdz 11,10-26.27-32 (ss.210 -213). Uwaga! Krótsza nie znaczy lepsza, bo może zabraknąć argumentów jeśli ich dobrze nie opracujesz.
11 Pytanie: Przedstaw teologiczne znaczenie tablicy narodów.
Teza: Tablica narodów zawiera wyraźne orędzie teologiczne, które rozumie ludzkość jako jedną, wielką rodzinę. Ta rodzina wywodzi się od patriarchy Noego i jest blisko Boga poprzez przymierze zawarte po potopie.
Gdzie znajdę argumenty?: str. 191 (przypis 14) oraz ss. od 192 (1 akapit) do 193 (1 akp.)
12 Pytanie: Przedstaw stosunek do historii autora genealogii w Rdz.
Brak danych- polecam jedynie zakres tekstu ss.183-213. Na tych stronicach opisane są genealogie, więc trzeba coś z tego wyrzeźbić.
13 Pytanie: Przedstaw problematykę historyczności genealogii Rdz.
Teza: Problem historyczności genealogii z Księgi Rodzaju dotyczy m.in. długowieczności patryjarchów. Kwestię tę można interpretować na dwa sposoby: traktować dane biblijne w sensie dosłownym lub odczytać je w sensie przenośnym i symbolicznym.
Gdzie znajdę argumenty?: ss.205- 210
1