Ćwiczenia grafomotoryczne w edukacji wczesnoszkolnej.
Przed przystąpieniem do nauki pisania, konieczne jest usprawnienie motoryczne w zakresie szybkości, precyzji, melodii kinetycznej ruchów, koordynacji ruchowej całego ciała i rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Dlatego tez niezmiernie ważne w procesie kształcenia umiejętności pisania jest podniesienie poziomu czynności rysowania. Można tego dokonać poprzez stosowanie różnych ćwiczeń grafomotorycznych.
W ćwiczeniach grafomotorycznych czynności ruchowe odbywają się pod ścisłą kontrola wzroku kształcą, więc w najpełniejszej formie koordynację wzrokowo - ruchową. W ćwiczeniach tych konsekwencją ruchu są znaki graficzne: kropki, linie (pionowe, poziome, łamane, ukośne, krzywe, krzyżujące się) oraz figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, itp.). Ćwiczenia te dobrze przygotowują dzieci do czynności czytania i pisania, dlatego poprzedzają je w programie nauczania początkowego.
Ćwiczenia rozwijające sprawność grafomotoryczną:
ćwiczenia rozmachowe mięśni rąk:
kreślenie w powietrzu dużych, płynnych, swobodnych ruchów w kształcie fal, koła, ósemek
zamalowywanie dużej dowolnej powierzchni
zamalowywanie określonej powierzchni
pogrubianie konturów czyli obwodzenie po śladzie linii pojedynczych szlaków, obrazów konturowych przy zastosowaniu mazaków itp.
ćwiczenia usprawniające mięśnie dłoni i drobne mięśnie palców
zamalowywanie małych przestrzeni kredkami np. konturów otrzymanych z obrysowania szablonów, obrazków w kolorowankach
kreskowanie- wypełnianie kształtów kropkami, kółkami oraz liniami poziomymi, pionowymi i skośnymi
wypełnianie różnych konturów linią ciągłą tworząc spirale, kłębuszki
kopiowanie rysunków - wodzenie po wzorze przez kalkę techniczną
pogrubianie konturu - czyli wodzenie po wzorze np. po liniach pojedynczych zbliżonych do szlaczków, po konturach obrazków
rozwiązywanie i tworzenie własnych labiryntów
ćwiczenia płynnych, rytmicznych, ciągłych i postępujących ruchów pisarskich
obrysowywanie szablonów - od wewnątrz i od zewnątrz
rysowanie szlaczków w liniaturze szerszej a potem w liniaturze zeszytu
rysowanie po śladzie obrazków i znaków graficznych
odwzorowywanie szlaczków wg. wzoru
próby odtwarzania eksponowanych wzorów z pamięci
samodzielne rysowanie, przerysowywanie różnorodnych wzorów graficznych, literopodobnych
łączenie kropek liniami - tworzenie obrazków kończenie rysunków i wykonywanie zagadek rysunkowych
zamalowywanie farbą kartonu z rysunkiem wykonanym świecą (obrazki niespodzianki)
1.Ćwiczenia grafomotoryczne Hany Tymichowej - zestaw 24 wzorów.
Ćwiczenia polegają na kalkowaniu wzorów. Zawierają zadania o narastającym stopniu trudności. Wzory są tak zaprojektowane by mogły być wykonywane jednym ciągłym ruchem ręki. Początek i i kierunek ruchu jest zaznaczony na wzorach.
2. Ćwiczenia nawyków ruchowych związanych z kierunkiem pisania:
-w parku znajdują się ścieżki. Spróbuj "iść" środkiem ścieżki nie zbliżając się do brzegu i nie odrywając ręki od papieru
-dokańczanie rozpoczętych rysunków: pętelek, chmurek, spiral. "skoków zająca", żaby, desek w parkanie, zębów piły, dróg dla różnych pojazdów
-malowanie po śladach jakie zostawiają pojazdy, latawiec, ptaki, narysuj taniec duchów.
3. Ćwiczenia utrwalające rysowanie linii pionowych, poziomych, okręgów:
-narysuj jak pada deszcz
-narysuj łodyżki kwiatom
-narysuj szczebelki drabinek
-narysuj jak lecą listki z drzew
-narysuj jak dziecko biegnie w zawodach
-zakreskuj obrazki- prostokąty, trójkąty, koła, domek, dzbanek, owieczkę, balonik, skrzynię
-narysuj okręgi, łuki, duże koła, tęczę, kłębki wełny, ruch wahadła, wzory na materiale.