Ćwiczenie W2
Pomiar stałej Plancka z wykorzystaniem zewnętrznego zjawiska fotoelektrycznego
Celem naszego ćwiczenia było wyznaczenie stałej Plancka z wykorzystaniu zewnętrznego zjawiska fotoelektrycznego.
Zjawisko fotoelektryczne to zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu (tzw. efekt zewnętrzny) lub na przeniesieniu nośników ładunku elektrycznego pomiędzy pasmami energetycznymi (tzw. efekt wewnętrzny), po naświetleniu jej promieniowaniem elektromagnetycznym (na przykład światłem widzialnym) o odpowiedniej częstotliwości, zależnej od rodzaju przedmiotu. Emitowane w ten sposób elektrony nazywa się czasem fotoelektronami. Energia kinetyczna fotoelektronów nie zależy od natężenia światła a jedynie od jego częstotliwości.
Odkrycie i wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego przyczyniło się do rozwoju korpuskularno-falowej teorii materii, w której obiektom mikroświata przypisywane są jednocześnie własności falowe i materialne (korpuskularne). Wyjaśnienie i matematyczny opis efektu fotoelektrycznego zawdzięczamy Albertowi Einsteinowi, który wykorzystał hipotezę kwantów wysuniętą w 1905 roku przez Maxa Plancka.
Obliczenia i wykresy:
Kolor prążka |
Długość fali λ [nm] |
Napięcie U [V] |
Częstotliwość v [Hz] |
UV |
365 |
1,616 |
8,21 |
UV |
405 |
1,381 |
7,40 |
fioletowy |
436 |
1,271 |
6,88 |
zielony |
546 |
0,833 |
5,49 |
żółtopomarańczowy |
579 |
0,823 |
5,18 |
Częstotliwość obliczona ze wzoru: v=
Częstotliwość dla poszczególnych długości fal:
v=
= 8,21
[
]= 8,21
[Hz]
v=
= 7,40
[
]= 7,40
[Hz]
v=
= 6,88
[
]= 6,88
[Hz]
v=
= 5,49
[
]= 8,21
[Hz]
v=
= 5,18
[
]= 8,21
[Hz]
Wykres zależności napięcia od częstotliwości U(v)
W tym przypadku współczynniki a,
wyglądają następująco:
a =
=
Na podstawie współczynnika a możemy obliczyć h:
A więc ostatecznie stała h jest równa:
Wnioski:
Stała Plancka wynosi:
. W wyniku doświadczenia, wyznaczone przez nas wartości tej stałej wynoszą:
Niedokładność wyznaczonej stałej Plancka może się wiązać z niedokładnym wycelowaniem wiązki światła w fotokomórkę. „Czułość” fotokomórki jest bardzo duża, co w połączeniu z niedokładnościami w wykonywaniu doświadczenia miało wpływ na tak dużą rozbieżność wyników.
Wpływ na wyniki mogło też mieć zbyt małe zaciemnienie pomieszczenia w którym wykonywany był pomiar. Do fotokomórki docierało światło z innych źródeł.
Stała Plancka jest bardzo małą wielkością rzędu 10-34 więc uzyskane wyniki muszą być bardzo dokładne, aby otrzymać właściwą wartość.
Napięcie [V[
Częstotliwość [1014 Hz]