Wymień i scharakteryzuj istniejące metody badań towarów. Metody organoleptyczne - ocena cech wyrobu na podstawie wrażeń odbieranych za pomocą zmysłów (smaku, węchu, wzroku, dotyku, słuchu). Bardzo często na podstawie cech możliwych do oceny organoleptycznej potencjalni nabywcy podejmują decyzję zakupu towaru. Ocena organoleptyczna jest niezastąpiona w ustalaniu jakości wielu towarów - zarówno spożywczych, jak i przemysłowych (smak lodów, zapach perfum). Jest ona szybka, tania (małe zużycie materiałów, nie wymaga wyposażenia aparaturowego) i prosta do wykonania. Metody oceny organoleptycznej jakości służą przede wszystkim do oceny cech niemierzalnych, czyli takich, których nie da się wyrazić za pomocą liczby i jednostki miary. Wadą metod organoleptycznych jest ich subiektywizm. Są one jednak bardzo czułe - np. za pomocą smaku można wykryć nieznaczne nawet odchylenia jakościowe, nieuchwytne dla czułych aparatów i analiz chemicznych. Istnieje również analiza sensoryczna która jest oceną jakości z zastosowaniem metod i warunków zapewniających dokładność i powtarzalność wyników, wykonana przez zespół osób o uprzednio sprawdzonej i odpowiednio dużej wrażliwości sensorycznej. Metody laboratoryjne - dają z reguły powtarzalne wyniki wyrażane liczbowo dzięki czemu uzyskuje się dokładną i ścisłą charakterystykę jakości towaru. Mogą być to proste urządzenia, wykorzystywane w codziennym życiu np. termometr, waga ale też i bardziej złożone i nowoczesne. Mówiąc o nowoczesnych wielokierunkowych badaniach pozwalających w bardzo krótkim czasie bardzo dokładnie określić wiele różnych właściwości towaru mamy na myśli metody instrumentalne. Metody instrumentalne umożliwiają przeprowadzenie wielokierunkowych badań i oznaczeń, określających różne właściwości towarów. Metody te cechuje duża szybkość wykonywania badań bez zniszczenia badanych towarów. W analizie instrumentalnej wykorzystuje się często metody optyczne, elektro-chemiczne i chromatograficzne. Do badania służy aparatura, której elementami są urządzenia elektroniczne sprzężone często z komputerami. Metody labor. I instr. dzieli się na: *fizyczne (mierzenie wielkości towarów, ważenie, oznaczanie gęstości i temperatury topnienia, mikroskopia, refraktometria, kolorymetria) *chemiczne (stosuje się do badania składu chemicznego towaru - zarówno określenia podstawowych składników, jak i do ustalenia obecności środków zanieczyszczających, substancji świadczących o niewłaściwym stanie świeżości itp.), *mikrobiologiczne (są nieodzowne np. do oceny przydatności wody do celów spożywczych, jak również do oceny wielu artykułów żywnościowych. Często stosuje się je w celu wykrycia niekorzystnych zmian zachodzących w towarach podczas przechowywania). Wśród nich wyróżnia się: *metody ogólne - wspólne dla pewnych grup towarów (np. gęstość), *metody specjalne - dostosowane do badań konkretnych towarów (np. oznaczenie zawartości tłuszczu w mleku) Metody techniczno-użytkowe i praktyczno-użytkowe - oba rodzaje badań przeprowadza się w warunkach maturalnego lub symulowanego użytkowania. Badania t-u prowadzi się w laboratoriach w pozorowanych warunkach użytkowania, natomiast badania p-u podczas rzeczywistej eksploatacji. W niektórych sytuacjach badania takie są niezbędne i nie dadzą się zastąpić żadnymi innymi, np. testowanie sprzętu sportowego. Badaniom tym powinny być poddawane w szczególności: *wyroby wyprodukowane z nowych surowców, ich komponentów lub materiałów zastępczych, *wyroby, do których produkcji zastosowano nowe technologie, *wyroby o nowych konstrukcjach. Wyniki badań użytkowych wraz z wynikami badań laboratoryjnych powinny stanowić podstawę do ostatecznej oceny stopnia przydatności użytkowej badanego wyrobu. Z badaniami tymi ściśle wiąże się pojęcie walidacji, która definiowana jest jako: potwierdzenie przez przedstawienie obiektywnego dowodu, że zostały spełnione wymagania dotyczące konkretnie zamierzonego zastosowania i użycia (wymagania użytkowe i funkcjonalne). Walidację przeprowadza się w warunkach rzeczywistych lub symulowanych. 2. Jakie są prawa i obowiązki konsumenta oraz sprzedawcy w gospodarce rynkowej? Prawa konsumenta: Obowiązki konsumenta: Obowiązkiem każdego konsumenta jest posiadanie w momencie reklamacji dowodu, który potwierdza zawarcie umowy. Natomiast przy drobnych codziennych zakupach będzie to paragon, który mówi o tym gdzie jak również kiedy, oraz za jaką kwotę kupiono towar. Paragon, Faktura VAT oraz inne dokumenty, które wystawiane są przez sprzedawcę należy przechowywać przez 2lata od daty ich zakupu. Konsument ma obowiązek powiadomić sprzedawcę o zauważonej przez siebie niezgodności z umową, ale nie później niż w ciągu 3 dni od: otwarcia opakowania towaru paczkowanego, który był oznakowany datą minimalnej trwałości, zakupu produktu sprzedawanego luzem odmierzonego w miejscu zakupu. Konsument ma również obowiązek bycia uczciwym i zgodnym człowiekiem. Prawa sprzedawcy: .Obowiązki sprzedawcy: * sprzedawca jest zobowiązany do udzielania jasnych, zrozumiałych i nie wprowadzających w błąd informacji w języku polskim dotyczących sprzedawanego towaru, które umożliwią kupującemu podjąć właściwą decyzję o jego nabyciu lub rezygnacji z takiego zamiaru. *sprzedawca jest zobowiązany do wydania kupującemu towaru w stanie kompletnym, tj. ze wszystkimi elementami jego wyposażenia wraz z instrukcją obsługi, konserwacji i innymi dokumentami wymaganymi odrębnymi przepisami. *sprzedawca odpowiada wobec nabywcy jeśli towar konsumpcyjny w chwili wydania jest niezgodny z umową. *sprzedawca, do którego konsument zwrócił się z żądaniami w związku z niezgodnością towaru z umową jest zobowiązany ustosunkować się do takiego żądania w terminie 14 dni, w przeciwnym razie zostanie przyjęte, że uznał roszczenia za uzasadnione. 3. Na czym polega certyfikacja i akredytacja Certyfikacja- prowadzona jest przez jednostki certyfikujące i jest działaniem potwierdzającym zgodność z określonymi wymaganiami, natomiast certyfikat jest dokumentem stwierdzającym zgodność. Podstawowym celem jest zapewnienie użytkowników, że wyrób jest objęty certyfikacją i jest zaprojektowany i wykonany z ustalonymi wymaganiami, wyroby są bardziej konkurencyjne niż wyroby, których zgodność z wymaganiami obowiązujących normy deklaruje tylko producent Akredytacja- uznanie przez jednostkę akredytującą kompetencji jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej oraz laboratorium do wykonywania określonych działań. Jest działaniem zmierzającym do uznania kompetencji jednostki certyfikującej lub laboratorium badawczego 4. Znakowanie towarów kodem kreskowym. Kod kreskowy to określona kombinacja równolegle ułożonych jasnych i ciemnych kresek, o zróżnicowanych szerokościach. Stosunek szerokości jasnych i ciemnych pól jest odczytywany przez specjalne czytniki i przekształcane w kod cyfrowy, pozwalający na natychmiastową, bezbłędną identyfikację towaru. Stosowane kody kreskowe są zbudowane w ściśle określony i ujednolicony sposób. Kod kreskowy przeznaczony jest dla czytników elektronicznych. Ma na celu umożliwienie automatycznego odczytywania informacji. Głównym zastosowaniem kodu kreskowego jest automatyczna identyfikacja Zasady umieszczania kodów na towarach kod EAN może być wydrukowany bezpośrednio na opakowaniu lub na etykiecie. Ma on ściśle określony wymiar nominalny. Istotne są barwy materiałów opakowaniowych, będące jednocześnie barwą tła kodu. Muszą one zapewnić odpowiednie odbicie światła, jakie jest wymagane dla kontrastu między kreskami kodu a przerwami. kod kreskowy powinien być umieszczony w takim miejscu na towarze, aby można go było szybko znaleźć i odczytać za pomocą czytnika. Najczęściej umieszcza się go na spodzie opakowania, jeśli jest nie niemożliwe, to na tylnej ściance lub z boku. Korzyści ze stosowania kodów kreskowych: Przyspieszenie obrotu towarowego; zmniejszenie kosztów magazynowania (zmniejszenie wielkości zapasów, oszczędność siły roboczej przy magazynowaniu); oszczędność czasu na inwentaryzację; usprawnienie obrotu handlowego między jednostkami i z zagranicą; możliwość zastosowania różnych form płatności; możliwość łatwego sprawdzenia asortymentu w każdym momencie; możliwość obserwacji i analizy popytu i podaży na poszczególne towary w badanych okresach; przyśpieszenie obsługi klientów; zwiększenie ochrony klientów przez właściwe stosowanie cen; usprawnienie pracy kasjera poprzez wyeliminowanie klawiatury i odciążenie pamięci 5. Budowa i klasyfikacja norm. Systemy zarządzania jakością - Wymagania (z ang. EN ISO 9001:2008 Quality management systems - Requirements) międzynarodowa norma określająca wymagania, które powinien spełniać system zarządzania jakością w organizacji. Opis normy Normę tę mogą stosować wszystkie organizacje, niezależnie od ich wielkości i rodzaju. Ukierunkowana jest ona na zrozumienie i spełnienie wymagań klienta, a więc określonych potrzeb względem wyrobów danej organizacji, przyjęcie podejścia procesowego, dostarczanie wyników skuteczności procesów oraz ich ciągłe doskonalenie, w oparciu o obiektywne pomiary. Standard ten zaleca objęcie procesów organizacji cyklem PDCA, znanym również jako Cykl Deminga. Do głównych wymagań normy ISO 9001 należą m.in.: wprowadzenie nadzoru nad dokumentacją i zapisami, zaangażowanie kierownictwa w budowanie systemu zarządzania jakością, usystematyzowanie zarządzania zasobami, ustanowienie procesów realizacji wyrobu, dokonywanie systematycznych pomiarów (zadowolenia klienta, wyrobów, procesów).Wszystkie te wymagania są szczegółowo opisane w przedmiotowej normie i uwzględniają osiem zasad jakości: *zorientowanie na klienta (pozycja organizacji na rynku jest zależna od jej klientów); *przywództwo (kierownictwo organizacji wypracowuje kierunki jego rozwoju); *zaangażowanie ludzi (najcenniejszym dobrem organizacji są ludzie); * podejście procesowe (skuteczność i efektywność organizacji zależą w głównej mierze od jakości realizowanych w niej procesów); *systemowe podejście do zarządzania (zarządzanie jakością jest traktowane jako zarządzanie wzajemnie ze sobą powiązanymi procesami); *ciągłe doskonalenie (stałym celem organizacji jest ciągłe doskonalenie realizowanych w niej procesów); *rzeczowe podejście do podejmowania decyzji (podejmowanie decyzji opiera się na analitycznej, logicznej bądź intuicyjnej analizie wszelkich dostępnych danych i informacji); * wzajemne korzyści w stosunkach z dostawcami (tworzenie wzajemnie korzystnych stosunków z dostawcami materiałów i usług stanowi dla organizacji gwarancję wysokiej jakości).
Do korzyści wewnętrznych możemy zaliczyć: *poprawę jakości wyrobów i usług, *poprawę stosowanych procesów poprzez ciągłe doskonalenie, możliwość dokładniejszego i poprawniejszego określania miejsc oraz prawdziwych przyczyn powstawania niezgodności, *wzrost świadomości i zaangażowania pracowników w zakresie znaczenia oraz sposobów osiągania wymaganej jakości, w wyniku prowadzonych szkoleń, *ujednolicenie dokumentacji *zwiększenie przejrzystości działania organizacji dla kierownictwa personelu, klientów i kooperantów poprzez porządkowanie, opisywanie oraz dokumentacja wszystkich działań, które mają wpływ na jakość, *poprawę komunikacji wewnątrz firmy, *zmniejszenie niezgodności wewnętrznych, *pełne ukierunkowanie na zadowolenie klienta, § zmniejszenie liczby niezgodności i reklamacji. Do korzyści zewnętrznych możemy zaliczyć: *poprawę image'u przedsiębiorstwa, *zwiększenie satysfakcji klientów oraz wzrost zaufania do organizacji, *poprawę kontaktów z klientami, *lepszy dostęp do rynku krajowego oraz zagranicznego, § przewaga konkurencyjna, *wzrost rentowności, § zmniejszenie ilości auditów klientów, *wzrost prestiżu firmy oraz oferowanych przez nią usług lub produktów, zarówno w oczach obecnych jak i potencjalnych klientów.6. Na czym polega gospodarka opakowaniami i odpadami. Ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych określiła wymagania, jakim muszą odpowiadać opakowania ze względu na zasady ochrony środowiska oraz sposoby postępowania z opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, zapewniające ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Opakowaniami w rozumieniu ustawy są wprowadzone do obrotu wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów, przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów, od surowców do towarów przetworzonych. Ustawa swoimi regulacjami obejmuje opakowania: *jednostkowe, *zbiorcze, *transportowe. Zgodnie z ustawą odpad opakowaniowy stanowią wszystkie opakowania stanowiące odpad w rozumieniu ustawy o odpadach, w tym opakowania wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użycia. Do odpadów opakowaniowych nie zalicza się odpadów powstających w procesie produkcji opakowań. Przepisy ustawy nakładają na producenta i importera opakowań obowiązek zapewnienia odpowiedniej jakości opakowań tak aby zmniejszyć ich negatywne oddziaływanie na środowisko. Obowiązki te winni oni realizować poprzez działania wpływające na: *zmniejszenie do minimum, wymaganego do spełnienia ich funkcji, objętości i masy opakowań, *możliwość wykorzystania wielokrotnego opakowań, ich recykling a gdy jest on niemożliwy to inną formę odzysku, *zmniejszenie do minimum ilości substancji stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska, *nie przekraczanie maksymalnej sumy zawartości metali ciężkich: kadmu, ołowiu, rtęci i chromu sześciowartościowego wynoszącej 100 mg/kg.