Przedsiębiorstwo-to jednostka gospodarcza wyodrębniona pod względem ekonomicznym, organizacyjnym, prawnym i terytorialnym, nastawiona na realizację określonych celów.
Zarządzanie- to podejmowanie decyzji określających, w jaki sposób należy użyć stojące do dyspozycji środki, aby realizować określone cele. Można wyodrębnić funkcje zarządzania: planowanie, organizowanie, kontrolowanie, motywowanie.
Planowanie-polega na określaniu głównych celów org. w przyszłości oraz sposobu ich realizacji. Podczas planowania dokonuje się analizy strategicznej org. odnoszącej się do warunków otoczenia przedsiębiorstwa.
Organizowanie-to proces porządkowania relacji pomiędzy zasobami w taki sposób, aby można było realizować cele organizacji.
Kierowanie/motywowanie-polega na pozyskaniu i zatrudnieniu w org. kompetentnych pracowników oraz oddziaływaniu na nich w taki sposób, aby realizowali oni wyznaczone im zadania.
Kontrolowanie-polega na porównywaniu zaplanowanych zadań z uzyskanymi wynikami w celu sprawdzenia czy są one wykonane zgodnie z przyjętym planem.
Nowe aspekty w zarządzaniu to:procesy,jakosc, wiedza, technologia cyfrowa, wymiar wirtualny, zintegrowane sieci inform, globalizacja.
Proces-to zespól powiązanych ze sobą czynności, działań w wyniku, których powstaje produkt lub usługa.
Procesowo zintegrowana organizacja,glowne wyznaczniki: w przeds. Występuje str.procesowa,zbior procesów; str. Procesowa charakteryzuje się plaska hierarchia, miedzyfunkcjonalnymi zespołami procesowymi; procesy obejmują zazwyczaj szerszy obszar działania niż komórka czy wydziały.
TQM-to filozofia zarz.w której jakość staje się narzednym celem działania formy. To rodzaj zbiorowego wysiłku zorientowanego na jakość, prowadząca do stałego doskonalenia org. w celu osiągnięcia najwyższych efektów we wszystkich podejmowanych decyzjach i formach działalności. Metoda ta powstała w 1950-klient jest najważniejszym ogniwem systemu produkcji, jego potrzeby są podstawa do podjęcia decyzji w sprawie produkcji i określenia polityki dot. wyrobu,-od klienta zależy rentowność przeds,- personel stanowi o wartości wyrobu, należy zatem uważać go za atut strategiczny,jego główne zadanie polega na wykonywaniu zadań określonych przez innych, powinien poszukiwać stałej poprawy procesu produkcji.
Piramida jakosci-kreowanie wartości klienta>spelnianie wymagań i oczekiwań klienta> zapewnienie zgodności z warunkami techniki>zbiór cech
Jakość- są to korzyści oferowane klientowi wraz z produktem
Korzyści, jakie otrzymuje klient wraz z oferowanym produktem obejmuje:-korzysci w odniesieniu do cech i właściwości oferowanego produktu, korzyści związane z jego obsluga,korzysci wynikające z dodatkowych udogonien, korzyści czerpane z prestiżu i zaufania do producenta
Koncepcja E.Deminga-sterowaniem jakością zainteresowali się pod koniec lat 40 inżynierowie japonscy,deming przedstawił serie wykładów na ten temat. To zdarzenie uważa się za rozowj nowego podejścia do jakosci.
14 zasad Deminga-Bądź
1. stanowczy i systematyczny w zarządzaniu jakością,
2. Odmawiaj przyjmowania zakorzenionych w tradycji poziomów błędów, usterek i defektów.
3. Przestań polegać na masowej kontroli, ale przede wszystkim wbuduj jakość w swój produkt.
4. Przestań oceniać dostawców tylko na podstawie ceny - zredukuj ich liczbę i nalegaj na wprowadzenie miar jakości.
5. Stwórz program stałej poprawy jakości, produktywności, usługi i obniżania kosztów.
6. Wprowadź szkolenia dla wszystkich pracowników.
7. Nastaw kierownictwo na wspomaganie pracowników, aby lepiej wykonywali swoje obowiązki.
8. Wyeliminuj strach, wprowadzając dwustronną komunikację.
9. Przełam bariery między poszczególnymi wydziałami i zachęcaj załogę do rozwiązywania problemów.
10. Wyeliminuj liczbowe cele, plakaty i slogany wymagające poprawy bez wskazania sposobu, w jaki miałyby być osiągnięta.
11. Wyeliminuj arbitralne cele, które kolidują z jakością.
12. Usuń bariery, które nie pozwalają pracownikom być dumnymi z ich pracy.
13. Wprowadź energiczny program długoletniej edukacji, szkolenia i samorealizacji.
14. Pozwól każdemu pracować nad wprowadzeniem tych zasad.
Wykres K.Ishikawy-celem tej metody jest rozpoznanie przyczyn poniesionych lub potencjalnych niepowodzeń przedsięwzięć, z tego powodu nazywa się także wykresem przyczynowo-skutkowym, sporządzanie wykresu musie być wysiłkiem wielu pracowników organizacji, ponieważ przyczyny niepowodzeń maja swoje źródła zwykle w rożnych dziedzinach działania. Budowa-wykres skladfa się ze strzałek wraz z opisami łączących się w ten sposób ze główna strzałka wskazuje wskutek, czyli opis niepowodzenia które jest badane. Kategorie przyczyn-czlowiek, maszyna, materiał, stosowana metoda, kierownictwo
Metoda JIT-za twoce metody JIT uznawany jest Taichi Ohna który rozwarzyl swoja koncepcje w oparciu o przesłanki występujące w systemie forda oraz ameryk. Branży handlu detalicznego. Została ona po raz pierwszy zastosowana w zakładach toyoty w latach 50 a wdrozenbie we wszystkich oddziałach koncernu skończyło się 62. Metoda ta polega na stosowaniu w procesie produkcyjnym kart informacyjnych, które umożliwiają dostarczanie niewielkich ilości potrzebnych podzespołów i innych materiałów. Na każdej takiej karcie wyszczególniane są ilości niezbędne do uzupełnienia zapasowi dokładny czas uruchomienia dostawy uzuplniajacej. Metoda zakłada organizacje produkcji na zasadzie ciągnienia surowców i półproduktów z wcześniejszych ogniw procesu co umożliwia minimalizacje zapasów produkcyjnych. W metodzie JIT wymaga się silnego wzajemnego zaangażowania odbiorcy i dostawcy w partnerska współprace i dążeniu do znajdywania rozwiązań korzystnych dla obydwu stron, zapewnienia wysokiej jakości dostarczanych w procesie wytwarzania produktów i podzespołów oraz wyjątkowo wysokiej jakości działań logistycznych. Dla zapewnienia skuteczności JIT konieczne jest przestrzeganie zasad:zero zapasów, krotki cykle realizacji zamówienia, częste uzupełnianie ilości poszczególnych części i wysoka jakość albo zero defektów. Rezultat: zamawianie bardzo małych partii części i krótkie czasy dostaw pozwalają radykalnie skrócić cykle realizacji zamówienia i czasu dostawy oraz obniżać koszty wytwarzania. Metoda FMEA -to analiza przyczyn i skutków wad. Celem analizy wad jest znalezienie potencjalnych przyczyn i skutków błędów popełnianych przy projektowaniu i wyeliminowanie ich zanim jeszcze powstanie gotowy wyrób. Zakresem stosowania metody jest więc działalność projektowa i badawczo-rozwojowa.
Etapy metody MEA-Pierwszym krokiem analizy jest zidentyfikowanie wszystkich elementów badanego wyrobu i ułożenie ich w kolejności technologicznej. Następnie dla każdego elementu określa się rodzaje wad, jakie mogą w razie wystąpienia ograniczyć zdolność wyrobu do spełnienia przewidzianej funkcji. Dla każdej wady określa się skutek oraz przyczynę. Można do tego celu wykorzystać wykres Ishikawy lub burzę mózgów. Do opisu każdej wady wykorzystuje się trzy liczby priorytetowe mieszczące się w skali 1-10. Metoda KAIZEN- Jest metodą ciągłego doskonalenia, usprawniania. Polega ona na zaangażowaniu wszystkich pracowników organizacji, niezależnie od szczebla, w stałe poszukiwanie pomysłów udoskonalenia wszystkich obszarów organizacji. W przedsiębiorstwach stosujących zachodni styl zarządzania przyjmuje się, że pracownicy powinni stosować instrukcje wykonywania pracy, natomiast w stylu japońskim, mimo istniejących i stosowanych norm, naturalne dla pracowników jest zgłaszanie rozwiązań mających na celu ich usprawnienie.
Diagram Pareto jest narzędziem umożliwiającym hierarchizacje czynników wpływających na badane zjawisko. Jest on graficznym obrazem, pokazującym zarówno względny, jak i bezwzględny rozkład rodzajów błędów, problemów lub ich przyczyn. Pozwala on przedstawić dane na wykresie kolumnowym z uwydatnieniem elementów dających największy wkład do problemu.
Zasada Pareto umożliwia znalezienie 20% przyczyn przynoszących 80% strat. Pokazuje, że występowanie większości typów zdarzeń można zaobserwować w małym zaledwie fragmencie możliwych okoliczności. Upraszczając - niewielka ilość osób lub przyczyn odpowiada za większość występujących zjawisk. Zlikwidowanie tych 20% znacząco poprawia końcowy wynik, proces, sytuacje. Równocześnie ich identyfikacja pozwala ominąć zwalczanie przyczyn mało istotnych, ponieważ zasada Pareto opiera się o analizę nierównego rozkładu czynników decyzyjnych
Narzędza zarządzania jakością stosowane w przeds- są to działania na poziomie operacyjny i dotycza:-stalego doskonalenia parametrów zgodnie z wynagrodzeniami klientów wew i zew,- aktywnego wykorzystania potencjału wszystkich pracownikow,-zmniejszenia kosztów w całym przeds.
Narzędzia jakości w TQM-proces doskonalenia wg koła Deminga, upełnomocnienie pracown,metoda prewencji,praca zespołowa, benchmarking, analiza kosztów jakosci.
Kolo Deminga-jest to procedura która polega na ciągłym powtarzaniu cyklu rozw problemów w rożnych obszarach funkcjonalnych przeds. Stosuje się ja w celu dążenia do bezdefektywnosci wszystkich procesów składających się na cykl życia produktu bądź usługi. Cel- dążenie do doskonałości we wszystkich obszarach funkcjonalnych przeds. Obszary funkcjon działalności przeds: system zarz,polityka kadrowa,produkcja,polityka finans,marketing,sprzedaz
Cykl PCDA-zmusza ludzi nie tylko do identyfikacji problemów lecz również do rozróżniania objawów od przyczyn,analizowania przyczyn, wdrażania i testowania nowych przedsięwzięć i w końcu ustalenia nowych standardów i procedur. 1.zaplanuj dzialania,2. wykonaj zaplanowanie działania, 3.sprawdz otrzymane rezultaty, 4.wprowadz zmiany
Upełnomocnienie pracowników- zespoły realizujące procesy muszą posiadać uprawnienia decyzyjne które uprawnia obsługę klientów/dostawców. Praca w zespole wymaga upełnomocnieniu pracowników co polega na przekazywaniu uprawnień do podejmowania decyzji na niższe szczeble org. Cel: większa odpowiedzialność pracown, problemy musza być wykrywane przez pracowników bowiem sprawy jakości dotyczą wszystkich.
Metoda prewencji-jakosci nie można kontrolować lecz można ja tworzyć poprzez stosowanie odpowiednich procedur w ramach procesów przestrzeganych we wszystkich obszarach funkcjonalnych przeds. Cel: zapobieganie błędom i niezgodnosciom. Dokonywanie systematycznej analizy zgodności dzialanz wyznaczonymi procedurami w poszczególnych obszarach funkcjonalnych, umożliwia na uchwycenie pewnych tendencji korzystnych bądź nie dla przeds. Mogą one być wykrywane wcześniej niż wykazywałyby wskaźniki finans w ocenie ex post.
Praca zespołowa- jest najlepsza forma rozwiązywania problemów jakości które z natury są problemami interdyscyplinarnymi. Cel: efekt synergii, lepsze rozwiązania
Benchmarking- jest metoda uczenia się i korzystania z doświadczeń innych przedsiębiorstw. Cel: racjonalne sprawdzone rozwiązania w zakresie podnoszenia jakości wzrostu efektywności obniżania kosztów itp. Polega na poszukiwaniu najlepszych rozwiązań w zakresie procesów i sposobów organizacji produkcji, sprzedaży, zaopatrzenia zbytu, marketingu. Przedmiotem benchmarketingu mogą być słabe punkty dostrzeżone na podstawie auto analizy przeds lub ankiety badajacaej poziom zadowolenia klienta. Typowe jest ze o produkcie konkurenta jest dużo inf. dot. funkcjonalności jakości i ceny natomiast o procesach dzięki którym osiągnięto te wyniki zazwyczaj nic nie wiadomo. Parametrów można szukać w obrębie własnego przeds.,w obrębie rynku/związku branżowego, wśród przedsiębiorstw które zdobyły nagrody jakości.
Audyt-niezalezne badanie oceniające czy dany obszar jest zgodny z wymaganiami zarządzania jakością
Audyt wewnętrzny(pierwszej strony) jest to ocena systemu zarządzania jakością wykonana przez własnych audytorów dla własnych potrzeb
Audyty zewnętrzne- audyt drugiej strony-przeprowadzany u aktualnych lub potencjalnych dostawców; audyt trzeciej strony-przeprowadzany przez audytorów jakości certyfikującej
System zapewnienia jakości polega na kompleksowym podejściu do jakości przez cały cykl życia produktu I faza planowania II faza realizacji III faza użytkowania
Dokumentacja systemu zapewnienia jakości tworzy piramidę która stanowią poziomy-polityka jakości i cele, księga jakości, procedury, instrukcje, inne dokumenty związane z procesem zarządzania
Księga jakosci-dokumentowanie jest wymagane przez norme organizacja jest zobligowana do opracowania i prowadzenia stosownej dokumentacji
Certyfikacja- jest to dzialanie trzeciej strony wykazujace ze zidentyfikowane procesy danej organizacji sa zgodne z wymogami normy iso 9001
Certyfikacja systemu jakosci-odbywa się na podstawie audytu trzeciej strony, Certyfikat jest to swiadectwo zgodnosci badanego systemu zarzadzania jakoscia z wymaganiami normy.
Korzysci zertyfikacji: usprawnienie zarzadzania, dowod prowadzenia wlasciwego nadzoru w org, zmniejszenie kosztow i zapewnienie okreslonej jakosci wyrobu/uslugi, zwiekszenie konkurencyjnosci org w aspekcie oferowanych wyrobow usluh, podniesienie wartosci firmy w opinii klientow zagarnicznych i krajowch, pozytywne postrzeganie firmy przez klientow jako firmy stabilenj na rynku
Podstawowe normy ISO- Miedzynarodowa Organizacja Normalizacyjna jest obecnie federacja organizacji normalizacyjnych. Realizacja celow ISO ma zwiazek z procesem tworzenia norm jakosciowych. Obecnie system ISO jest stosowany jako standardowy system zarzdania jakoscia który może być wykorzystywany w kazdej organizacji
ISO 9000- systemy zarzadzania jakoscia- podstawy i terminologia.Norma ta opisuje podstawy sytemow zarzadzania jakoscia i należy ja traktowac jako wprowadzenia. Ulatwia zrozumienie stosowania norm
ISO 9001 systemy zarzadzania jakoscia- wymagania. Norma ta zawiera wymagania dla systemu zarzadzania jakoscia dla kazdego rodzaju org. Niezaleznie od jej rodzaju. Okresla wymagania dla org która chce wykazac zdolnosc do ciaglego dostarczania wyrobow lub uslug zgodnych z wymogmi klienta i obowiazujacymi przepisami.
ISO 9004 sys zarz jakos-wytyczne dla doskonalenia dzialalnosci- wytyczne dot doskonalenia sys zarz jakoscia oraz calego systemu norma ta stanowi przewodnik dla organizacji które doskonalac się chca wyjsc poza wymagania
ISO 19011-wytyczne dla audytow systemow jakosci-wytyczne dot audytow zew i wew systemu zarzadzania jakoscia