1.Zasady rachunkowości:
Memoriałowa-na lezy uwzględnic w kręgach rach wszystkie przychody,koszty bez względu na faktyczny termin upływu bądź zapłaty.
Współmierności-przyporządkowanie kosztów i przychodów do okresu którego dotyczą.
Wyceny-należy wykonywac składniki majątkowe według ich max wys.-należy uwzględniac dokonane odpisy z tyt amortyzacji.
Kontynuacji wyceny-przy sporządzaniu sprawozdań finansowych,inf czy podmiot będzie kontynuowac działalnośc w tych samych rozmiarach w najbliższej przyszłości w niezmienionym zakresie.
Ciągłości-wiąże się z koniecznością stosowania analogicznych metod i reguł przy wycenie aktywów i pasywów oraz prz sporządzaniu spraw finans.
Istotności-wiąże się z właśc..klasyfikacją i wyborem przez podmiot ujmowania i zestawieniach liczbowych ważniejszych i mniej ważnych inf. według logicznie uzasadnionej kolejności.
Zakazu kompensat-polega na obowiązku przedstawienia w księgach rachunkowych i sprawozdaniach finans. przeciwstawnych pozycji.
Periodyzacji-wiąże się z tym że każdy dowód księgowy jest przyporządkowany do konkretnego dnia sprawozda. Np. bilans jest na określony dzień.
2.Bilans-częśc sprawozdania finansowego usystematyzowane,syntetyczne,sporządzane w określonej formie zestawienia aktywów i pasywów jednostki gosp. wyrażonych w mierniku pieniężnym,na określony dzień bilansowy.
3.Bilans brutto-na podst zapisów kont księgi głównej sporządzone zestawienie obrotów i sald kont.odrębnie kont syntetycznych odrębnie kont analitycznych dla każdego konta syntetycznego.
4.Suma aktywów=sumie pasywów.
5.Operacje gosp.-oznacza potwierdzony dokumentem księgowym stan,transakcję gosp. wywołujące zmiany w pozycjach bilansowych aktywach i pasywach lub niebilansowych-wynikowych-kosztach,stratach.
6.zdarzenie gosp.-nie ma potwierdzenia w dokumentach księgowych.
7. Metoda bilansowa: polega na dwustronnym i równoważnym ujmowaniu i
przetwarzaniu zdarzeń gospodarczych oraz majątku jednostek gospodarczych .
Metoda grupowania- polega na tworzeniu w ramach przedmiotu rachunkowości jednorodnych grup w oparciu o cechy wspólne elementów zbiorowości.
Metoda wyceny - nadawanie wartości - stosunek pomiędzy jednostkami pieniężnymi, a jednostkami naturalnymi - zależne od momentu wyceny, rodzaju wycenianego składnika, pochodzenia przedmiotu wyceny itp.
Zasady sporządzania bilansu
1. Zasada jasności: polega na tym, aby poprzez właściwą klasyfikację pozycji bilansowych oraz odpowiednią ich szczegółowość umożliwić odbiorcom informacji jak największą czytelność bilansu. Konstrukcja bilansów w Polsce jest ustalona w załącznikach do ustawy o rachunkowości z 29.09.1994r.
2. Zasada ciągłości bilansowej: polega na tym, że należy zapewnić, aby bilans zamknięcia był równoczesny z bilansem otwarcia. Tak więc bilans, którym zamykamy księgi (system kont) starego roku (poprzedniego), staje się automatycznie bilansem otwarcia ksiąg w nowym roku. Zasada ciągłości bilansowej zapewnia prawidłowość odzwierciedlenia stanu majątkowego nie tylko w bieżącym, ale również w latach następnych.
3. Zasada prawdziwości: należy odzwierciedlić wszystkie środki gospodarcze i źródła ich pochodzenia będące własnością danego przedsiębiorstwa, mimo, że mogą się znajdować poza przedsiębiorstwem, np. środki trwałe wydzierżawione innym podmiotom; odzwierciedlenie musi być zgodne z rzeczywistym stanem. Należy wszystkie składniki bilansowe wycenić zgodnie z rzeczywistą ceną jednostkową czy też rzeczywistym kosztem wytworzenia takich środków, jak np. produkty gotowe i półfabrykaty; rzeczywista cena jednostkowa to cena nabycia, na którą składają się cena i koszty zakupu.
3. Metoda okresów i momentów sprawozdawczych:zgodnie z ta metodą w rachunkowości możliwe jest przedstawienie w dowolnym momencie:-wielkości majątku jakim dysponuje spółka wraz ze źródłami jego finansowania,-rozmiarów procesów gosp. jakie miały miejsce między następującymi po sobie momentami.Najdokładniejszym momentem jest dzień. W firmie można podać stan aktywów, pasywów na dany dzień. Spólka więc potrafi dokładnie określić np. ile wynosiły należności w każdym konkretnym dniu oraz ile pozostało nalezności, a ile zostało spłaconych pomiędzy dwoma różnymi dniami.
Treść Bilansu B. to podstawowe sprawozdanie prezentujące stan majątku i źródła jego finansowania na dany moment. Aktywa - ogół składników majątkowych w ujęciu wartościowym. Są środkami gospodarczymi będącymi własnością podmiotu, wykorzystywanymi przy realizacji operacji gospodarczych związanych z jego działalnością. Mogą mieć charakter majątku trwałego lub obrotowego. Część A. występuje w formie rzeczowej (środki trwałe, materiały, wyroby gotowe), część tylko wartościowo (gotówka, należności, papiery wartościowe). Pasywa - źródła finansowania majątku. Mają tylko postać wartościową. Aktywa muszą znajdować odzwierciedlenie w pasywach, stąd globalne sumy aktywów i pasywów muszą być równe. Cechą charakterystyczną B. jest fakt, iż stan końcowy to równocześnie stan początkowy w bilansie otwarcia następnego okresu obrachunkowego.
B. to rachunek statyczny, stąd nie wykazuje strumieni wartości towarzyszących prowadzonym przez podmiot operacjom, ale ujmuje ich skutki, widoczne w zmienionych wartościach A i P.
Dowód księgowy-cechy: rzetelny-odzwierciedla rzeczywisty przebieg operacji gosp., kompletny, sprawdzony pod względem merytorycznym,formalnoprawnym,rachunkowym;pozbawiony niedopuszczalnych poprawek,opatrzony w oznaczenia identyfikujące go z opisami w księdze rachunkowej.
Środki trwałe-obejmują rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok:nieruchomości,maszyny,srodki transportu,inwentarz żywy.stanowią własnośc lub współwłasnośc podatnika są nabyte lub wytworzone we własnym zakresie.
Nalezności-to uprawnienie danej jednostki do pobrania zapłaty czyli otrzymania świadczenia pieniężnego w określonej kwocie i formie oraz w określonym terminie za sprzedane produkty pracy.
Materiały-to składnik aktywówjednostki. Materiał jest to produkt zakupiony w innej jednostce i przeznaczony do zuzycia w procesie wytwórczym.Ulega zużyciu w procesie do którego został przeznaczony.
Konta wynikowe(niebilansowe) służą do ewidencji operacji które odzwierciedlają procesy gosp związane z osiąganiem zysku lub ponoszeniem strat. Salda kont wynikowych na koniec roku obrotowego wykazuje się na rachunku zysku i strat. Reguły funkcjonowania należy przede wszystkim rozgraniczyć bieżące księgowanie operacji wynikowych od księgowania okresowych związanych z ustaleniem wyniku finansowego no koniec okresu.
Konto analityczne- są wykorzystywane do uszczegółowienia i uzupełnienia zapisów konta syntetycznego. Występuje tu zapis powtarzany, czyli księgowanie odbywa się po tej samej stronie, w tej samej kwocie i na podstawie tego samego dowodu co na konie syntetycznym, do którego analityka jest prowadzona.
Konto syntetyczne-(ksiegi głównej)sluzy do ewidencji operacji w sposób zbiorczy co umozliwia ich zbilansowanie. Zas podwojnego zapisu (kazda operacja rejestrowana na 2 kont na przeciwnych str w tych samych kwotach)
Konta bilansowe przeznaczone do ewidencji stanu i zmian w stanie składników aktywów i pasywów.
Konta niebilansowe służące do ujęcia innych procesów gospodarczych.
Decyzja o łączeniu kont podyktowana jest zazwyczaj niewielką ilością zapisów na danym koncie lub też w przypadku gdy szczegółowe grupowanie składników okazuje się zbędne.
Saldo Wn świadczy o istnieniu należności od odbiorców, Ma świadczy o zobowiązaniach wobec dostawców.
Koszt - wartościowo wyrażone zużycie: środków pracy, przedmiotów pracy, usług obcych, samej pracy. Każdy koszt był, jest lub będzie wiązał się z wydatkiem, natomiast nie każdy wydatek będzie się wiązał z kosztem.
Wartośc godziwa - to kwota za jaka składnik aktywow może być wymieniony, a zobawiazanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiedzy zainteresowanym i dobrze poinformowanym niepowiazanymi ze soba stronami. Wartość godziwa instrumentow finansowych znajdujących się w obrocie na aktywnym rynku stanowi cena rynkowa pomniejszona o koszty związane z przeprowadzeniem transakcji, gdyby ich wysokosc była znaczaca . Najbardziej zbliżona do wartości rynkowej.
6.Wariant kalkulacyjny-wchodzą koszty zespołu „5”, wariant porównawczy-wchodzą koszty zespołu „4”
Wydatek-każdy rozchód środków pieniężnych,niezależnie od celu tego rozchodu.
AKTYWA(Ma)-s. debetowe, pasywa(Wn)-s. kredytowe
Wartości niematerialne i prawne-obejmują takie składniki majątku trwałego jednostki gosp. które nie mają postaci rzeczowej. Są to poszczególne koszty ponoszone przez jednostkę które podlegają długookresowym rozliczeniom w czasie.
Zobowiązania-wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń wiarygodnie określonych wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.
Inwestycje-to wyrzeczenie się obecnych,pewnych korzyści na rzecz niepewnych korzyści w przyszłości.Dzielimy je na inwestycje w kapitał trwały oraz inwestycje w zapasy. Długoterminowe i krótkoterminowe.
Kapitał własny-kapitał należacy do jednostki wytworzony z wkładów właściciela. Dzielimy na kapitały powierzone i kapitały wypracowane. Kapitał wynosi 100.000zł.
ROZRACHUNKI- (z tyt. dostaw i usług, podatkow,cel i bezp. Spol, wynagrodzen, emisji dłużnych papierow wart, udzielonych lub zaciągniętych pozyczek lb kredytow bank.) może mieć z: odb, dost, pracownikami, bankami komercyjnymi, kontrahentami, publ-prawne.
OP. GOSP- 1.przeksiegowanie kosztow sprzedazy, koszty zarządu,finansowych, poz koszt oper, przychodu ze sprzed,prod, strat nadzwyczajnych, zysk nadzwyczajn Def udokumentowane i podlegające ewidencji zdarzenia gospodarcze, czyli zmiany spowodowane w środkach gospodarczych i źródłach ich pochodzenia wskutek prowadzonej działalności gospodarczej.
Wpływy- dochody budżetowe i podatki (od zysku od dochodu) kary grzywny, opłaty skarbowe część zysku przedsiębiorstw, których państwo jest właścicielem lub współwłaścicielem.
WYDATEK- rozchod Sr. Pieniężnych w formie gotówkowej (kasa) i bezgot (rach bank) który likwiduje zobow jedn gosp wobec innego podm gosp
NAKŁAD-celowe zuzycie srodkow rzeczowych i usł obcych oraz celowe wykorzystanie pracy żywej związane z dział. Gosp przeds.
Przychody finansowe - obejmują wyrażoną w cenie sprzedaży wartość sprzedanych papierów wartościowych, udziałów i akcji, otrzymane odsetki lub dywidendy od lokat pieniężnych albo rzeczowych, dodatnie różnice kursowe.
Przychód ze sprzedaży - wartość sprzedaży (otrzymana lub należna), którą stanowi suma iloczynów ilości sprzedanych wyrobów, towarów, robót lub usług oraz właściwej dla nich jednostkowej ceny sprzedaży.
Amortyzacja- (a.kosztowy) przeniesienie czesci wartości zauzywajacych się zasobowa wytwarzane produkty za pośrednictwem kosztu(Am)
Rodzaje dow. ks: zewn, obce, zewn. Obce, zbiorcze, korygujące poprzedni zapis, zastepcze, rozliczeniowe
Konto księgowe- rachunek zmian warosci przedmiotu obserwacji spowodowanych operacjami gosp
Poziomy podzial konta- polega na uszczegółowieniu podm ewidencji, który jest zbiorowością na jego skaldniki i przeznaczeniu odrębnych kont dla wyodrębnionych ta droga skladn.podzialowi podlega tu przedmiot
Pionowy podzial kont- polega na wyselekcjonowaniu czesci wartości przemiotu ewidencji na odrębne konta. Przedm jest zatem wartość
Zapasy- stanowiące rzeczowe zasoby obrotowe, mają postać materiałów nabytych w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzonych lub przetworzonych przez jednostkę produktów gotowych (wyrobów i usług) zdatnych do sprzedaży, produkcji w toku lub półproduktu oraz towarów nabytych celem odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym.
Zobowiązania- wobec kogoś, wynikają z przeszłych zdarzeń, muszą być wiarygodnie wycenione, spłata spowoduje zmniejszenie naszych aktywów, w krytycznej sytuacji wierzyciel staje się współwłaścicielem.
KLASYF KOSZTOW DZ. OPERAC:
Rodzajowe- amortyzacji, materiałowe, osobowe usług obcych
Charakter związku z przedm dz. gosp- k.podst (wykazuja bezpośredni związek z przedm dz. Gosp. SA to k związane z realizacja procesow, operacji czynności składających się na istote dzialaln do prowadzenia której jedn zostala powolana; k.ogolne: (wiaza się bezposr z Funk administracji i zarzadzania, stwarzaja warunki do prowadzenia dzial.
Zależność k od rozmiarow dz gosp- k zmienne(w roznym stopniu reaguja na zmiany wilkosci produkcji,proporcjonalne progresywne i degresywne) k.stale(w danych warunkach musza być poniesione, a ich poziom jest neizalezny od wielk produkcji.zwiazane SA z warunkami dzialania jedn oraz z upływem czasu
Rachunkowy sposób odnoszenia k na miejsca powstania k lub produkty- k bezpośrednie(można je dokladnie przypisac określonym miejscom powst lub przedmiotom kalkulacji) k.posrednie
Układ ewidencyjny kosztow- zespol kont których przedm ewidencji SA koszty zgrupowane wg określonego kryterium. Do podst ukl ewid naleza ukl rodzajowy i ukl kalkulacyjny.
Układ rodzajowy kosztow: obejmuje zespol kont których przedmiotem ewidencji SA koszty ujęte wg rodzaju zuzytych zasobow.jest źródłem informacji niezbędnym dla sporządzenia rachunku zyskow i strat w wariancie porównawczym (amortyzacja. Zurzycie mat i energii, usl obce, podatki i oplaty, wynagrodzenia, bezp. Spol i inne świadczenia, pozostale k.rodz)
Układ podm kosztow(zespol kont ktorzch przedmiotem ewidencji SA koszty dyialalnosci operacyjnej zgrupowane wg miejsc ich powstania
-k zakupu (z jednej strony koryguja ewidencyjna wartość materiałów z drugiej dot miejsca powstawania kosztow)
-k produkcji (obejmuja k materiałowe osobowe usług pomocnicych i koszty zw z tworzeniem warunkow pracyoswitlenie ogrzewanie)
-k sprzedazy ( koszty związane z reklama udzialem w targach opakowaniem zbiorczym transp prod)
-k handlowe (k utrzymania placowek handl, k związane z zakupem towrow, ubezp. Majatkowym)
- k zarządu (wynagrodzenia zarządu i adm, k podrozy służbowych i łączności, k biurowe, ochrony mienia, podatki i bezp., oplaty zw z ochr srod
Układ przedmiotowy kosztow: zespol kont analit których przedm ewidencji SA koszty wytworzenia poszczególnych produktow
Układ kalkulacyjny kosztow- jego zadaniem jest stworzenie warunkow dla ustalenia kosztow poszczególnych typow działalności operacyjnej oraz kosztow jednostkowych produktow pracy, wytworzonym w danym okresie sprawozdawczym
Rozliczenia międzyokresowe czynne- polegaja na rozłożeniu w czasie kosztu poniesionego z gory na okresy nastepne . (czynsze, dzierżawy i prenumeraty platne z gory, koszty zakupu, przygotowanie nowej prod,bezp. Majatkowe, prace badawcze, wieksze remonty)
Rozliczenia międzyokresowe bierne- polegaja na rozl w czasie kosztow które zostana poniesione w przyszłości, poprzez tworzenie rezerwy w ciezar kosztow w okresach poprzedzających rzeczywiste ich poniesienie (czynsze i dzierżawy placone z dolu, naprawy gwarancyjne, place urlopowe pracownikow bezpośrednio produkcyjnych)
Podstawą rozwoju rachunkowości były praktyczne potrzeby mierzenia zjawisk gospodarczych, potrzeby rachunku ekonomicznego, a więc przyczynowo-skutkowego powiązania nakładów i wyników działalności gospodarczej.
Głównym celem rachunkowości jest pomiar wyników działalności gospodarczej, które warunkują pomnażanie kapitału. Dlatego rachunkowość jest uniwersalnym i elastycznym systemem informacyjno-kontrolnym odzwierciedlającym dokonania i potencjał gospodarczy jednostek.
KONTO - jest to specyficzne dla rachunkowości urządzenie ewidencyjne, które służy do bieżącego ujmowania operacji gosp. Operacje te są wyrażone w kwotach pieniężnych. Konto ma dwie strony: jedna (lewa strona) zwana Winien (w skrócie Wn) albo Debet (Dt), druga (prawa) zwana Ma albo Credit (Ct). Zapis po stronie Wn określa się jako obciążenie konta albo zapis w ciężar konta, natomiast zapis po stronie Ma - uznanie konta lub zapis na dobro konta.
Rodzaje KONT:
analityczne- konta pomocnicze
syntetyczne- konta przenoszone do bilansu.
Saldo końcowe może być:
Debetowe- gdy suma zapisów na stronie Wn danego konta jest większa od sumy zapisów na jego stronie Ma.
Kredytowe- gdy suma zapisów na stronie Ma danego konta jest większa od sumy zapisów na jego stronie Wn.
Bilansowe - stan i pochodzenie majątku
Aktywne
Pasywne
Rozrachunkowe
Korygujące- odchylenia wszelkiego rodzaju, nie mogą istnieć bez kont podstawowych.
Wynikowe- wszystko na temat przychodów i kosztów.
Rozliczeniowe- charakteryzują się tym, że nie mają sald (wszelkiego rodzaju rozrachunki)
Pozabilansowe- nie obowiązuje zasada podwójnego zapisu (występują tylko w inwentarzu, gdzie mamy spis środków będących do dyspozycji przedsiębiorstwa)
BILANS
AKTYWA
A. Aktywa trwale
I. Wartości niematerialne i prawne
1. Koszty zakończonych prac rozwojowych
2. Wartość firmy
3. Inne wartości niematerialne i prawne
4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne
II. Rzeczowe aktywa trwałe
1 Środki trwale
a) grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu)
b) budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej
c) urządzenia techniczne i maszyny
d) środki transportu
e) inne środki trwałe
2. Środki trwale w budowie
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
III. Należności długoterminowe
1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek
IV. Inwestycje długoterminowe
1. Nieruchomości
2. Wartości niematerialne i prawne
3. Długoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
• udziały lub akcje
• inne papiery wartościowe
• udzielone pożyczki
• inne długoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
• udziały lub akcje
• inne papiery wartościowe
• udzielone pożyczki
• inne długoterminowe aktywa finansowe
4. Inne inwestycje długoterminowe
V. Długoterminowe rozliczenia między o kresowe
1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. inne rozliczenia międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe
I. Zapasy
1. Materiały
2. Półprodukty i produkty w toku
3. Produkty gotowe
4. Towary
5. Zaliczki na dostawy
II. Należności krótkoterminowe
1. Należności od jednostek powiązanych
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
• do 12 miesięcy -powyżej 12 miesięcy
b) inne
2. Należności od pozostałych jednostek
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
• do 12 miesięcy
• powyżej i2 miesięcy
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń
c) inne
d) dochodzone na drodze sądowej
III. Inwestycje krótkoterminowe
1. Krótkoterminowe aktywa finansowe
a) w jednostkach powiązanych
• udziały lub akcje
• inne papiery wartościowe
• udzielone pożyczki
• inne krótkoterminowe aktywa finansowe
b) w pozostałych jednostkach
• udziały lub akcje
• inne papiery wartościowe
• udzielone pożyczki
• inne krótkoterminowe aktywa finansowe
c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
• środki pieniężni; w kasie i na rachunkach
• inne środki pieniężne
• inne aktywa pieniężne
2. Inne inwestycje krótkoterminowe
IV. Krótkoterminowe rozliczenia między okresowe
Aktywa razem
PASYWA
A. Kapitał (fundusz) własny
I. Kapitał (fundusz) podstawowy
II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)
III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna)
IV. Kapitał (fundusz) zapasowy
V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
VIII. Zysk (strata) netto
IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
I. Rezerwy na zobowiązania
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne
• długoterminowa
• krótkoterminowa
3. Pozostałe rezerwy
• długoterminowe
• krótkoterminowe
II. Zobowiązania długoterminowe
1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
c) inne zobowiązania finansowe
d) inne
III. Zobowiązania krótkoterminowe
1. Wobec jednostek powiązanych
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:
• do 12 miesięcy
• powyżej 12 miesięcy
b) inne
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
c) inne zobowiązania finansowe
d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności;
• do 12 miesięcy
• powyżej 12 miesięcy
e) zaliczki otrzymane na dostawy
f) zobowiązania wekslowe
g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń
h) h) z tytułu wynagrodzeń
i) inne
3. Fundusze specjalne
IV. Rozliczenia między okresowe
1. Ujemna wartość firmy
2. Inne rozliczenia międzyokresowe
• długoterminowe
• krótkoterminowe
Pasywa razem