Połączenia kręgów
połączeń kręgów zaliczamy: połączenia ścisłe (synarthroses) i ruchome - stawowe (articulationes), czyli maziowe (juncturae synoviales). Do połączeń ścisłych zaliczamy chrząstkozrosty (synchondroses) łączące trzony kręgów oraz więzozrosty (syndesmoses) łączące trzony, łuki, wyrostki poprzeczne i kolczyste. Do połączeń ruchowych - stawowe połączenia między wyrostkami stawowymi kręgów.
Połączenia trzonów kręgów:
krążki międzykręgowe (disci intervertebrales) - płaskie płytki chrząstki włóknistej, leżące między zwróconymi do siebie powierzchniami trzonów kręgów, ściśle złączone z nimi za pomocą cienkiej warstwy chrząstki szklistej, jest ich 23, różnice w wysokości części przedniej i tylnej krążka wpływają na krzywizny kręgosłupa. Część obwodowa krążka, mocniejsza, zwie się pierścieniem włóknistym (annulus fibrosus), część środkowa, stanowiąca miękkie jądro - jądrem miażdżystym (nucleus pulposus), złożone jest z półgalaretowatej substancji. Dzięki swej sprężystości krążek wydatnie zmniejsza wstrząsy na kręgosłup, podczas ruchu kręgosłupa w określoną stronę, jądra przesuwają się w stronę przeciwną.
więzadło podłużne przednie (ligamentum longitudinale anterius) - biegnie na przedniej pow. trzonów kręgów, rozpoczyna się na guzku gardłowym cz. podstawnej k. potylicznej, rozszerza się na połączeniach trzonów kręgów (łączy się z krążkami), kończy się na pow. miedniczej k. krzyżowej, hamuje ruch kręgosłupa do tyłu.
więzadło podłużne tylne (ligamentum longitudinale posterius) - leży na tylnej pow. trzonów kręgów wewnątrz kanału kręgowego, rozpoczyna się na stoku k. potylicznej i na przednim brzegu otworu wielkiego k. potylicznej i biegnie wzdłuż kręgów prawdziwych kończąc się na górnej części kanału krzyżowego. Rozszerza się na krążkach międzykręgowych, łącząc się z nimi, hamuje ruch kręgosłupa do przodu.
Połączenia wyrostków i łuków kręgów:
połączenia międzykręgowe (articulationes intervertebrales) - w liczbie 23 par, łączą wyrostki stawowe górne i dolne kręgów prawdziwych, tworząc stawy międzykręgowe otoczone torebkami stawowymi
więzadła żółte (ligamenta flava) - wzmacniają od tyłu torebki stawów międzykręgowych, są to błony łączące zwrócone ku sobie brzegi dwóch sąsiadujących łuków kręgów (zamykają kanał kręgowy), przebiegają pionowo, w płaszczyźnie pośrodkowej rynienka przedzielająca je na dwie połowy, zbudowane są z tkanki łącznej sprężystej (stąd ich żółte zabarwienie), zapobiegają nadmiernym zgięciom do przodu (działają jak guma ciągnąć do tyłu kręgosłup)
więzadła międzypoprzeczne (ligamenta intertransversaria) - przebiegają między wyrostkami poprzecznymi sąsiadujących kręgów, zbudowane z tkanki łącznej włóknistej, stabilizują ruchy kręgosłupa na boki
więzadła międzykolcowe (ligamenta interspinalia) - pasma rozciągające się między zwróconymi do siebie brzegami sąsiednich wyrostków kolczystych, przebiegają na ogół skośnie od góry i przodu, ku dołowi i tyłowi, w obrębie szyi łączą się z więzadłem karkowym, w innych odcinkach - z więzadłem nadkolcowym, przyczniają się do hamowania ruchu kręgosłupa do przodu
więzadło nadkolcowe (ligamentum supraspinale) - mocne, wąskie pasmo, przebiegające wzdłuż kręgosłupa, począwszy od wyrostka kolczystego siódmego kręgu szyjnego do grzebienia pośrodkowego kości krzyżowej, łączą końce wyrostków kolczystych, hamuje nadmierny ruch do przodu, między wyrostkami kolczystymi łączy się z więzadłem międzykolcowym, a ku górze, poczynając od wyrostka siódmego kręgu piersiowego, z więzadłem karkowym
więzadło karkowe (ligamentum nuchae) - rozpięte między kością potyliczną, a wyrostkami kolczystymi kręgów szyjnych w płaszczyźnie pośrodkowej, jako nieparzysta, trójkątna błona włóknista, u góry przyczepia się do grzebienia potylicznego zewnętrznego, od przodu do guzka tylnego kręgu szczytowego i do wierzchołków wyrostków kolczystych od drugiego do siódmego kręgu szyjnego, stanowi przegrodę rozdzielającą symetrycznie grupy mięśni karku, u człowieka szczątkowe
Połączenia kręgosłupa z kością krzyżową (junctura lumbosacralis) - nie odbiega od innych połączeń między kręgami prawdziwymi, posiada:
włóknisty krążek międzykręgowy,
przedłużenie więzadła podłużnego przedniego i tylnego,
więzadła żółte łączące odpowiednie łuki kręgów,
torebki stawowe,
więzadło międzykolcowe i nadkolcowe,
poza tym silne więzadło biodrowo-lędźwiowe (ligamentum iliolumbale), łączące obustronnie miednicę z kręgosłupem
Połączenia kości krzyżowej z kością guziczną (junctura sacrococcygea) - posiada: *włóknisty krążek międzykręgowy (w póżniejszym wieku kostnieje),
więzadło krzyżowo-guziczne brzuszne (ligamentum sacrococcygeum ventrale),
więzadło krzyżowo-guziczne grzbietowe głębokie i powierzchowne (ligamentum sacrococcygeum dorsale profundum et superficiale),
więzadło krzyżowo-guziczne boczne (ligamentum sacrococcygeum laterale)