Retusz-Poprawianie natury

Problemy z jakością obrazu zaczynają się w momencie niewłaściwych materiałów wejściowych: starych, wyblakłych zdjęć, pogiętych pocztówek itp. Czasem dobrą fotografię psują nam same skanery — zwłaszcza tańsze modele mogą wprowadzać do skanowanego obrazu np. widoczne smugi zwane liniami skanu. Jeżeli do tego dodamy pyłki i rysy pojawiające się w cyfrowej wersji obrazu, okaże się, że nad ostatecznym wyglądem cyfrowej ilustracji będziemy musieli trochę popracować. Podczas poprawiania błędów skanowania, czy efektów związanych ze złą jakością oryginału źródłowego korzysta się z różnego rodzaju narzędzi. Poniżej te najbardziej przydatne wraz z opisem, kiedy i do czego będą się mogły przydać.

S Narzędzia klonowania

Ich głównym zastosowaniem jest kopiowanie szczegółów z jednego obszaru zdjęcia na drugi. W ten sposób możemy usunąć wspomniane linie skanu. Ale nie tylko. Często bowiem zdarza się, że nawet świetnie sfotografowane i cyfrowo zapisane obiekty mają swoje naturalne wady, np. zbyt ostre odbicia światła. Dla projektantów i grafików reklamowych najważniejsza będzie próba przekazania idealnej rzeczywistości, która mocno będzie oddziaływać na odbior­cę. Tutaj nie ma miejsca na zmarszczki czy zadrapania na twarzy.

Wcześniej czy później staniemy również przed problemem „czerwonych oczu" na zeskanowanym zdjęciu (niekorzystnego efektu wynikającego z oświetlenia siatkówki oka pojedynczym błyskiem lampy błyskowej). Żeby temu zaradzić wystarczy, używając narzędzia klonowania, zastąpić zniekształcone lub niekorzystnie wyglądające fragmenty obrazu innym jego fragmentem o lepszej jakości, lecz o tej samej lub zbliżonej kolorystyce i fakturze. W podobny sposób możemy wymazać niepożądane elementy obrazu lub zrekonstruować np. niewidoczne (zasłonięte) fragmenty. Narzędzie klonowania pozwala także w łatwy sposób powielać elementy obrazu, np. kwiaty lub rzęsy. Musimy tylko pamiętać, aby źródło i obiekt docelowy różniły się tonami, w przeciwnym razie uzyskamy nienaturalny obraz.

0 Narzędzia do rozjaśniania i przyciemniania

Są to znane z ciemni fotograficznej odpowiedniki osłabiacza Farmera i stężonego wywo­ływacza. Pozwalają na lokalne rozjaśnianie i przyciemnianie przedmiotów, które znajdują się w niekorzystnych warunkach oświetlenia. Przydatne zwłaszcza w sytuacjach, gdy całościowa zmiana tonów edytowanego obrazu nie daje spodziewanych rezultatów.

S Narzędzia do wyostrzania i zmiękczania

Pracując na pojedynczych pikselach możemy wpłynąć na kontrast i ostrość przedmiotów. Wyostrzenie pozwala podkreślić istotne szczegóły, uwydatnić odblaski na biżuterii itp. Zmiękczania tonuje niepożądane elementy, odwraca uwagę od nieistotnych szczegółów. Narzędzia te są bardzo przydatne podczas usuwania zmarszczek, efektów zmięcia, szumów skanera itp.

E Filtry„retuszerskie"

Mimo że większość filtrów znajduje zastosowanie raczej podczas tworzenia efektów

specjalnych, to część z nich nadaje się także do retuszu. Najczęściej używa się ich na wyselekcjonowanych obszarach lub maskach. Podczas retuszu najczęściej używamy filtrów wyostrzających (z grupy Sharpen), które uwypuklają detale i uwydatniają kontrast; filtrów zmiękczających (z grupy Blur), które usuwają zniekształcenia powstałe podczas skanowania; filtrów szumów (z grupy Noise), pozwalających ukryć niewielkie szczegóły i zniekształcenia; filtrów „odpylających" (np. Despeckle), usuwających zniekształcenia spowodowane przez skaner i eliminujących szpecące detale z wysokokontrastowych obszarów twarzy. Jeżeli tylko korzystamy z PhotoShopa, powinniśmy pamiętać o bardzo przydatnym filtrze z grupy Szum (Noise) — Kurz i rysy (Dust and Scratches). Zastosowanie tego filtra pozwala w łatwy sposób usunąć występujące na skaningu rysy i ślady po kurzu. Jednak używając go musimy dobrze dobrać parametry Promienia (Radius) i Progu (Threshold), by obraz nie uległ zbytniemu rozmazaniu. Rozmyciu można także zapobiec stosując ten filtr jedynie dla wyselekcjonowanego obszaru pracy.

Selekcja

Korekcja barwy, tonów czy wyostrzanie dają najlepsze efekty, gdy zastosujemy je dla całego obrazu. Podczas retuszowania regułą jest natomiast praca na niewielkim fragmencie obrazu. Realizujemy to zazwyczaj przez wybór odpowiednich narzędzi i właściwe dobranie ich wielkości. Niemniej jednak niektóre zadania wymagają poprawek w wyselekcjonowanym obszarze, który jest wydzielony z reszty obrazu i pozwala przekształcać go niezależnie od całości. Przydaje się to podczas wzmacniania niektórych szczegółów czy podczas wprowadzania nastroju, np. przez zmianę koloru nieba.

Przy wykonywaniu takich zadań niezastąpione mogą okazać się techniki zaznaczania (selekcji) i maskowania. Oba terminy — selekcja i maskowanie — używane są zazwyczaj w grafice komputerowej jako pojęcia równoważne. Jednak z praktycznego punktu widzenia istnieje między nimi pewna różnica. Selekcja jest chwilowa, a maski, które są obszarami obrazu powstałymi w wyniku selekcji, są zapisywane i mogą być przechowywane jako stała część informacji o rysunku.

Jeżeli chcemy dokonać szybkiej, jednorazowej poprawki, powinniśmy skorzystać z narzędzi selekcji. Jeżeli natomiast obrabiany obraz jest złożony lub nie jesteśmy pewni, czy wprowadzona zmiana będzie współgrała z kolejnymi etapami naszej pracy, selekcję powinniśmy zapisać jako maskę. W ten sposób w każdym momencie będziemy mogli powrócić do wersji bez zmian.

Sam proces wydzielania części obrazu może być (i zazwyczaj bywa) niezwykle czasochłonny, szczególnie jeżeli chcemy pracować na obiekcie o skomplikowanym kształcie. Narzędzia selekcji i maskowania powinny ułatwić wykonywane zadanie. Każdy program graficzny dysponuje zazwyczaj kilkoma takimi narzędziami, które pozwalają rysować, dodawać i odejmować selekcje i maski. Pierwszy zestaw to narzędzia do selekcji kształtów geometrycznych: prostokątów, elips, kwadratów, kół. Takie kształty geometryczne rzadko występują w „czystej formie", dlatego ten zestaw narzędzi stosujemy w połączeniu z innymi. Zazwyczaj selekcji geometrycznej używamy we wstępnej fazie zaznaczania interesującego nas fragmentu obrazu.

Kolejny pakiet narzędzi odpowiada za selekcję manualną. Najbardziej znane narzędzie z tego zestawu to Lasso, Umożliwia obrysowanie danego obszaru w celu jego zaznaczenia. Praca z Lassem jest powodem frustracji użytkowników, którzy jednym pociągnięciem próbują zaznaczyć skomplikowany kształt — trzeba pamiętać, że podczas wykonywania tego zadania trzeba cały czas wciskać lewy klawisz myszy, a ręka może drżeć. Większą dokładność uzyskamy, pracując na dużym powiększeniu, gdzie możemy pracować praktycznie na po­ziomie poszczególnych pikseli.

Podobnie jak Lasso pracują narzędzia ścieżki. Z tą jednak różnicą, że kreślona za ich pomocą ścieżka (obszar selekcji) jest obiektem wektorowym, którego zaletą jest możliwość bezstratnego skalowania czy korekcja selekcji na poziomie najistotniejszych punktów obrysu (np. wejście i wyjście z łuku). Ścieżkę można również przenosić między programami jako element zapisanego pliku. Ostatecznie ścieżkę można przekształcić w normalną selekcję. Innym rodzajem selekcji może być oddzielanie poszczególnych barw. Najlepiej do tego celu nadaje się magiczna różdżka, która zaznacza obszar o podobnej barwie. Rozmiar, kształt i dokładność takiej selekcji możemy kontrolować przez definiowanie stopnia tolerancji. W większości przypadków nie wystarczy skorzystać z jednego z wyżej wymienionych narzędzi, ale z całego zestawu. Warto pamiętać, że podczas pracy z którymkolwiek z narzędzi możemy, nie przerywając pracy, modyfikować selekcję przez odejmowanie i dodawanie obszarów. Modyfikację trybu pracy narzędzia zazwyczaj uaktywnia wciśnięcie klawiszy Ctrl i Alt.

Podczas pracy z narzędziami do retuszowania powinniśmy zwrócić uwagę na rozmiar pędzla i jego transparentność. Pierwszy parametr decyduje o polu działania, a drugi o sile i stopniu wprowadzanych zmian. Przykładowo, poprawiając miejsca, gdzie występują ostre krawędzie, użyjmy sztywnego pędzla. Pędzel miękki lub aerograf zmiękczą obraz t spowodują jego nienaturalny wygląd.

Stempel pozwala namalować kopię bądź zmodyfikowaną kopię obrazka lub koloru na tym samym albo innym obrazku. Za pomocą klonowania malujemy dokładny duplikat zaznaczonego wcześniej fragmentu ilustracji.

Narzędzie „Rozmycie"pozwala rozmyć ostre krawędzie lub osłabić wyrazistość szczegółów na danym obszarze. Może być stosowane do usuwania zmarszczek. Narzędzie „Wyostrzanie" pozwala na wy­ostrzenie rozmytych krawędzi dla poprawienia ostrości I przejrzystości tych szczegółów, które chcemy szczególnie uwidocznić.