Wykład 4, 21.04.2016

Giełda Papierów Wartościowych

Zadaniem GPW jest organizacja obrotu instrumentami finansowymi. Giełda zapewnia koncentrację w jednym miejscu i czasie ofert kupujących i sprzedających w celu wyznaczenia kursu i realizacji transakcji.

Przedmiotem działalności Spółki jest działalność określona w pkt. 66.11.z Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w tym:

• Prowadzenie giełdy instrumentów finansowych, praw majątkowych lub praw do towarów giełdowych lub innej działalności w zakresie organizowania obrotu takimi instrumentami, prawami lub towarami giełdowymi oraz innej działalności związanej z tym obrotem,

• Prowadzenie działalności w zakresie edukacji, promocji i informacji związanej z funkcjonowaniem rynku kapitałowego,

• Organizowanie alternatywnego systemu obrotu.

GPW prowadzi handel na czterech rynkach:

• Główny Rynek GPW działa od dnia uruchomienia Giełdy w dniu 16.04.1991 roku;

• NewConnect to zorganizowany i prowadzony przez Giełdę rynek działający w formule alternatywnego systemu obrotu, który rozpoczął działalność 30.08.2007;

• Catalyst do rynek instrumentów dłużnych – obligacji komunalnych, korporacyjnych i listów zastawnych, który powstał 30.09.2009 roku;

• Treasury BondSpot Poland – hurtowy obrót obligacjami skarbowymi prowadzony przez BondSpot.

GPW

• Główny Rynek GPW – rynek regulowany. Rynek akcji działający zgodnie z dyrektywami UE, obejmuje rynek kasowy dla spółek o wartości rynkowej powyżej 15 mln euro oraz rynek instrumentów pochodnych

  • 472 notowane spółki w tym 51 zagranicznych

  • Kapitalizacja rynku (spółki krajowe i zagraniczne): 1.212 mld zł.

• NewConnect – rynek alternatywny. Rynek, który umożliwia pozyskanie kapitału małym firmom, łączy młode, dynamiczne rozwijające się spółki z inwestorami oraz z Głównym Rynkiem GPW

  • 429 notowanych spółek w tym 10 zagranicznych

  • Kapitalizacja runku 9 mld zł.

• Catalyst – rynek obligacji (rynek regulowany i alternatywny). Platforma obrotu dla obligacji skarbowych, korporacyjnych oraz komunalnych

  • Wyemitowane obligacje: 552 mld zł.

Od I kwartału 2012 roku grupa dodatkowo organizuje i prowadzi obrót na rynkach prowadzonych przez Towarową Giełdę Energii S.A. („TGE”, „TGE S.A.”):

• Rynki Energii (Rynek Dnia Bieżącego, Rynek Dnia Następnego, Rynek Terminowy Towarowy, Aukcje energii),

• Rynek Praw Majątkowych,

• Rynek Uprawnień do Emisji CO2.

Ponadto od tego samego kwartału za pośrednictwem spółki Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych S.A. („IRGiT”), grupa prowadzi Izbę Rozliczeniową oraz Izbę Rozrachunkową, natomiast za pośrednictwem spółki TGE S.A. – Rejestr Świadczeń Pochodzenia.

Przedmiot obrotu na rynkach GPW:

• Akcje,

• Obligacje,

• ETF-y – Giełdowe Fundusze Inwestycyjne,

• Warranty – prawo do zakupu lub sprzedaży po z góry określonej cenie instrumentu finansowego,

• Produkty strukturyzowane, np. obligacje strukturyzowane; brak ochrony kapitału,

• Indeksy giełdowe (WIG 20),

• Kontrakty terminowe,

• Opcje.

Główny Rynek GPW

Wymogi formalne

• Spółka akcyjna,

• Kapitalizacja wszystkich akcji spółki – co najmniej 15 mln euro (dla spółki notowanej przez min. 6 miesięcy na rynku NewConnect – 12 mln euro),

• Brak ograniczeń w zbywalności akcji,

• Brak postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego,

• Zatwierdzone memorandum informacyjne lub prospekt emisyjny (chyba, że nie wymagane),

• Publikacja sprawozdań finansowych z ostatnich 3 lat obrotowych,

• Rozproszenie akcji: przynajmniej 15 % akcji objętych wnioskiem o dopuszczenie w rękach drobnych akcjonariuszy oraz 100 tys. akcji o wartości 1 mln euro w rękach drobnych akcjonariuszy (na rynek podstawowy 25 % lub 500 tys. akcji o wartości 17 mln euro).

Rodzaje notowań na GPW

• Notowania ciągłe

  • W czasie notowań ciągłych, kupujący i sprzedający składają zlecenia, które po przekazaniu na giełdę są realizowane na bieżąco, pod warunkiem zgodności cen lub trafiają do arkusza zleceń i oczekują ofert przeciwnych o odpowiedniej cenie, umożliwiających zawarcie transakcji. Przy realizacji zleceń obowiązują dwa priorytety: cena i czas złożenia zlecenia. Oznacza to, że w przypadku gdy czekają na realizację dwa zlecenia w identycznej cenie, jako pierwsze realizowane jest to, które zostało przekazane na giełdę najwcześniej;

• Notowania jednolite

  • Notowania w systemie kursu jednolitego opierają się na procedurze tzw. fixingu, czyli wyznaczenia ceny papieru wartościowego na podstawie zleceń złożonych przed rozpoczęciem notowań;

• Transakcje pakietowe

  • Transakcje zawierane poza systemem notowań ciągłych oraz kursu jednolitego. Najczęściej zawierane przez dużych inwestorów, którzy przed ich zawarciem uzgodnili ich szczegóły (cenę, ilość, termin rozliczenia).

NewConnect

Jest rynkiem dla spółek:

• O dużej dynamice wzrostu,

• Zarówno dla start-upów, które dopiero budują swoją historię, jak również dla przedsiębiorstw z dłuższą historią,

• Poszukujących kapitału rzędu od kilkuset tysięcy do kilkudziesięciu milionów złotych,

• Reprezentujących sektory innowacyjne, oparte przede wszystkim na aktywach niematerialnych (np. IT, media elektroniczne, telekomunikacja, biotechnologie, ochrona środowiska, energia alternatywna, nowoczesne usługi),

• Z wizją rozwoju.

Wymogi formalne

• Spółka akcyjna,

• Wartość nominalna akcji min. 0,10 zł,

• Brak ograniczeń w zbywalności instrumentów finansowych,

• Brak postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego,

• Umowa z Autoryzowanym Doradcą i Animatorem Rynku,

• Zatwierdzony odpowiedni dokument dopuszczeni owy, zawierający zbadane sprawozdanie finansowe za ostatni rok obrotowy,

• Minimalna wartość kapitału własnego emitenta – 500.000 zł,

• Ograniczenie możliwości wprowadzania akcji uprzywilejowanych cenowo (na 12 m-cy).

Segmenty rynku NewConnect

Mają na celu zwiększenie transparentności emitentów notowanych na alternatywnym rynku akcji. Spółki mogą zostać zakwalifikowane do jednego z niżej wymienionych segmentów:

• NC Lead – spółki z najmniejszym ryzykiem,

• NC High Liquidity Risk – spółki ze średnim ryzykiem,

• NC Super High Liquidity Risk – spółki mające problemy z płynnością i wypłacalnością; spółki obarczone najwyższym ryzykiem.

Część spółek, których akcje znajdują się w obrocie na rynku NC może znajdować się poza wyróżnionymi segmentami.

Catalyst

Tworzą go cztery platformy obrotu. Dwie prowadzone przez GPW – w formule rynku regulowanego i ASO – przeznaczone są dla klientów detalicznych (klient, który zawiera transakcje na stosunkowo nieduże kwoty), analogicznie dwa rynki BondSpot dedykowane są klientom hurtowym (rynek ASO na platformie BondSpot). Wszystkie przeznaczone są dla nieskarbowych instrumentów dłużnych – obligacji komunalnych, korporacyjnych oraz listów zastawnych.

Wymogi formalne

• Spółka akcyjna, spółka z. o. o. , JST, bank,

• Publiczny dokument informacyjny (prospekt) zatwierdzony przez KNF (na rynek regulowany)

Lub

• Dokument informacyjny (na ASO),

• Minimalna wielkość emisji 1 mln zł,

• Zbywalność obligacji nie jest ograniczona,

• Wobec emitenta nie toczy się postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne,

• Obowiązek współpracy z Autoryzowanym Doradcą.

Instytucje pozagiełdowe rynku regulowanego

BondSpot SA – jest unikalną w skali kraju instytucją dysponującą licencją na prowadzenie regulowanego rynku pozagiełdowego i jednocześnie mogącą tworzyć platformy elektronicznego obrotu papierami wartościowymi i instrumentami finansowymi także na rynku nieregulowanym (tzn. niepodlegającym nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego).