KIT WYKŁAD 2
Kartografia i topografia WYKŁAD 2
2. Pojęcie mapy, klasyfikacje map; mapa analogowa i numeryczna, modele danych kartograficznych, mapa topograficzna i tematyczna, orofotomapa
MAPA – definicja i właściwości
Mapa – graficzny obraz powierzchni Ziemi, innego ciała niebieskiego lub nieba, przedstawiony w zmniejszeniu w sposób określony matematycznie, uogólniony i umowny. (Wprowadzenie do kartografii i topografii, str. 16)
Właściwości mapy:
Prezentacja na płaszczyźnie lub w odniesieniu do płaszczyzny z zachowaniem skali i reguł matematycznych,
Przedstawianie obiektów za pomocą przyjętego systemu znaków umownych,
generalizacja treści na mapie w stosunku do rzeczywistości.
Klasyfikacja map, według kryterium treści:
ogólnogeograficzne – oddają ogólną geograficzną charakterystykę (ukształtowanie terenu, wody, pokrycie terenu, osadnictwo, linie komunikacyjne) – mapy hipsometryczne, krajobrazowe, topograficzne
tematyczne:
Mapy przyrodnicze (według sfer środowiska przyrodniczego): geologiczne, geomorfologiczne, hydrograficzne, glebowe, botaniczne, ...
Mapy społeczno-gospodarcze: ludnościowe, rolnictwa, przemysłu, historyczne, ...
Mapy statystyczne: kartogram, kartodiagram, ...
Klasyfikacja map, według kryterium skali
wielkoskalowe – większe od 1:200 000
(np. mapy topograficzne i plany miast)
średnioskalowe – 1:200 000 – 1:1 000 000
(np. mapy samochodowe i krajoznawcze)
małoskalowe – mniejsze od 1:1 000 000
(np. mapy przeglądowe całych państw, kontynentów w atlasach)
Plan – zmniejszony obraz przedmiotów, obiektów na niewielkiej części powierzchni, wrysowany na płaszczyźnie w skali np. 1:100.
Plan (miasta) – kartograficzny obraz, gdzie fragment kulistej powierzchni traktuje się jako powierzchnię płaską.
Klasyfikacja map, według sposobu zapisu i modelu danych kartograficznych
mapa analogowa – mapa wydrukowana np. na arkuszu papieru
mapa cyfrowa (numeryczna) – model przestrzeni geograficznej zapisany w postaci cyfrowej zachowujący informację o położeniu i cechach obiektów
mapa wektorowa – model przestrzeni geograficznej zapisany w postaci zbioru obiektów geometrycznych (punktów, linii i powierzchni)
Mapa rastrowa - model przestrzeni geograficznej zapisany w postaci macierzy pikseli, którym przypisuje się liczbę wyrażającą barwę
Modele danych na mapach cyfrowych
Dołączanie atrybutów do elementów mapy wektorowej
Przetwarzanie sposobu (formatu) zapisu danych kartograficznych
Zmiana zapisu danych kartograficznych:
Analogowe ⃗ cyfrowe = skanowanie, digitalizacja
Cyfrowe ⃗ analogowe = wydruk
Wektorowy ⃗ rastrowy = rasteryzacja
Rastrowy ⃗ wektorowy = wektoryzacja
Digitalizacja (cyfrowanie) mapy – proces przetwarzania mapy z postaci analogowej na numeryczną
Wektoryzacja (digitalizacja wektorowa, cyfrowanie wektorowe) – proces przetwarzania mapy z postaci rastrowej do postaci
Skanowanie - proces przetwarzania mapy z postaci analogowej na rastrową
Rozdzielczość skanowania
Porównanie efektu skanowania mapy przy różnej rozdzielczości (liczba pikseli w jednym calu – jednosta dpi – ang. dots per inch)
Ortofotomapa
Ortofotomapa jest to kartometryczny obraz terenu powstały w wyniku przetworzenia zdjęcia lotniczego lub obrazu satelitarnego przedstawiony w odpowiednim odwzorowaniu mapy topograficznej i kroju arkusza.