WYBOR KIERUNKOW INWESTOWANIA

Dr P. Tworek

zaliczenie:

• na ostatnich zajęciach, zakres z sylabusa z uwzględnieniem tego co mówi oraz to co każe sobie samemu przygotować, test jedno lub wielokrotnego wyboru

literatura:

• Krzysztof Marcinek "wprowadzenie do inwestowania" UE Katowice

• Teresa, Krzysztof Jajuga "inwestycje" PWN Warszawa (wyd. po 2007 r.)

• + to co jest w sylabusie

WYKŁAD 1

• ważna data w inwestycjach jest 15.09.2008 upadek banku Lehman Brother - na świecie jest to umowna data początku kryzysu finansowego, który przeniósł się na sferę realna, tak naprawdę kryzys zaczął się już wcześniej

• wcześniejszy kryzys był w 1929 roku przed II wojna światowa, jednak obecny kryzys jest mniej spektakularny ale większy ponieważ ma swój początek na rynkach finansowych

• obecnie procesy inwestycyjne przedsiębiorstw odbywają się w dobie kryzysu finansowego

• W raporcie NBP eksperci wskazali przyczyny obecnego kryzysu. Jedna z nich jest szukanie przez inwestorów, w okresie przed kryzysem, wysokich stop zwrotu i inwestowanie nie bacząc na ryzyko. Zawiodły mechanizmy kontroli i zabezpieczenia ryzyka.

• do Polski kryzys dotarł mniej więcej z poł rocznym opóźnieniem i obecnie przedsiębiorstwa działają w dobie kryzysu co wpływa na chłonność inwestycyjna firm.

• Po kryzysie nastąpił wstrząs ekonomiczny i obecnie w sposób szczególny przykłada się wielką rolę do kwestii zarzadzania ryzykiem.

• W warunkach obecnego kryzysu gospodarczego w oparciu o wybrane dane z rachunku opłacalności inwestowania i w odniesieniu do rynku kapitałowego można powiedzieć, że decyzje podejmuje się w oparciu o:

  • stopa zwrotu z inwestycji (miara efektywności finansowej)

  • szacowane ryzyka (kategoria ilościowa sensu stricto)

• na tej podstawie podejmuje się właściwe decyzje inwestycyjne

WNIOSEK: po kryzysie nastąpiła zmiana filozofii stosunku do inwestowania; stopa inflacji odgrywa kluczową rolę jeśli chodzi o dynamikę procesów inwestycyjnych polskich firm. Jednocześnie inflację bierze się pod uwagę przy kalkulacji stopy dyskontowej w rachunku opłacalności inwestowania. Czyli wahania stopy inflacji wpływa na procesy inwestycyjne przedsiębiorstw

Nadwyżka finansowa netto (NFN) = zysk netto + amortyzacja

• od wielkości posiadanej nadwyżki finansowej netto w podmiocie zależą możliwości inwestycyjne tego podmiotu (np. środki pieniężne na rachunku, z których można finansować działalność inwestycyjną; zakup papierów wartościowych, zakup samochodu itp.)

dochód, ryzyko, płynność

• najważniejsze kategorie brane pod uwagę przy decyzjach inwestycyjnych

• nazywane są TRÓJKĄTEM CELÓW FINANSOWYCH PRZEDSIĘBIORSTWA

zagadnienie ryzyka

• obecnie przedsiębiorstwach dokonuje się próby identyfikacji, oszacowania ryzyka różnymi metodami

• dokonuje się tego w celu ograniczenia podjęcia błędnej decyzji inwestycyjnej

INWESTYCJA odbywa się w czasie wiec wyniki z inwestycji są niepewne, bo przyszłości nie da się przewidzieć

• w skutek kryzysu banki zatrzymały akcje kredytowa kryzys ma tez swoje plus : silniejsze jednostki przejmują słabsze

• jaki jest podstawowy cel przedsiębiorstwa komercyjnego, inwestora w gospodarce rynkowej :

  • maksymalizacja jego wartości

• Przy działalności inwestycyjnej liczy się i sprzedaż i ryzyko

• w koncepcji zarzadzania wartością firmy stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału i jego koszt odgrywają podstawowa role.

Związek (nie wzór) pomiędzy wartością NPV (bieżąca wartość netto – podstawowa miara efektywności inwestycji) projektu a wartością EVA uwzględnia następujący zapis:

$\mathbf{\text{NPV}} = \ \sum_{t = 1}^{n}\frac{\text{EVA}_{1}}{{(1 + WACC)}^{t}}$

Gdzie:

EVAt: ekonomiczna wartość dodana tworzona przez projekt w okresie t

NPV: bieżąca wartość netto (podstawowa metoda mierzenia efektywności inwestycji)

WACC: średni ważony koszt kapitału

n: okres analizy inwestycji

t: poszczególne lata okresu analizy

Zasadnicze wnioski z powyższych zapisów są dwa:

• inwestycja przynosi zysk ekonomiczny wtedy, kiedy stopa zwrotu z tej inwestycji jest większa od stopy zwrotu wymaganej przez inwestora angażującego w nią kapitał

• bieżąca wartość netto (NPV) projektu inwestycyjnego jest równa zaktualizowanej wartości EVA osiąganej w przyszłości; EVA w każdym roku t (po zdyskontowaniu) to pewna część określonej całości - całkowitej NPV

CATALYST - rynek obligacji, powstał 30 września 2009 roku; system autoryzacji i obrotu dłużnymi instrumentami finansowymi; prowadzony jest na platformach transakcyjnych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. i BondSpot S.A.

ARR - Accounting Rate of Return -jedna księgowa stopa zwrotu

Firma kreuje wartość dla akcjonariuszy, gdy: ROIC > WACC

Gdzie:

ROIC – (ang. Return on Invested Capital) to uzyskana stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału ogółem

(własnego i pożyczonego),

WACC – (ang. Weighted Average Cost of Capital) to średni ważony koszt kapitału.

Ekonomiczną wartość dodaną EVA określa formuła:

EVAt = NOPATt − WACCt × ICtBEG

Gdzie:

NOPATt – zysk operacyjny netto po opodatkowaniu za rok t,

WACCt – średni ważony koszt kapitału w roku t,

ICtBEG – kapitał zainwestowany w aktywa spółki.

• istnieje wiele różnych spór zwrotu z inwestycji I w zależności od metody można podejmować inne decyzje i wydatkować środki pieniężne w przedsiębiorstwie

Wykres przedstawia cyrkulację pieniądza w przedsiębiorstwie.

Objaśnienia:

1 – wpływy pieniężne ze sprzedaży papierów wartościowych przedsiębiorstwa na rynku kapitałowym z rynku kredytowego,

2 – środki pieniężne inwestowane w aktywa przedsiębiorstwa,

3 – środki pieniężne generowane z działalności operacyjnej,

4a – środki pieniężne przeznaczone na reinwestycje,

4b – środki pieniężne zwrócone inwestorom w postaci dywidendy i przeznaczone na spłatę kredytów.

Z funduszy pozyskanych na rynku kapitałowym dokonuje się inwestycji w aktywa trwałe przedsiębiorstwa, a środki pieniężne uzyskane z działalności operacyjnej są z jednej strony ponownie reinwestowane, z drugiej zaś są „oddawane” (wypłacane) akcjonariuszom w postaci dywidendy oraz przeznaczane na spłatę zobowiązań. W efekcie cały ten proces prowadzi do wzrostu zamożności właścicieli – wzrasta wartość samego przedsiębiorstwa.

WYKŁAD 2 05.11.14r.

Ryzyko działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw.

W ramach kryzysu 2008-2013, patrząc się na wyniki podmiotów gospodarczych (ogółem w Polsce) ekonomiści dochodzą do wniosku, że jeżeli chodzi o procesy inwestowania obowiązywała w Polsce formuła strategii stagnacyjnej.
Oznacza to, że przedsiębiorstwa nie inwestowały się na szeroką skalę tak jak to miało miejsce sprzed kryzysu – inwestowano tylko wtedy, kiedy jest to niezbędne lub też przedsiębiorstwa komercyjne całkowicie wstrzymały działalność inwestycyjną.

Cele finansowe przedsiębiorstwa:

• płynność finansowa – zdolność do regulowania bieżących zobowiązań; podmiot może nie mieć rentowności, ale posiadać płynność finansową,

• dochód – wynik finansowy netto,

• ryzyko:

• % = R – każda inwestycja obarczona jest ryzykiem (obligacje Skarbu Państwa -> ryzyko zerowe)

• NPV – dochód generowany przez inwestycje (najprostszy w ujęciu; ujęcie zaktualizowane)

• różnice między wartością oczekiwaną dochodu a wartością rzeczywistą -> odchylenia

• odchylenie mierzy się za pomocą miar probabilistyczno-statystycznych

• w praktyce NPV nie jest constans

• ryzyko to straty operacyjne (kapitałowe); miara ilościowa

• symulacja ryzyka Monte Carlo (stworzona przez S. Ulam) – rozkład wyników (rozproszenie) przy grze w rzucanie kości; mógł oszacować najbardziej prawdopodobny wynik w przyszłości (przeniosło się to do finansów)

Ryzyko inwestycyjne : Źródło ( przyczyna), zdarzenie ryzyka, skutki ryzyka. mechanizm ryzyka.
Mechanizm ryzyka inwestycyjnego : każde ryzyko posiada swoją przyczynę, występuje samo zdarzenie ryzyka inwestycyjnego, natomiast każde ryzyko posiada swoje skutki. My możemy sobie je skutki zdefiniować jako finansowe konsekwencje. Możliwość osiągnięcia potencjalnej straty w przedsiębiorstwie. Strata może nastąpić w wyniku nieudanej inwestycji.

Załóżmy, że wynik NPV będzie dodatni z inwestycji w przyszłości. Zakładamy, ze dochody generowane przez inwestycje będą constans. Mierzy NPV, mierzy ryzyko i dopiero potem podejmuje decyzje inwestycyjne.
Konkluzja : w nauce ryzyko jest definiowane jako możliwość wystąpienia potencjalnych odchyleń w wynikach końcowych inwestycji.

Tam gdzie są inwestycje, zawsze występuje RYZYKO.

Ryzyko oznacza utratę pieniędzy, za ryzyko ktoś musi zapłacić.

Efektywne zarządzanie ryzykiem zwiększa wartość przedsiębiorstwa.

Podstawowym celem funkcjonowania podmiotów w przypadku korporacji jest maksymalizacja wartości.
Standardy dostarczają praktycznych metod pomiaru ryzyka, które można zastosować w działalności inwestycyjnej.

To właściciele decydują o kierunkach inwestowania w przedsiębiorstwach!

Wykład, 14.01.15r.

+ Procesy inwestycyjne odbywają się w warunkach kryzysu gospodarczego.
+ Obecnie obowiązuje strategia stagnacyjna, w związku z kryzysem.
+ Kryzys rozpoczął się na rynkach finansowych i przeniósł się na sferę gospodarki realnej, co w sposób bezpośredni wpłynęło na strategię inwestowania przedsiębiorstw ogółem na świecie (w tym w Polsce)

RODZAJE STRATEGII

Rodzaje strategii	Stosunek do ryzyka działania	Skala inwestycji
Strategia ekspansji	Dopuszczenie wysokiego ryzyka	Realizacja wielu projektów inwestycyjnych przekracza znacznie wartość odpisów amortyzacyjnych (amortyzacja < inwestycje)
Strategia umiarkowanego rozwoju	Ograniczenie ryzyka	Nakłady inwestycyjne przeznaczane są na ten rodzaj działalności, który zapewnia wysokie zyski w krótkim czasie; najchętniej przyjmuje się, że fundusz amortyzacyjny wyznacza poziom inwestycji (amortyzacja = inwestycje)
Strategia stagnacyjna	Minimalizacja ryzyka	Nakłady inwestycyjne minimalne lub nawet wyprzedaż majątku trwałego przedsiębiorstwa (amortyzacja > inwestycje)

Kredyty subprime / Fundusze subprime - Kredyty subprime (kredyty NINJA) – główna przyczyna obecnego kryzysu w gospodarce.

Kredyty typu subprime – kredyty hipoteczne udzielane podmiotom (np. gospodarstwom domowym) nieposiadającym zdolności kredytowej (odpowiednich zabezpieczeń finansowych i dochodów uwiarygodniających możność spłaty kredytu.) Ekstremalną postacią hipotek subprime były tzw. kredyty NINJA (no income, no job) przyznawane bezrobotnym. Jedną z przyczyn pęknięcia „bańki” na rynku nieruchomości było gwałtowne nagromadzenie niespłaconych kredytów tego rodzaju.

• W USA w latach 2005/2007 banki odeszły od zasady mówiącej, że należy sprawdzać analizę zdolności kredytowej. Ceny domów bardzo szybko szły w górę, ponieważ ludzie chętnie je kupowali, więc banki równie chętnie udzielały kredytów hipotecznych pod ich zastaw.

• Właściciele domów brali pod ich zastaw kredyty, które wydawali na konsumpcję. Gdy przyszedł czas spłaty, wówczas zaciągano nowy kredyt (większy, gdyż cena domu będącego zabezpieczeniem w międzyczasie wzrosła), przeznaczając go na spłatę poprzedniego kredytu, a za nadwyżkę kupowano np. kolejny samochód lub wczasy na Florydzie. Operację powtarzano wielokrotnie.

• Doprowadziło to do spirali kredytowej. Wkrótce okazało się, że znaczna część kredytów hipotecznych w portfelach banków to kredyty typu NINJA. Jest to skrót od pierwszych liter wyrażenia No Income, No Job, No Assets (bez dochodów, bez pracy, bez majątku), określającego faktyczną kondycję finansową świeżo upieczonych posiadaczy domów zakupionych na kredyt. Z racji tego, że nie byli oni w stanie spłacić kredytu bank rekwirował dom.

• Niestety nie przyniosło to pożądanego efektu, ponieważ popyt na domy w USA spadł i banki pozostawały bez pieniędzy, za to z wieloma domami, których nikt nie chciał kupić, co zaczęło doprowadzać do bankructwa banków, a w efekcie do kryzysu finansowego najpierw w Stanach Zjednoczonych a później na całym świecie.

Kategorie ryzyka inwestycyjnego
Ryzyko inwestycyjne (związane z inwestowaniem w papiery wartościowe):

%  < = > R

% – stopa zwrotu z inwestycji

R – ryzyko związane z inwestowaniem

15.09.2008r. – upadek banku Lehman Brothers, początek kryzysu finansowego.

Stopa inflacji to najważniejszy czynnik ryzyka w inwestowaniu, ponieważ bankowa stopa procentowa jest stopą nominalną uwzględniającą inflację.

Inflacja w Polsce w 1989r. – ok. 500% (nastąpiła lawinowa fala bankructw).

Inwestowanie w inne aktywa trwałe: kamienie szlachetne, złoto, dzieła sztuki, nieruchomości, papiery wartościowe.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne greenfield – inwestycje podejmowane przez firmy, które finansują utworzenie w kraju docelowym zupełnie nowej jednostki poprzez budowę obiektów, instalowanie urządzeń i uruchamianie działalności gospodarczej (np. budowa Opla w Gliwicach).

W 2006r. Polska była na II miejscu w inwestycjach zagranicznych.

+ Inflacja w nauce o inwestycjach traktowana jest jako zasadniczy czynnik ryzyka.

+ Nieruchomości zabezpieczają inwestora przed inflacyjnym wzrostem cen.

+ Polityka inwestycyjna przedsiębiorstwa odbywa sie poprzez projekty inwestycyjne w oparciu o zastosowanie określonej metodyki oceny pod kątem finansowym i rachunku opłacalności inwestowania, ponieważ, biorąc pod uwagę podmioty komercyjne, inwestuje się oczekując stopy zwrotu z inwestycji, a elementem kończącym jest podjęcie odpowiedniej decyzji inwestycyjnej - obszar finansowania kapitałów, w oparciu o metody, które poznaliśmy na podstawach inwestowania.

+ Strategia inwestycyjna traktowana jest jako strategia funkcjonalna.

Proces formułowania strategii przedsiębiorstwa za pomocą analizy SWOT.

Krok 1. Określenie profilu przedsiębiorstwa.

Sytuacja SO - strategia maxi maxi - W przedsiębiorstwie dominują mocne strony, a w otoczeniu szanse.

Sytuacja WO -strategia mini maxi - w przedsiębiorstwie przeważają słabe strony, a w otoczeniu szanse.

Sytuacja ST - strategia maxi mini - w przedsiębiorstwie przeważają mocne strony, a w otoczeniu zagrożenia.

Sytuacja WT - strategia mini mini - przedsiębiorstwo posiada niewielki potencjał zmian i działa w niekorzystnym otoczeniu.

Analiza SWOT - lista pytań strategicznych

Wykład 16.01 (odrabiany)

Test jednokrotnego wyboru - Na zaliczenie szczególnie zwrócić uwagę na NPV ale nie z Wikipedii ale z profesjonalnych portali

Capital Budgeting – budżetowanie kapitału – jest to związane z działalnością inwestycyjna przedsiębiorstwa

Metody, które omówimy mają na celu sprawdzenie czy warto realizować inwestycje, aby wszystkie koszty się zwróciły a jednostka jeszcze na tym zarobiła. Dokonuje się tego poprzez projekt inwestycyjny.

DWA ZASADNICZE ETAPY POLITYKI INWESTYCYJNEJ W PRZEDSIĘBIORSTWIE:

ETAP I:

Formułowanie polityki inwestycyjnej, który obejmuje:

• Określenie i rangowanie potrzeb inwestycyjnych – ustalanie przesłanek i celów inwestowania w powiązaniu z celami strategicznymi firmy,

• Rozpoznanie potencjalnych możliwości finansowych własnych i obcych (analiza rynku kapitałowego oraz struktury i koszt kapitału finansowego firmy),

• Negocjacje i pozyskiwanie zasobów finansowych, rzeczowych i wykonawczych,

• Określenie zamierzonej polityki inwestycyjnej,

• Sformułowanie wariantów strategii inwestycyjnych i ich związków w ramach ogólnej strategii przedsiębiorstwa (w tym wybory inwestycyjne uwzględniające rachunek ekonomiczny i kryteria pozaekonomiczne).

• Opracowanie wersji projektów inwestycyjnych,

• Wybór przyszłej strategii inwestycyjnej.

Metody finansowe pomiaru efektywności projektów inwestycyjnych:

1. NPV – wartość bieżąca nadwyżki finansowej netto

2. IRR – wewnętrzna stopa zwrotu

3. PP – okres zwrotu z inwestycji

4. BEP – analiza progów rentowności

5. SA – analiza wrażliwości

UNIDO – organizacja narodów zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłowego – wyszczególniła te metody do pomiaru inwestycji. Są to kryteria, które obligatoryjnie musi stosować Polska ponieważ jest członkiem ONZ.

ZASADNOŚĆ INWESTOWANIA:

Opracowując wersje projektów inwestycyjnych bierzemy te kwestie pod uwagę i na podstawie wyników z tych metod podejmuje decyzje inwestycyjne.

Wybór kierunków inwestowania zależy od realizowanej polityki pieniężnej przedsiębiorstwa. Realizacji strategii rozwoju jednostki dokonuje się właśnie poprzez inwestycje.

Projekty inwestycyjne rozważany pod kontem finansowym, obliczamy ryzyko portfela.

Celem jest maksymalizacja wartości.

ETAP II:

Realizacja i ewentualna modyfikacja polityki inwestycyjnej, który obejmuje:

• Podjęcie decyzji inwestycyjnej,

• Realizacja przyjętej strategii inwestycyjnej (łącznie z controllingiem, systemem gwarancji, odbiorów cząstkowych, marketingiem zaopatrzeniowym, transakcjami na rynku kapitałowym itd.),

• W sytuacji przymusowej opracowanie kolejnej wersji inwestycyjnej i sposobu jej realizacji w nowych warunkach.

Charakter polityki inwestycyjnej w przedsiębiorstwie w zasadzie określa ogół i rodzaj podejmowanych decyzji inwestycyjnych – w jakiego rodzaju instrumenty zainwestujemy.

Poprzez pryzmat środków pieniężnych rozważamy inwestycje jako cashflow (przepływ środków pieniężnych).

Mówimy tutaj o metodyce czyli powiązanych metodach wykorzystywanych do działalności przedsiębiorstw.

• Z tego wykresu wynika sama definicja inwestycji – inwestycja rozkłada się w czasie. Kwestia posiadania przez kapitał różnych wartości w czasie (np. zjawisko inflacji).

• Definiowanie inwestycji poprzez pryzmat przepływów pieniężnych ponieważ inwestycja odbywa się w czasie czemu towarzyszy ryzyko inwestycyjne.

• Zmiana wartości pieniądza w czasie (stąd potrzeba dyskontowania dlatego metody NPV i IRR są to metody dyskontowe)

• Od poprawności oszacowania strumienia cashflow zależy poprawność obliczeń zastosowani opisanych wyżej metod finansowych ( NPV, IRR, itd.) i otrzymanego wyniku, a następnie poprawność podjęcia ostatecznych decyzji inwestycyjnych w przedsiębiorstwie.

• Równocześnie poprawność obliczeń dotyczących wyników finansowych inwestycji zależy od prawidłowego oszacowania wartości stopy dyskontowej,

Rozróżniamy 3 rodzaje strumienia środków pieniężnych:

• ujemne przepływy pieniężne (ujemny cashflow), co należy odnosić do strumienia kosztów inwestycji,

• strumieni decydujący o powodzeniu inwestycji : najważniejszy – strumień przychodów generowanych przez inwestycje i strumień kosztów inwestycyjnych (przedsięwzięcie musi generować dochód),

• wartość likwidowana netto (kiedy zlikwidujemy np. 4 kopalnie to zostaje majątek z kopalń i ktoś zawsze jest jego właścicielem, czyli wysprzedając ten majątek powstają środki pieniężne z jego sprzedaży, które zwracają się np. państwu, które w nie zainwestowało). Jest to coś co można przetopić na pieniądze. Strumień ten jest często pomijany w rachunku opłacalności inwestowania.

Przepływy z działalności eksploatacyjnej czyli przyszłe wpływy gotówkowe ( z reguły roczne A₀ ) generowane przez przedsięwzięcie które można przedstawić za pomocą następujących formuł:

CF=S-K-T (S-K-A)

lub

CF=(1-T)*(S-K-A)+A

Gdzie:

CF – wpływ gotówki netto w danym roku (cashflow)

S-przychody ze sprzedaży

K-koszty bieżące(bez amortyzacji)

A-amortyzacja

T-stopa podatku dochodowego

Do kwantyfikacji ryzyka służy metoda CFaR (Cashfolw at risk) – odchylenia w strumieniu przepływów pieniężnych w przedsiębiorstwach inwestujących.

ANALIZA FINANSOWA W DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTW

Całkowite nakłady inwestycyjne:

Specyfika głównych nakładów inwestycyjnych ponoszonych w walucie lokalnej i obcej na:

Zakup ziemi i przygotowanie terenu

+budynki i budowle

+maszyny i urządzenia

+wyposażenie pomocnicze i usługowe

+niematerialne aktywa trwałe

+przedprodukcyjne nakłady inwestycyjne

+kapitał obrotowy netto

= całkowite nakłady inwestycyjne

W ramach tego prostego algorytmu (wliczając pozycje z rachunkowości) otrzymujemy wzór na NPV, który jest zdyskontowany.

WACC (średni ważony koszt kapitału) i ROI robiliśmy na finansach nie będzie powtarzał, ale może pojawić się na zaliczeniu

$$\mathbf{\text{NPV}} = \ \sum_{t = 0}^{n}{\frac{\text{CF}_{t}}{{(1 + r)}^{t}} - i_{o}}$$

Wpływ kosztów finansowych oraz obsługi zadłużenia na projekt.

Wskaźniki struktury finansowej:

Całkowite koszty produkcji:

Roczne zestawienia wg następującej klasyfikacji:

Koszty fabryczne

+administracyjne koszty ogólnozakładowe

=koszty operacyjne

+koszty sprzedaży i marketingu

+amortyzacji

+koszty finansowe

=całkowite koszty produkcji

Analiza finansowa

Prezentacja fragmentów wymaganych zestawień finansowych (tablica przepływów pieniężnych, rachunków wyników, bilans)

• zaktualizowana wartość netto (NPV)

• wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)

• okres zwrotu

• prosta stopa zwrotu

• próg rentowności

• analiza wrażliwości

NPV – wartość bieżąca netto = wartość kapitałowa inwestycji.

Schemat przygotowania i realizacji inwestycji oraz eksploatacji obiektu trwałego

Wszystkie decyzje inwestycyjne podejmowane są w tzw. cyklu życia procesu inwestycyjnego, który dzieli się na 3 fazy.

• fazę przedinwestycyjna, gdzie określamy celowość inwestycji, szacujemy nakłady inwestycyjne, źródła ich finansowania i ustalamy rentowność kapitału (inwestycji). Odnosimy do inwestora,

• fazę inwestowania, odnosimy wykonawcę inwestycji,

• fazę eksploatacji inwestycji – użytkowanie obiektu, zdolność produkcyjno/usługowa. Odnosimy właściciela kapitału.

Poprzez strumień CF możemy definiować inwestycje.

Warunek efektywności – jeśli:

NPV ≥ 0 – przedsięwzięcie akceptujemy

NPV < 0 – przedsięwzięcie odrzucamy

Wynik NPV określa ramy prowadzonej polityki inwestycyjnej przez przedsiębiorstwo.

Różni autorzy różnie określają stopy zwrotu (ROI, ROE). Są one poprawne pod względem merytorycznym.

PROFIL NPV DLA INWESTYCJI (TYPOWEJ) PRZY DANEJ WARTOŚCI STOPY DYSKONTOWEJ R

Punkt przecięcia krzywej odzwierciedlającej NPV oznaczać będzie naszą stopę zwrotu IRR, którą wyszczególniliśmy.

Typowa inwestycja – konwencjonalny strumień przepływów środków pieniężnych (cashflow) – wykres powyżej

Inwestycja nietypowa – w długim okresie – wykres poniżej

Inwestycja może posiadać wiele stóp zwrotu, ale występuje to wtedy gdy mamy długi okres inwestycyjny. Inwestorzy muszą podjąć właściwą decyzję inwestycyjną, aby otrzymać przewidywany wynik (NPV, IRR)

NPV

IRR₁ IRR₂

r

Przewidywane wyniki inwestycyjne – możemy w tym elemencie umieścić NPV oraz IRR (wykres z poprzedniego wykładu).

Decyzje inwestycyjne przedsiębiorstwa – (rysunek 1 -> wykres NPV, r) metoda zawodna w przypadku analizy długookresowej w przeciwieństwie do metody NPV. Dokonując analiz długookresowych opierając się na metodzie IRR posiada ona wady, ponieważ jest zawodna w przypadku analizy długookresowej natomiast metoda NPV eliminuje tą wadę.

Podsumowując te dwie metody:

• wewnętrzna stopa zwrotu IRR to taka wartość stopy dyskontowej, przy której wynik NPV wynosi 0. Odzwierciedlają to dwa powyższe wykresy. Wynik NPV w miejscu IRR1 wynosi 0 (rysunek1).

$$\ \sum_{t = 0}^{n}{\frac{\text{CF}_{t}}{{(1 + IRR)}^{t}} = \sum_{t = 0}^{n}\frac{I_{t}}{{(1 + IRR)}^{t}}}$$

$$\mathbf{\text{IRR}} = - I_{0} + \sum_{t = 0}^{n}\frac{\text{CF}_{t}}{\left( 1 + IRR \right)^{t}} = \mathbf{0} = \mathbf{\text{NPV}}$$

Wewnętrzna stopa zwrotu pokazuje wyrażoną w % stopę rentowności ocenianego przedsięwzięcia inwestycyjnego.

Stopę IRR porównujemy do innej stopy na rynku kapitałowym.

Jeżeli IRR≥ stopy procentowej występującej na rynku kapitałowym, wówczas przedsięwzięcie jest akceptowane (stopa ta odzwierciedla koszt kapitału zaangażowanego w sfinansowanie przedsięwzięcia. Jeżeli IRR< stopy procentowej występującej na rynku kapitałowym, wówczas przedsięwzięcie odrzucamy.

• CF_t- środki pieniężne

• n – okres analizy inwestycji

• t- poszczególne okresy analizy

• I₀ – nakłady inwestycyjne w roku zerowym (inwestycje inicjujące). Ponoszone w roku t<1

• I^t- nakłady inwestycyjne związane z powstaniem inwestycji (inicjacji przedsięwzięcia inwestycyjnego. (nie muszą być ponoszone tylko w roku 0, tylko małe inwestycje tak mają.)

Można hierarchizować projekty za pomocą IRR.

IRR wyraża rentowność przedsięwzięcia, my wybraliśmy tą stopę do omówienia jej dobrych i złych stron, ponieważ w stosunku do prostych stóp zwrotu, które już omawialiśmy uwzględnia ona wartość pieniądza w czasie.

Zalety i wady metody IRR:

1. Uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie

2. Uwzględnia wszystkie przepływy pieniężne związane z przedsięwzięciem

3. Pozwala obliczyć finansową stopę zwrotu z przedsięwzięcia, która jest bezpośrednio porównywalna z kosztem kapitału

4. Jest niezawodna w podejmowaniu decyzji o akceptacji lub odrzuceniu w przypadku przedsięwzięć pojedynczych

5. Jest zawodna w hierarchizowaniu przedsięwzięć, szczególnie gdy różnią się skalą wielkości lub okresem eksploatacji.

6. Nie powinna być stosowana w przypadku przedsięwzięć o niekonwencjonalnym strumieniu przepływów (powinna być NPV)

Inwestycja efektywna powinna posiadać dodatnie IRR i dodatnie NPV.

Metoda NPV posiada wiele zalet:

1. Uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie

2. Bierze pod uwagę wszystkie przepływy pieniężne związane z danym przedsięwzięciem

3. W przypadku kilku wariantów realizacji przedsięwzięcia, umożliwia ich hierarchizację

4. W przypadku kilku przedsięwzięć, umożliwia sumowanie poszczególnych wartości NPV

5. Pokazuje wzrost wartości przedsiębiorstwa.

Kiedyś uważano iż NPV jest metodą doskonałą, jednak obecnie w środowisku naukowym zauważono iż ma ona wadę w postaci braku elastyczności. Jeśli chcemy podejmować decyzje inwestycyjne powinniśmy kierować się NPV a nie IRR.

Istnieją metody zmodyfikowane (MIRR, IIRR) jednak one rozstrzygają problemy tylko w sposób teoretyczny.

KONFLIKT PROJEKTÓW (z jego artykułu, bez rysunku) – punkt przecięcia dwóch profili NPV (krzywych odzwierciedlających wyniki planowanych inwestycji) wyznacza NPV_A. Miejsce zerowe funkcji to IRR (związek pomiędzy tymi dwoma metodami).

Metoda ta służy do porównania projektów inwestycyjnych, które różnią się wielkością, skalą poniesionych nakładów. Zawsze wybieramy projekt, w sytuacji gdy WACC jest wyższy niż IRR.

IRR można obliczyć również za pomocą techniki prób i błędów:

Technika prób i błędów polega na tym, że wybiera się (intuicyjnie) stopę dyskontową i oblicza NPV przy tej stopie. Jeżeli NPV jest dodatnia, wówczas podwyższa się stopę dyskontową i powtarza obliczenia tak długo aż NPFV przyjmie wartość ujemną. Natomiast, gdy NPV jest ujemna to wtedy stopniowo trzeba obniżać stopę dyskontową. Próby ponawia się aż do uzyskania dwóch kolejnych wartości stopy dyskontowej, dla których NPV ma przeciwne znaki. Na podstawie tak uzyskanych danych szacuje się wartość IRR za pomocą tzw. metody interpolacji liniowej.

$$IRR = i_{0}\ + \ \ \frac{\text{NPV}_{0}}{(\text{NPV}_{0} - \text{NPV}_{1})}*(i_{1} - \ i_{0})$$

I_o-niższa stopa dyskontowa

I₁- wyższa stopa dyskontowa

NPV₀- NPV przy niższej stopie dyskontowej

NPV₁- NPV przy wyższej stopie dyskontowej

Praktyczny wymiar wiedzy – taki wzór jest wpisany w programy komp. Liczy się kolejno NPV do momentu miejsca zerowego, aby wyznaczyć granicę efektywności inwestycji.

NPV jest narzędziem decyzyjnym sygnalizującym ekonomiczną rentowność rozważanych możliwości zagospodarowania kapitału i uruchamiającym – stosownie do wyniku – zielone lub czerwone światło. (go/no go decisions)

Metoda NPV powszechnie uznawana jest za jedną z najlepszych technik pomiaru efektywności inwestycji, która również obrazuje wzrost wartości przedsiębiorstwa jako skutek zrealizowanych przedsięwzięć, założenia jej stosowania są wykorzystywane w procesach sporządzania wycen.

Jeżeli w praktyce się okaże, że dla konkretnego projektu inwestycyjnego NPV>0, wówczas właściciel kapitału (w istocie projekt to kapitał) się wzbogacił.

Można określić, jak duży jest przyrost wartości przedsiębiorstwa z tytułu zrealizowania kilku projektów naraz. (cechą metody NPV jest możliwość sumowania poszczególnych wartości wyników NPV projektów.)

Ma to bezpośredni związek z typem podjętej decyzji inwestycyjnej, gdzie powszechnie rozróżnia się podział na decyzje inwestycyjne dotyczące pojedynczych projektów, dwóch wzajemnie się wykluczających, czy dotyczące całego portfela projektów.

Skoro zatem w przedsiębiorstwie ogół podjętych decyzji inwestycyjnych tworzy obraz realizowanej polityki inwestycyjnej, wówczas można by przyjąć, iż jej poziom realizacji można mierzyć za pomocą wyników. NPV wszystkich w sumie podjętych inwestycji.

Innymi słowy, ramy obranej polityki inwestycyjnej realizowanej poprzez przedsięwzięcia inwestycyjne (na podstawie wcześniej odpowiednia podjętych decyzji inwestycyjnych) wytyczać będzie maksymalny lub minimalny możliwy do osiągnięcia zsumowany wynik NPV wszystkich projektów realizowanych w przedsiębiorstwie.

Bieżąca wartość nadwyżki finansowej netto wyznacza tym samym umowną zarówno górną jak i dolną granicę wzrostu wartości wywołanego przez inwestycje w przedsiębiorstwie. (dzięki racjonalnym decyzjom możliwe jest kształtowanie i zarządzanie portfelem projektów, a więc decydowanie o ile chcemy, aby wzrosła wartość przedsiębiorstwa w danym horyzoncie czasowym.

Cechy (specyfika) decyzji inwestycyjnych przedsiębiorstw:

• Wysoki poziom wydatków, nieraz trudny do sprecyzowania

• Długotrwałe zamrożenie kapitału i czasowe (na ogół wieloletnie) otoczenie prognozowanych korzyści

• Nieodwracalność skutków decyzji inwestycyjnych bądź też bardzo wysoki koszt zmiany decyzji

• Uzależnienie od danego projektu inwestycyjnego osiągnięcia strategicznych celów finansowo – ekonomicznych.

• Możliwość bankructwa przedsiębiorstwa zależna od jednej nawet decyzji inwestycyjnej

• Oddziaływania projektu (szczególnie dużego) nie tylko na sytuację inwestującego przedsiębiorstwa, lecz także na branżę, region a nawet całą gospodarkę

• Obciążenie decyzji inwestycyjnej niepewnością i ryzykiem wynikającym z oparcia ich na prognozach (przewidywaniach)

Celem kształtowania wartości przedsiębiorstwa jest maksymalizacja wartości kapitału własnego .

NPV jest stosowany w wycenie przedsiębiorstw, a pomnażanie majątku obywa się poprzez inwestycje w środki trwałe i kapitał obrotowy netto. Zawsze w sposób szczególny trzeba traktować stopę dyskontową. Wszystkie działania firmy mają dążyć do wypłaty dywidendy. Nie można zapomnieć o uwzględnieniu ryzyka jakie towarzyszy przedsięwzięciom inwestycyjnym.

WYKŁAD – 20.01.2014r.

Decyzje inwestycyjne odnoszą się do:

• Zakupu całego przedsiębiorstwa, banku bądź innej instytucji finansowej

• Nieruchomości (np. gruntów, obszarów wodnych, budowli)

• Budynków, maszyn i urządzeń, środków transportowych, nowej linii technologicznej i innych pozycji środków trwałych

• Patentów, licencji, znaku przedsiębiorstwa i innych pozycji wartości niematerialnych i prawnych

• Zapasów, należności i innych składników majątku obrotowego w przedsiębiorstwie

• Papierów wartościowych (akcji, obligacji) bądź udziałów w spółce, portfela papierów wartościowych

• Kredytu bądź portfela udzielonych kredytów

• Lokat walutowych bądź wymienionych powyżej inwestycji w walutach, instrumentów pochodnych

Objaśnienia:

1 – wpływy pieniężne ze sprzedaży papierów wartościowych przedsiębiorstwa na rynku kapitałowym z rynku kredytowego,

2 – środki pieniężne inwestowane w aktywa przedsiębiorstwa,

3 – środki pieniężne generowane z działalności operacyjnej,

4a – środki pieniężne przeznaczone na reinwestycje,

4b – środki pieniężne zwrócone inwestorom w postaci dywidendy i przeznaczone na spłatę kredytów.

Z funduszy pozyskanych na rynku kapitałowym dokonuje się inwestycji w aktywa trwałe przedsiębiorstwa, a środki pieniężne uzyskane z działalności operacyjnej są z jednej strony ponownie reinwestowane, z drugiej zaś są „oddawane” (wypłacane) akcjonariuszom w postaci dywidendy oraz przeznaczane na spłatę zobowiązań. W efekcie cały ten proces prowadzi do wzrostu zamożności właścicieli – wzrasta wartość samego przedsiębiorstwa.

Wykres przedstawia cyrkulację pieniądza w przedsiębiorstwie.

Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994r. art. 3 ust. 1 pkt. 17:

Inwestycje – są to aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści. W przypadku zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji przez inwestycje rozumie się lokaty.

Tam gdzie są wydatki inwestycyjne, tam jest mowa o inwestycjach.

Przy wyborze zakupu instrumentów finansowych, zwanych także lokacyjnymi, inwestor kierować się będzie dwoma przesłankami:

• Maksymalizacją zysku oraz

• Minimalizacją ryzyka

Zysk i ryzyko pozostają względem siebie w określonej relacji: im większe ryzyko tym większy zysk.

Racjonalnie działający inwestor będzie preferował te lokaty kapitału, które:

• Przy tym samym poziomie ryzyka będą przynosić większy zysk

• Przy tym samym poziomie zysku obarczone będą mniejszym ryzykiem

• Przy mniejszym ryzyku przynoszą większy zysk

W związku z tym inwestor staje przed trudnym zadaniem wyboru tzw. optymalnego portfela inwestycji o preferowanej przez niego relacji zysk-ryzyko.

ANALIZA PORTFELOWA – jedna z 3 podstawowych analiz, które sporządza się na rynku kapitałowym.

Podstawowymi wielkościami w analizie portfelowej są oczekiwana stopa zwrotu oraz ryzyko mierzone odchyleniem standardowym stopy zwrotu:

$$\mathbf{R =}\sum_{\mathbf{i = 1}}^{\mathbf{m}}{\mathbf{p}_{\mathbf{i}}\mathbf{R}_{\mathbf{i}}}$$

R – oczekiwana stopa zwrotu

pi – prawdopodobieństwo wystąpienia i-tej możliwej stopy zwrotu

Ri – i-ta możliwa do osiągnięcia stopa zwrotu

m – liczba możliwych do osiągnięcia stóp zwrotu

Gdy brak jest danych na temat rozkładu stopy zwrotu oczekiwaną stopę zwrotu można oszacować na podstawie danych z przeszłości:

$$\mathbf{R =}\frac{\sum_{\mathbf{t = 1}}^{\mathbf{n}}\mathbf{R}_{\mathbf{t}}}{\mathbf{n}}$$

Rt – stopa zwrotu zrealizowana w okresie t

n – liczba okresów z których pochodzą obserwacje stopy zwrotu

Przykład:

Roczne stopy zwrotu akcji spółki Omega SA zrealizowane w ciągu ostatnich 8 lat przedstawiają się następująco:

Rok	Zrealizowana stopa zwrotu
1	2%
2	5%
3	-7%
4	-2%
5	12%
6	5%
7	7%
8	4%

Oszacuj oczekiwaną stopę zwrotu dla akcji Omega SA.

Rozwiązanie:

$$R = \frac{0,02 + 0,05 - 0,07 - 0,02 + 0,12 + 0,05 + 0,07 + 0,04}{8} = 0,0325 = 3,25\%$$

Ryzyko inwestowania w akcje można określać za pomocą wariancji oraz odchylenia standardowego stopy zwrotu. Są to bezwzględne miary ryzyka.

$$\mathbf{V =}\sum_{\mathbf{i = 1}}^{\mathbf{m}}{\mathbf{p}_{\mathbf{i}}\mathbf{(}\mathbf{R}_{\mathbf{i}}\mathbf{- R)}}$$

$$\mathbf{S = \ }\sqrt{\mathbf{V}}$$

V – wariancja oczekiwanej stopy zwrotu

S – odchylenie standardowe stopy zwrotu

Względną miarą ryzyka inwestycyjnego jest współczynnik zmienności stopy zwrotu:

$$\mathbf{CV =}\frac{\mathbf{S}}{\mathbf{V}}$$

CV – współczynnik zmienności stopy zwrotu

Gdy brak jest danych na temat rozkładu stopy zwrotu wariancję można oszacować na podstawie historycznych stóp zwrotu:

$$\mathbf{V =}\frac{\sum_{\mathbf{t = 1}}^{\mathbf{n}}{\mathbf{(}\mathbf{R}_{\mathbf{t}}\mathbf{- R)}}^{\mathbf{2}}}{\mathbf{n - 1}}$$

Portfel akcji – dowolna liczba spółek – przypadek portfela wieloskładnikowego tzn. portfela zawierającego akcje dowolnej liczby spółek.

Oczekiwana stopa zwrotu i ryzyko portfela wieloskładnikowego określone są następującymi formułami:

$$\mathbf{R}_{\mathbf{p}}\mathbf{=}\sum_{\mathbf{t = 1}}^{\mathbf{n}}{\mathbf{w}_{\mathbf{i}}\mathbf{R}_{\mathbf{i}}}$$

$$\mathbf{V}_{\mathbf{p}}\mathbf{=}\sum_{\mathbf{i = 1}}^{\mathbf{n}}{{\mathbf{w}_{\mathbf{i}}}^{\mathbf{2}}{\mathbf{S}_{\mathbf{i}}}^{\mathbf{2}}}\mathbf{+ 2}\sum_{\mathbf{i = 1}}^{\mathbf{n - 1}}{\sum_{\mathbf{j = i + 1}}^{\mathbf{n}}{\mathbf{w}_{\mathbf{i}}\mathbf{w}_{\mathbf{j}}\mathbf{S}_{\mathbf{i}}\mathbf{S}_{\mathbf{j}}\mathbf{p}_{\mathbf{\text{ij}}}}}$$

$$\mathbf{S}_{\mathbf{p}}\mathbf{=}\sqrt{\mathbf{V}_{\mathbf{p}}}$$

Rp – oczekiwana stopa zwrotu z portfela

Vp – wariancja portfela

Sp – odchylenie standardowe portfela

wi – udział akcji i-tej spółki w portfelu

n – liczba akcji w portfelu

Ri – oczekiwana stopa zwrotu z i-tej akcji

Si – odchylenie standardowe stopy zwrotu i-tej akcji

pij – współczynnik korelacji stóp zwrotu akcji i-tej i j-tej

ANALIZA TECHNICZNA:

K, S – odchylenia pomiędzy kursem giełdowym akcji i jej wewnętrzną wartością:

K – informuje o niedowartościowaniu akcji (należy kupić akcję),

S – informuje o przewartościowaniu akcji (należy sprzedać akcję).

Porównując bieżącą cenę akcji na giełdzie z zewnętrzną wartością akcji inwestor podejmuje decyzję o zakupie i sprzedaży akcji. Jeżeli wartość wewnętrzna kształtuje się na wyższym poziomie niż cena rynkowa, jest to sygnał do zakupu akcji. Jeżeli odwrotnie, wartość wewnętrzna jest niższa niż cena rynkowa, wówczas akcję należy sprzedać.

ANALIZA FUNDAMENTALNA służy długookresowej strategii inwestowania.

Składa się z 5 elementów:

• I etap: analiza makroekonomiczna – kształtowanie się stopy procentowej, kursów walut, polityki podatkowej i budżetowej. Badanie sytuacji panującej w makroekonomicznym otoczeniu, w którym działa analizowany podmiot.

• II etap: analiza sektorowa (branżowa) – pozwala stwierdzić, która z branż jest w najlepszej kondycji finansowej i ma szansę szybkiego rozwoju. Wskazuje na opłacalność inwestowania w daną branżę wraz z określeniem rozmiarów ryzyka. (WIG banku, wskaźniki branżowe giełdy)

• III etap: analiza sytuacyjna spółki (historia, przedmiot i zakres działalności gospodarczej, pozycja na tle branży itp., analiza SWOT, czynnik ludzki w przedsiębiorstwie).

• IV etap: analiza finansowa spółki (płynność finansowa, aktywność gospodarcza, zadłużenie).

ARR – księgowa stopa zwrotu

ROA, ROE, ROI – stopy zwrotu (wskaźniki finansowe), które powinien zawierać każdy biznesplan.

$$\mathbf{ROE =}\frac{\mathbf{\text{zysk\ netto}}}{\mathbf{kapital\ wlasny}}\mathbf{\times 100\%}$$

• V etap: wycena akcji – mająca na celu ustalenie wartości wewnętrznej akcji, stanowiącej podstawę decyzji o zakupie lub sprzedaży akcji -> efektem wyceny jest wartość wewnętrzna akcji. Porównanie tej wartości z ceną pomaga w podjęciu decyzji o zakupie lub sprzedaży akcji.

Uważa się, że istnieje wartość wewnętrzna akcji oraz, że rynek nie jest doskonały, przeto cena akcji różni się od tej „prawdziwej” wartości, którą jest wartość wewnętrzna.

Gdy wartość wewnętrzna akcji jest wyższa niż jej cena (akcja jest niedowartościowana), należy kupić tę akcję, a gdy wartość wewnętrzna akcji jest niższa niż jej cena (akcja jest przewartościowana), akcję tę należy sprzedać.

MODELE WYCENY WARTOŚCI WEWNĘTRZNEJ AKCJI:

1. Model wyceny wartości akcji w horyzoncie czasowym 1 roku (inwestor inwestuje krótkoterminowo).

2. Model wyceny wartości akcji w horyzoncie czasowym 2 lat

3. Model wyceny wartości akcji w horyzoncie czasowym wydłużonym do nieskończoności (inwestor zakłada, że zainwestuje w akcje, ale nie wie, kiedy je sprzeda, będzie czerpał korzyści np. z dywidendy)

4. Model stałej wartości dywidendy

5. Model stałego wzrostu dywidendy (Mode, Gordona)

6. Model dwóch faz

7. Model oparty o wskaźnik P/E.

WYCENA AKCJI:

Podstawą podjęcia decyzji kupna lub sprzedaży akcji wybranej spółki jest znalezienie wartości wewnętrznej tej akcji poprzez dokonanie jej wyceny. Z każdą akcją związane są dwa rodzaje przychodów. Są to przychody z tytułu dywidend w okresie posiadania akcji przez inwestora oraz dochód ze sprzedaży akcji.

Ogólny model wyceny akcji przedstawia się następująco:

$$\mathbf{P}_{\mathbf{0}}\mathbf{=}\sum_{\mathbf{t = 1}}^{\mathbf{n}}{\frac{\mathbf{P}_{\mathbf{t}}}{\mathbf{(1 + r)}^{\mathbf{t}}}\mathbf{+}\frac{\mathbf{P}_{\mathbf{n}}}{\mathbf{(1 + r)}^{\mathbf{n}}}}$$

P0 – bieżąca wartość wewnętrzna akcji

Dt – wielkość dywidendy wypłacanej przez spółkę w roku t

Pn – spodziewany przychód ze sprzedaży akcji uzyskany w roku n

n – ilość lat, przez które inwestor zamierza utrzymywać akcje

r – wymagana przez inwestora średnioroczna stopa zwrotu (stopa dyskontowa)

Jest to jeden z podstawowych wzorów w teorii finansów – model dyskontowy.

Podstawowymi narzędziami służącymi odpowiedzi na następujące pytania są:

• Analiza fundamentalna: Czy i które (czyje) akcje kupować?

• Analiza techniczna: Kiedy kupować lub sprzedawać akcje?

Model wyceny wartości akcji w horyzoncie czasowym 1 roku:

$$\mathbf{P}_{\mathbf{0}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{D}_{\mathbf{1}}\mathbf{+}\mathbf{P}_{\mathbf{1}}}{\mathbf{1 + r}}$$

P₀ – bieżąca wartość wewnętrzna akcji

D₁ – dywidenda wypłacana przez spółkę w okresie roku

P₁ – spodziewany przychód ze sprzedaży akcji po jednym roku

r – wymagana przez inwestora stopa zwrotu

Zad. Doradca inwestycyjny przygotowuje analizę inwestycji w akcje firmy Omega S.A. Na podstawie informacji płynących ze spółki przewiduje się, że Omega S.A. w tym roku wypłaci dywidendę w wysokości 2,5zł na jedną akcję. Rynkowa stopa procentowa wynosi 23%. Bieżąca cena akcji wynosi 50zł. Doradca spodziewa się, że za rok cena akcji wzrośnie do 65zł. Jaką rekomendację powinien wystawić klientowi, który rozważa roczną inwestycję w Omega S.A.?

D₁ = 2,5zł

P₁ = 65zł

r = 23% = 0,23

$$P_{0} = \frac{2,5 + 65}{1,23} = \frac{67,5}{1,23} = 54,88$$

Wartość wewnętrzna akcji jest wyższa od ceny giełdowej, zatem akcje spółki Omega S.A. są obecnie niedoszacowane i doradca powinien zarekomendować ich kupno.

Model wyceny akcji w nieskończenie długim horyzoncie czasu:

$$\mathbf{P}_{\mathbf{0}}\mathbf{=}\sum_{\mathbf{t = 1}}^{\mathbf{\infty}}\frac{\mathbf{D}_{\mathbf{1}}}{\mathbf{(1 + r)}^{\mathbf{t}}}$$

Model zakłada, że inwestor będzie utrzymywał akcje w nieskończenie długim okresie czasu, dlatego też pomija przychody otrzymane z jej sprzedaży.

Gdy dywidendy z kolejnych okresów przyjmą stałą wartość to:

$$\mathbf{P}_{\mathbf{0}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{D}}{\mathbf{r}}$$

D – wielkość dywidendy wypłacanej co roku

r – wymagana przez inwestora stopa zwrotu

Model stałego tempa wzrostu dywidendy (model Gordona):

$$\mathbf{P}_{\mathbf{0}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{D}_{\mathbf{1}}}{\mathbf{(r - g)}}$$

P0 – bieżąca wartość wewnętrzna akcji

D1 – wielkość dywidendy wypłacanej przez spółkę w pierwszym roku

r – wymagana przez inwestora stopa zwrotu

g – stałe tempo wzrostu dywidendy

Założenie r>g

Tempo wzrostu dywidendy określić można na podstawie wzoru:

G = w×r₀

w – współczynnik dochodów zatrzymanych w spółce

r0 – stopa zysku zatrzymanych dochodów

Analiza jakościowa jest równie ważna co analiza ilościowa.

Zaliczenie:

14 pytań jednokrotnego wyboru, w tym 2 pytania dot. filmu, bez zadań do liczenia.

Bańka spekulacyjna (ang. speculative bubble) – samonapędzający się proces niezrównoważonego wzrostu cen dóbr na rynku. Często związany z „nadaktywnością rynkową”, która ma charakter przejściowy. Po okresie stosunkowo szybkiego wzrostu cen dóbr następuje gwałtowny ich spadek, często nazywany „pęknięciem bańki” (krachem), co najczęściej związane jest z radykalnym spadkiem wartości zasobów wielu inwestorów.

„gwałtowny i ciągły wzrost cen aktywów, który kreuje oczekiwania dalszego ich wzrostu, przyciągając tym samym nowych inwestorów, zainteresowanych zyskami kapitałowymi.” Z powyższego wynika, że bańka cenowa jest samonapędzającym się mechanizmem, w którym wzrost cen nie jest uzasadniony czynnikami ekonomiczno-finansowymi, a psychologicznymi, np. ciągle rosnącymi oczekiwaniami.