Zadanie:
Na zajęciach zostaliśmy zapoznani z obróbką skrawaniem, czyli wierceniem. Omawialiśmy zasady bezpieczeństwa, mogliśmy obejrzeć wiertarkę oraz dowiedzieliśmy się jak zbudowane jest wiertło.
Metody obróbki otworów narzędziami wieloostrzowymi:
a) nawiercanie – wykonanie lekkiego wgłębienia w celu lepszego prowadzenia wiertła.
b) wiercenie – skrawanie w pełnym materiale za pomocą narzędzia zwanego wiertłem, w wyniku, którego otrzymujemy otwór o przekroju najczęściej kołowym.
c) powiercanie–obróbka mająca na celu zwiększenie średnicy obrabianego otworu.
d) pogłębianie – zmiana geometrii początkowej części otworu.
e) rozwiercanie – rodzaj obróbki wiórowej otworów walcowych, którego celem jest poprawienie dokładności. Stosuje się je do otworów wstępnie wywierconych. Rozwiercanie przeprowadza się za pomocą rozwiertaków, głównie na wiertarkach.
Narzędzia do obróbki otworów:
a) wiertła – wiertło składa się z dwóch zasadniczych części:
części roboczej (stal narzędziowa)
części chwytowej (stal konstrukcyjna)
Stożek Morse’a – stożek służący do osadzenia narzędzia (wiertła, rozwiertaka) we wrzeciono obrabiarek. Stożek ten ma właściwości samohamowne.
Płetwa – służy do wybijania narzędzia z wrzeciona.
Podział rozwiertaków ze względu na:
kształt obrabianego otworu:
- rozwiertaki do otworów walcowych
- rozwiertaki do otworów stożkowych
osiąganą dokładność wymiarowo-kształtową:
- rozwiertaki zdzieraki
- rozwiertaki wykańczaki
Rodzaje wierteł:
ze względu na przeznaczenie:
- wiertła ogólnego przeznaczenia,
- wiertła specjalnego przeznaczenia,
ze względu na rodzaj chwytu:
z chwytem walcowym gładkim
z chwytem walcowym z zabierakiem prostokątnym
z chwytem stożkowym
b) rozwiertaki - stosuje się wszędzie tam gdzie wymagana jest duża dokładność wymiarowo-kształtowa otworu.
c) nawiertak: jest narzędziem obrotowym służącym do nawierceń pod później wykonywane otwory.
d) pogłębiacz: narzędzie do obróbki skrawaniem, którego zadaniem jest powiększenie lub inna zmiana ukształtowania otworu na pewnej części długości, lub obróbka czołowa powierzchni wokół otworu. Rodzaje pogłębiaczy:
walcowo-czołowe
stożkowe
specjalne
Wiertarki - stanowią podstawową grupę obrabiarek, na których wykonuje się operacje wiertarskie.
Mocowanie narzędzi na wiertarkach:
Uzależnione jest od rodzaju chwytu, jaki posiada oraz od rodzaju końcówki wrzeciona wiertarki. Wiertarki najczęściej posiadają wrzeciona z gniazdami stożkowymi. Do szybkiej wymiany narzędzi w czasie ruchu obrotowego wrzeciona stosujemy oprawki szybkomocujące.
Mocowanie przedmiotów na wiertarkach:
Przedmioty obrabiane mogą być mocowane bezpośrednio na stołach obrabiarek lub przy użyciu uchwytów znormalizowanych bądź uchwytów i przyrządów specjalnych
Prędkości skrawania:
a) wiertło: n=274 [obr/min] ; d=17,5 [mm]
Vc = 15,06 [m/min]
b) rozwiertak wstępny: n=274 [obr/min]; d=17,75 [mm]
Vc = 15,27 [m/min]
c) rozwiertak wykańczający: d= 18,00 [mm]; n=274 [obr/min]
Vc = 15,49 [m/min]
tolerancja H7: d=18,00 + 0,018 [mm]; n=274 [obr/min]
Vc = 15,52 [m/min]
d) pogłębiacz:
pilot: d=17,00 [mm]; n=274 [obr/min]
Vc = 14,63 [m/min]
narzędzie główne: d=33,00 [mm] ; n=274 [obr/min]
Vc = 28,39 [m/min]
Użyty wzór:
Vc = $\frac{\text{πdn}}{1000\ }$ [m/min]
Śruba: Dla pogłębiacza to śruba z łbem walcowym z gniazdem sześciokątnym o gwincie M16x50. Zagłębienie śruby będzie wynosiło 18mm.
Wnioski:
Wiercenie jest obróbką wymagającą dokładności oraz doświadczenia. Ważna jest dbałość o sprzęt oraz jego poprawna obsługa, aby nie zagrażać sobie
i innym. Należy pamiętać o właściwym zamocowaniu wiertła, a także przedmiotu obrabianego.