Dwanaście zasad buddyzmu

 


1.Każda ludzka istota ponosi odpowiedzialność za własne myśli, słowa i czyny. Nie istnieje żaden zbawca - człowiek czy Bóg, który mógłby obdarzyć Oświeceniem, czy też zabronił go osiągnąć. Celem życia jest osiągnięcie pełnego Oświecenia - stanu świadomości, w którym wszelkie poczucie oddzielnego "ja" zostaje odrzucone. Cel ten urzeczywistnia się dzięki Szlachetnej Ośmiorakiej Ścieżce, która wyprowadza każdą istotę z domu "ja", ogarniętego płomieniami nienawiści, pożądania i iluzji do kresu cierpienia. 

2.Budda pokazał trzy charakterystyczne cechy egzystencji. Wszystko cokolwiek istnieje, człowiek czy góra, myśl czy idea podlega temu samemu cyklowi istnienia: narodzinom, wzrostowi i rozpadowi - śmierci. Jest to prawo przemian, nietrwałości. Życie jest nieprzerwane i zawsze poszukuje ekspresji w coraz to nowych formach. Siła życiowa ciągle płynie, a ten kto chwyta się kurczowo jakiejkolwiek formy, niezależnie od tego, jak piękna ona by była, stawiając opór przepływowi sprowadza na siebie cierpienie. 

3.Prawo przemian stosuje się również do "ja". Jednostka nie posiada żadnej nieśmiertelnej i niezmiennej istoty. Tylko ostateczna rzeczywistość, którą Budda nazwał "Niezrodzoną, Niemającą Początku, Nieuformowaną" nie podlega zmianom. Wszelkie formy życia, łącznie z człowiekiem są przejawem tej Rzeczywistości. [...] Głupotą jest wiara w oddzielne "ja" i jego egoistyczne pożądania, które są przyczyną ludzkich cierpień. 

4.Wszechświat jest wyrazem prawa (Dharmy). Wszystkie skutki mają swoje przyczyny, a charakter człowieka to całkowita suma jego poprzednich myśli, słów i działań. Karma - prawo akcji i reakcji rządzi wszelkim istnieniem. Człowiek jest jedynym twórcą swego otoczenia, własnych reakcji, swojej przyszłości i ostatecznego przeznaczenia. Dzięki właściwym, pozytywnym myślom i działaniom może on stopniowo oczyścić swoją naturę i we właściwym czasie osiągnąć wyzwolenie z kręgu wcieleń. [...] 

5.Energia życiowa podlegająca karmie jest jedna i niepodzielna, chociaż jej ciągle zmieniające się formy są niezliczone i nietrwałe. Śmierć nie istnieje, przemijają tylko formy - każda musi przejść przez ten sam cykl narodzin, rozwoju i rozpadu. Ze zrozumienia jedności życia rodzi się współczucie, poczucie tożsamości z życiem manifestującym się w różnych formach. Współczucie to mądrość w działaniu, głęboka świadomość uniwersalnej harmonii [...] 

6.Część powinna być zainteresowana całością. W swej niewiedzy człowiek myśli, że może odnieść sukces dążąc do własnych celów. Ta niewłaściwie skierowana energia egoistycznego pożądania stanowi przyczynę cierpienia. Cierpienie zaś uczy jak ograniczyć i w końcu zlikwidować jego przyczynę. Budda przekazał Cztery Szlachetne Prawdy: o wszechobecności cierpienia, o jego przyczynie spowodowanej niewłaściwie skierowanym pożądaniem i o sposobie leczenia, czyli o usunięciu cierpienia, a także o Ośmiorakiej Szlachetnej Ścieżce rozwoju, która wyprowadza poza nie. 

7.Ośmioraka Ścieżka składa się z Właściwego Poglądu, Właściwej Postawy Umysłu, Właściwej Mowy, Właściwego Działania, Właściwego Sposobu Utrzymywania się, Właściwego Wysiłku, Właściwej Koncentracji i Właściwego Samadhi. Ponieważ buddyzm jest sposobem życia, a nie jego teorią, kroczenie tą ścieżką jest istotne dla własnego wyzwolenia [...] 

8.Budda opisał Ostateczną Rzeczywistość jako "Niezrodzoną, Niemającą Początku i Nieuformowaną". Nirwana - świadomość tej rzeczywistości, Stan przebudzenia (do wewnętrznej Prawdy) czy też Oświecenie stanowi cel Ośmiorakiej Ścieżki. Ten ostateczny stan świadomości - położenie kresu ograniczeniom "ja" da się osiągnąć tutaj na ziemi. Wszyscy ludzie i inne formy życia mają w sobie potencjał Oświecenia; dlatego też Oświecenie polega na świadomym staniu się tym, czym już potencjalnie jesteśmy. "Spójrz do swego wnętrza - jesteś Buddą." 

9.Od potencjalnego do aktualnego Oświecenia prowadzi Środkowa Droga - Ośmioraka Ścieżka, "od pożądania do spokoju" - proces rozwoju przebiegający pomiędzy przeciwieństwami, unikający wszelkich ekstremów. Budda do końca kroczył tą drogą. Tak więc, wiara w buddyzmie polega na rozsądnym rozumowaniu, że tam gdzie doszedł przewodnik również możemy dojść sami. Współczucie i mądrość powinny być na równi rozwinięte. [...] 

10.Buddyzm kładzie nacisk na potrzebę koncentracji i medytacji, która z czasem doprowadza do rozwoju duchowych zdolności. Wewnętrzne życie jest tak samo ważne jak zewnętrzna aktywność, a wewnętrzny spokój potrzebny jest do harmonijnego życia. Buddysta zawsze powinien być świadomy swojego działania. [...] 

11.Budda powiedział: "Wytrwale pracujcie nad swoim własnym wyzwoleniem". Buddyści nie uznają żadnych autorytatywnych prawd za wyjątkiem własnej intuicji. [...] Buddyści wykazują wielką tolerancję w stosunku do innych religii i filozofii, wychodząc z założenia, że nikt nie ma prawa przeszkadzać swemu sąsiadowi w jego podróży do celu. 

12.Buddyzm nie jest ani pesymistyczny, ani eskapistyczny. To system filozoficzny, religia, duchowa nauka i styl życia, który jest logiczny, praktyczny i uniwersalny. Przez 2500 lat satysfakcjonował duchowe potrzeby prawie jednej trzeciej ludzkości. Przemawia do poszukujących prawdy, ponieważ nie uznaje dogmatów, zadowala i rozum i serce. Kładzie nacisk na zaufanie do siebie i na tolerancję dla innych punktów widzenia. Zawiera w sobie naukę, religię, filozofię, psychologię, mistycyzm, etykę i sztukę. Wskazuje na człowieka jako na jedynego twórcę swego obecnego życia i własnej przyszłości.