Organy kontrolne
Og贸lnie mog膮 dokona膰 inspekcji moj膮 prawo wgl膮du we wszystkie dokumenty wytworzone przez gmine. Gminy maja obowi膮zek przekladania organowi nadzoru na jego z膮danie uchwal lub innych akt贸w.
艢rodki kontroli: wgl膮d do akt, przes艂uchania, kontrole (inspekcje, rewizje), wykonanie zast臋pcze, zapytania, sprawozdania, uchylenie zarz膮dzen w艂adz gminy, wydawanie wytycznych, przed艂o偶enie aktu gminy itp.
PL -> Regionalna Izba Obrachunkowa, Wojewodowie, Prezes Rady Ministr贸w i Naczelny S膮d Administracyjny.
Kontrola sprawowana pod k膮tem legalno艣ci i celowo艣ci a w zadaniach zleconych pod k膮tem rzetelno艣ci i gospodarno艣ci.
Szwajcaria -> Rz膮d Kantonlany, S膮d Administracyjny (oni g艂贸wnie si臋 tym zajmuj膮) ale s膮 jeszcze Departament Administracji Kantonalnej oraz W艂adze okr臋gowe.
Zajmuj膮 si臋 finansami i planowaniem przestrzennym
Wielka Brytania -> s膮dy powszechne, departamenty ministerstwa i urz臋dy centralne
Kontrola finansowa sprawowana jest bezpo艣rednio przez w艂a艣ciwe departamenty ministerstwa i urz臋dy centralne
Orzekania o ewentualnych niezgodno艣ciach z ustawami odbywa si臋 za po艣rednictwem w艂a艣ciwych s膮d贸w powszechnych
Francja -> Sad administracyjny i Regionalna Izba Obrachunkowa
Gmina 鈥 10-15sto letnie plany zagospodarowania przestrzennego
Departamenty 鈥 reprezentant administracji rz膮dowej Komisarz Republiki - Prefekt mo偶e zaskar偶y膰 akty samorz膮d贸w gminy do s膮du administracyjnego je艣li te s膮 niezgodne z prawem
Niemcy -> tr贸jstopniowy system nadzoru:
Nizsze organy nadzoru 鈥 Starosta, Dyrektor Powiatu 鈥 pe艂ni kontrole nad gminami nale偶膮cymi do danego powiatu
Wy偶sze organy nadzoru 鈥 Prezydent Regencji 鈥 sprawuje kontrole nas miastami wydzielonymi z powiatu oraz powiatami wiejskimi
Najwy偶szy organ nadzoru 鈥 Minister Spraw Wewnetrzynych w Rz膮dzie Landu 鈥 sprawuje kontrole nad okr臋gami.
Instytucje demokracji bezpo艣redniej:
Szwajcaria ->
- Referendum 鈥 daje mo偶liwo艣膰 decydowania o sprawach publicznych):
Obligatoryjne 鈥 dot prawodawstwa i finans贸w
Fakultatywne 鈥 dot spraw o charakterze wykonawczym np. Dec o po偶yczce
Nadzwyczajne 鈥 dot spraw nieb臋d膮cych przedmiotem ref obligatoryjnego i fakultatywnego
- Prawo inicjatywy ludowej 鈥 prawo zg艂aszania projekt贸w poprawek, zmian konstytucji, usuni臋cia istniej膮cych zarz膮dze艅 przez 100ty艣 obywateli (liczba zale偶y od wielko艣ci kantonu)
Francja ->
- referendum
- konsultacje spo艂eczne (wyra偶enie opinii przez cz艂onk贸w zbiorowo艣ci w przedstawionej sprawie)
Obowi膮zkowe 鈥 np. uchylenie miejscowego planu zagospodarowani przestrzennego, utworzenie jednostek pomocniczych, zmiana granic
Fakultatywne 鈥 np. utworzenie m艂odzie偶owej rady gminy, wszystkie sprawy wa偶ne dla gminy/woj./powiatu
- prawo petycji
PL ->
- referendum -> obligatoryjne i fakultatywne, wi膮偶膮ce i konsultatywne oraz og贸lnokrajowe i lokalne.
- konsultacje
- zebrania
Niemcy ->
- Wniosek obywatelski 鈥 10% uprawnionych do g艂osowania mieszka艅c贸w gminy, sprawy nale偶膮ce do w艂asno艣ci gminy (czyli zadania w艂asne)
- 呕膮danie obywatelskie 鈥 co najmniej 10% uprawnionych do g艂osowania o realizacj臋 jakiego艣 przedsi臋wzi臋cia kt贸re musi zosta膰 sfinansowane przez gmin臋
- referendum rozstrzygaj膮ce 鈥 jednog艂o艣ne g艂osowanie w sprawach wa偶nych gminy, g艂osowanie tajne, zwyk艂膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w nie mniej ni偶 25% uprawnionych do g艂osowania, za odwo艂aniem 50%