RYNKI FINANSOWE
Pieniądz fiducjarny –waluta nie mająca oparcia w dobrach materialnych; oparty na wierze, że ma on posiadaną wartość (zaufaniu do emitenta).
Pierwsze monety – statery – Lidia VII w. p.n.e.
Nazwa „moneta” wzięła się od imienia rzymskiej bogini J… Monety ?
Dukat – nazwa pochodzi z Wenecji, gdzie na monetach widniał napis „ducatus”
W IX-X w. papierowe pieniądze trafiły do obiegu (Chiny)
Rada Polityki Pieniężnej – 10 osób (przewodniczący + 9 członków); kadencja trwa 6 lat; członkiem RPP można być 1 kadencję i ewentualnie część 2 ale już nie całą
Właściwy rynek pieniężny = rynek pieniężny w szerszym sensie.
Na banknotach waluty euro przedstawione są budowle
Rozróżniamy waluty główne i egzotyczne( nie są powszechne na rynku wymiany walut).
Kurs walutowy w kantorach podawany jest do 4 miejsc po przecinku.
Polski koszyk walutowy: dolar (45) i euro (55); w przeszłości zamiast euro wchodziły marka, frank i funt brytyjski
Praca rynku walutowego zaczyna się w niedzielę o godzinie 23 podczas sesji w Sydney a kończy się w piątek o godzinie 23 w Nowym Jorku
Sztywny kurs walutowy występuje w Tunezji
Kurs krzyżowy – kurs dwóch walut, z których żadna nie jest dolarem amerykańskim
Subemitent
Usługowy jest to podmiot zobowiązujący się do kupna od emitenta na własny rachunek całości lub części oferowanych walorów, w celu ich samodzielnego zbywania w obrocie pierwotnym.
Inwestycyjny jest to podmiot zobowiązujący się do kupna od emitenta na własny rachunek całości lub części oferowanych walorów, na które subskrybenci nie zapisali się w wyznaczonym terminie. Subemitent spełnia rolę gwaranta, iż określona ilość oferowanych przez emitenta walorów będzie wykupiona.
Konosament – rodzaj dowodu składowego w transporcie morskim
W przetargu na bony pieniężne może startować bank, który uzyskał status dealera rynku pieniężnego.
Oferty na zakup bonów skarbowych składać mogą jedynie podmioty mające status dilera skarbowych papierów wartościowych (DSPW). Są nimi banki, z którymi minister finansów zawarł umowę przyznającą im prawo składania ofert przetargowych
System francuski (Napoleona) ustawodawstwa wekslowego obowiązywał na terenie Królestwa Polskiego
Czy weksel In blanco się podpisuje? – TAK
Protest - akt urzędowy sporządzany przez biura notarialne, stwierdzający odmowę zapłaty, przyjęcia, wizowania weksla
Protest weksla sporządza notariusz
Gdy na wekslu nie ma dokładnie określonej waluty (np. dolar występuje w kilku krajach i może mieć inną wartość) wyboru waluty dokonuje remitent
Front – przód weksla
Grzbiet – tył weksla (druga strona), gdy zabraknie tu miejsca do weksla dołącza się dodatkową kartkę – przedłużka (allonge)
Rekta-weksel - weksel "nie na zlecenie" - jest to weksel w którym zakazano jego indosowania
Rymesa - weksel zazwyczaj pochodzący z obrotów handlowych, zaopatrzony w co najmniej jeden indos
Klauzula ewikcyjna (lękliwości) - zwaną również „bez obliga”, która ma na celu wykluczenie odpowiedzialności wystawcy za przyjęcie lub indosanta za przyjęcie i zapłatę.
Dyskonto - nabycie weksla przed terminem płatności z potrąceniem dyskontu
Dyskont - uzgodniona prowizja przy zakupie weksla przed jego terminem płatności, przy zakupie weksla przez bank, odsetki za okres do czasu płatności weksla pobierane z góry przez bank (potrącane z wypłacanego nominału weksla)
Najstarsza akcja pochodzi 1608 r.
Akcje nieme mają wyższe dywidendy; gdy tracą dywidendy stają się normalne
Prawem poboru można handlować
Akcje groszowe – sprzedawane są w pakietach po przynajmniej 100 szt.
Wartość akcji może być przeszacowana (cena wyższa niż cena rynkowa) lub niedoszacowana (cena niższa niż rynkowa)
List zastawny to samodzielny papier wartościowy
Polska zajmuje 23 miejsce na świecie pod względem wielkości emisji listów zastawnych
W Polsce istnieje 2 banki hipoteczne
Polski rynek obligacji – Catalyst (więcej jest obligacji niezabezpieczonych)
Pierwsza giełda papierów wartościowych powstała w Antwerpii
Ceduła giełdowa - publikowany codziennie przez giełdy urzędowy wykaz kursów walut, dewiz i papierów wartościowych lub cen towarów według których dokonywano transakcji giełdowych.
Pierwsze polskie obligacje i akcje pojawiły się za czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ok. 1765 r. – akcje manufaktur wełnianych – król posiadał ich najwięcej (5)
Giełda w Londynie (LSE) powstała w 1801 r.. Obecna giełda została ponownie otwarta przez królową Elżbietę II i jej męża księcia Edynburga, 27 lipca 2004 ?
Giełda, na której notowane jest najwięcej spółek – Bombaj
Najmniej notowań występuje na giełdzie w Australii (2 spółki)
GPW w Warszawie ma formę giełdy organizowanej przez państwo (powstała na podstawie ustawy; formalnie nadzór nad nią sprawuje premier). Jest giełdą otwartą. Występują na niej zarówno transakcje kasowe, jak i terminowe.
Kontrakty futures – można nimi handlować na giełdzie. Kontrakty forward – NIE
Gdzie można znaleźć cedułę giełdową? - Inwestorzy, instytucje rynku kapitałowego oraz środki masowego przekazu uzyskują informacje o notowaniach z warszawskiej giełdy za pośrednictwem biuletynów publikowanych na zakończenie sesji, serwisów elektronicznych dostępnych za pośrednictwem dystrybutorów oraz poprzez ogólnodostępny serwis teletekstu w TVP. Następnego dnia wyniki notowań publikuje prasa codzienna o zasięgu ogólnokrajowym oraz liczne dzienniki lokalne.
Wystarczy posiadać 5% akcji spółki aby nazwisko ich właściciela podawane było do wiadomości publicznej.
Rodzaje rynków giełdowych
Podstawowy - Do obrotu na rynku podstawowym dopuszczane są akcje spełniające kryteria odpowiedniej wartości i rozproszenia, których emitenci przedstawili sprawozdania finansowe za ostatnie trzy lata. W ramach rynku podstawowego giełda wyodrębniła specjalny segment Plus, na którym plasują się spółki, które oprócz wymogów mierzalnych spełniają określone kryteria jakościowe, np. ład korporacyjny odpowiednie standardy komunikacyjne między emitentami a inwestorami. Na rynku podstawowym notuje się: większość akcji i obligacji, wszystkie instrumenty pochodne oraz wszystkie certyfikaty inwestycyjne, prawa pierwszeństwa z obligacji
Równoległy - notuje się są pozostałe papiery: akcje najmniejszych spółek oraz jedną serię obligacji korporacyjnych. Na tym rynku stworzono specjalny segment tzw. segment Prim, którego dotyczą dodatkowe wymogi, np. dotyczące standardów komunikacji emitentów z inwestorami. Istnieje również wydzielony segment Innowacyjnych Technologii (SiTech), który grupuje spółki działające w obszarze nowoczesnych technologii.
Maklerzy giełdowi:
maklerzy kursowi zwani również maklerami specjalistami zajmują się obrotem określonego rodzaju papierów wartościowych,
maklerzy wolni, którzy oprócz pośrednictwa kupują i sprzedają papiery wartościowe we własnym imieniu i na własny rachunek.