Gospodarowanie – wytwarzanie dóbr i usług, które zaspokajają nasze potrzeby (co wytwarzamy, ile, jak i dla kogo)

Dobra/usługi

- państwo – moduł publiczny (Korea Płn, Kuba )

- rynek – przedsiębiorcy prywatni, cel: zysk, sprzedaż/kupno

- pośrednio: UE

PRAWA GOSPODARCZE

- przyczynowo – skutkowe (A B)

- prawa funkcjonalne (wzory matematyczne)

- prawa współistnienia ( ABC – opisuje łączne występowanie jakichś zjawisk)

PRAWA GOSPODARCZE:

- obiektywne – istnieją niezależnie od nas

- żywiołowe – działają niezależnie od naszej woli, nie da się ich zupełnie kontrolować

- statystyczne (stochastyczne) – dana prawidłowość potwierdza się większości, ale nie we wszystkich przypadkach

- historyczne – dana prawidłowość jest prawdziwa zawsze

- metody badawcze

Rynek – w aspekcie geograficznym: światowy, europejski, lokalny; rynek dóbr produkcyjnych (służą do podjęcia działalności gospodarczej) – rynek kapitału, ziemi, surowców. Miejsce gdzie spotykają się popyt i podaż, sprzedającego z kupującym. Pojęcie abstrakcyjne. Trzy elementy: popyt, podaż cena. Na wysokość ceny wpływa relacja między popytem a podażą a także od polityki gospodarczej państwa.

• Popyt> podaż rynek producenta (większe ceny). Rosnąca cena spowoduje spadek popytu, ale wzrost podaży. Po jakimś czasie cena zacznie spadać, bo podaży jest za dużo, rozmiar produkcji zacznie się zmniejszać, towaru zacznie brakować

• Popyt < podaż rynek konsumenta (mniejsze ceny).

• Popyt = podaż cena równowagi

Czynniki wpływające na popyt na dane dobro:

1. CENA – wpływ jest odwrotnie proporcjonalny, relacja dwukierunkowa: jeżeli cena rośnie to popyt spada, jeżeli cena spada, popyt wzrasta (prawo popytu)

Popyt wyraża się ilością pieniędzy jaki przeznaczamy na zakup danego dobra. Popyt globalny (na wszystko), jednostkowy (ile przeciętny Polak wydał).

Każdy towar ma inną wrażliwość na zmianę ceny. Współczynnik elastyczności cenowej popytu E _{c popytu} = zmiana popytu / zmiana ceny.

• Towary o wysokiej elastyczności cenowej – jeżeli cena zmieni się o 1% to popyt zmieni się o więcej niż 1% E_c> 1 (dobra luksusowe)

• Towary o małej elastyczności cenowej – jeżeli cena zmienia się o 1% to popyt zmienia się o mniej niż 1% E_c < 1 (dobra podrzędne, podstawowe, np. żywność), prawo Jeffena (?)

• Towary o proporcjonalnej elastyczności cenowej – jeżeli cena zmienia się o 1%, to popyt zmienia się też o 1% E_c = 1

• Towary o zerowej, sztywnej elastyczności cenowej – brak reakcji popytu na zmianę cen. E_c= 0 np. sól, trumny

Efekt snobizmu – kupując dobra, odróżnić się od plebsu, pochwalić się statusem materialnym, wywyższyć się

Efekt owczego pędu – moda sezonowa, masowa

Efekt Weblena – potrzeba prestiżu, poczucia, że jesteśmy lepsi od innych, nabywamy więc dobra, które w naszym przekonaniu ten prestiż podnoszą (luksusowe samochody), kupujemy więc jakieś dobro, gdy ono drożeje, nie kupujemy gdy tanieje i staje się dobrem masowym.

1. DOCHÓD – relacja wprost proporcjonalna – dochód rośnie, popyt rośnie, dochód spada – popyt spada. Współczynnik elastyczności dochodowej popytu

E_{d popytu} = zmiana popytu / zmiana dochodu

Współczynnik elastyczności dochodowy popytu wskazuje na status zamożności państwa.

W Afryce gdy dochód wzrośnie o 1% to popyt wzrośnie bardziej, niż gdyby dochód wzrósł w Wielkiej Brytanii. Ponieważ w Afryce ludzie mają niezaspokojone potrzeby.

Duża elastyczność dochodowa popytu – państwa biedne

Mała elastyczność dochodowa popytu – państwo bogate

Prawo Engla – ze zmianą dochodu zmienia się struktura popytu. Gdy dochody rosną, to proporcjonalnie, procentowo mniej wydajemy na żywność, zmiany jakościowe: kupujemy droższe i lepsze jakościowo dobra

1. GUSTA KONSUMENTÓW

2. CENY SUBSTYTUTÓW – dobra zastępujące dobra podstawowe, są tańsze i gorsze jakościowo.

Zmiana popytu na masło / zmiana ceny margaryny = 2% - zmiana ceny margaryny powoduje zmianę popytu na masło o 2%. Jeśli tanieje margaryna, to spadnie popyt na masło popyt mieszany

1. CENY DÓBR KOMPLEMENTARNYCH – dobra współistniejące. Jeśli kupimy dobro podstawowe, to musimy kupić dobra dodatkowe (samochód: benzyna, ubezpieczenie, garaż, myjnia)

Popyt zespolony – na popyt na samochody wpływają ceny innych towarów (benzyny, ubezpieczenia)