Przedmiot i zadania pedagogiki przedszkolnej:

Przedmiotem pedagogiki jest planowe i świadome oddziaływanie na dziecko, ale ważne jest też oddziaływanie nieświadome. Pedagogika zajmuje się problematyką zbiorowego wychowania dzieci z uwzględnieniem różnych wpływów wychowawczych. Pedagogika zajmuje się problematyką wychowania dzieci w instytucjach przedszkolnych.

Funkcje przedszkola wobec dziecka:
- opiekuńcza
Działalność opiekuńcza jest podstawowym elementem w wychowywaniu małych dzieci. Czynności opiekuńcze wytwarzają u dzieci poczucie bezpieczeństwa, warunkujące efektywność kształcenia i wychowania.
Funkcja opiekuńcza przedszkola wobec dziecka polega nie tylko na sprawowaniu nad nim opieki i nadzoru w zastępstwie rodziny, ale również na zaspokajaniu jego potrzeb oraz czuwaniu nad jego zdrowiem .
- wychowawcza
Funkcja wychowawcza w przedszkolu jest ściśle związana z działalnością grona pedagogicznego. Celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości młodego człowieka. Nauczyciel kieruje działalnością dziecka przez tworzenie takich sytuacji wychowawczych, które dostarczą odpowiednich treści poprzez różnorodność stosowanych metod i form pracy oraz przez organizowanie środowiska wychowującego.
Anna Klim-Klimaszewska pisze: „ Działalność wychowawcza ma na uwadze wszechstronny rozwój dzieci i przygotowanie do szkoły” .
- wyrównawcza (kompensacyjna)
Autorka książki pt. „Przedszkole, rzeczywistość i szanse”, Krystyna Rubomirska, pisze: „ Pobudzenie i kierowanie rozwojem dziecka wymaga od nauczycieli dobrej orientacji w jego możliwościach. Jak wiadomo, rozwój jednostki ludzkiej nie przebiega w sposób jednolity. Obserwuje się różnice indywidualne pomiędzy poszczególnymi dziećmi w rozwoju różnych sfer osobowości. Dlatego tez przedszkole podejmuje również funkcję wyrównawczą, kompensacyjną, starając się zapewnić tym samym wszystkim dzieciom pomyślny start szkolny” .
Funkcja ta występuje, kiedy wychowanek wymaga specjalistycznych zabiegów czysto pedagogicznych. Często są one ukierunkowane przez specjalistę- lekarza bądź psychologa.
- społeczna
Działalność ta ma na celu współdziałanie przedszkola z rodziną wychowanka oraz innymi lokalnymi instytucjami.
M. Kwiatkowska pisze, że „głównym celem [...] placówek wychowania przedszkolnego jest wszechstronny rozwój prospołecznej osobowości, która rozwija się niepodzielnie w sferze intelektualnej, emocjonalnej, wolicjonalnej .

Celem wychowania przedszkolnego jest:

• wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych potrzebnych im w codziennych sytuacjach i w dalszej edukacji;

• budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;

• kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;

• rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;

• stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;

• troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;

• budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;

• wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;

• kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;

• zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są w edukacji szkolnej.

Zasady pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym

a) zaspokojenie potrzeb dziecka

- czynności opiekuńcze prowadzące do zabezpieczenia podst. Potrzeb dziecka, potrzeby biologiczne, emocjonalno-społeczne, bezpieczeństwa, miłości i uznania,  potrzeba ruchu, działania, poznawania świata i nawiązywania kontaktów społecznych    

-przestrzeganie tej zasady to warunek osiągania efektów w pracy wychowawczo- dydaktycznej. To szansa zapobiegania zaburzeniom w rozwoju lub usuwaniu tych zaburzeń. Wpływa na dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne.

b) aktywności

- rozbudzanie aktywności własnej dziecka, twórczości artystycznej, pracy u nauki

-dziecko staje się czynnym uczestnikiem procesu wychowania, aktywnym jego podmiotem, współpracującym z nauczycielem

-sprzyja rozwijaniu inicjatywy dziecka, odkrywczości i twórczej działalności

c) indywidualizacji

-strategie pedagogiczne do potrzeb i możliwości rozwojowych dzieci wynikających z różnic indywidualnych

-oznacza potrzebę zamiłowań i uzdolnień właściwych każdemu dziecku(ważne rozerznie w percepcyjnych możliwościach, poziomie rozwoju wychowanków)

d)organizowaniu życia społecznego dziecka

- zad. Wprowadzenie dzieci w szerszy krąg środowiska społecznego (zasada ta wiąże się z funkcją środowiskową) dzięki temu wprowadzenie norm społeczno-moralanych obowiązujących w danej zbiorowości przedszkolnej

e) zasada integracji

-konieczność liczenia się w każdej sytuacji

~ ze współzależnością rozwoju somatycznego i psychicznego dziecka

~z wpływem zdrowia i dobrego samopoczucia na zachowanie dziecka

~z wpływem przeżyć emocjonalnych, zabawy i ich form aktywności na funkcjonowanie dziecięcego organizmu.

-zasada ta postuluje harmonijne oddziaływanie na rozwój dzieci przez łączenie treści z różnych dziedzin

f) wspomagania i dynamizowania rozwoju dziecka – łączy się z zasadą aktywności

g) prowadzenia dzieci do działań nieco trudniejszych, złożonych od tych, które chętnie podejmujemy

h) obdarzania dzieci uwagą wartościującą, nastawiona na motywowanie do działania poprzez stosowane oceny. Ważne, aby nie przeceniać dziecka i aby ocena była adekwatna do działania dziecka. Nie ocenia się dziecka tylko jego zachowanie, jego wytwory.

i)porozumiewania się

- mówić do dziecka językiem zrozumiałym, prostym, można wprowadzać trudne słowa do słownika, ale robić to cyklicznie

-narzucanie dziecku trudnych wyrazów jest rodzajem przemocy symbolicznej. Nie należy także mówić językiem infantylnym. Zdrabniać tylko wtedy gdy chce się ocieplić atmosferę ale gdy zbyt dużo się używa słów infantylnych, cofa się i jemu to szkodzi

- oczekiwania potrzeby dziecka. Ich rozpoznanie przez nauczyciela umożliwi mu zaproponowanie dziecku form, które ono chętnie podejmuje.

-kontekst społeczny w którym system porozumiewania się jest realizowany

-oczekiwania dziecka dot. Roli, którą ma do spełnienia i roli nauczyciela, z którym się spotykało: dzieci zazwyczaj oczekują „przedłużenia” w nauczycielu roli matki i ojca a przedszkole to dom

-kierowanie powinno polegać na dostosowaniu sposobów porozumiewania się systemem jaki dziecko przynosi ze sobą z domu rodzinnego, nie zaś od modelowej formuły preferowanego przez nauczyciela.