Przedmiot i zadania
Przedmiot i zadania
dydaktyki
dydaktyki
Prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki
Prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki
Zagadnienia
Zagadnienia
Dydaktyka ogólna i dydaktyki
Dydaktyka ogólna i dydaktyki
szczegółowe
szczegółowe
Przedmiot i zadania dydaktyki
Przedmiot i zadania dydaktyki
Proces uczenia się
Proces uczenia się
Nauczanie
Nauczanie
Pojęcia
Pojęcia
Metody i techniki badań
Metody i techniki badań
dydaktycznych
dydaktycznych
Dydaktyka ogólna, dydaktyki
Dydaktyka ogólna, dydaktyki
szczegółowe
szczegółowe
Dydaktyka ogólna - Zajmuje się wszystkimi
Dydaktyka ogólna - Zajmuje się wszystkimi
przedmiotami nauczania, na wszystkich
przedmiotami nauczania, na wszystkich
szczeblach systemu szkolnego i wszystkich
szczeblach systemu szkolnego i wszystkich
typach szkół
typach szkół
Dydaktyki szczegółowe (metodyka
Dydaktyki szczegółowe (metodyka
nauczania) – Zajmuje się konkretnymi,
nauczania) – Zajmuje się konkretnymi,
swoistymi cechami nauczania
swoistymi cechami nauczania
poszczególnych dyrektyw określających
poszczególnych dyrektyw określających
sposób prawidłowego wykonywania
sposób prawidłowego wykonywania
czynności dydaktycznych
czynności dydaktycznych
Przykłady: dydaktyka szkoły zawodowej,
Przykłady: dydaktyka szkoły zawodowej,
dydaktyka szkoły wyższej, dydaktyka
dydaktyka szkoły wyższej, dydaktyka
matematyki itp.
matematyki itp.
Przedmiot i zadania
Przedmiot i zadania
dydaktyki
dydaktyki
Przedmiot:
Przedmiot:
- cele nauczania – uczenia się,
- cele nauczania – uczenia się,
- treść nauczania – uczenia się,
- treść nauczania – uczenia się,
- proces i zadania nauczania –
- proces i zadania nauczania –
uczenia się,
uczenia się,
- metody nauczania – uczenia się
- metody nauczania – uczenia się
oraz środki dydaktyczne,
oraz środki dydaktyczne,
- formy organizacyjne kształcenia
- formy organizacyjne kształcenia
Proces uczenia się
Proces uczenia się
Uczenia się
Uczenia się
W. Okoń – jest procesem, w toku którego na
W. Okoń – jest procesem, w toku którego na
podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia –
podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia –
powstają nowe formy zachowania się i działania
powstają nowe formy zachowania się i działania
lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte
lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte
Cz. Kupisiewicz - to proces zamierzonego
Cz. Kupisiewicz - to proces zamierzonego
nabywania przez uczących się podmiot
nabywania przez uczących się podmiot
określonych wiadomości, umiejętności i nawyków,
określonych wiadomości, umiejętności i nawyków,
dokonujący się w toku bezpośredniego i
dokonujący się w toku bezpośredniego i
pośredniego poznawania rzeczywistości
pośredniego poznawania rzeczywistości
Z. Włodarski – to proces zachodzący w układzie
Z. Włodarski – to proces zachodzący w układzie
nerwowym, a którego efektem są zmiany w
nerwowym, a którego efektem są zmiany w
zachowaniu.
zachowaniu.
Cechy, czynniki, rezultaty,
Cechy, czynniki, rezultaty,
przedmiot procesu uczenia się
przedmiot procesu uczenia się
1. Cechy: Planowość (świadomość, celowość,
1. Cechy: Planowość (świadomość, celowość,
systematyczność) wielostronna aktywność osoby
systematyczność) wielostronna aktywność osoby
uczącej się, złożoność wieloczynnościowość),
uczącej się, złożoność wieloczynnościowość),
ukierunkowanie na wynik, różnorodność
ukierunkowanie na wynik, różnorodność
sposobów i form uczenia się.
sposobów i form uczenia się.
2. Czynniki: Pozytywna motywacja, bodźce,
2. Czynniki: Pozytywna motywacja, bodźce,
środowisko, zdolności.
środowisko, zdolności.
3. Rezultaty: Przyrost i zakres wiadomości i
3. Rezultaty: Przyrost i zakres wiadomości i
sprawności modyfikujący zachowanie się
sprawności modyfikujący zachowanie się
jednostki, rozwój uzdolnień i postaw.
jednostki, rozwój uzdolnień i postaw.
4. Przedmiot: Rzeczywistość społeczna,
4. Przedmiot: Rzeczywistość społeczna,
przyrodnicza, kulturowa.
przyrodnicza, kulturowa.
Nauczanie
Nauczanie
Okazjonalne, intuicyjne
Okazjonalne, intuicyjne
Planowe, systematyczne
Planowe, systematyczne
kierowanie procesem
kierowanie procesem
uczenia się
uczenia się
-
nie zawsze uświadomione
nie zawsze uświadomione
rozwijanie u uczniów funkcji
rozwijanie u uczniów funkcji
poznawczych, intelektualnych,
poznawczych, intelektualnych,
-
wzbogacanie podstawowych:
wzbogacanie podstawowych:
-
zespół świadomych czynności,
zespół świadomych czynności,
-
- proces rozwijania sił
- proces rozwijania sił
poznawczych
poznawczych
-
- wyposażenie w system:
- wyposażenie w system:
Wiadomości Umiejętności Nawyków
Wiadomości Umiejętności Nawyków
-
-
Znajomość
Znajomość
faktów,
faktów,
świadomość
świadomość
posiadanej
posiadanej
informacji
informacji
- Zdolność do
- Zdolność do
wykonania
wykonania
odpowiednich
odpowiednich
czynności w
czynności w
określonych
określonych
warunkach
warunkach
- Doskonale
- Doskonale
wyćwiczone
wyćwiczone
umiejętności
umiejętności
Pojęcia
Pojęcia
Kształcenie ogólne
Kształcenie ogólne
Kształcenie zawodowe
Kształcenie zawodowe
Samokształcenie
Samokształcenie
Kształcenie ustawiczne
Kształcenie ustawiczne
Wychowanie
Wychowanie
Funkcje wychowania w rozwoju społeczeństwa:
Funkcje wychowania w rozwoju społeczeństwa:
- zachowawczą – przekazywanie młodej
- zachowawczą – przekazywanie młodej
generacji nagromadzonego dorobku ludzkości)
generacji nagromadzonego dorobku ludzkości)
- twórczą – rozwijanie jednostek twórczych
- twórczą – rozwijanie jednostek twórczych
Metody i techniki badań
Metody i techniki badań
dydaktycznych
dydaktycznych
Badania muszą zapewnić rozstrzygalność i empiryczną
Badania muszą zapewnić rozstrzygalność i empiryczną
sprawdzalność
sprawdzalność
Badania mogą mieć charakter weryfikacyjny lub diagnostyczny
Badania mogą mieć charakter weryfikacyjny lub diagnostyczny
Metoda badań wg A. Kamińskiego - to zespół teoretycznie
Metoda badań wg A. Kamińskiego - to zespół teoretycznie
uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych
uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych
obejmujących najogólniej całość postępowania badacza
obejmujących najogólniej całość postępowania badacza
zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego
zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego
Technika badań wg. A. Kamińskiego – czynności praktyczne,
Technika badań wg. A. Kamińskiego – czynności praktyczne,
regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami,
regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami,
pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych
pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych
informacji, opinii, faktów.
informacji, opinii, faktów.
Narzędzia badawcze to przedmiot służący do realizacji wybranej
Narzędzia badawcze to przedmiot służący do realizacji wybranej
techniki badań, instrumentem służącym do technicznego
techniki badań, instrumentem służącym do technicznego
zbierania danych z badań, np. arkusz obserwacji, kwestionariusz
zbierania danych z badań, np. arkusz obserwacji, kwestionariusz
wywiadu lub ankiety
wywiadu lub ankiety
Metody: eksperyment, obserwacja, historyczno-porównawcza,
Metody: eksperyment, obserwacja, historyczno-porównawcza,
wywiad, ankieta, analiza dokumentów
wywiad, ankieta, analiza dokumentów
Pytania
Pytania
Na czym polegają spełnianie przez dydaktykę
Na czym polegają spełnianie przez dydaktykę
funkcje: teoretyczna i praktyczna?
funkcje: teoretyczna i praktyczna?
Co to jest dydaktyka ogólna i dydaktyki
Co to jest dydaktyka ogólna i dydaktyki
szczegółowe?
szczegółowe?
Dokonaj charakterystyki składników przedmiotu
Dokonaj charakterystyki składników przedmiotu
badań dydaktyki ogólnej i ukaż ich powiązania?
badań dydaktyki ogólnej i ukaż ich powiązania?
Jaki związek zachodzi między nauczaniem,
Jaki związek zachodzi między nauczaniem,
uczeniem się i kształceniem?
uczeniem się i kształceniem?
Charakterystyka nauczania – uczenia się
Charakterystyka nauczania – uczenia się
Jaka jest różnica pomiędzy eksperymentem a
Jaka jest różnica pomiędzy eksperymentem a
obserwacją?
obserwacją?
Jak jest różnica pomiędzy ankietą a wywiadem?
Jak jest różnica pomiędzy ankietą a wywiadem?