Przedmiot i zadania dydaktyki, Edukacja wczesnoszkolna, edukacja wczesnoszkolna


Przedmiot i zadania dydaktyki:

  1. Podstawowe pojęcia dydaktyczne;

  2. Przedmiot badań dydaktycznych.

Dydaktyka - podstawowa dyscyplina pedagogiki. Z jęz. greckiego didacticos - pouczający, didasco - uczeń. Pojęcie pojawiło się w XVII w. w Niemczech.

Dydaktyka - sztuka nauczania - światowa kariera. Jan Amos Komeński - rozpropagował „Wielka dydaktyka" - sztuka nie tylko nauczania, ale również wychowania.

W początkach XIX w. z Herbertem na czele zmienili znaczenie pojęcia - zadaniem dydaktyki - analiza czynności wykonywanych przez nauczyciela, podstawową powinnością nauczyciela jest zaznajamianie z nowym materiałem, nauczyciel przedmiotem nauczania.

Koncepcja nowego wychowania - Dewe'y - początek XIX w. - przyznawali większą rolę uczniom, odrzucali herbartowską koncepcję przekazywania wiedzy. Nie tylko ćwiczenie pamięci, ale rozwój praktycznych umiejętności. Zaczęto utożsamiać dydaktykę z teorią uczenia się, a nie jak wg herbartyzmu - teorią nauczania.

Nauczanie wiąże się z uczeniem. Tworzy zintegrowaną teorię.

Wincenty Okoń :

Kształcić kogoś - to posyłać kogoś do szkoły, umożliwiać zdobywanie wiedzy. Wykształcenie można uzyskać samemu - samokształcenie, nie tylko poprzez szkołę. Proces kształcenia to sekwencja świadomych i celowych czynności jakiś nauczycieli i jakiś uczniów.

Kształcić kogoś to kogoś zmieniać, modelować, przekształcać lub tworzyć jego osobowość lub też przy samoedukacji - przekształcać samego siebie. Kształcenie jest węższe niż wychowanie. Kształcenie to świadome oddziaływanie, w ramach :

Wincenty Okoń - schemat - pewnym czynnościom nauczyciela powinny odpowiadać czynności ucznia.

Nauczyciel:

Uczeń:

Czynnikiem motywacyjnym jest dobrze przygotowana lekcja.

Nauczanie - Wincenty Okoń - to praca nauczyciela z uczniami organizowana zazwyczaj w szkole. Nauczyciel kieruje procesem nabywania przez uczniów wiedzy, kształtowanie stosunków międzyludzkich, rozwijanie zainteresowań, zdolności -przede wszystkim działalność nauczyciela - bezpośrednio wiąże się z procesem uczenia.

Uczenie się - proces w którym na podstawie poznania, doświadczenia i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub zmieniają się stare. Proces nauczania i uczenia się jest procesem systematycznym, zaplanowanym. Różni się od pouczeń okazjonalnie udzielanych w domu, przy zabawie.

Nauczanie intuicyjne - Kazimierz Sośnicki - nieplanowane, niesystematyczne nauczanie.

Bogdan Nawroczyński - proces nauczania - zadaniem nauczania jest nie tylko uczyć, ale nauczyć.

Nauczanie ma rolę wychowawczą - wychowanie moralne, fizyczne, estetyczne. Samoedukacja - bardzo ważna.

Dydaktyka - teoria kształcenia, która dzieli się na teorię: nauczania i uczenia się oraz samokształcenie.

Oprócz dydaktyki ogólnej mamy dydaktyki szczegółowe - każdy przedmiot ma swoją metodykę nauczania, czyli inaczej dydaktykę nauczania.

Czesław Kubisiewicz wyróżnia:

które wiążą się z pojęciami takimi jak : kształcenie, wykształcenie, samokształcenie, wychowanie, uczenie.

Wskazuje na cechy charakterystyczne:

Podkreśla przyczyny uczenia się - chęć zaspokojenia określonych potrzeb poznawczych.

Wyróżnia skutki uczenia się - nabycie wiadomości, umiejętności przez uczący się podmiot.

Nauczanie - planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami polegająca na wywoływaniu i utrwalaniu zmian w ich wiedzy, postępowaniu, dyspozycjach.

Określa się jako działalność intencionalna - oznacza to, że nauczanie jest to próba wywoływania procesu uczenia się. Ważnym czynnikiem jest praktyka, weryfikowanie teorii z praktyką.

Przedmiot badań dydaktycznych - działalność dydaktyczna - cele, treść, przebieg, metody, organizacja, czyli to co wiąże się z nauczaniem i uczeniem się. Dydaktyka pełni funkcję poznawczą. Ustala się fakty, tłumaczy się fakty, ustala się pewne zależności. Spełnia funkcję utylitarną, czyli praktyczną - dostarcza nauczycielowi określonej wiedzy, jak i w jaki sposób.

Metody poznawania uczniów, metody badań dydaktycznych:

Nauczyciel powinien znać swoich uczniów - cechy psychiczne, warunki, w jakich się rozwijają, żeby proces nauczania był skuteczny:

Metody badań dydaktycznych:

Obserwacja - polega na badaniu określonych oddziaływań na ucznia, jego zachowania pod wpływem tych oddziaływań. Powinna ustalać, jakie zmiany nastąpiły w uczniu pod wpływem oddziaływań. Stosując obserwację możemy korzystać z różnych środków: kamera, aparat, magnetofon (w sensie wzrokowym i słuchowym). Podstawę dokumentacji stanowią protokóły i stenogramy. Uzupełnieniem mogą być wywiady, stosujemy też ankietę.

  1. uczestnicząca - wniknięcie do środowiska (być członkiem zespołu)

  2. prowadzona z zewnątrz

Eksperyment - wyższy stopień obserwacji - przebiega w warunkach, które zmieniliśmy w celu, aby zbadać jakiś proces.

Wywiad - rozmowa badającego z uczniem wg przygotowanej listy pytań

Ankieta - dostarcza danych na piśmie, można równocześnie objąć dużą liczbę badanych

Badanie dokumentów - w placówce istnieje dużo dokumentów, np. dzienniki lekcyjne, wieczyste arkusze ocen, kroniki szkolne, kroniki klasowe, filmy video, orzeczenia poradni pedagogiczno-psychologicznej, orzeczenia poradni lekarskiej

Testy - forma sprawdzania wiedzy, wiadomości

Systemy dydaktyczne

System dydaktyczny - całokształt zasad organizacyjnych oraz treść, metody i środki nauczania, uczenia się, tworzące spójną wewnętrznie strukturę i podporządkowane realizacji społecznie akceptowanych celów kształcenia 3 systemy:

Dydaktyka herbartowska - zawdzięczamy Fryderykowi Herbartowi. Próbował stworzyć nowy system wychowawczy oparty na dorobku psychologii i etyki. Etyka -cel, psychologia - drogi i środki do celu. Najwyższym celem wychowania było wychowanie silnych charakterów (subordynacja, karność). Głównym zadaniem było zatrudnianie dzieci, organizowanie zajęć, żeby dzieci nie miały dużo wolnego czasu, wdrażanie do porządku, silny charakter, dyscyplina, rygorystyczne nakazy i zakazy, kary cielesne, połączenie nauczania i wychowania. Wszystkie cechy można kształtować - nie uznawał dziedziczności.

Nauczanie - zaproponował stopnie formalne, które powinny występować w procesie nauczania:

Te stopnie później zostały rozszerzone przez Raina:

Obaj wskazali, co powinien robić nauczyciel na lekcji po kolei - od wyobrażeń do pojęć - do zastosowania. Podanie nowych wiadomości, rozwijanie umiejętności teoretycznych.

Stopnie formalne wg Deweya (szkoła postępowa, progresywna):

Szkoła tradycyjna:

Szkoła progresywna :

Dydaktyka współczesna - nie odrzuca całkowicie szkoły tradycyjnej i progresywistycznęj.

Bierze to co najlepsze :

Cele kształcenia

Cele są powiązane z określonym modelem politycznym i społecznym.

Cele - to zamierzony wynik kształcenia.

Cele kształcenia ogólnego - przygotowanie młodego pokolenia do życia społecznego poprzez wyposażenie go w pewną wiedzę i umiejętności oraz rozwinięcie zainteresowań i zamiłowań. Cele muszą zawierać wizje wymagań, którym musi sprostać jednostka przez całe życie.

Proces kształtuje strony:

Kształcenie ogólne i jego cele:

Cele kształcenia zawodowego:

Konkretyzacja celów kształcenia

Jeżeli stawiamy cele, to musimy zmierzyć, sprawdzić - ale nie wszystkie poddają się pomiarom, by mieć pogląd, jak są realizowane. Cele powinny być konkretne, można np. zmierzyć przyrost wiadomości. Powinna być lista celów.

Taksonomia celów kształcenia - opracowana przez Bluma - 3 działy badawcze obejmujące:

W Polsce - taksonomia ABC - opracowana przez prof. Bolesława Niemierko.

Badanie wiadomości:

Badanie umiejętności:

Treści kształcenia:

Treści kształcenia (Kubisiewicz) - całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu sztuki, kultury, praktyki społecznej, przewidziany do opanowania przez uczniów podczas ich pobytu w szkole.

(Bereźnicki) - system wzajemnie ze sobą powiązanych wiadomości, umiejętności, nawyków, doświadczeń.

Wymagania doboru treści kształcenia:

Społeczne:

Naukowe:

Dydaktyczne:

Wincenty Okoń - 3 układy treści:

Teorie doboru treści kształcenia:

Program nauczania - 2 definicje:

  1. Zbiór tematów wybranych dziedzin wiedzy i życia opracowanych przez specjalistów - zadaniem nauczyciela jest zaznajamianie uczniów z tematami wybranymi.

  2. Zbiór informacji określających czynności, jakie należy wykonać, aby zaplanowany proces przebiegał w sposób właściwy - główny akcent na czynności nauczyciela i uczniów, aby dokonać zmiany w uczniu. Programy muszą być zatwierdzone przez Resort Edukacji.

Plan nauczania - wykaz przedmiotów i liczba godzin przeznaczonych na naukę przedmiotu, ale także liczba godzin na poszczególne klasy. Plan jest zatwierdzany przez Ministerstwo. Plan nauczania powinien być skorelowany z programami i podręcznikami.

Podręczniki - też trzeba sprawdzić klauzulę, czy dopuszczono do edukacji. Mogą być podręczniki autorskie, bez klauzuli jako materiały pomocnicze. Muszą być zgrane z programem nauczania, zgrane z klasą i do niej dostosowane.

Jest to przewodnik ucznia po świecie poznania i pełni funkcje:

Zasady nauczania:

Cele, treści tworzą ideał nauczania - w jaką wiedzę, w jakie treści uczniów wyposażyć.

Zasady nauczania - są to ogólne normy, jak należy wcielać w życie cele dydaktyczne. (Reguły organizowania i prezentowania wiadomości - wg Kruszewskiego).

Wg Kubisiewicza - normy wychowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala zapoznać uczniów z wiadomościami, wpajać poglądy i przekonania, wdrażać do samokształcenia, podstawy usystematyzowanej wiedzy - najogólniejsze prawidła w zabiegach dydaktycznych.

5 zasad wg Kubisiewicz:

1. Świadomy i aktywny udział uczniów

2. Systematyczność

3. Trwałość zdobywanej wiedzy

4. Operatywność

5. Wiązanie teorii z praktyką

5 zasad wg Mysłakowskiego :

1. Poglądowość

2. Świadomy i aktywny udział

3. Trwałość zdobywanej wiedzy

4. Systematyczność i logiczność kolejności nauczania

5. Dostępność

6 zasad wg Wincentego Okonia:

    1. zasada systematyczności - planowy, logicznie uformowany układ treści nauczania w układzie przedmiotowym i całości treści nauczania, przestrzegana w codziennej pracy nauczyciela, wymaga rytmiczności w pracy

    2. zasada wiązania teorii z praktyką - racjonalne wykorzystanie teorii w praktyce

    3. zasada poglądowości - nauczanie wiedzy i wykorzystywanie jej w życiu, poszerzać wiedzę we własnym zakresie, zgromadzenie doświadczeń, słowo ma być powiązane z pokazem - słyszeć + widzieć (Jan Amos Komeński, Pestalozzi)

    4. zasada świadomości i aktywności uczniów w nauczaniu - nauczyciel spełnia kierowniczą rolę; czynniki:

    1. zasada stopniowania trudności - inaczej przystępności - ważne są możliwości rozwojowe ucznia pod względem zakresu, pod względem jakości, Należy brać pod uwagę metody nauczania - przechodzimy od tego, co bliskie do tego, co dalsze, od łatwiejszego do trudniejszego, od znanego do nieznanego

    2. zasada trwałości wyników nauczania - chodzi o utrwalenie, pogłębienie, usystematyzowanie wiadomości, uczenie na pamięć, powtórki - ważna jest klasyfikacja i systematyzacja, ćwiczenia, kontrola i ocena wyników nauczania.

Proces nauczania (kształcenia):

Proces nauczania - mamy na myśli nauczanie, czyli działalność społeczną, w której nauczyciel kierując grupą uczniów umożliwia im osiągnięcie określonych celów dydaktyczno-wychowawczych. 3 składniki:

Ogniwa procesu nauczania (momenty) - dyrektywy postępowania -uświadamianie uczniom celów i zadań, ukształtowanie motywacji uczenia się:

umiejętność - sprawność w posługiwaniu się właściwymi regułami

nawyk - doskonale wyćwiczona umiejętność

Etapy:

- wiązanie teorii z praktyką

Cechy nowoczesnego modelu nauczania, uczenia się wg Kubisiewicza :

1. Jedność nauczania i uczenia się

2. Jedność oddziaływań dydaktycznych i wychowawczych

3. Wszechstronność

4. Indywidualizowanie uczenia się

5. Elastyczność metodyczna i organizacyjna

Podający tok nauczania :

Czynności nauczyciela:

  1. Przygotowanie uczniów do pracy poprzez zaznajamianie ich z celami i zadaniami lekcji

  2. Podanie uczniom nowego materiału

  3. Synteza przekazanych uczniom wiadomości w celu ich zebrania i utrwalenia

  4. Kontrola stopnia opanowania przez uczniów wiadomości w celu wykrycia luk i oceny trwałości i operatywności wiedzy

  5. Zastosowanie, wyznaczanie zestawów ćwiczeń i zadań

Czynności ucznia:

1. Powstanie u uczniów pozytywnej motywacji

2. Zaznajamianie i przyswajanie nowych wiadomości

3. Kojarzenie nowych wiadomości z już posiadanymi, usystematyzowanie i utrwalenie

4. Samokontrola i samoocena, likwidowanie luk i braków w wiadomościach i umiejętnościach

5. Posługiwanie się zdobytą wiedzą w nowych sytuacjach w celu zdobycia umiejętności

Poszukujący tok kształcenia (uczenie przez odkrywanie):

Czynności nauczyciela:

  1. Organizowanie sytuacji problemowej

  2. Formułowanie problemu zwłaszcza wtedy, gdy uczniowie sami nie są w stanie tego uczynić

  3. Udzielanie uczniom niezbędnej pomocy w procesie wytwarzania hipotez i ich weryfikowania

  4. Kierowanie myśleniem i działaniem uczniów w fazie sprawdzania rozwiązań

  5. Kierowanie procesem systematyzowania i utrwalania wiedzy zdobytej w toku rozwiązywania problemów

  6. Organizowanie prac służących zastosowaniu zdobytej przez uczniów wiedzy

Czynności ucznia:

  1. Uświadomienie sobie przez uczniów określonej trudności o charakterze teoretycznym lub praktycznym

  2. Formułowanie problemu będącego zadaniem badawczym oraz gromadzenie niezbędnych wiadomości o przedmiocie badań

  3. Formułowanie i uzasadnianie hipotez jako przypuszczenia stanowiącego podstawę przewidywań projektu rozwiązań

  4. Sprawdzanie i weryfikacja słuszności przewidywań na drodze eksperymentów, działań praktycznych i analiz porównawczych

  5. Formułowanie rozwiązań i wniosków końcowych oraz uporządkowanie i utrwalenie wiadomości

  6. Stosowanie wiedzy w rozwiązywaniu nowych problemów

Eksponowanie i przeżywanie wartości:

Czynności nauczyciela:

1. Nawiązanie i ukierunkowanie kontaktu z dziełem

2. Eksponowanie dzieła

3. Kierowanie myśleniem uczniów

4. Kierowanie dyskusją

5. Kierowanie uogólnianiem

Czynności ucznia:

1. Zetkniecie się z dziełem, wartością

2. Emocjonalne przeżywanie określonych wartości i ich przyswajanie

3. Analiza problemowa dzieła

4. Dyskusja na temat podstawowych wartości dzieła

5. Formułowanie wniosków praktycznych dotyczących postaw własnych

Nauczanie praktyczne - uczenie się przez działanie:

Czynności nauczyciela:

1. Uświadomienie celu i znaczenia działania

2. Ustalenie reguł i zasad działania

3. Pokaz działania wzorowo wykonanego z objaśnieniem sposobu działania

4. Kontrola i korekta

5. Kontrola i ocena

Czynności ucznia:

1. Poznanie celu działania - powstanie pozytywnej motywacji

2. Przyswojenie lub przypomnienie reguł i zasad działania

3. Obserwacja wzoru działania, kształtowanie się w świadomości modelu działania

4. Pierwsze próby działającego kontrolowania i korygowania

5. Ćwiczenia w samodzielnym wykonywaniu działania

Wielostronne nauczanie:

1. Podające (informacyjne)

2. Problemowe (poszukujące)

3. Eksponujące (waloryzacyjne)

4. Praktyczne (operatywne)

- przeżywanie

- działanie

- odkrywanie

- aktywowanie

Samokształcenie (samoedukacja) - wdrożenie uczniów do samodzielnego zdobycia wiedzy:

- wyrabiać pozytywne przyzwyczajenia

- wskazania jak to robić, kwestia pouczeń

Elementy samokształcenia:

Techniki samokształcenia:

Metody nauczania - z języka greckiego - droga, sposób postępowania -systematycznie stosowany sposób postępowania nauczyciela z uczniami, umożliwia uczniom opanowanie wiedzy oraz umiejętności postępowania z nią w praktyce, jak również rozwijanie zdolności i zainteresowań umysłowych. Odpowiedź na pytanie: Jak należy to zrobić, żeby było efektywnie?

Zasady - odpowiadają na pytanie - dlaczego?

4 rewolucje (KER):

  1. Nauczyciele - rodzice ustąpili miejsca zawodowym nauczycielom. Nauczanie okazjonalne zastąpiono nauczaniem zinstytucjonalizowanym.

  2. Zastąpienie słowa mówionego słowem pisanym.

  3. Wprowadzenie słowa drukowanego do nauczania.

  4. Zmierza się do komputeryzacji i automatyzacji pracy dydaktycznej.

Metoda akroamatyczna - metoda wykładowa, dominowała przez wieki, krytykowana od XVI w.

Metoda erotematyczna - pytająca, wprowadziła aktywność ucznia.

Heureza - metoda słowna, samodzielne dochodzenie do wiedzy, zapamiętywanie.

Podział nauczania wg Sośnickiego:

Metody wg Sośnickiego:

Metody wg Bogdana Nawroczyńskiego:

Podział metod wg Okonia:

    1. Metody oparte na obserwacji - oglądowe

  1. Pokaz:

- współdziałanie słowa z obrazem

- można dokładnie obejrzeć

- należy uwypuklić to, co najważniejsze

- można nauczyć się różnymi zmysłami

- poznawanie zjawisk i rzeczy w ich rozwoju i działaniu

    1. Metody oparte na słowie

  1. Pogadanka - rozmowa nauczyciela z uczniami, w młodszych klasach - rola dydaktyczna:

Postulaty pogadanki:

Zagrożenia: nauczyciel może zagadać temat.

  1. Dyskusja - wyższa forma pogadanki, obie strony są bardziej aktywne, przedmiotem troski powinno być wywołanie umiejętności wypowiadania własnych sądów, obalania niesłusznych poglądów. Praca zespołowa, która ma nie prowadzić do konfliktów, a jedynie rozwiązać problem. Dyskutant powinien być zdyscyplinowany, powinien ważyć słowa, nie powinien drugiemu nic imputować.

  2. Praca z książką - do tego uczniowie muszą być przygotowani przez szkołę, nauka czytania ze zrozumieniem, umiejętność robienia notatek.

  3. Opis - najprostsza forma zaznajomienia uczniów z rzeczami, zjawiskami, powinien być dobór słownictwa, powinien być żywy

  4. Opowiadanie - dykcja, emocjonalny stosunek (opis i opowiadanie - uczeń również się nimi posługuje)

  5. Wykład - od klas ponad gimnazjalnych, wymaga skupionej uwagi, jasność, logiczna budowa, określona systematyczność treści najlepiej poparta przykładami, robienie notatek - to powinna być umiejętność wyniesiona ze szkoły.

    1. Metody oparte na działalności praktycznej uczniów:

      1. metody symulacyjne

      2. metody sytuacyjne

      3. metody inscenizacyjne

      4. giełda pomysłów - wiedza o społeczeństwie, ekonomia -formułowanie hipotez, zgłaszanie projektów rozwiązań

      5. burza mózgów - Kruszewski

Metody nowatorskie:

  1. rozwijają umiejętność krytycznego myślenia - np. burza mózgów, studium przypadku; zalety:

trudności:

  1. metody nastawione na emocje, na przeżywanie, np. portfolio, symulacja, projekt

  1. metody, które wykorzystują zapisy graficzne:

Nauczanie programowe - Stanisław Trębicki - lata 20-te XX w. - metoda znalazła zastosowanie w latach 50-tych w USA - Skinner - program - dawki informacji coraz większe, metoda wymaga komputera albo specjalnych podręczników + Anglia;

zwiększające się dawki informacji, a zmniejszające się ilości instrukcji. Wzgląd na indywidualizację - indywidualne tempo uczenia się, metoda o charakterze eksperymentu. Odmianą tej metody jest dzisiaj test, gdzie komputer ocenia pracę. W Anglii dzięki tej metodzie następuje szybka selekcja umiejętności uczniów i kierowanie ich do odpowiednich szkół.

    1. Metody utrwalające wiedzę:

    1. Metody służące sprawdzaniu i ocenie pracy uczniów:

Formy organizowania nauczania:

System klasowo - lekcyjny - lekcyjna forma nauczania, podstawowa forma organizowania nauczania od 3-ch wieków. Polega na podziale uczniów na klasy, określonego wieku ze zbliżonym doświadczeniem. Każda klasa realizuje ten sam program w podziale na przedmioty, liczbę godzin wg ustalonego planu. Każda lekcja trwa jednakowo długo - w Polsce na ogół 45 min., przerwy 10-minutowe, a po 3-ch godzinach dłuższe. Taki podział w związku z rozwojem gospodarczym w XVI w. -konieczność kształcenia kadr. Ten system jest ekonomiczny, od razu przygotowuje dużą liczbę absolwentów, prosta struktura organizacyjna, powszechność, systematyczność.

Wady: brak indywidualizacji, nadmierna sztywność organizacyjna - uśrednienie bardziej zdolnych, anonimowość - nikłe więzi nauczyciela z uczniem, przedmiotowe traktowanie ucznia.

Lekcja - nauczyciel ma osiągnąć cele dydaktyczne, wychowawcze. Są ogniwa, które mają wystąpić na lekcji.

Struktura lekcji (ogniwa lub momenty):

Typy lekcji:

Lekcja poświęcona opracowaniu materiału:

1. Część wstępna

2. Pogadanka wstępna

3. Opracowanie nowego materiału

4. Usystematyzowanie i utrwalenie podstawowych zagadnień

5. Zadanie i objaśnienie pracy domowej

Lekcja powtórzeniowa:

1. Część wstępna

2. Powtórzenie wiadomości według określonego planu

3. Uzupełnienie luk, analiza i ocena wiadomości uczniów

4. Zadanie pracy domowej

Lekcja operacyjna:

1. Uświadomienie uczniom zadania lekcji

2. Ustalenie zasad i reguł działania

3. Wzorowy pokaz danej czynności

4. Wykonanie zadań przez uczniów pod kontrolą nauczyciela

5. Ćwiczenie systematyczne

6. Zadanie pracy domowej

Lekcja poświęcona kontroli - budowa tej lekcji może być różnorodna w zależności od sposobu kontroli (ustna, pisemna, praktyczna). Może przypominać strukturę lekcji powtórzeniowej z tym, że odpowiedź każdego ucznia jest oceniana.

Lekcja problemowa:

  1. Sprawdzenie pracy domowej

  2. Stworzenie sytuacji problemowej i sformułowanie głównego zagadnienia

  3. Ustalenie planu pracy i sformułowanie pomysłów rozwiązań

  4. Sprawdzenie rozwiązań na drodze empirycznej lub praktycznej

  5. Usystematyzowanie, utrwalenie wiadomości

Lekcja ekspozycyjna:

1. Część wstępna nawiązująca do utworu

2. Informacja o utworze i jego autorze

3. Ekspozycja utworu

4. Analiza i interpretacja problemowa utworu

5. Dyskusja na temat podstawowych wartości utworu

6. Aktywność (praca) własna uczniów wyrażająca główną ideę utworu

Konspekt lekcji wymaga:

Konspekt lekcji wg Dawida O'Connor'a:

1. Temat lekcji

2. Cele lekcji

3. Organizacja lekcji

4. Materiały

5. Ewaluacja

Tradycyjny konspekt lekcji:

  1. Temat lekcji

  2. Cel lekcji

  3. Plan lekcji

  4. Przebieg lekcji - wg planu lekcji

  5. Metody nauczania - np. pogadanka, praca z książką

  6. Jakie pomoce naukowe?

  7. Praca domowa

Przeprowadzenie lekcji:

Formy organizacyjne pracy uczniów:

Klasa szkolna - zbiorowisko przypadkowe, nauczanie zbiorowe jest to najtańsza forma (30 - 35 uczniów w klasie)

Nauczanie jednostkowe - układ nauczyciel - uczeń, bezpośredni kontakt, cały czas przebiega kontrola nauczania, duże koszty takiego sposobu nauczania, uczeń uczy się pracy w zespole, dzisiaj - w formie korepetycji, zajęcia wyrównawcze

Nauczanie grupowe - klasę dzieli się na grupy, dzielone administracyjnie - np. języki obce, informatyka, wychowanie fizyczne - można dzielić na każdym przedmiocie

Praca domowa jest uzupełnieniem lekcji, umożliwia poszerzenie materiału przerobionego na lekcji, uczeń ma możliwość dostosować tempo pracy do swoich możliwości, istnieje większa samodzielność

Funkcje dydaktyczne pracy domowej:

Funkcje wychowawcze pracy domowej

Rodzaje pracy domowej, samo jej zadawanie, kontrola i ocena do podstawowe elementy, by praca domowa spełniała swoje funkcje. Zadawanie pracy domowej musi być dobrze pomyślane:

Zasady wykonywania pracy domowej

Zajęcia dydaktyczne uczniów:

Szkolne