Układy mechaniczne:
1) Elementy składowe nie przemieszczają się względem siebie (konstrukcje nośne budowli, mosty,
2) Elementy składowe przemieszczające się względem siebie (pojazdy, samoloty, roboty, koparki, ładowarki, zawieszenia,
Układy mechaniczne w których elementy składowe poruszają się względem siebie
Podstawy analizy strukturalnej układów kinematycznych
Układem kinematycznym nazywamy dowolny zespół elementów składowych (członów) połączonych ze sobą w sposób umożliwiający ruch względem stworzonych przez naturę lub człowieka do wypełniania celowych funkcji.
Analiza strukturalna zajmuje się badaniem
Człon to element układu kinematycznego, który wchodzi w połączenie ruchome z innymi członami.
Podział funkcjonalny członów:
człon nieruchomy (podstawa)
Podstawa w maszynie jest tylko 1
człony czynne (napędowe)
człony bierne (napędzane)
człony pośredniczące
Człony - podział ze względu na stan skupienia
STAŁE PŁYNNE
Sztywne Podatne Cieczowe Gazowe
Pary kinematyczne Para=węzeł=przegub
Para kinematyczna to ruchome połączenie dwóch członów, połączenie dające łączonym członom możliwość wykonywania ruchów względnych.
Podział par kinematycznych:
- według rodzaju styku tworzonych członów
- według stopnia swobody ruchu względnego
Pary kinematyczne dzielimy na:
niższe,
wyższe,
mieszane.
Pary kinematyczne dzielimy ze względu na klasy według liczby stopni swobody jednego członu względem drugiego członu pary
- I klasa - 1 stopień swobody (obrotowa, rotacyjna, postępowa)
- II klasa - 2 -"- (cylindryczna)
- III klasa - 3 -"- (sferyczna, kulista)
- IV klasa - 4 -"-
- V klasa - 5 -"-
Rx Ry Rz Tx Ty Tz
I R I T
II Rx Tx,...
III Rx Ry Rz,... Rx Ry Tx... Tx Ty Tz
Klasy par płaskich:
- I jeden stopień swobody
- II dwa stopnie swobody
ruchliwość W
W>0 - łańcuchy ruchliwe
W=0 - łańcuchy nieruchliwe (sztywne)
W<0 - łańcuchy nieruchliwe (przesztywnione)
Ruchliwością W nazywamy liczbę węzłów jaką należy nałożyć na człony łańcucha kinematycznego aby przeprowadzić go z ruchliwego w sztywny
Ruchliwością W nazywamy liczbę stopni swobody członów łańcucha kinematycznego względem jednego wybranego z nich (podstawa)
Struktura mechanizmu:
n - liczba członów
p1 - liczba par I klasy
p2 - liczba par II klasy
p3 - liczba par III klasy
p4 - liczba par IV klasy
p5 - liczba par V klasy
n-1 - liczba członów ruchomych
6(n-1) - liczba stopni swobody członów ruchomych
6-i - liczba stopni swobody odebranych przez jedną parę i - tej klasy
W=6(n-1)-5p1-4p2-3p3-2p4-p5
$$W = 6\left( n - 1 \right) - \sum_{i = 1}^{5}{\left( 6 - i \right)pi}$$
Struktura mechanizmu płaskiego:
n - liczba członów
p1 - liczba par I klasy
p2 - liczba par II klasy
n-1 - liczba członów ruchomych
3(n-1) - liczba stopni swobody członów ruchomych
3-i - liczba stopni swobody odebranych przez jedną parę i - tej klasy
W=3(n-1)-2p1-p2
$$W = 3\left( n - 1 \right) - \sum_{i = 1}^{2}{\left( 3 - i \right)pi}$$
Liczba ruchliwości mówi nam ile silników musimy zastosować do maszyny
Układ kinematyczny jest jednobieżny jeżeli liczba członów czynnych (napędów) jest równa ruchliwości.
Interpretacja ruchliwości
WR=W-WL+RB
WR - ruchliwość rzeczywista
W - ruchliwość teoretyczna
WL - ruchliwość lokalna
RB - więzy bierne
Ruchliwością lokalna WL nazywamy dodatkowe stopnie swobody członu bądź grupy członów które nie wpływają na ruchliwość całego układu.