Socjologia

Wykład III

1. Esencjalizm biologiczny, konstruktywizm społeczny jako dwa paradygmaty wyjaśniające konstrukcje kobiecości i męskości

• Paradygmat – pewna określona szkoła… W zależności od przyjętego paradygmatu możemy to samo zjawisko interpretować zupełnie inaczej. Te dwa paradygmaty są używane w nauce do interpretacji różnych zjawisk społecznych.

Esencjaliści:

• Esencjalizm biologiczny – kobiecość i męskość wywodzą się z biologii z cech naturalnych i wrodzonych i są niezmienne w czasie i przestrzeni

Konstruktywiści:

• Konstruktywizm społeczny – kobiecość i męskość są konstruowane w trakcie procesów społecznych i są zależne od takich czynników jak epoka historyczna, szerokość geograficzna, czynniki o charakterze społeczno-kulturowym

1. Esencjalizm biologiczny

• Dotyczył kobiet, jednak był tworzony przez mężczyzn

• Teoria o wielkości średnicy głowy: poniżej 53 – swiadczy to o braku inteligencji, powyzej 54 – świadczy to o posiadaniu inteligencji …

• Edward Clark, „Płeć w edukacji” : w każdym organizmie jest dana ilość energii, jeśli jakiś organ jest używany ta energia przenosi się do tego organu. Jeśli mężczyzna uczy się – energia przenosi się d mózgu, mózg się rozwija.. Jeśli kobieta uczy się energia dociera do mózgu, jednak nie starcza energii na to aby mózg się rozwinął, podczas menstruacji może to nawet doprowadzić do śmierci.

Clark postulował by kobiety jak najmniej czasu poświęcały na naukę.

• Teoria wędrującej macicy: uważano, ze macica jest organem który wędruje w górę organizmu i jeśli nie zostanie on zapełniony może dojść do mózgu i spowodować poważne choroby psychiczne.

• An Moir, David Jesser, „Płeć mózgu” : kobiety i mężczyźni mają odmienne mózgi; inaczej odbierają bodźce, rzeczywistosć, sa przeznaczeni do innych ról społecznych. Dokonali badania na gimnazjalistach:

1. Na każdych trzynastu uzdolnionych w matematyce chłopców przypada jedna uzdolniona w matematyce dziewczynka, ale nawet najbardziej uzdolniona w matematyce dziewczynka nie będzie nigdy tak uzdolniona jak najbardziej uzdolniony w matematyce chłopiec

2. Chłopcy mają lepsza koordynacje wzrokowo ruchowa, orientację przestrzenną i pamięć przestrzenną

3. Dziewczęta wykazują większą sprawność werbalną – mówią ładniej, płynniej, łatwiej dobierają słowa, maja mniejsze problemy z ortografią i gramatyką. Mają większe zdolności w językach obcych, łatwiej potrafią nawiązywać kontakty społeczne, są lepsze w negocjacjach( ponieważ słuchają swojego rozmówcy, są wrażliwe na mowę niewerbalną)

4. Dziewczęta widza więcej kolorów, większe spektrum barw – szczególnie barwy czerwonej (mężczyźni również ale nie potrafią ich nazwać)

5. Dziewczęta lepiej widzą w nocy

6. Noworodki płci żeńskiej reagują z dużym ożywieniem na pochylające się nad nimi twarze ludzkie.

7. Noworodki płci męskiej reagują z takim samym ożywieniem na pochylające się nad nimi twarze ludzkie jak i pochylające się nad nimi przedmioty.

1. Konstruktywizm społeczny

1. Konstrukcja kobiecości:

• Ideał kobiety z……wieku. : bardzo jasna cera, związana gorsetem, nic nie robiąca, mdlejąca, z bólami głowy

• Hela traktorzystka: muskularna, opalona, zaradna. Skąd taki ideał? ; wielu meżczyzna zginęło, kobiety – damy były niepotrzebne, ponieważ potrzebna była kobieta która zajmie się zajęciami należącymi do mężczyzn

• Marysienko, wracam za 3 tygodnie, nie myj się, ponieważ pragnę z tobą zbliżenia.

1. Konstrukcja męskości

• Mężczyzna idealny, pożadany przez damy dworu: delikatny, wrażliwy, mdlejący, strachliwy ( przed myszą, pająkiem), z białą peruką, obcisłymi spodenkami, w koronkach

• Mężczyzna malboro(od papierosów): mężczyzna wymyślony przez kobiety, kobiety uzupełniały ankiety w których opisywały idealnego dla nich mężczyznę: szorstki, pewny siebie,

• Najnowsze badania: najważniejsza cecha to zapewnienie poczucia bezpieczeństwa; druga w kolejności jest wierność

• Mężczyzna metro seksualny: jednocześnie jest męski i kobiecy (David Beckham)

1. Badania Margaret Mead:

• F

1. Czynniki

1. Chłopcy wychowują się w niebieskich pokojach, dziewczęta w różowych

2. Zabawki spolaryzowane płciowo – od razu wiadomo co dla dziewczynek co dla chłopcow

3. Stereotypy w podręcznikach szkolnych: kobiety i dziewczęta zazwyczaj sa przedstawiane w rolach: podległych, wiernych, jako nauczycielki, przedszkolanki, kury domowe. A mężczyźni przyjmują role prestiżowe.

Dzieci przez te stereotypy odzwierciedlają te role społeczne

1. Pryzmaty płciowe wg Sandry Bem:

• Patrzymy na świat okiem naiwnym niestarzonym, ale przez pryzmaty – wynikaja one zarówno z naszej płci jak i społecznycn przekonań odnośnie płci i ról płciowych

• I pryzmat: androcentryzmu – mężczyzna w centrum wszechświata – mężczyzna i męskie doświadczenie stanowią normę i snatdard a kobieta i jej doświadczenia stanowia odchylenie od tego standardu, które jest naznaczone płciami

II pryzmat: polaryzacja rodzajów: polega na tym że różnica między kobietami a mężczyznami nakłada się na tak wiele aspektów życia społecznego, ze powstaje nierozerwalny związek między płcią a każdym innym aspektem życia

III pryzmat: esencjalizm biologiczny – traktuje zarówno androcentryzm jak i polaryzacje rodzajów jako nieuniknioną biologiczną konsekwencję natury kobiet i mężczyzn

Androcentryzm – historia jest w duzej mierze androcentryczna: głównie o mężczyznach