Finanse lokalne ćwiczenia 1

Rola gminy

• Reprezentant interesów społeczności gminy

• Przedsiębiorca

• Regulator działalności gospodarczej

• Jednostka konkurująca z innymi podmiotami oferującymi podobne produkty

Przedsiębiorstwo

Dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu

Gmina

Dochód – należne lub faktyczne wpływy środków pieniężnych do budżetow.

Przychody

• Sprzedaż papierów wartościowych

• Prywatyzacja majątku

„zlota reguła” zrównoważoneo budżetu – władze nie powinny pożyczać pieniędzy na cele bieżące

„zlota zasada” biznesowa – majątek trwały powinien być w miarę możliwości finansowany środkami wlasnymi lub zobowiązaniami długoterminowymi

Analiza finansowa przedsiębiorstwa komunalnego

• Etap 1- ocena systematyi rachunkowości

• Etap 2 - analiza bilansu, rachunku wyników i rachunku przepływów pieniężnych

• Etap 3 - analiza wskaźników

• Etap 4 - analiza kosztów

Podstawa prawna – ustawa o rachunkowości

Zasada memoriałowa – obowiązuje wszystkie firmy komercyjne, moment wystawienia faktury, jest momentem naliczenia przychodu (pomimo odroczonego terminu płatności)

Zasada kasowa – przychód następuje dopiero w momencie faktycznego wpływu środków pieniężnych

Bilans- sytuacja finansowa w konkretnym dniu, przeważnie robiony na ostatni dzień roku, podaje się tez bilans zeszłoroczny

Cash flow – kierunki i źródła przepływu gotówki

Rachunek zysków i strat – obejmuje działalność przedsiębiorstwa w całym okresie

Bilans:

Aktywa = Pasywom

Majątek Trwały (aktywa) = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe (pasywa)

Majątek obrotowy (aktywa) = zobowiązania krótkoterminowe + rezerwy (pasywa)

Zobowiązania - nasze długi

Należności – nasze wierzytelności

Analiza bilansu

Wstępna

Porównawcza (pozioma)

Analiza struktury (pionowa)

Wskaźnikowa

Finanse lokalne ćwiczenia 2

Gmina miejska w obszarze metropolitaln

Kryterium eliminujące – wybrana gmina musi mieć dostępne na stronie internetowej dane finansowe (budżet – szczegółowość klasyfikacji budżetowej do poziomu paragrafu) najlepiej za 2009 rok

Wskaźniki płynności (bieżącej i szybkiej) – mówi o stopniu wypłacalności przedsiębiorstwa i jego zdolności do terminowego regulowania bieżących zobowiązań

Wskaźnik zadłużenia (poziomu zadłużenia ogólnego długoterminowego, pokrycia obsługi zadłużenia) – określają jak duża część inwestycji finansowana jest ze środkow innych niż wlasne

Wskaźnik sprawności dzialania (rotacja zapasów, należności, aktywow trwałych) – efektywność wykorzystywania majatku firmy

Wskaźnik zyskowności (zwrotu inwestycji - ROA, zwrotu z kapitałow wlasnych - ROE ) – jaka czesc zainwestowanego kapitalu przez właściciela może zostac wyplacona w postacji dywidendy

Konieczne jest odniesienie uzyskanych wskaźnikow do średniej danej branzy oraz analiza zmian w czasie.

W naszych obliczeniach aktywa bieżące liczymy jako obrotowe.

W naszych obliczeniach zobwiązania bieżące to zobowiązania krótkookresowe – fundusze specjalne.

W naszych obliczeniach sprzedaż to punkt A rachunku zysku i strat

Finanse lokalne ćwiczenia 3

WPF – Wieloletni plan finansowy

Prognoza finansowa, plan działania, narzędzie racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi, obowiązek sporządzenia wynika z ustawy o finansach publicznych z 27.08.2009.

Cechy WPF:

• Kompletność :wszystkie źródła dochodów, wydatki

• Wieloletnia perspektywa

Zadania WPF:

• Zmniejszenie wpływu doraźnej polityki na decyzje gospodarcze

• Wpf może być podstawa uzyskania kredytu

• Podniesienie efektywności zarzadzania finansami publicznymi

• Niezbędne do opracowania WPI

• Przejrzysta informacja dla mieszkańców, podstawa dialogu

Etapy konstruowania WPF

1. Analiza wskaźników, SWOT (diagnoza finansów gminy)

2. Opracowanie prognozy budżetu (dochody, wydatki, wolne środki)

3. Prognoza nakładów inwestycyjnych

4. Zarządzanie długiem: limit zadłużenia, projekcja kosztów obsługi długów starych, projekcja wolnych środków po obsłudze długu

5. Prognoza zapotrzebowania na środki zewnętrzne

6. Określenie wysokości nowych zobowiązań na finansowanie inwestycji

7. Budowanie wiarygodności finansowej

Zanim zaczniemy konstruować

1. Budżet bieżący i majątkowy

2. Nadwyżka operacyjna (NO)

   1. Brutto = dochody bieżące – wydatki bieżące

   2. Netto = NO brutto – obsługa zadłużenia

Obsługa zadłużenia? – spłata rat i odsetek od długu starego i nowego

1. Wskaźniki dochodowe

2. Wskaźniki wydatkowe

3. Wskaźniki długu

Łączna kwota długu w roku budżetowym do dochodów ogółem (max 60%, ustawa o finansach publicznych, art. 170, obowiązuje do 2013) – wskaźnik zadłużenia

Wskaźnik obciążeniach dochodów – obsługa zadłużenia jako 15% dochodów ogółem (art. 169)

Finanse lokalne ćwiczenia 4

Wieloletni Program Inwestycyjny – WPI

Jest to dokument zawierający listę najważniejszych przedsięwzięć inwestycyjnych możliwych do zrealizowania w wyznaczonym przedziale czasowym (zwykle 3-5 lat), zatwierdzany w formie uchwały budżetowej. Brak obowiązku ustawowego.

Etapy:

1. Identyfikacja potrzeb inwestycyjnych (w duzych gminach spływa kilkaset wniosków)

2. Sporządzenie wniosków inwestycyjnych

3. Ustalenie listy zadań wg priorytetów

4. Ustaenie listy zadań do realizacji wg. Kryteriów oceniana (wersja wspętpna WPI0

5. Konsultacje społeczne

6. Wersja projektowa WPI, zrównoważona wersja WPI

7. Uchwała w sprawie WPI

Kryteria oceniania wniosków:

• Wielkośc nakladów i źródla finansowania

• Przewidywane efekty realizacji: ekonomiczne, społeczne (mierniki efektywności, przyjete kryteria)

• Szczególne cechy, warunki realizacji

Co trzeba brać pod uwagę

• Wolne środki na inwestycje = dochody ogółem – wydatki bieżące – obsługa długu

• Inwestycje kontynuowane

• Inwestycjne nowo podejmowane

Rodzaje WPI

• Kroczący (roczny cykl aktualizacji) – popularniejsze

• Jednorazowy wieloletni (3-5lat)

Finanse lokalne ćwiczenia 5

Analiza nakłady korzyści

• Obiektywna metoda ocney ekonomucznej oplacalnosci danej inwestycji

• Polega na porownaiu sytuacjie realuzacji inwestycji i sytuacji jej zaniechania

• Konieczne jest uwzflednienie wszystkich nakladow i korzysci z rozpatrywanej inwestycji

Naklady

• Koszty inwestycji samorzadowej

• Koszty utrzymania nowej inwestycji samorzadowej np. infrastruktury

• Amrotyzacja

• Koszty zachety dla inwestora

Korzyści

• Dicgid z dzialalnosci w rzypadku komercyjnych projektrów (rzadko spotykane w jst)

• Dochod w postacji podatkow od inwestorow

• Oszczednosci w funkcjonowaniu

• Niematerialne

Zaktualizowana wartośc netto – NPV (Net Present value)

Bieżąca, sprowadzona do chwilii obecnej, PLN, wpływy – wypływu gotówki + NPV

Mówi ile projekt w rozpatrywanym okresie jest wart, czylu czy realizacjia danego projektu przyniesie nam pewna nadwyzke finansowaz (zysk) czy tez poniesiemy straty, niezbednej jest dyskontowanie wartosci wyliczonej w kolejnych lat, stąd wzró na NPV bierze pod uwagę stopy procentowe. 1/(1+R)ⁿ R-czynnik dyskontowy n-rok/

NPV = PVB – PVC

PVB – wartosc aktualna wszystkich efektów (korzyscie)

PVC – wartośc aktualna całkowitych wydatków

NPV > 0 – opłacalne

NPV < 0 – nieoplacalnu

NPV = 0 – trzeba przyjac inne kryterium oceny inwestycji

Wewnętrzna stopa zwrotu – IRR (Internal Return Rate)

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) to stopa dyskontowa dla której NPV = )

IRR mówi nam ile % calkowitych wydatków odzyskujemy rocznie z naszego projektu (istotna wskazówka na temat okresu zwrotu z inwestycji)

$$IRR = r1 + \ \left\lbrack \left( r2 - r1 \right)x\frac{NPV1}{NPV1 - NPV2} \right\rbrack\left\lbrack \% \right\rbrack$$

R1 – niższa stopa dyskkontowa (NPV >0)

R2 – wyższa stopa dyskontowa (NPV <0)

NPV1 – NPV przy niższej stopie dyskontowej

NPV2 – NPV przy wyższej stopie dyskontowej

IRR > stopy dyskontowej wyjścowej (r1) – projekt nalazy zatwierdzic z punktu widzenia ekonomicznego

IRR < stopy wyjsciowej (R1) – należy odrzucic