Podstawy Komunikacji Międzykulturowej 2011r. wyk. 2

Pismo obrazkowe składające się z piktogramów, gdzie każdy znak możemy traktować, jako skończoną całość posiadającą swoje znaczenie albo też swoje znaczenie i pochodną znaczenia, czyli odniesienie przedmiotowe.
Podobne pisma. Pojawiają się również w Chinach, Egipcie, Am. Środkowej i u Majów. Ale jak możemy i dzisiaj zauważyć używając technologii przewodowej i bezprzewodowej, im więcej pojawia się problemów, do których odnoszą się znaki tym więcej znaków trzeba zapamięta, im więcej pojawia się problemów. tym bardziej trzeba o tym pamiętać. < :) > będzie takim przykładem piktogramu . Problem poj. Się, kiedy mamy zapisać wielki tekst. Chodzi o możliwość wyrażania idei, albo odnoszenia się do przedmiotów za pomocą skończonych znaków.

To doprowadza Fenicjan do wynalazku/ przejścia od języka jednoklatkowego do dwuklatkowego
JEZYK DWUKLATKOWY składa się z elementów pozbawionych znaczenia, w którym konfiguracja pozwala budować nieskończone ciągi znaczeniowe. On został wyrażony z pomocą pisma fonetycznego opartego na alfabecie. Każda z liter jest pozbawiona znaczenia, ale ich konfiguracja liter w morfemy albo w słowa, pozwala budować nieskończone ciągi znaczeniowe. To REWOLUCJA→ Pamięć nie jest obciążona wielką ilością skończonych znaków, ale dzięki wyobraźni możemy być elastyczni i uczyć się rozpisywać coraz to inne formuły znaczeniowe.
Grecy ulepszają alfabet dodając samogłoski i od tego czasu w sensie konstrukcyjnym ten wynalazek się nie zmienia. Do XIX w był on podst. Formą komunikowania się na odległość. Na razie to wynalazek o charakterze logicznym/ poznawczym, a nie czysto technicznym. Mamy nowe, ale nieupowszechnione jeszcze narzędzie, dlatego, że piszemy ręcznie. → Mamy niewielu pisarzy i umiejących czytać, manuskrypty potem księgi są mało dostępne, w związku z tym jest ograniczona liczba czytelników i pisarzy. W związku z tym większość nadal komunikuje się za pomocą tradycyjnych sposobów. (Przetrwały dziś np. obrazy w kościele→ obraz formą komunikacyjną łączącą tłum ludzi) ·Moment przełomowy- Wiek XV- umasowienie formie pisarskiej dzięki prasie drukarskiej. ← Stąd GALAKTYKA GUTENBERGA (poj. McLuhana) - epoka, w której członkowie społ., jako masa, mają dostęp do książek i albo je czytają, albo piszą. W tym kontekście nowa forma komunikacji- tekst drukowany, jest podziale na w skali masowej.
McLuhan
Szczegół→ czytanie sprawia, że my zaczynamy angażować jeden zmysłów i ignorować inne(wcześniej używaliśmy wszystkich) ów zmysł zostaje wyostrzony; Nasze pismo ma charakter liniowy, czytanie polega na umiejętności kojarzenia postępujących po sobie liter, morfemów i słów sprawia, ze ów zmysł zostaje wyostrzony, ale i (pisze McLuhan) ludzie zaczynają się dystansować od innych (czytelnictwo w samotności) McLuhan→ temu towarzyszy nowy proces tj. poczucie perspektywy, w średniowieczu była ignorowana (nie wiemy czy starożytni mieli jej poczucie). Wiadome jest, że pojawia się trzeci wymiar przestrzenny. Możemy założyć idąc za McLuhanem, że przestrzeń ma charakter kulturowy. My widzimy przestrzennie, jako istoty kulturowe nie biologiczne. Nowa epoka prowadząca do indywidualizacji będzie trwała do wieku XIX, kiedy pojawią się nowe wynalazki, napędzane nową energią→ e. Elektryczną. Nowe wynalazki zmniejszą dystans spowodowany przez czytelnictwo.
Dzięki takim wynalazkom jak telefon, telegraf, radio a później telewizja (lata 30.) Zostanie skrócony dystans i zbliża ponownie zmysły. Zmysł wzroku przestanie być uprzywilejowany, dlatego powie McLuhan, że zaczynamy tworzyć nową plemienność. Po okresie indywidualizmu znowu stajemy się wspólnotą.( Tego typu kończy operacja kończy się na latach 60.Wtedy ukazuje się książka McLuhana i TV jest u szczytu.)·W każdym razie świat napędzany jest przez elektryczność i oparte na elektryczności media. To trwa do dziś gdzie sieci przewodowe zamienia się w bezprzewodowe→ komunikacja staje się coraz jest bardziej mobilna.
Tu McLuhan proponuje nam nową figurę→ WIOSKA GLOBALNA- ona to ELKTRONICZNA WSPÓŁZALERZNOŚĆ - to sieć mediów, która nie jako oplatają całą wspólnotę, dzięki czemu świat się skurczył w sensie geograficznym i czasowym, bo w tym samym czasie możemy znaleźć się w dowolnym miejscu świata. Można powiedzieć, że cały czas żyjemy w tym świecie…
McLuhan mówi, że TECHNOLOGIA POSZERZA NASZE ZMYSŁY, ale zapominamy, że też zmysły innych z tond będziemy mieli do czynienia z permanentna inwigilacją→ jesteśmy cały czas obserwowani dla wszystkich ciągle dostępni.·McLuhan rozpatruje ten proces w kontekście pozytywnym, bo on mówi, że spowrotem znaleźliśmy się w lokalnej wspólnocie. Dlatego używa terminu WIOSKA, wioska o charakterze globalnym, czyli nowa plemienność. To nie jest zwykła plemienność, bo zwykła plemienność powiązana była z wielkością geograficzną, natomiast tutaj plemienność jest oparta o medium, jakim są nowe technologie. To komunikacja zapośredniczona. (telekonferencja→ widzimy kogoś, ale go nie dotkniemy).
To jedna z perspektyw na wioskę globalną, która staje się czymś realnym p II woj. Światowej.

Z. BAUMAN

Wracając do poprzednich zajęć→ Wówczas toczy się proces dekolonizacji. Po którym w związku z nowym rozkładem sił proces globalizacji. On w latach 90. Przynosi pewne rezultaty, z których wnioski wyciąga Z. Bauman (‘Globalizacja’- 98r.)

Termin globalizacja ukuty w latach 80. Na oznaczenie przemian z lat 70. Choć ten pierwotny termin dotyczył przemian społ.-ekonomicznych dla Baumana mają one charakter społeczny, co więcej negatywny. On skupia się na ciemnej tego procesu. Rozpatruje go na podstawie kilku odsłon opierających się na RELACJI OPOZYCJI.
I. Między ruchomym kapitałem, a statyczną ludnością lokalną
*lokalna wspólnota→ jest w niej zainwestowany kapitał tak długo jak jest to opłacalne

II. Walka o przestrzeń miejską- dotyczy tzw. świata rozwiniętego, czyli kto zajmuje przestrzeń z jednej strony mamy coraz bardziej rozpleniające się slumsy, z drugiej otoczone drutami i kamerami osiedla miejskie. Tu mamy dwie odsłony:

-OŚCI	-IZMY
Ponowoczesność	Postmodernizm
Nowoczesność	Modernizm
Przednowoczesność	Przedmodernizm /premodernizm

*wewnętrzny świat, nad którym przejmuje kontrole prywatna struktura
* Świat zdekolonizowany→ Przykład Afr. Południowej →Kapsztadu; on kiedyś miał charakter .. …centryczny Tzn. ponieważ, opierał się na trzech rodzajach ludzi- białych kolorowych i czarnych. Wewnątrz biali odgrodzeni kolorowymi, a to wszystko czarnymi. W momencie upadku apartheid u wszystko uległo decentracji. W zw. z tym dziś obserwujemy, że czarni przekraczają te dotychczasowe granice. Temu towarzyszą slumsy dwa inne efekty→ powiększające się slumsy (np. pod Kapsztadem→ są tam ludzie Afr. Południowej, ale i uciekinierzy z państw sąsiedzkich), z 2 strony osiedla białych są przeważnie wyposażone w tzw. elektryczne ….., Czyli osiedla są opłotowane drutami pod napięciem. Tu widać walkę o przestrzeń. Tu czarni zdobywają coraz większą przestrzeń a biali się ogradzają. Nie ma tu problemu koloru skóry, ale problem zamożności.

III. Rozróżnienie między turystą a włóczęgą
Inna syt. Niż z w przypadku kapitału, bo w przypadku turysty i włóczęgi, mamy tu do czynienia z osobami mobilnymi, os., które się poruszają, (lokalna grupa przywiązana jest do ziemi jak chłop pańszczyźniany, oni nie mają prawa się ruszyć) ·Obie te osoby się poruszają, ale turysta ma cel a włóczęga nie ma.
*Turysta ma cel- podróż i zabawę
*Włóczęga nie ma celu, podróżuje by przeżyć kolejny dzień, ale to nie celowa podróż; on się błąka w poszukiwaniu schronienia i pożywienia. Tu jest ta opozycja→ Cel i brak celu
Tu można się odwołać do innego obrazu Baumana→ OBRAZU PUSTYNI
Do tej pory on funkcjonował w odniesieniu do przykładu biblijnego tj. wyprowadzenia żydów z Egiptu przez Mojżesza. Trwało 40lat. Wszyscy pytają, dlaczego tak długo?? Odp. → Musiał się pozbyć ludzi o mentalności niewolniczej. Bauman zakłada, że w tej 40letniej wędrówce był CEL. Było nim wejście wolnego ludu do Kanaan’u . Natomiast współczesny człowiek na pustyni nie ma celu. Bauman pisze, że on się błąka.
→Czasy ponowoczesne pozbawione są IDEI CELOWOŚCI
Bo idea celowości typowa była dla czasów nowoczesnych. Nowoczesność niosła ze sobą celowość. Jednak t ma jeszcze głębsze znaczenie. ..
Mamy –OŚCI I –IZMY . Jeśli mówimy o ponowoczesność i nowoczesności to jest też przednowoczesność. Mamy także postmodernizm, modernizm i premodernizm. Odróżnienie ości od izmów (pomijając współczesność)
* OŚĆ - określenia epokowe/ określenia czasu
* IZMY- są to stanowiska
np. ktoś jest modernistą ponowoczesności lub postmodernistą nowoczesności

Rozróżnienie między trzema etapami (ości)
PRZEDNOWOCZESNOŚĆ

Pkt. Wyjścia jest sytuacja społ., w której ludzie nie wykraczają poza …….. Typowe dla takiego człowieka jest, że ziemia jest płaska, słońce wschodzi i zachodzi→ Przednowoczesność to perspektywa niekrytyczna, obserwujemy, ale tego, co obserwujemy nie poddajemy krytyce→ jesteśmy dziećmi tradycji, robimy tak jak nasi dziadowie. Przykład: Konopielka → wieś odcięta od świata gdzie luzie żyją z dziada pradziada, czyli np. zborze kosi się sierpem nie kosą, bo kosa to śmierć. Przykład II: Godło, orzeł a legenda → społeczność odwołuje się do mitów, które są pełne figur zaczerpniętych z naoczności
Reasumując: Społeczeństwo przednowoczesne nie poddaje krytyce świata, którego jest częścią, ale uznaje to za pewien naturalny porządek.
Dwugłowe orły→ godło Rosja, Austro-Węgry, Albania, Serbia (kraje prawosławne) ·Dwugłowe orły pochodzą z Bizancjum, a jednogłowe z prawowitego Rzymu.
My mamy jednogłowego orła, bo przyjęliśmy optykę łacińską. Nasza legenda jest o tyle prawdziwa

NOWOCZESNOŚĆ
W pewnym momencie ludzie dochodzą do tego, że NAOCZNOŚĆ I MITYCZNOŚĆ IM NIE WYSTARCZA→ REWOLUCJA KOPERNIKAŃSKA to wyjście poza naoczność, to, co oczywiste. (wiemy, że to, że słońce wschodzi i zachodzi to iluzja) Człowiek zaczyna coraz bardziej angażować się w abstrakcje → to jest motyw ze Starożytnej Grecji, kiedy kończymy z bezpośrednimi danymi, stajemy się bardziej krytyczni sięgamy w głąb i tu pojawia się idea jakiegoś celu→ próba wyjścia poza oczywistość.

Epoka nowoczesna to epoka, w której podważamy oczywistość, szukamy odpowiedzi na pewne pytania.
PRZEWRÓT KOPERNIKAŃSKI W FILOZOFII (KANT) to okres oświecenia→
Chodzi o relację między rzeczą a pojęciem.
Przed kantem w ramach tej relacji pierwotna była rzecz a wtórne pojęcie. Bo my najpierw obserwujemy rzeczy, doświadczamy ich, a później abstrahujemy pewne własności tych rzeczy i tworzymy pojęcia.
Kant dokonuje PRZEWROTU i mówi, że od teraz, to rzecz jest odbiciem pojęcia. Pierwotne jest pojęcie, wtórna rzecz. Te pojęcia to Kultura, czyli, że my nie jesteśmy w stanie zidentyfikować świata tak długo, jak nie założymy pewniej pojęciowości, z której dopiero światowość tych rzeczy wynika.
To jest …oczywistość, bo my wiemy, że to, co jest oczywistość jest iluzją, że tak naprawdę trzeba wyjść poza oczywistość, żeby tą oczywistość uchwycić.
Przykład: Język→ My sądzimy, że to, co mówimy jest dane tylko w naszym języku, a inni nie wiedzą, o co chodzi. <…>
A kiedy wiemy, że najpierw są pojęcia a potem rzeczy, to wiemy ze my mówimy tak, ale ktoś może zupełnie inaczej ten świat konceptualizować ←? TO NOWOCZESNOŚĆ

PONOWOCZESNOŚĆ
W pewnym momencie zorientowano się, że tego typu operacja ma swoje granice/ że ona często prowadzi do aberlacji ←? O jest między innymi oświadczenie II woj. światowej, czyli Auschwitz i Kołyma. Zaczęto poddawać w wątpliwość próby udoskonalania człowieka na siłę. Zaczęła się krytyka idei celowości, tego, dokąd my dążymy. Był to pozorny powrót do przednowoczesności. Pozorny, bo my nie jesteśmy w stanie wrócić do tego.. Kiedy wszystko było oczywiste? Bo ten świat nie jest oczywisty. My zaczęliśmy traktować ten świat w kategoriach estetycznych, zaczęliśmy się nim bawić. Ponowoczesność to próba zdystansowanego powrotu do oczywistości. Z tond mamy w niej kaktiż, ironię itp.
Pytanie jak długo ponowoczesność będzie trwać, o jak się za długo tkwi w i roni to człowiek się gubi.
Niektórzy mówią, że przeszliśmy do nowego etapu nowoczesności, tzn., że znów zaczęliśmy używać celu, ale już z tą świadomością, do czego doprowadziły nas poprzednie próby, czyli jest możliwe, że żyjemy w nowej nowoczesności pozbawionej myślenia, że możemy wszystko.

Tym epokowym określeniom towarzyszą STANOWISKA (postmodernista; modernista; premodernista)
(M. Foucault neguje epokowe pojęcie nowoczesność, traktuje ją jak my traktujemy modernizm)
↓Klasyczne ujęcie→ kiedy Bauman rysuje nam opozycje między turystą a włóczęgą, chodzi mu o pokazanie z jednej str. ludzi, którzy ciągle wieżą w nowoczesność i tych, którzy już tej cechy nie mają. (Sam Bauman nie będzie jej miał, jako żyd, który przeżył II woj. światową a inni nie kiedy np. mówi o nowoczesności i zagładzie, gdzie zagłada tj. holocaust była konsekwencją epoki nowoczesnej. On jest emocjonalnie w to wszystko zaangażowany.) Tutaj widać opozycją między dwoma działaniami ludzi. To celowe działanie i utrata sensu.

Różnica między PANOPTIKONEM, a SYNOPTICONEM (Bauman)

PANOPTIKON- nazwa więzienia wymyślonego i zaprojektowanego przez angielskiego filozofa utylitarystę, Jeremy'ego Benthama. (Niezwykłość Panoptikonu miała polegać na tym, że jego konstrukcja umożliwiałaby więziennym strażnikom obserwowanie więźniów tak, by nie wiedzieli, czy i kiedy są obserwowani.) Potem tego pojęcia użył Michel Foucault, który użył Panoptikonu, jako symbolu permanentnej inwigilacji w książce pt. Nadzorować i karać (1975) rozwijającej szerzej pojęcie panoptyzmu.

PANOPTIKON-autorem pojęcia jest Jeremy Benthama, potem przejmuje to :

M. Foucault→ on jest zainteresowany rozważaniem społeczeństwa od tej negatywnej strony.
Myśliciele tacy jak Durkheim, Lewi Strauss, M. Mauss rozważali problem społeczny w sensie pozytywnym, że mamy jakiś układ, strukturę i tylko czasem zdarzają się produkty uboczne takie jak np. kazirodztwo, więziennictwo, przestępstwo. Dla Foucaulta te ele. są właśnie pkt. Startu/ jądrem społ.(psyhiatria, więzienia, przemoc seksualna..) →Tutaj dopiero widzimy inicjujący model tworzenia się społeczeństwa. Dlatego on chętnie przejmie benthamowski model więzienia.
Panoptikon to szczególne więzienie. Na planie gwiazdy są zbudowane cele i w środku stoi wysoka wieża. Cele są pootwierane. W wieży znajdują się małe otwory. W środku siedzi strażnik. Jednak idea więzienia polega na tym, nie że strażnik siedzi w wieży ale że więźniowie są przekonani, że strażnik siedzi w wieży. Chodzi tu o kontrolę jaką ma niewielu nad wieloma (NIEWIZIALNĄ)

SYNOPTICON
Bauman wykorzystuje inną figurę, figurę synopticonu, Thomasa Mathiesen’a . To więzienie jako układ medialny (tv, radio) Chodzi tu o opozycję między tymi którzy w mediach występują, a tymi którzy media odbierają. W panoptikonie było tak, że niewielu potencjalnie obserwuje wielu. Tu mamy sytuację odwrotną, to wielu obserwuje niewielu (widzowie obserwują ludzi w TV, albo słuchacze ludzi w radiu).
Problem polega na tym, ze podobnie jak w wypadku panoptykonu tak i tutaj mamy kontrolę niewielu nad wieloma, bo tych niewielu którzy są obserwowani, jednocześnie kontroluje tych wielu którzy oglądają.

Tak czy inaczej media modelują nasze życie i w związku z czym kontrolują odbiorców , w związku z tym pojawia się kolejna opozycja kontroli→ mała grupka wybrańców kontroluje ‘wszystkich’← ?

Ostatnia odsłona→ WIĘZIENIA
Bauman odwołuje się do syt. w USA (89r.- Bauman publikuje ,,Globalizację’’, dziś mamy jeszcze gorszą sytuację, nie tyle związaną z więziennictwem, ale inwigilacją i kontrolą → już nie wystarczy dowód osobisty ale już …tęczówka oka), natomiast wtedy nie było to jeszcze tak daleko posunięte.
Chodzi o wpływanie (zastraszanie) na os. które nie siedzą w więzieniu, by na te więzienia płaciły. Jest to podwójny wpływ – musicie płacić bo jeżeli nie to ci ludzie uciekną i będą stanowić dla was zagrożenie, po drugie jak nie zapłacicie odwiedzi was komornik i ostatecznie sami się tam znajdziecie. →podwójna gra.

To są jedne z wielu efektów globalizacji, bo GLOBALIZACJA to PRYWATYZACJA → ona wywołuje te różne efekty → media, włóczęgów, kontrole przestrzeni, płynny kapitał
Bauman będzie mówił tu o płynnej rzeczywistości. (Innym który mówi o idei płynu jest J. Marcus) Bałman izie tropem Talesa→ wszystko jest płynne.

BAUMAN a McLUHAN

McLuhan- Kiedy go rozważamy to charakterystyczne jest to, że uczestnictwo w wiosce globalnej jest możliwe dzięki wspólnej platformie/ odniesieniu się do jakiegoś monistycznego układu jakiem jest np. energia elektryczna.
Chcemy żyć→ przeżują tylko ci którzy mają dostęp do zasilania energią elektryczną. …
Kiedy Bauman nam sugeruje ze jesteśmy w wiosce globalnej (2r.), tylko wtedy kiedym mamy dostęp do jakiegoś kodu .Jeśli nie mamy to jesteśmy z tej wioski wykluczeni. W tym sensie on odwołuje się do idei monistycznej lub tożsamości, czyli ujednolicenia. To co jedno sprawia że żyjemy. Bo nagle stajemy się niemi. Bez dostępu takich czy innych mediów tracimy zdolność komunikowania się. Z jednej strony mamy skracanie czasu i przestrzeni, z drugiej, ludzie wykluczeni stają się nieobecni.

Bauman rozumuje inaczej, bo on się opiera na RELACJI RÓŻNICY(OPOZYCJI), dlatego u niego widoczni są zarówno uprzywilejowani jak i nie uprzywilejowani. → To jest zupełnie inny sposób prezentowania rzeczywistości globalnej. Odwołanie się do relacji różnicy nie jest przypadkie.

Durkheim i C. Lewi Strauss→ frankofoni
Durkheim- II typy społ./więzi→ solidarność organiczna i solidarność mechaniczna. Jednostka i społeczeństwo są opozycyjne wobec siebie.
C. Lewi Strauss- struktura, mit dzieli się na mitemy (min. 8 → zawsze wielokrotność 4) my dzielimy opowieść na sekwencje. My jesteśmy przyzwyczajeni do liniowego odczytowania mitu.

CZERWONY KAPTUREK

1	2	3	4	5	6	7	8
W domu- sama	Z mamą	Idzie z koszykiem - sama	Spot. Z wilkiem	Idzie sama do babci	Wilk zamiast babci	sama	W brzuchu Gajowy marucha
+	-	+	-	+	-	+	-

Między 1 i 2 jest związek przyczynowo skutkowy, a 1 i 5 związek podobieństwa. Metonimia i metafora.
My czytamy mit jednocześnie horyzontalnie i leksykalnie.
Tu są opozycje
Struktura to para opozycji binarnych!
W ten sam sposób myśli Bauman
Oni angażują przede wszystkim opozycyjność żeby rzeczywistość. (kant – rzecz jest odbiciem pojęcia) My mamy w głowach relacje opozycji i z tego Nam wynika świat przepołowiony na pół.
W tym sensie Bauman kreuje zupełnie inny świat niż kreował McLuhan ,bo dla McLuhan’a relacja opozycji jest nieobecna. To co my nazywamy globalizacją zależy od naszego kulturowego uwikłania a nie od tego, że my chwytamy ten świat takim jakim on jest.
My filtrujemy przez nasz układ kulturowy pewne treści a dopiero potem uznajemy je za tzw. obiektywne światy.
Świat globalny jest od d razu sproblematyzowany bo jest nam dany przez alternatywne obrazy w tym przypadku Baumana i McLuhan’a.
Bauman nie jest strukturalisą a poststrukturalistą
ŚWIAT ZGLOBALIZWANY JAKI JEST TŁEM DLA PROBLEMU KOMUNIKSCJI Międzykult. NIE JEST OCZYWISTY. Gdy mówimy o tym co globalne musimy pamiętać o tych różnych znaczeniach które przypisujemy temu co globalne.
Wioska globalna nie niesie ze sobą tych samych konsekwencji co globalizacja u Baumana!!!!

GLOKALIZACJA
Są pewne globalne procesy (np. światowy kapitalizm), które jednocześnie zderzają się z lokalną swoistością. Są tego dwie odsłony. Pierwsza (odpowiadająca Baumanowi)→ np. mamy lokalną wspólnotę, produkujemy tam np. jakieś jedzenie i nagle wpada tam jakaś sieć np. McDnald i kasuje wszystkie lokalne firmy. (to samo →puby w WB→ ludzie do nich nie chodzą bo w markecie piwo jest tańsze ale cierpi na tym społeczna więź która się rozpada). niszczenie tego co lokalne→ globalizacja
GLOKALIZACJA To lokalna reakcja na to co globalne
1 forma- opór
2 forma- to lokalne przetwarzanie togo co globalne (np. wieśmak→ jakaś lokalna wersja hamburgera-> lokalna wersja)
GLOKALIZACJA TO LOKALNA REAKCJA NA GLOBALNE PROCESY (w różnym kontekście)

Głównie w atropologii istnieje dyskusja na temat tego, jak zestawić z sobą poziom lokalny i globalny. Bo poziom globalny to poziom procesów których my nie kontrolujemy, nie mamy na nie wpływu(np. przepływ kapitału)
Zauważa się z jednej strony te globalne procesy z drugiej strony zauważa się lokalne praktyki które często stoją w sprzeczności z tym co globalne.

Na to odpowiedzią(→ George Marcus i Michael Fischer)jest tzw. antropologia wieloplanowa lub wielomiejscowa. Nie jest to skupieniu się na badaniu jednego miejsca ale jest to badanie sieciowe ( Powiązanych ze sobą ele.). <…> Tu jesteśmy na etapie kiedy zauważamy napięcia miedzy tym co globalne a tym co lokalne.