ULTRADŹWIĘKI – SONOFOREZA I KAWITACJA

1. ULTRADŹWIĘKI

Ultradźwięki są okresowymi drganiami cząsteczek gazów, cieczy, ciał stałych, o częstotliwości większej niż 20 000Hz. W przeciwieństwie do fal elektromagnetycznych (E – M) ultradźwięki są falami podłużnymi, ponieważ cząsteczki naprzemiennie w jednych miejscach się zbliżają (zagęszczają się) a w innych – oddalają (rozrzedzają się), wzdłuż kierunku rozchodzenia się fali, wywołując miejscowe zmiany ciśnienia. Fale E – M można przesyłać w próżni, natomiast fale dźwiękowe tylko w określonych, sprężystych ośrodkach. Ultradźwięki przechodzą przez niektóre ośrodki, mogą też ulec pochłonięciu, odbiciu i rozproszeniu. Są metodą zwiększającą przenikanie przeznaskórkowe.

Skuteczność zabiegu zależy również od częstotliwości fali. W kosmetologii stosuje się ultradźwięki o częstotliwości od 18kHz do 10MHz, które dzieli się na:

• HF – Ultradźwięki o wysokiej częstotliwości (3-10MHz)

• MF – Ultradźwięki o średniej częstotliwości (1-3MHz)

• LF – Ultradźwięki o niskiej częstotliwości (18-100kHz)

  1. DZIAŁANIE ULTRADŹWIĘKÓW NA TKANKI

Zjawiska wywoływane w skórze przez ultradźwięki zachodzą dzięki działaniu cieplnemu, fizykochemicznemu i mechanicznemu. Wzmagają przepuszczalność błon komórkowych (zjawisko elektroporacji), usprawniają oddychanie tkankowe, pobudzają przemianę materii, powodują zmiany w strukturze błon komórkowych i protein oraz zmiany w układach jonowych tkanek. Zmieniają również odczyn tkanek w kierunku zasadowym.

W kosmetologii ultradźwięki stosuje się w pielęgnacji ciała (redukcja nadmiaru tkanki tłuszczowej i cellulitu), do usuwania nadmiernego owłosienia (metoda epilacji) oraz w zabiegach sonoforezy i kawitacji.

1. Działanie mechaniczne

Ultradźwięki mają większą moc, ponieważ niosą więcej energii. W wyniku działania na nasze ciało, fale te stymulują komórki (mikromasaż). Dlatego mogą poprawiać miejscowe krążenie krwi i limfy, zwiększać transport międzykomórkowy, poprawiać metabolizm i regenerację komórek. Wiadomo, że ultradźwięki mogą uelastyczniać komórki ciała, zwiększać penetrację, poprawiać metabolizm, przyspieszyć krążenie krwi, stymulować układ nerwowy i poprawiać funkcjonowanie komórek. Dlatego mikromasaż powodowany przez ultradźwięki ma więcej działań leczniczych i optymalny skutek w porównaniu do innych typowych urządzeń kosmetycznych.

1. Działanie termiczne

Efekty cieplne są jednymi z ważniejszych oddziaływań terapeutycznych ultradźwięków. Jest to rodzaj wewnętrznego ciepła, z którego ok. 80% jest absorbowanego i przenoszonego przez układ krwionośny w części na którą się działa, podczas gdy pozostała część ok. 20% przechodzi do tkanek sąsiadujących. W czasie zbiegu pacjenci mogą mieć nieznaczne odczucia sensoryczne. Różne metody terapeutyczne prowadzą do różnego stopnia nagrzewania się tkanki. Gdy stosowana jest fala przemienna, wytwarzane jest większe ciepło w trybie stałym niż w trybie zmiennym. Gdy stosowany jest tryb pulsacyjny wpływ ciepła będzie niewielki. Podczas gdy w przypadku trybu mieszanego wpływ ciepła będzie pośredni pomiędzy dwoma powyższymi stanami. Działanie termiczne ultradźwięków może zmieniać funkcjonowanie naczyń krwionośnych i zmieniać procesy metaboliczne. Przyspieszone krążenie krwi zmniejsza pobudzenie nerwowe, powoduje uspokojenie, rozluźnienie mięśni.

1. Działanie chemiczne

Działanie biochemiczne ultradźwięków głównie wynika z ich zdolności do reakcji anabolizmu i katabolizmu. Anabolizm to proces, który prowadzi do centralizacji takich samych i podobnych cząsteczek. Małe dawki ultradźwięków mogą zwiększać syntezę białek wewnątrz komórek, regenerować tkankę i rany, podczas gdy dawki lecznicze zwiększają syntezę komórek włókien w ciele człowieka.

Katabolizm to proces, który zmniejsza lepkość i ilość dużych cząsteczek tak, że stężenie leku może być obniżone i lek może zostać zaabsorbowany.

Obserwowano, że ultradźwięki mają działanie chemiczne, przyspieszają procesy metaboliczne, zmieniają wartości pH tkanek w kierunku wartości alkaicznych, zmniejszają stany zapalne skóry wynikające zatrucia kwasem i z bólu, zwiększają penetrację pomiędzy błoną komórkową, rozłożonymi cząsteczkami leków, wspomagają przenikanie do komórek bakteryjnych i zabijanie ich.

2. PRZECIWWSKAZANIA:

• Nadwrażliwość na ultradźwięki i prąd.

• Zabiegu nie wykonujemy w okolicach serca i na skórze w okolicy organów rozrodczych,

• Ciąża,

• W czasie obfitej menstruacji,

• Padaczka,

• Gruźlica,

• Stwardnienie rozsiane,

• Spazmofilia,

• Choroby nowotworowe,

• Choroby serca i krwi,

• Nadciśnienie,

• Zapalenie żył,

• Ostre infekcje, choroby zakaźne, gorączka,

• Ostre stany zapalne,

• Oparzenia słoneczne,

• Obrzęki, opuchnięcia,

• Podrażnienia i zranienia,

• Elektrokardiogram,

• Elektroniczne protezy medyczne np. rozrusznik serca,

• Elektroniczne urządzenia podtrzymujące życie tj. akwalung,

• Na skórze po zabiegach chirurgicznych (implanty z metalu, silikonu).

SONOFOREZA (ULTRAFOREZA, ULTRASONOFOREZA)

Jest to przyspieszenie przenikania substancji chemicznych przez skórę za pomocą ultradźwięków. Metoda znana od ponad 50lat, ale obecnie przeżywa rozkwit dzięki spopularyzowaniu zabiegu kawitacji.

Ultradźwięki przyspieszają przenikanie substancji czynnych przez naskórek i skórę właściwą.

Umożliwiają wprowadzenie w skórę substancji normalnie słabo przechodzących przez bariery naskórkowe, przede wszystkim związków polarnych i substancji o dużym ciężarze cząsteczkowym (peptydów) oraz związków, które powinny wniknąć głęboko, aby móc działać. Działanie ultradźwięków polega na wprowadzeniu w ruch oscylacyjny płynów, w których znajdują się substancje, co umożliwia ich głębsze przenikanie.

W kosmetyce stosowana jest jonoforeza za pomocą ultradźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości (1-10MHz). Efekt zabiegu zależny jest od użytego do zabiegu preparatu oraz od wpływu samych ultradźwięków na tkanki.

1. OZNACZENIA APARTÓW

[ENERGY]: Zakres ustawienia mocy ultradźwięków od minimalnej do maksymalnej

[STATE]: Praca w zakresie 3 możliwości samodzielnego ustawienia

• Fala ciągła(sinusoidalna)

• Fala pulsacyjna

• Fala zmienna

[SELECT]: Ustawienie odpowiedniej głowicy

• [B] (body) – ciało

• [F] (face) – twarz

• [E] (eses) – oczy

  1. METODA WYKONANIA

• Sonoforezę można przeprowadzić w połączeniu z innymi zabiegami pielęgnacyjnymi, np. z masażem, maską, mikrodermabrazją,

• Podłączamy aparat do prądu, upewniamy się, że sondy są dobrze podłączone. Sondy są „sercem” aparatu, więc obchodzimy się z nimi bardzo ostrożnie,

• Upewniamy się, czy aparat działa („test kropli wody”),

• Pacjent zdejmuje biżuterię,

• Zabiegu nie wykonujemy na suchej skórze, nie używamy sondy bez preparatu kontaktowego (sprzęgającego). Może to być serum aktywne, żel kontaktowy do USG lub parafina,

• Jeżeli serum jest za mało, można dodawać preparat w międzyczasie, lub dołożyć żel kontaktowy bądź parafinę,

• Sonda musi być ustawiona prostopadle do opracowywanej powierzchni. Wykonujemy bardzo powolne, spiralne ruchy, bez przyciskania,

• Nie należy trzymać sondy w tej samej pozycji względem skóry zbyt długo, aby nie spowodować poparzeń,

• Nie przykładamy i nie odrywamy głowicy, gdy aparat jest podłączony,

• Czas trwania zabiegu nie powinien przekraczać 15minut,

• Na zakończenie zabiegu czyścimy i dezynfekujmy sondy.

2. KAWITACJA

Do jej przeprowadzenia stosuje się dźwięki o niskiej częstotliwości (18-100kHz). Są one stosunkowo słabo absorbowane w warstwie rogowej i w żywych warstwach naskórka. Jednocześnie przy stosowaniu tego typu ultradźwięków obserwuje się bardzo duże zwiększenie przenikalności bariery skórnej, a szybkość przenikania niektórych substancji bardzo się zwiększa. Prawdopodobnie mechanizm lepszego wnikania substancji zależy od zwiększenia płynności struktur lipidów cementu międzykomórkowego, ale nie tylko.

Kawitacja (łac. cavum – jama) jest spowodowana tym, że w trakcie rozchodzenia się fali w ośrodkach płynnych wytwarza się w fazie rozrzedzenia podciśnienie. Powoduje to powstanie pęcherzyków (czyli przestrzeni wypełnionych parami cieczy), które następnie w fazie zagęszczenia fali i wzrostu ciśnienia gwałtownie zapadają się. Powstają lokalne fale detonacyjne o bardzo silnym działaniu mechanicznym na otoczenie. Przy wyższych częstotliwościach ultradźwięków zjawisko kawitacji nie zachodzi, ponieważ powstanie pęcherzyków jest stosunkowo powolnym procesem i nie nadąża za szybkimi zmianami ciśnienia wywołanymi przez fale o wysokiej częstotliwości. Aparaty do kawitacji wykorzystują to zjawisko do złuszczenia zrogowaciałego naskórka (peeling kawitacyjny), oczyszczania porów skóry i usuwania znajdujących się na niej bakterii i grzybów. Działa się w tym wypadku na skórę zwilżoną wodą, po której przesuwa się sondą aparatu. Fale, które rozchodzą się po zapadnięciu się pęcherzyków, rozbijają martwe komórki naskórka, bez uszkodzeń w jego głębszych warstwach.

Zjawisko kawitacji powoduje powstanie kanałów w warstwie rogowej, co umożliwia zwiększoną penetrację substancji czynnych (jonoforeza kawitacyjna). Wokół pęcherzyków tworzą się wiry, które transportują substancje z dużą szybkością w głąb skóry. Szybkość wchłaniania niektórych substancji wzrasta nawet tysiąckrotnie. Wybierając więc preparaty do jonoforezy kawitacyjnej należy zachować odpowiednią ostrożność. Kosmetyki odpowiednio przygotowane do tego celu są z reguły hydrożelami o współczynniku absorpcji ultradźwięków zbliżonym do współczynnika wody.

Innym czynnikiem wspomagającym transport jest tzw. ciśnienie akustyczne, które wpływa na substancje znajdujące się w okolicy pęcherzyków (jeżeli substancja jest gęstsza od wody, wtedy jest pchana w stronę pęcherzyków, jeżeli rzadsza – odpychana).

3.1. ZALETY PEELINGU KAWITACYJNEGO I WSKAZANIA DO WYKONANIA ZABIEGU:

• Usuwa martwe komórki naskórka i złogi metaboliczne,

• Wygładza zmarszczki i rozjaśnia przebarwienia,

• Ujędrnia skórę,

• Stymuluje odnowę oraz produkcję kolagenu i elastyny,

• Rozluźnia mięśnie,

• Ułatwia dostęp substancji aktywnych,

• Wzmacnia efekty właściwie wszystkich zabiegów,

• Po oczyszczaniu ultradźwięki zmniejszają stany zapalne i przyspieszają procesy gojenia,

• W przypadku skóry potrądzikowej zmiękcza i uelastycznia naskórek, blizny są mniej widoczne,

• Można je bezpiecznie stosować w przypadku skór naczyniowych,

• Daje wysoką skuteczność w przypadkach, w których tradycyjne metody kosmetyczne zawodzą.

3.2. OZNACZENIA APARATU:

[BIO. LEVEL]: Wybieranie poziomu napięcia:

• [L] – ok. 1V,

• [M] – 2-3V,

• [H] – 3-5V

[INTENSITY]: Ustawienie intensywności ultradźwięków:

• Zakres od 10 do 99%,

• Jednostka: 1% (przy czym 10% to słaba intensywność, a 99% silna).

[TEMPO]: Ustawienie częstotliwości:

• Zakres od 10 do 99,

• Jednostka 10 (przy czym10 to cykle szybkie, natomiast 99 to cykle powolne).

[MODE]: Wybieranie trybu pracy (czerwone światełko):

• [PEELING]: Oczyszczanie skóry z martwych komórek naskórka, nadmiaru łoju, bakterii, zaskórników (sonda pracuje pod napięciem pozytywnym „+”). Stosujemy mineralną lub przegotowaną wodę, sondę ustawiamy „zagięciem” w dół, ruchy „skrobiące”,

• [LEAD IN]: Wprowadzenie preparatów kosmetycznych w głąb skóry (sonda ultradźwiękowa pracuje pod napiciem negatywnym „-”). Stosujemy aktywne żele, olejki, sondę ustawiamy „zagięciem” w górę, ruchy głaszczące,

• [PATTING]: Mikromasaż. Nieregularne fale (sonda ultradźwiękowa pracuje pod napiciem negatywnym „-”). Stosujemy emulsje, żele do masażu, sondę ustawiamy „zagięciem” w górę, ruchy głaszczące, zgodnie z ruchami masażu.

3.3. METODA WYKONANIA

• Nie używamy niesprawnego aparatu. Nie używać sondy jeżeli są na niej widoczne zarysowania, zadrapania mogące uszkodzi skórę podczas zabiegu.

• Nie używać aparatu w wilgotnym pomieszczeniu.

• Oczyszczanie skóry, rodzaj aplikowanych kosmetyków jak również częstotliwość zabiegów muszą być indywidualnie dobierane przez kosmetyczkę.

• Przed przystąpieniem do zabiegu oczyszczamy skórę i ewentualnie stosujemy peeling enzymatyczny.

• Należy zdjąć metalową biżuterię.

• Elektrodę bierną umieszczamy na wewnętrznej stronie nadgarstka pacjenta, aby zamknąć obieg prądu. Należy pamiętać o podłożeniu wilgotnego wacika.

• Sondę dezynfekujemy przed zabiegiem.

• Jeżeli podczas zabiegu klient odczuwa dyskomfort, to zabieg przerywamy.

• Czas ustawiamy w aparacie (maksymalnie 15min. na fazę – w sumie nie dłużej niż 45min.).

• Po zabiegu należy odłączyć aparat z sieci.

• Nie wolno zamaczać aparatu.

• Jeżeli podczas zabiegu konieczne jest chwilowe przerwanie pracy, to naciskamy przycisk ON/OFF, Aby zatrzymać ultradźwięki i zegar. Aby kontynuować ponownie wciskamy ON/OFF. Aby całkowicie wyłączyć aparat należy przytrzymać przez 2sek. przycisk ON/OFF. Po 10 minutach aparat automatycznie sam się wyłącza.

• Dezynfekcja aparatu na zakończenie zabiegu.