Adaptacje filmowe dzieł literackich. Omów najciekawsze Twoim zdaniem dokonania artystyczne.

Wstęp do prezentacji

Przygotowałam prezentację, w której powiem o problemach adaptacji filmowej, a następnie porównam „Lśnienie” w reżyserii Stanleya Kubricka z jego literackim pierwowzorem autorstwa Stephena Kinga, oraz „Foressta Gumpa” Roberta Zameckisa z pierwowzorem autorstwa Winstona Grooma.

 Odkąd pamiętam istnieje walka pomiędzy światami książki i filmu. Ludzie od lat spierają się, która z tych form jest lepszym przekaźnikiem ludzkich emocji, która daje wyobraźni człowieka większe możliwości, która w końcu jest bardziej efektowna?

 Zdecydowanym plusem książki jest możliwość kreacji wyobrażeń na temat fabuły, postaci, akcji. Czytelnik całym sobą wchodzi w świat stworzony przez pisarza, dużo bardziej niż w przypadku filmu identyfikuje się z głównymi bohaterami. To dzięki książce każdy z nas siedząc wygodnie w swoim fotelu może stać się reżyserem, wymyślając scenografię, tworząc otoczenie,Na dodatek taki sposób opowiadania historii podaje odbiorcy dużo więcej szczegółów jakich film nie jest w stanie w ciągu dwóch godzin przekazać. Czytelnik utożsamia się z bohaterami książki, słyszy ich myśli, odczuwa tak jak oni, odbiera ich emocje, których dzięki książce jest udziałem.

 Inaczej jest w przypadku filmu. Tutaj wyżej wymieniona scenografia jest wykreowana przez reżysera. Widz dostaje gotowy twór, obraz będący miarą talentu reżysera. Bardzo mało filmów daje widzowi pole interpretacji, dostaje często w zamian gotową papkę. To w filmie usłyszymy genialną muzykę, zobaczymy przepiękne efekty specjalne, ujrzymy znakomicie ucharakteryzowanych aktorów. Często to film zachęca do przeczytania książki.

 W dzisiejszych czasach film i książka nie powinny walczyć ze sobą, ale współdziałać. 

Inaczej rozłożone akcenty często stwarzają dużo trudności reżyserom adaptacji filmowych, jak również przyprawiają o ból głowy autorów książek. Takiemu problemowi musieli stawić czoła autorzy „Lśnienia” i Forresta.

Robert Lee Zemeckis[zemekis] jest światowej sławy reżyserem. Komediowo-dramatyczna historia opowiadająca o perypetiach życiowych tytułowego bohatera, zachwyciła krytyków i widzów doskonałą kreacją Toma Hanksa.

Adaptacja filmowa "Forresta Gumpa" stała się w 1994 r. największym przebojem filmowym, otrzymała wiele nagród w tym m.in. Oscara za najlepszą adaptację. Autor powieści Winston Groom jest amerykańskim pisarzem znanym przede wszystkim z napisania FG.

Tytułowy bohater zarówno książki jak i filmu to Forrest Gump-idiota, którego iloraz inteligencji wynosi 70. Matka nazwała go tak na cześć generała, który walczył w wojnie secesyjnej. Reżyser w filmie wiernie oddał osobowość głównego bohatera książki.

Fabuła

Forest Gump zarówno w książce jak i w filmie opowiada swoje życie  od dzieciństwa. Narratorem, a jednocześnie głównym bohaterem jest około 40 letni mężczyzna.
Film różni się od książki  sposobem ukazania losów głównego bohatera. W filmie Forrest jako dorosły już mężczyzna siedzi na ławce, niby czeka na swój autobus i opowiada przygodnym osobom fragmenty  swego życia. W pewnym momencie pojawia się piórko, które gonione podmuchem wiatru  moim zdaniem symbolizuje wolność i  niezależność,  następnie znika, aby pojawić się w ostatniej scenie filmu, a złapane przez Forresta oznacza, że bohater osiągnął stabilizacje.

Na uwagę zasługuje scena filmu, o której nie było mowy w książce, kiedy mały Forrest uciekał mając jeszcze nogi w szynach przed chuliganami. Jego ucieczka staje się jakby wyzwoleniem, szyny spadają z nóg, a on biegnie coraz szybciej. Już tutaj jest zapowiedz spełnienia sukcesu, który właśnie w Ameryce odgrywał dużą rolę. To umiejętność szybkiego biegania pozwoliła mu zostać jednym z zawodników drużyny futbolowej.

Studiował na Uczelni, gdzie również studiowała Jenny. W filmie  wydarzenia z okresu studiów potraktowane zostały dość skrótowo.  Forrest mimo iż nie był zdolny intelektualnie umiał rozwiązywać trudne zadania dzięki czemu został uznany za geniusza-idiote.

Ogromną rolę w jego wspomnieniach odgrywa matka, która wierzy, że jej syn idiota osiągnie coś w życiu. Pojawia się również Jenny Curran, przyjaciółka i jednocześnie kochanka, która w filmie umiera, zostawiając mu ich syna natomiast w książce przedstawia mu małego Forresta, którego wychowuje ze swoim mężem.
Forrest zarówno w książce jak i w filmie był w wojsk oraz brał udział w wojnie w Wietnamie. W tym okresie poznał swojego najlepszego przyjaciela Bubbę. Zwrotem w życiu bohatera książki i filmu jest założenie interesu krewetkowego.
Film pomija wątek lotu w kosmos i spędzenie kilku lat pośród pigmejów  w dżungli Afryki.

Czas i przestrzeń

Akcja książki rozgrywa się m.in. w Stanach Zjednoczonych, pokazuje bezsens wojny w Wietnamie śmierć młodych ludzi i losy weteranów wojny

W filmie akcja również dzieje się w tych samych czasach  przeplatana jest często fragmentami filmów dokumentalnych, informujących widza o wydarzeniach politycznych, np. zabicie prezydenta Kennedy'ego, a także z życia gwiazd muzyki, np. Elwisa Presleya i Johna Lenona.

Zakończenie

 W książce  ani kolosalne pieniądze, ani honorowe wyróżnienia nie dawały mu satysfakcji, gdyż wciąż myślał o Jenny. Ich drogi życiowe nie złączyły się. Bohater nie załamał się, wciąż wierzył w to, że "jutro też będzie dzień" . Razem z Danem i  gorylem Sue przemierzają Stany Zjednoczone. Tak kończy się opowieść o idiocie - geniuszu, który mimo przeciwności losu doszedł do ogromnego majątku jednak wybrał wolność.

Filmowy Forrest przygotowuje się do roli ojca. Ma mądrego i uroczego syna i osiąga stabilizacje.

Recenzja

Stanley Kubrick uznawany jest za jednego z najwybitniejszych twórców światowego kina, a jego adaptacja uważana jest za jeden z najlepszych filmów grozy w historii.

King jednak nie był takiego zdania. Ilość zmian w fabule i pominiętych elementów oburzyły go. Pisarz po obejrzeniu filmu stwierdził, że Kubrick w ogóle nie zrozumiał jego książki.

Nawet postać głównego bohatera bardzo się różni. Kubrick zmienił Jacka ze zwyczajnego mężczyzny walczącego z nałogiem na jednoznacznego szaleńca.

 

Fabuła

Fabuła „Lśnienia” zarówno w książce jak i w filmie opowiada o niespełnionym pisarzu Jack’u, który w poszukiwaniu weny twórczej przyjmuje wraz z żoną Wendy i synem Danielem posadę stróża w odciętym przez całą zimę od świata górskim hotelu Overlook (Panorama), by tam w spokoju pracować nad dziełem. Teoretycznie rodzina miała być tu sama przez całą zimę, jednakże z czasem okazało się, że jest to miejsce nawiedzone przez duchy i w końcu wszyscy bohaterowie mają z nimi styczność. Danny mimo swojego młodego wieku ma nadprzyrodzone zdolności. Potrafi widzieć przeszłość i przyszłość oraz odczytywać myśli innych. Umiejętność ta to właśnie tytułowe lśnienie. Danny zaprzyjaźnił się z czarnoskórym kucharzem z hotelu Dickiem Holloranem, który także ma taki dar. Ostrzegał on także chłopca przed pokojem numer 217/237 tłumacząc, że kryje się w nim zło i zaoferował, żeby w razie kłopotów Danny zawołał go myślami.

Jeśli chodzi o głównego bohatera „Lśnienia” Kubrick pominął jego całą przeszłość. Cechą wspólną postaci filmowej jak i książkowej Jacka Torrance’a jest słaba psychika. Lecz aspekty wpływające na jej załamanie są różne. U Kinga jest to głód alkoholowy podczas gdy u Kubricka tzw. choroba więzienna.

Jeden z celów pobytu w hotelu jakim jest pisanie sztuki też ma inny przebieg. Mianowicie filmowy Jack nieustannie zapisuje stosy kartek jednym zdaniem „ciągła praca bez zabawy czyni z Jacka nudnego chłopaka”, co także świadczy o tym, że zaczął odchodzić od zmysłów, a w książce udaje mu się jednak zacząć sztukę.

Reżyser ze względów czysto technicznych nie stworzył żywopłotowych zwierząt, które ożywały, ale zastąpił je ogromnym labiryntem z żywopłotu, który miał zarówno potęgować wrażenie izolacji i zagubienia bohaterów, jak też stać się metaforą dla umysłowego labiryntu, w jakim utknął Jack.

Kubrick pominął także sprawę kotła, którego działania miał doglądać Jack, i który miał kluczowe znaczenie w zakończeniu powieści. W filmie Jack zamarza w korytarzach labiryntu, a nie umiera przez wybuch kotła. Poza tym u Kubricka Jack zabija Hollorana, który u Kinga przeżył i uratował Wandy i jej syna. W dziełach różne są także wizje Dannego.

W filmie możemy zobaczyć efekt specjalny, wylewającego się z windy morza krwi. Scena ta była zwiastunem „Lśnienia” i robiła ogromne wrażenie. Innym efektem specjalnym była makieta labiryntu, na której Jack widział prawdziwe postaci Wandy i Dannego. Co więcej muzyka odegrała ważną rolę, była idealnie dopasowana i sprawiała, że od pierwszych minut filmu do samego końca widz był trzymany w napięciu.

Zaletą w jednym i drugim „Lśnieniu” jest także fakt, że wiele wątków nie jest jasno wyjaśnionych, co zmusza odbiorcę do samodzielnej interpretacji.

Zakończenie

W książce Jack ginie podczas wielkiej eksplozji pieca, z powodu własnego zaniedbania, albowiem miał doglądać pieca, wolał biegać z młotkiem po hotelowych korytarzach i straszyć żonę i dziecko.

W filmie Jack ginie z dwóch powodów - nie mogąc opanować szaleństwa w nim narastającego, czyli wyjść z labiryntu własnego umysłu w którym się zagubił, oraz zasypanego śniegiem labiryntu żywopłotowego w którym utknął fizycznie, co stało się bezpośrednią przyczyną jego śmierci...

Uzasadnienie wyboru

Obie adaptacje uważam za udane.Film lśnienie łamie wszystkie stereotypy horroru, jest najlepszym filmem grozy jaki wżyciu oglądałam. Jest przerażający i oszałamiający. Dziwię się że Jack Nicholson nie otrzymał za rolę Torrance'a Oscara. Na pewno na to zasłużył swoja fantastyczną grą aktorską. To zdecydowanie jedna z lepszych jego ról. Natomiast książka jest to wspaniałe połączenie horroru i powieści psychologicznej. Klimat budowany jest powoli zaś napięcie i groza rośnie wraz z kolejnymi stronami. Jeśli chodzi o książke Forrest Gump fantastyczny był język i humor, książka wzruszała mnie i bawiła do łez. Film Forrest Gump ujął mnie wiarą w ludzi i ich możliwości, mówi o życiu na które nie mamy wpływu.

Forrest Gump to ukazanie rzeczywistości, upośledzenia i dążenie do osiągnięcia celu czyli wolności. W Lśnieniu ukazane jest opętania i jego wpływu na postępowanie człowieka.