Kategorie syntaktyczne.
Zdanie "ten żyrandol jest piękny" jest przykładem zdania wartościowującego. Nie jest to zdanie w sensie logiki, ponieważ nie ma odpowiadającego mu faktu. Podobnie zdania normatywne - np. "nie wolno kłamać". Inaczej zdania: "większość uważa, że ten żyrandol jest piękny" czy "wg etyki katolickiej nie wolno kłamać". Zdanie "jutro o 12 w Krakowie będzie padał deszcz" również nie ma wartości logicznej.
Zdania dzielimy na proste i złożone. Zdania proste to takie, którego żadna część właściwa nie jest zdaniem. Zdanie złożone to takie, które nie są proste.
Część właściwa - część mniejsza od całości.
Funktor - rodzina kategorii syntaktycznej. Jeżeli jakaś część nie jest nazwą ani zdaniem, to jest funktorem. Jej zadaniem jest spajanie wyrażeń prostszych w wyrażenia bardziej złożone. Każdy funktor ma swój typ. Funktory tego samego typu tworzą jedną kategorię syntaktyczną (można je wzajemnie wymieniać). Typ funktora jest char. przez 3 parametry:
- kategoria syntaktyczna wyrażenia otrzymanego przy pomocy danego funktora
- liczba wyrażeń argumentowych, tzn. takich wyrażeń, z których budujemy wyrażenie złożone
- kategorie syntaktyczne wyrażeń argumentowych
(.....) i (....)
Z
-----
Z,Z
Jest to funktor zdaniotwórczy od dwóch argumentów zdaniowych. ->patrz notatki.
Jacek i Agatka
n
---
n,n
Jest to funktor nazwotwórczy od dwóch argumentów nazwowych.
Janek (nazwa) kopie piłkę (nazwa)
Z
--
n,n
Jest to funktor zdaniotwórczy od dwóch argumentów nazwowych. Do tego typu należą wszystkie czasowniki przechodnie.
Słońce świeci
Z
---
n
Słońce świeci mocno
Słońce świeci - z/n; świeci mocno - z/n.
"Mocno" jest to funktor funktorotwórczy od jednego argumentu funktorowego.
z
---
n
--------
z
---
n
Charakterystyka syntaktyczna funktor "i" to
z
---
z,z
PATRZ NOTATKI na papierze.
Świat pozajęzykowy w stosunku do danego języka nazywamy jego interpretacją czy jego semantyką. Pojęcia "prawdy" i "fałszu" to pojęcia semantyczne, podobnie pojęcie "definicji".
Dowód syntaktyczny nie musi odnosić się do świata pozajęzykowego. Posługujemy się regułami syntaktycznymi, by wyprowadzić zdanie z przesłanek.
Dowód semantyczny odnosi się do świata możliwego - jeśli pokażemy, że zdanie D jest możliwe w świecie możliwym, to znaczy że je udowodniliśmy.
Fakt nie może być prawdziwy - może zachodzić.
Zdania j. naturalnych często mają formę eliptyczną, np. Janek poszedł do kina i do teatru.