15. Protisty- większość to jednokomórkowce, zdarzają się też wielokomórkowce. Można je podzielić na samożywne i cudzożywne. Rozmnażają się przez podział komórki. Wielokomórkowce rozmnażają się za pomocą zarodników. Poruszają się za pomocą pełzania, ruchów rzęsek i wici, ruchów błonki falującej. Protisty roślinopodobne – wiele organizmów zaliczanych do protistów roślin. w większości innych systemów, w ogóle nie jest określane jako protisty. Wśród protistów roślino. mogą być organizmy jednokomórkowe i tkankowe. Ich budowa może przypominać budowę glonów z typu zielenic czy krasnorostów, a nawet roślin lądowych. Np. bruzdnice, złotowiciowce, okrzemki, różnowiciowce, brunatnice, kryptomonady. Protisty zwierzęce - organizmy jednokomórkowe odżywiające się cudzożywnie, na drodze fagocytozy, pasożytnicze lub drapieżne. Np. rzęsistek, świdrowiec, zarodziec malarii, ameby (słodkowodny, groźne choroby), otwornice, promienice, pantofelek (rzęski, wici, nibynóżek-poruszają się), wirczyk. Protisty grzybopodobne – np. lęgni owce, śluzowce (odżywiają się rozkładającą martwą materią organiczną, pełzają)

16. Glony- różnorodne organizmy samożywne zbudowane z 1 lub wielu komórek. W środowisku wodnym są głównym producentem materii organicznej, która jest pokarmem wielu zwierząt wodnych. Odgrywają role w zasiedleniu środowisk nieopanowanych jeszcze przez organizmy żywe. Jako pierwsze pojawiają się w nowo powstałych zbiornikach wodnych. Warunkiem ich obecności na ladzie jest duża wilgotność powietrza i podłoża. Są odporne na wyschnięcie.

17. Grzyby - istnienie grzybów zaobserwowano we wszystkich strefach klimatycznych, przede wszystkim na lądach, rzadziej w wodach. Przypuszcza się, że istnieje ok. 1,5 miliona gatunków. To wielokomórkowe lub komórczakowe organizmy cudzożywne, niezdolne do aktywnego ruchu, o ścianach komórkowych zbudowanych z chityny. Rozmnażają się: przez podział, pączkowanie, fragmentacje plechy. Jako jedyne organizmy mają zdolność do rozkładu ligniny oraz mają duże znaczenie przy rozkładzie celulozy. Są reducentami - ostatnim ogniwem w łańcuchu pokarmowym. Bez nich większość ekosystemów lądowych pokryłaby gruba warstwa nierozłożonych liści czy gałęzi, a zawarte w nich związki nie wróciłyby do ekosystemu, aby stać się ponownie dostępnymi dla rosnących organizmów. Z wieloma roślinami tworzą mikoryzę. Pewne gatunki są wykorzystywane w produkcji żywności. Niektóre z nich są przyczyną jej rozkładu prowadząc do skażenia jej szkodliwymi dla ludzi toksynami. Inne są wykorzystywane do produkcji leków, antybiotyków. Konserwuje się np. przez suszenie, marynowanie, kiszenie i zamrażanie.

18. Porosty – tradycyjna nazwa licznej grupy grzybów (ponad 20% wszystkich gatunków grzybów. Są organizmami pionierskimi porastającymi korę drzew, kamienie, gleby najbardziej ubogie. Spotkać można na korze drzew (epifity), drewnie, glebie oraz na naturalnych i antropogenicznych podłożach skalnych np. skałki, kamienie i głazy narzutowe, beton, tynk, cegły, eternit, dachówki. Są pod ochroną. Tworzą plechy, które mogą mieć dwie postacie. Komponenty grzybowe i glon mogą być rozmieszczone równomiernie lub komponenty ułożone są warstwowo. W drugim przypadku wyróżniamy korę górną (grzyb), warstwę glonową i niżej warstwa strzępek grzyba. Rodzaje plech porostów: nitkowata; krzaczkowatą – porozgałęziana i wzniesiona; listkowatą – lekko odstaje od podłoża i przypomina pofałdowany na brzegach liść(złotorost ścienny); skorupiastą – płaska i ściśle przylega do podłoża np. skały, muru, kory drzewa; proszkowatą – płaska i przylegająca do podłoża, mniejsza od skorupiastej. Znaczenie: -Zawierają liczne związki chemiczne wykorzystywane w farmacji, np. śluzy, lakmus i perfumerii (związki zapachowe) i inne barwniki stosowane w farbiarstwie -są bardzo czułym biowskaźnikiem czystości atmosfery. Specjalna skala porostowa pozwala określić stopień zanieczyszczenia atmosfery -jako organizmy pionierskie mają pewną funkcję glebotwórczą; rola ta jest jednak przeceniana, w wielu miejscach występowania porostów nie powstanie nigdy gleba ze względu na ostry klimat, warunki atmosferyczne, nachylenie terenu (stoki skalne) -szczątki porostów przyczyniają się do powstawania próchnicy, która z rozdrobnionym materiałem skalnym tworzy glebę -są ważnym składnikiem pokarmowym (dla reniferów i piżmowołów) oraz schronieniem bezkręgowców. Niektóre ptaki wykorzystują porosty do budowy gniazd. Porosty wykorzystywane są w lecznictwie, inne są cenione w kuchni.