Biomedyczne podstawy rozwoju wykład 18.10.2010
Noworodki z małą urodzeniową masą ciała (MUMC) (w gramach):
2500 – 1501 mała urodzeniowa masa ciała (LBW)
1500 – 1001 b. mała urodzeniowa masa ciała (VLBW – very low b…. waight)
1000-751 – skrajnie mała urodzeniowa masa ciała (ELBW) - extremly
750-501 – niewiarygodnie mała urodzeniowa masa ciała (ILBW) incrateble
Niedojrzały jest układ oddechowy, przewód pokarmowy, dochodzi do martwicy jelit. Te dzieci rodzą się bez odporności (ją nabywa się odmastki dopiero w ostatnim trymestrze ciąży). Dochodzi często do wylewów śródmózgowych. Wcześniactwo jest sytuacją skrajnego ryzyka.
Bardzo mała urodzeniowa masa ciała (Beligere 2000) powoduje:
Trudności w nauce – 49%
MPD (mózgowe porażenie dziecięce) - 12%
Upośledzenie umysłowe – 11%
Mnogie zaburzenia – 7%
Zaburzenia widzenia – 4%
Upośledzenie słuchu – 3%
Okres niemowlęcy
Niemowlę rośnie nierównomiernie
Przyrost masy ciała w 1 m-cu – ok. 600g
Przyrost masy ciała w 2-m-cu 800-900g
Tempo przyrostu co miesiąc stopniowo maleje.
5 m-c życia – podwaja swoją wagę urodzeniową
W ok. 12 m-ca życia potraja urodzeniową masę ciała
Przyrost długości ciałą – 1 rok życia 23-25 cm
Przyrost masy ciała 1 rok życia ok. 7 kg
6 m-c życia – pierwsze zęby mleczne
12-m-c życia – 6 zębów mlecznych
Rozwój ruchowy:
3 miesiąc życia – unosi głowę w pozycji leżącej na wznak
5-6 miesiąc życia – siada
Ok. 9 miesiąc życia – postawa pionowa
Ok. 12miesiąc życia – pierwsze samodzielne kroki
Tempo rozwoju niemowlęcia jest wynikiem szybkiego rozwoju mózgowia i integracji układu nerwowego z układem ruchu.
Okres niemowlęcy – im młodsze niemowlę tym większe zagrożenie występowania zakażeń i reakcji alergicznych.
Systematyczna ocena rozwoju niemowlęcia to podstawowy element oceniający stan jego zdrowia.
Bodźce uczuciowe interakcja emocjonalna z matką (zapewniające poczucie bezpieczeństwa) ma podstawowe znaczenie, obok higieny prawidłowego żywienia dla całokształtu rozwoju dziecka, w tym rozwoju emocjonalnego.
Brak opieki zawsze tej samej osoby i jej emocjonalnego zaangażowania się w kontaktach z niemowlęciem prowadzi do poważnych niekorzystnych następstw w późniejszym rozwoju osobowości dziecka.
Najlepiej funkcjonujący żłobek nie może zapewnić dziecku tego co daje mu przeciętnie funkcjonująca rodzina.
Okres wczesnego dzieciństwa
Czynniki kontrolujące proces wzrastania dziecka do 3 roku życia nie są dokładnie znane.
Są prawdopodobnie zbliżone do oddziałujących w okresie prenatalnym (genotyp / środowisko?)
Od 2 roku życia zwalnia się tempo rozwoju przyrostu wielkości ciała:
1 rok życia to ok. 25 cm
2 rok życia to ok. 12 cm
3 rok życia to ok. 8 cm
Z końcem 3 roku życia dziecko osiąga:
¼ masy ciała
1/3 powierzchni ciała
Mniej więcej połowę ostatecznej wysokości ciała
90% obwodu głowy człowieka dorosłego
3 rok życia
Zmiana proporcji ciała
Zmienia się kształt głowy
Kończy się proces wyrzynania zębów mlecznych
Wydłużeniu ulegają kończyny
Zmienia się ilość i rozłożenie tkanki tłuszczowej
Zwiększa się masa mięśniowa
Sylwetka dziecka zgrabnieje
Wyraźnie zaznaczone fizjologiczne krzywizny kręgosłupa
Pozornie płaskie stopy oraz wypięty brzuch są w tym okresie u 90% dzieci zjawiskiem prawidłowym (wiotkość mięśni)
Dojrzałość neuromotoryczna – opanowanie podstawowych czynności lokomocyjnych (dziewczynki zwykle rozwijają się motorycznie)
Równowaga wodno-elektrolitowa
Zwiększa się odporność dziecka
Intensywnie rozwija się mowa (szybciej u dziewczynek)
Zaczyna się kształtować osobowość dziecka
Zmienia się zachowanie (wyróżnia siebie spośród innych osób – ja)
Znaczna pobudliwość ruchowa (niemożność dłuższej koncentracji uwagi)
Okres przedszkolny