41 Co to jest bezpieczeństwo energetyczne?; scharakteryzuj jego podstawowe elementy składowe

Bezpieczeństwo energetyczne państwa oznacza taki stan gospodarki, który pozwala na niezakłócone pokrycie bieżącego i przyszłego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię. Jest ono uwarunkowane licznymi czynnikami: dostępnością źródeł energii, stanem technicznym infrastruktury przesyłowej, zlokalizowaniem i stopniem zróżnicowania oraz wykorzystania krajowych i zagranicznych źródeł zaopatrzenia (szczególnie złóż gazu ziemnego i ropy naftowej), urozmaiceniem bazy paliwowej dla elektroenergetyki i ciepłownictwa. Bezpieczeństwo zależy też od: możliwości magazynowania paliw, stopnia rozwoju i przepustowości krajowych i międzynarodowych połączeń systemów energetycznych (elektroenergetycznego i gazowniczego) oraz warunków działania na rynku krajowym i międzynarodowym. Poprawę bezpieczeństwa energetycznego można osiągnąć poprzez stymulowanie konkurencyjności, racjonalizację zużycia energii, wzrost efektywności jej wytwarzania, przesyłania i zużycia źródeł energii.

42. Scharakteryzuj środki walki ekonomicznej

44. Co to jest bezpieczeństwo społeczne?; scharakteryzuj jego podstawowe elementy składowe

Bezpieczeństwo społeczne jest zwykle definiowane jako całość instytucji, które są lub być powinny ustanowione w celu dostarczenia bezpieczeństwa przy jednoczesnym braniu pod uwagę określonych potrzeb ludzi. Najbardziej znaną definicją social security jest definicja Ilo z 1984: jest to ochrona, którą dostarcza społeczeństwo swoim członkom poprzez  zapobieganie ekonomicznej i społecznej nędzy, która może być powodowana redukcją zarobków, chorobą, macierzyństwem, dyskryminacją w sektorze zatrudnienia, bezrobociem, niepełnosprawnością, podeszłym wiekiem i śmiercią. Dostarcza opiekę zdrowotną i ochronę dla rodzin z dziećmi, elementami składowymi bezpieczeństwa społecznego jest panstwo i rodzina. Tak jak państwo, rodzina zapewnia opiekę, edukację, wsparcie finansowe, pomoc w znalezieniu zatrudnienia. Ma wpływ na wybory podejmowane w kontekście kariery zawodowej, małżeństwa

45.Scharakteryzuj bezrobocie i ubóstwo jako potencjalne źródła zagrożenia bezpieczeństwa państwa

Bezrobocie to zjawisko społeczne, polegające na tym, że część ludzi zdolnych do pracy nie znajduje zatrudnienia z różnych powodów. W Polsce, w sensie prawnym, bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, nie ucząca się w szkole w systemie dziennym, zarejestrowana we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli ukończyła 18 lat, z wyjątkiem młodocianych absolwentów,kobieta nie ukończyła 60 lat, a mężczyzna 65 lat,nie nabyła prawa do emerytury, renty inwalidzkiej,nie jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni pow. 2 ha przeliczeniowych,nie jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia nie pozwala na podjęcie zatrudnienia nawet w połowie wymiaru czasu pracy,nie jest osobą tymczasowo aresztowaną i nie odbywa kary pozbawienia wolności,nie uzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego wynagrodzenia,nie pobiera zasiłku stałego, lub renty socjalnej.

Bezrobocie pociąga za sobą drenaż finansów publicznych na zasiłki i inne świadczenia socjalne oraz na programy przeciwdziałania bezrobociu, powoduje zmniejszenie dochodów budżetowych państwa, ponieważ bezrobotni nie płacą podatków dochodowych, nie płacą składek na ubezpieczenie społeczne, nie kupują towarów (ukryty podatek pośredni),praca jest ważnym czynnikiem produkcji. Masowe bezrobocie oznacza niepełne wykorzystanie tego czynnika,niemożność znalezienia pracy skłania młodych, wykształconych ludzi do emigracji zarobkowej.

Ubóstwo jest jednym z najbardziej znaczących składników warunkujących pato-logię życia społecznego w sensie najbardziej dramatycznym: egzystencjalnym, instytucjonalnym i politycznym. Jest składnikiem o tyle niebezpiecznym, że zwiększa dystans pomiędzy poszczególnymi warstwami społecznymi, powoduje niemożność zaspokojenia potrzeb. zjawisko to niesie za sobą falę przestępczości oraz innych zachowań nieakceptowanych społecznie np. prostytucja wśród nieletnich

46. Scharakteryzuj korupcję i problemy demograficzne jako potencjalne źródła zagrożenia bezpieczeństwa państwa

Korupcjanadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści. Korupcja może w praktyce powstawać niezależnie od formy rządów. Poziom korupcji może być bardzo różny, od drobnych przypadków wykorzystania wpływu lub faworyzowania w celu wyświadczenia lub oddania przysługi, przez zinstytucjonalizowane łapówkarstwo aż do skrajnej postaci - kleptokracji (rządów złodziei), gdzie porzucone zostają nawet zewnętrzne pozory uczciwości

Skutki:

zakłóca funkcjonowanie mechanizmów rynkowych

ogranicza potencjał inwestycyjny firmy

szkodzi finansom publicznym

deformuje strukturę wydatków publicznych

zmniejsza rentowność inwestycji publicznych

nieewidencjonowany przepływ pieniędzy, obniża dochody państwa

odstrasza zagranicznych inwestorów

ogranicza poziom zaufania społeczeństwa do organów władzy państwowej, a nawet podmiotów prywatnych (np. spadek kursu spółki na giełdzie papierów wartościowych)

ogranicza wzrost gospodarczy

ogranicza realizacje celów społecznych

sprzyja naruszaniu praw człowieka

zagrożenie dla demokracji

korzyści wynikające z korumpowania ułatwiają funkcjonowanie zorganizowanej przestępczośc

Demografia (od gr. demos – "lud" i γράφω grapho – "piszę") jest dziedziną nauki, która zajmuje się: życiem, powstawaniem i przemijaniem społeczności ludzkiej, w równej mierze jej opisem liczbowym (przyrostem naturalnym, migracjami), strukturą (wieku, płci, zawodową, narodowościową, wyznaniową), jak również jej rozmieszczeniem przestrzennym i dalszymi czynnikami, w szczególności społecznymi i socjologicznymi, które wpływają na jej zmiany. W śledzeniu i odkrywaniu praw rządzących tymi zmianami, jak również w ich prognozowaniu, demografia stosuje metody statystyczne.

Problemy demograficzne

- zwiększenie przyrostu (młodzieży )naturalnego ludności
- przypływ ludności wykwalifikowanej
- odbieranie pracy ludności rodzimej
- konkurencja rynku pracy

zmniejszenie wzrostu naturalnego
- zmniejszenie wykwalifikowanej kadry
- spadek bezrobocia
- zwiększenie możliwości wyżywienia

47. Co to jest globalizacja?; wymień jej podstawowe czynniki oraz scharakteryzuj ich wpływ na bezpieczeństwo państwa

Globalizacja jest pojęciem używanym do opisywania zmian w społeczeństwach i gospodarce światowej, które wynikają z gwałtownego wzrostu międzynarodowej wymiany handlowej i kulturowej. Opisuje zwiększenie wymiany informacyjnej, przyśpieszenie i spadek cen transportu, a także wzrost handlu międzynarodowego oraz inwestycji zagranicznych spowodowanych znoszeniem barier oraz rosnących współzależności między państwami. W ekonomii termin ten oznacza głównie zjawiska związane z liberalizacją wymiany handlowej lub “wolnym handlem”. W szerszym znaczeniu odnosi się do rosnącej integracji i współzależności między jednostkami działającymi globalnie na platformie społecznej, politycznej czy ekonomicznej. W skrócie : jest łączeniem się i przenikaniem systemów gospodarczych.

Lista problematycznych kwestii związanych z procesem globalizacji jest długa. Do najczęściej wymienianych należą:

• rozpad państw narodowych;

• przyznawanie kart stałego pobytu, obywatelstwa osobom niezasymilowanym;

• powstanie i rozrastanie się globalnych dysproporcji, w wyniku czego znaczna część kapitału należy do niewielkiej liczby państw, stanowiących globalne centrum, a niewielka część kapitału do krajów peryferyjnych;

• migracje spowodowane pojawianiem się gett etnicznych;

• konflikty międzyrasowe i międzyetniczne;

• napięcie pomiędzy prawami człowieka i obywatela;

• zanik tożsamości narodowej;

• zanikanie tradycji i zwyczajów lokalnych;

Często podkreśla się, że globalizacja zagraża ciągłości i autentyczności państw narodowych, ich niezależności, jak również niszczy lokalną kulturę i tradycję. Prowadzi to do powstawania i rozwoju ruchów antyglobalistycznych.

48. Co to jest terroryzm?; wymień i scharakteryzuj współczesne organizacje terrorystyczne w Europie i na świecie

Terroryzm, metoda działania polegająca na przemocy wobec pojedynczych osób aparatu władzy (terroryzm indywidualny) lub wobec przypadkowych członków społeczeństwa, przez zamachy na urzędy, lokale publiczne, koszary (terroryzm zbiorowy). Celem tych aktów przemocy jest wymuszenie ustępstw legalnych władz (np. religijnych, politycznych, społecznych). Celem działania terrorystów jest również destabilizacja władzy przez zastraszenie ludzi biorących udział w jej sprawowaniu. Podstawowymi środkami terrorystów są zabójstwa, zamachy bombowe, porwania.

RAF prowadziła działania przeciwko strukturze kapitalistycznego społeczeństwa (banki, urzędy państwowe, prawicowe wydawnictwa) oraz amerykańskiej obecności wojskowej na terenie Niemiec. W 1972 aresztowano przywódców. Aktywny terror RAF prowadziła do 1977. Po zjednoczeniu Niemiec działała nadal. Ostatnim zamachem organizacji było zastrzelenie 1991 dyrektora berlińskiego Urzędu Powierniczego D. Rohweddera. W 1998 uległa samorozwiązaniu

ETA, Euskadi Ta Askatasuna, Kraj Basków i Wolność, tajna, separatystyczna organizacja działająca w Hiszpanii, walcząca przy pomocy metod terrorystycznych (głównie terroru indywidualnego, wymierzonego przeciwko funkcjonariuszom państwa hiszpańskiego) o niepodległość kraju Basków.

Al-Kaida (albo Al-Qaeda, po arabsku القاعدة dosłownie baza) – sunnicka organizacja posługująca się metodami terrorystycznymi, stworzona w 1988 roku przez Abdallaha Azzama. Początkowo Al-Kaida miała na celu przeciwstawiać się radzieckiej napaści na Afganistan, przekształciła się w pansunnickie ugrupowanie, którego głównym celem stało się zwalczanie wpływów Izraela, USA i szeroko pojętego Zachodu w krajach muzułmańskich.

Mówi się, że obecnie Al-Kaida liczy kilka tysięcy członków zakonspirowanych na całym świecie, głównie w krajach arabskich i muzułmańskich. Organizacja współpracuje z wieloma organizacjami fundamentalistów islamskich, bądź sama jest tylko siecią luźno powiązanych organizacji lub tylko zbiorem niezwiązanych ze sobą organizacji uznawanych za Al-Kaidę. Charakterystyczną cechą Al-Kaidy jest jej luźna, zdecentralizowana struktura, zabezpieczająca przed zniszczeniem organizacji z chwilą rozbicia którejkolwiek jej części