WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA
„EDUKACJA”
Wydział Zarządzania
Kierunek: Zarządzanie
Szymon Winiarczyk
19490
Karty płatnicze jako nowoczesna forma rozliczeń pieniężnych na przykładzie oferty mBanku
Praca magisterska
Praca napisana
pod kierunkiem naukowym
prof. dr hab. Damian Knechta
WROCŁAW 2011
Spis Treści
Strona:
WSTĘP…………………………………………………………………………………...3
ROZDZIAŁ 1. ROZLICZENIA PIENIĘŻNE – RODZAJE I FORMY ORAZ
KARTY PŁATNICZE………………………………………………... 5
1.1 Rozliczenia gotówkowe………………………………………………..................... 5
1.2 Rozliczenia bezgotówkowe……………………………………………...................7
1.3 Obrót krajowy……………………………………………………………………… 8
1.4 Obrót zagraniczny…………………………………………………………………..12
1.5 Historia rozwoju karty płatniczej na świecie……… …………………………….17
1.6 Historia kart płatniczych w Polsce………………………………………………….19
1.7 Budowa i zabezpieczenia kart płatniczych………………………………………… 21
1.8 Klasyfikacja kart płatniczych……………………………………………………….23
ROZDZIAŁ 2. KARTY PŁATNICZE W OBSŁUDZE mBanku…………………...28
2.1 Historia mBanku……………………………………………………………………. 28
2.2 Misja mBanku……………………………………………………………………….29
2.3 Działalność mBanku………………………………………………………………... 30
2.4 Produkty mBanku…………………………………………………………………... 31
2.5 Charakterystyka kart płatniczych mBanku…………………………………………. 32
ROZDZIAŁ 3. WIZERUNEK I POPULARNOŚĆ KARTY PLATNICZEJ
W OPINIACH UŻYTKOWNIKÓW......................…….…………....52
3.1 Charakterystyka w świetle badań własnych …………………………………….....52
3.2 Korzyści z kart płatniczych………………………………………………………....55
3.3 Niebezpieczeństwa występujące użytkowanych kart płatniczych………………….69
3.4 Transakcje wykonywane za użyciem kart płatniczych………………......................76
3.5 Wnioski ………………………….………………………………………………....79
ZAKOŃCZENIE...............................................................................................................83
BIBLIOGRAFIA……………………………………………………………………..….85
SPIS RYSUNKÓW………………………………………………………………………88
SPIS TABEL…………………………………………………………………………….. 89
ZAŁĄCZNIKI…………………………………………………………………………....90
WSTĘP
W obecnym czasie, w których żyjemy, technologia jest głównym napędem wielu dziedzin życia. Już widać jak wielkie znaczenie mają nowości technologiczne, a szczególnie nowości technologii informatycznych będą miały w przyszłości. To właśnie Internet jest głównie odpowiedzialny za takie postrzeganie świata. Internet, który zbliża ludzi do siebie, a w tym zbliża bank do klientów. Poprzez ten kanał informacyjny możliwe jest już dzisiaj zawieranie transakcji finansowych, jak i także handlowych. Jest pewne, iż owa sieć globalna i rozwój bankowości o usługi korzystające z tej platformy transakcyjnej, bardzo wpłyną na ludzkość oraz charakter korzystania ich środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych.
Coraz częściej ludzie polegają na nowoczesnych rozwiązaniach. Tak samo jak zarabianie pieniędzy, lokowanie ich na odpowiednich kontach jest istotne i potrzebne. Rolą banku jest to, aby społeczeństwo lokujące u nich środki, było zadowolone ze swoich decyzji przy wyborze usługodawcy. Idąc dalej za tą myślą, banki zaczynają wdrażać do swojej oferty inne drogi dostępu do swoich produktów, a wszystko to po to, aby klient miał do swojego rachunku całkowity i bezproblemowy dostęp. I tak na początku historii bankowości środki finansowe na rachunkach były dostępne wyłącznie poprzez placówkę banku. Później zastosowano bankomaty, jako małe oddziały bankowe, a następnie wykorzystywano Internet do tego celu. Poprzez ten charakter dostępu do rachunku, społeczeństwo ma do swoich oszczędności dostęp przez 24h na dobę.
Obecny rynek kart płatniczych należy do najszybciej rozwijających się segmentów usług bankowo-finansowych w Polsce. Obok operatorów komórkowych stanowi on najdynamiczniej rozwijający się sektor nowoczesnych usług. Dziś już niejeden Polak posiada portfel wypchany kolorowymi kawałkami plastiku a jak wynika z przeprowadzonych analiz i ekspertyz nasz kraj na rok 2008, Polacy posiadają w swoich portfelach około 30,3 milionów kart płatniczych. Elektroniczny pieniądz zaczyna na szerszą skalę wypierać gotówkę, również w transakcjach pomiędzy osobami prywatnymi i firmami. Stymulatorem jest rozwój tego rodzaju usług za pośrednictwem Internetu, gdzie nowe technologie i bezpieczeństwo transakcji sprzyjają płatnościom kartami.
Karty płatnicze wykorzystywane są do wielu celów tj. jak płatności za usługi produkcyjne i konsumpcyjne a dodatkowo można opłacać należności za czynsz itp. Można lepiej kontrolować swoje należności i wpływy, kontrolując przy tym swój rachunek przez całą dobę oraz możliwość korzystać z bankomatów zarówno w Polsce jak i na całym świecie. Są one ułatwieniem szczególnie gdy planujemy podróż za granicę. Przebywając w innym kraju mamy możliwość planowania wydatków oraz brak kłopotów związanych z wymianą pieniędzy na lokalne waluty. Dzięki takiej zalecie są one traktowane jako nowoczesny symbol niezależności, wolności i wygody.
Wraz z wprowadzeniem kart płatniczych przybywa banków i innych firm, które emitują swoje plastikowe pieniądze. Obecnie każdy bank posiada w swojej ofercie co najmniej jeden rodzaj karty płatniczej, która liczą się na świecie w organizacji kart płatniczych. Banki posiadają wiele ofert bankowych w skład których wchodzi kilka rodzajów kart o zasięgu krajowym lub zagranicznym.
Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie karty płatniczej mBanku jako nowoczesnej, rozwojowej formy rozliczeń pieniężnych.
Praca składa się z trzech rozdziałów. Rozdział pierwszy obejmuje ogólną charakterystykę rozliczeń pieniężnych zarówno gotówkowych jak i bezgotówkowych funkcjonujących w obrocie krajowym i zagranicznym. Poświęcony jest historii plastikowego pieniądza, oraz budowie i klasyfikacji jak również formie zabezpieczeń kart płatniczych. W rozdziale tym opisuje również dodatkowe usługi świadczone użytkownikom kart przez wydający je bank. W drugim rozdziale przedstawiłem, funkcjonowanie banku od strony praktycznej na podstawie mBanku. Ten rozdział poświęcony jest historii i misji. Wraz z ukazaniem działalności oraz produktów i charakterystyki oferowanych kart płatniczych przez bank jakim jest mBank.
Rozdział trzeci przedstawia wizerunek karty. Na początku przedstawiłem charakterystykę wraz z zakresem badań. Odniosłem się też do korzyści i niebezpieczeństw. Na koniec rozdziału ukazałem transakcje związane z kartami które są coraz bardziej popularne.
ROZDZIAŁ 1. ROZLICZENIA PIENIĘŻNE – RODZAJE I
FORMY ORAZ KARTY PŁATNICZE
Rozliczenia gotówkowe
Bankowe rozliczenia pieniężne - są to operacje bankowe polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków na rachunku bankowym na zlecenie klienta lub w wyniku czynności, które z mocy prawa powodują takie zmiany. Bankowe rozliczenia pieniężne są prowadzone w formie gotówkowej i bezgotówkowej. Rozliczeń bezgotówkowych dokonuje się za pomocą: poleceń przelewu, stałych zleceń i kart płatniczych. Natomiast rozliczenia gotówkowe przeprowadza się poprzez operację w kasie banku lub czeków gotówkowych1.
Rozliczenia gotówkowe - dokonywane są za pośrednictwem kasy. Obrót gotówkowy
jest realizowany przez kasjera, który ponosi pełną odpowiedzialność materialną za
stan gotówki w kasie oraz za prawidłowość operacji kasowych. Obroty gotówkowe
powinny być udokumentowane dowodami źródłowymi lub zastępczymi dowodami
kasowymi. Do obrotu gotówkowego zaliczamy również płatności dokonywane za pomocą
czeku gotówkowego, bądź też wpłat na rachunek wierzyciela. Czek gotówkowy
stanowi dyspozycję wystawcy czeku (dłużnika) udzieloną trasatowi do obciążenia
jego rachunku kwotą, na którą czek został wystawiony, oraz wypłaty tej kwoty
okazicielowi czeku (czek na okaziciela) lub osobie wskazanej na czeku (czek
imienny)2.
Czek gotówkowy - zwany również zwykłym lub kasowym – upoważnia posiadacza czeku do podjęcia gotówki po sprawdzeniu przez bank pokrycia na koncie trasanta lub do dokonania za jego pomocą zapłaty wierzycielowi kwoty zobowiązania. Czek gotówkowy może być przekształcony na rozrachunkowy (po umieszczeniu na nim klauzuli “do rozrachunku")3.
Obsługa kasowa - podstawową operacją kasową jest wpłata i wypłata gotówki. Operacje wykonywane są przez piony kasowo – skarbcowe banku w skład których wchodzą kasy i skarbiec. W zależności od zapotrzebowania mogą też funkcjonować również kasy wieczorowe, które przyjmują wpłaty zamknięte od klientów i ewentualnie przewoźników.
Ponadto obsługa kasowa objęta jest też operacjami takimi jak: liczenie, sortowanie, pakowanie banknotów i monet oraz niszczenie banknotów uszkodzonych.
Kasa jest to wydzielone miejsce w którym kasjer dokonuje wypłat i przyjmuje wpłaty w gotówce. Zakresem czynności kasjera jest oprócz wpłat i wypłat należy również wymiana banknotów i monet zniszczonych w obiegu, kasy są obsługiwane jednoosobowo. Banki w swoich placówkach posiadają jedną lub więcej kas w zależności od liczby i zakresu operacji
kasowych. Są to kasy wpłat, kasy wypłat, kasy wymiany. W zależności od zapotrzebowania kas złotowych banki mogą wprowadzić kasy walutowo – złotowe lub walutowe.
Dokumenty kasowe są to:
- bankowy dowód wpłaty,
- czeki gotówkowe własne,
- asygnata rozchodowa - ,,kasa wypłaci”,
- asygnata przychodowa -„kasa przyjmie”,
- asygnata skupu i sprzedaży zagranicznych środków płatniczych,
- dowody wpłat za rachunki telefoniczne i opłaty radiofoniczne itp.,
- dowody wpłat nadmiarów kasowych,
- blankiety nadawcze.4
Przyjmowanie wpłat - zajmuje się kasjer, który przyjmuje wpłaty gotówkowe na podstawie dokumentów kasowych specjalnie do tego przygotowanych. Są to: dowód wpłaty, kasa przyjmie lub sprzedaży zagranicznych walut płatniczych.
Kasjer musi sprawdzić czy dokument jest zakwalifikowany do realizacji, sprawdza zgodność kwoty wpisanej słownie na dokumencie z kwotą cyfrową oraz zgodność wypełnienia poszczególnych odcinków dokumentu, przelicza gotówkę w obecności wpłacającego, porównując ilość i kwoty każdego rodzaju banknotów i monet z zestawieniem gotówki sporządzonym na dokumencie oraz sprawdzając jednocześnie prawidłowość przemnożenia poszczególnych pozycji, sprawdza wynik zestawienia z kwotą wymienioną cyframi i słownie na dokumencie, rejestruje kwotę przyjętej gotówki w ewidencji obrotów kasy, umieszcza na odcinkach dokumentu odbitkę stempla kasowego. Przedsiębiorstwo przekazuje wpłaty za pośrednictwem urzędów pocztowych, banków i agencji opłat które są czynne od wczesnych godzin rannych do późnego wieczora. Współpraca urzędów pocztowych i agencji oddziałami banku zapewnia wpłacającemu szybkie zapisanie wpłaty na właściwy rachunek bankowy5.
Rozliczenia bezgotówkowe
Rozliczenia bezgotówkowe - takie w których pieniądz nie występuje w swojej postaci papierowej i monetarnej. Są one jednostkami gospodarczymi i dają możliwość oddziaływania dostawcy na odbiorcę w celu uregulowania zobowiązań w terminie. Powodują przy tym też niekontrolowany przepływ pieniędzy poza sferą bankową6.
Od 1994 r. przywrócono obowiązek bezgotówkowego rozliczania większych transakcji między podmiotami gospodarczymi. Mają one oczywiście obowiązek posiadania rachunku bankowego, na którym gromadzą środki pieniężne i przeprowadzają rozliczenia. Gdy suma jednorazowej transakcji między podmiotami gospodarczymi przekracza równowartość 3000 euro, powinny one rozliczać ją za pośrednictwem rachunku bankowego, czyli bezgotówkowego. Aby zapobiec ewentualnemu dzieleniu transakcji na kilka o niższej wartości, wprowadzono dalsze ograniczenia. Gdy wartość takich obrotów gospodarczych w miesiącu poprzedzającym wystawienie faktury przekracza 10000 euro, to tryb bezgotówkowego rozliczenia obowiązuje w transakcjach przekraczających równowartość 1000 euro. Podobnie zapłata przez podmiot gospodarczy podatków i innych świadczeń o tym charakterze powinna przebiegać w formie bankowych rozliczeń bezgotówkowych. Określenie równowartości rozliczanych transakcji w euro zabezpiecza utrzymanie ich na odpowiednio wysokim poziomie.
Gdy podmiot gospodarczy, wbrew przepisom, nie posiada rachunku bankowego, podlega wysokiej karze grzywny. Jeżeli posiadając rachunek bankowy, dokonuje on rozliczeń przekraczających podane wyżej granice, podlega analogicznej karze grzywny. Ustawowe wprowadzenie tak ostrych rygorów uzasadniają, zdaniem wielu ekonomistów, względy kontroli fiskalnej. Rygory są wymierzone przede wszystkim w osoby działające nielegalnie lub ukrywające swoje przychody przed opodatkowaniem. Przeprowadzanie rozliczeń za pośrednictwem rachunków bankowych ułatwia bankowi ocenę zarówno sytuacji majątkowej, jak i ewentualną egzekucję należności. Stąd należy uznać przytoczone przepisy za pozytywną zmianę krajowego systemu rozliczeń pieniężnych7.
Obrót krajowy
Formy rozliczeń bezgotówkowych w obrocie krajowym:
- akredytywa,
- czek rozrachunkowy,
- karty płatnicze,
- polecenie pobrania,
- polecenie przelewu,
- rozliczenia planowe.
Akredytywa - jedna z form rozliczeń bezgotówkowych pomiędzy podmiotami gospodarczymi, gwarantująca terminowe otrzymanie pieniędzy przez beneficjenta, tj. osobę fizyczną lub prawną, na rzecz której dokonywane są płatności, oraz ułatwienie dysponowania przez niego tymi pieniędzmi. Rozliczenie przy pomocy akredytywy polega na zarezerwowaniu przez bank określonych środków dłużnika z przeznaczeniem ich na uregulowanie wierzytelności dostawcy, po spełnieniu przez niego warunków ustalonych przez dłużnika takich jak: listy przewozowe, faktury, świadectwa rzeczoznawców, wyniki ekspertyz itp. W zależności od rodzaju transakcji pomiędzy podmiotami gospodarczymi rozróżnia się:
Akredytywę budżetową, polegającą na tym, że jednostka budżetowa (np. ministerstwo, urząd gminy) otwiera na swym koncie rachunek bankowy (tzw. otwarcie akredytywy) dla określonej osoby prawnej lub fizycznej, finansowanej z budżetu albo realizującej zadania finansowane z budżetu, udzielając jej równocześnie pełnomocnictwa do dysponowania przekazanymi środkami. Akredytywę dla dostawcy (w obrocie krajowym), polegającą na wydzieleniu (zarezerwowaniu) lub zdeponowaniu na koncie płatnika (odbiorcy) kwot przeznaczonych wyłącznie na dokonywanie zapłat, wynikających z zawartej umowy, na rzecz tego dostawcy. Akredytywę pieniężną (w obrocie zagranicznym), polegającą na wydaniu przez bank krajowy polecenia (dokumentu zw. listem kredytowym) bankowi zagranicznemu (kilku bankom) wypłacenia wymienionej w akredytywie osobie, w określonym czasie, wskazanej kwoty8.
Czeki - należą do najstarszych form rozliczeń. Powszechne stosowanie czeków wymagało ujednolicenia zasad posługiwania się nimi, co znalazło wyraz w międzynarodowej konwencji podpisanej już w latach trzydziestych w Genewie i ratyfikowanej przez Polskę.
Czek jest pisemnym zleceniem bezwzględnego wypłacenia określonej kwoty, wydanym bankowi przez posiadacza rachunku bankowego.
Czek rozrachunkowy - służy rozliczeniom bezgotówkowym, a w jego treści trasant zleca bankowi obciążenie swojego rachunku kwotą czeku i przelanie jej na rachunek reminenta czeku. Na podstawie czeków rozrachunkowych nie można podejmować gotówki z rachunków bankowych. Ich znaczenie systematycznie wzrasta, zwłaszcza w związku z wprowadzonym w ustawie o działalności gospodarczej obowiązkiem dokonywania większych operacji finansowych za pośrednictwem banków oraz z rozpowszechnieniem się rachunków rozliczeniowo-oszczędnościowych, na które coraz częściej są kierowane pensje pracowników. Czeki rozrachunkowe mogą być, tak jak i czeki gotówkowe, przedmiotem obrotu, przede wszystkim poprzez zastosowanie instytucji indosu lub formy przelewu wierzytelności.
Odmianą czeku rozrachunkowego jest czek potwierdzony mający doniosłe znaczenie w obrocie gospodarczym. Jest on formą zabezpieczenia jednostki przyjmującej czek rozrachunkowy przed ewentualnym brakiem jego pokrycia. Istota czeku potwierdzonego polega na potwierdzeniu możliwości jego realizacji przez bank, który przelewa z rachunku wystawcy odpowiednią kwotę na specjalne konto, zapewniając tym samym środki na realizację czeku. Bank dokonuje potwierdzenia czeku, umieszczając klauzulę potwierdzającą na jego odwrotnej stronie. Czeki potwierdzone są wystawiane na ogół na wyższe kwoty i często dla płatności zamiejscowych.
Wystawca czeku powinien posiadać pokrycie czeku, czyli środki znajdujące się u trasata na jego rachunku bankowym, wystarczające na wykupienie czeku. Pokrycie czeku powinno pozostawać na rachunku bankowym trasanta przez 10 dni, będące okresem ważności czeku krajowego w obrocie krajowym. Jeżeli zapłata czeku nie nastąpiła z powodu braku pokrycia, posiadacz czeku może czek oprotestować. Protest czeku sporządza notariusz w formie odpowiedniej adnotacji na odwrotnej stronie czeku albo na osobnej kartce połączonej z czekiem. Połączenie czeku z kartką powinno być przypieczętowane pieczęcią urzędową, albo przepisane treścią protestu. Protestu czeku należy dokonać przed upływem ważności czeku, lub najpóźniej w pierwszy dzień powszedni od upływu ważności czeku.
Notarialny protest czeku może być zastąpiony pisemnym oświadczeniem trasata (banku) umieszczonym na czeku, stwierdzającym odmowę realizacji czeku z datą i podpisem firmowym banku. Na podstawie tego oświadczenia posiadacz czeku może dochodzić swej wierzytelności.
Na zakończenie warto podkreślić, że w razie wystawienia czeku rozrachunkowego bez odpowiedniego pokrycia jego wystawca odpowiada wobec posiadacza czeku za wszelką wynikłą z tego powodu szkodę (art. 60 prawa czekowego)9.
Ponadto wystawca czeku bez pokrycia odpowiada także karnie za takie działanie, i to dość surowo, bo do dwóch lat pozbawienia wolności (art. 61 prawa czekowego)10.
Karty płatnicze - wprowadzone w Stanach Zjednoczonych szybko rozpowszechniły się w krajach europejskich i przybierają różne formy, służąc rozmaitym rozliczeniom bankowym i pozabankowym (np. w super marketach). Główną przyczyną popularyzacji tej formy rozliczeń była wygoda i bezpieczeństwo. Posługiwanie się kartą płatniczą ogranicza bowiem do minimum potrzebę noszenia przy sobie banknotów. Postęp w dziedzinie informatyki, zwłaszcza teletransmisji, sprawił, że karty płatnicze przyjęły się nie tylko w rozliczeniach krajowych, ale także zagranicznych. Z raportów wynika, że polskie banki wyemitowały do końca roku 2008 ponad 30,3 milionów kart. (Szersze omówienie tej formy rozliczeń dokonane zostanie w następnym rozdziale.)
Polecenie pobrania - w przeszłości polskie banki stosowały. Polegało ono na udzielaniu przez wierzyciela dyspozycji swemu bankowi, aby zapisał na dobro jego rachunku (uznał rachunek) zgłoszoną do rozliczeń wierzytelność, obciążając następnie tą kwotą rachunek dłużnika. Odwrotnie niż w poleceniu przelewu inicjatorem rozliczeń był wierzyciel, a uznanie jego rachunku następowało wcześniej niż obciążenie (zapłata) rachunku dłużnika. Stosowanie takiej formy rozliczeń wymagało oczywiście wcześniejszej zgody dłużnika. Polecenie pobrania zlikwidowano wobec narastania zatorów płatniczych, uniemożliwiających wyrównanie dokonanej już zapłaty. Wydaje się jednak celowe aby polskie banki powróciły do tej formy rozliczeń. Znajduje ona zastosowanie w wielu krajach jako wygodna forma rozliczania bezspornych należności.
Przeprowadzanie rozliczeń bezgotówkowej w formie poleceń przelewu wymaga fizycznego przesyłania między odcinkami banków dokumentów poleceń przelewu. Dąży się aby rozliczenia mogły przebiegać w teletransmisji, czyli bez dokumentacji papierowej. Wymaga to zorganizowania powszechnej sieci teletransmisji oraz standaryzacji dyskretyzacji rozliczeniowej, aby zawierała wszystkie niezbędne informacje11.
Polecenie przelewu - jest formą rozliczeń bezgotówkowych, które może być stosowane do regulowania różnych zobowiązań, bez względu na ich wysokość. Potwierdzenia banku o dokonaniu przelewu są wystarczającym dowodem uregulowania zobowiązań wobec osób trzecich. Z polecenia przelewu mogą korzystać wszystkie osoby prawne i fizyczne posiadające rachunek bankowy. Jest ono przydatne dla jednostek gospodarczych w rozliczeniach za dostawy towarów, świadczone usługi czy wykonanie roboty, a strony zawierające takie umowy mogą wprowadzić tę formę rozliczeń za podstawową. Polecenie przelewu używane jest w rozliczeniach z jednostkami budżetowymi, można nim regulować podatki, opłaty i dokonywać różnego rodzaju transferów. Mogą z nich korzystać także osoby fizyczne posiadające rachunki bankowe.
W poleceniu przelewu właściciel rachunku bankowego wydaje bankowi dyspozycję, aby obciążył jego rachunek i przelał określoną kwotę na wskazany rachunek beneficjenta przelewu w dowolnym banku.
Inicjatorem rozliczenia jest dłużnik, który otrzymał fakturę towarową od wierzyciela (dostawcy towaru); może to być także wezwanie do zapłaty podatku, wniesienia różnych opłat itp. On rozpoczyna operację rozliczeniową, wydając swemu bankowi polecenie dokonania przelewu12.
Rozliczenia planowe - stanowią one kolejną formę rozliczeń bezgotówkowych. Zostały dopuszczone do stosowania w obrocie krajowym przez Prezesa NBP na podstawie zarządzenia z dnia 11 grudnia 1992 roku13.
Mogą być przydatne do rozliczania dostaw o charakterze periodycznym. Często dostawy towarów do przedsiębiorstw handlowych dostarczane są codziennie lub systematycznie co kilka dni. Podobnie w przemyśle dostawy niektórych surowców, paliwa itp. są powtarzalne.
Rozliczenia indywidualnych faktur można znacznie uprościć stosując rozliczenia planowe. W tym celu kontrahenci umawiają się, że odbiorca będzie co pewien czas (np. co 4 dni) przelewać na rzecz dostawcy określoną kwotę pieniędzy, odpowiadającym planowanym w tym czasie dostawom. Zamiast indywidualnych faktur dostawca może wystawiać jedną zbiorczą fakturę, obejmującą dostawy np. w okresie miesiąca. Odbiorca porówna fakturę z dokonanymi przelewami, a różnicę przekaże dostawcy poleceniem przelewu. Jeśli saldo rozliczeń wypadnie na jego korzyść, różnicę potrąci z następnego przelewu. Chociaż inicjatywa dokonywania periodycznych przelewów pieniędzy spoczywa w rękach odbiorcy, umowne terminy planowych wpłat zabezpieczają interes dostawcy. Natomiast odbiorca kontroluje dostawcę, ponieważ może nie opłacić dostawy niezgodnej z warunkami umowy.
W celu wprowadzenia rozliczeń planowych kontrahenci zawierają umowę, której treść jest znana także rozliczającym ich oddziałom banków. W treści umowy strony określają wartość i częstotliwość dostaw objętych rozliczeniem, a także wysokość i częstotliwość dokonywanych przelewów pieniędzy (np. co 4 dni) oraz terminy ostatecznego (wyrównującego) rozliczenia, które może być przeprowadzone np. co miesiąc.
Mimo uproszczenia ewidencji i rozrachunków między dostawcami a odbiorcami rozliczenia planowe są bardzo rzadko stosowane w praktyce. Ich popularyzacja ma jednak znaczenie wobec rozwijającej się informatyzacji operacji bankowych i ewidencji w przedsiębiorstwach. Rozliczenia planowe mogą być wykonywane automatycznie w ramach stałego zlecenia, a tylko ostatecznego rozliczenia dokonuje odbiorca. Upraszcza to znacznie przebieg rozliczeń i ogranicza pole błędu14.
Obrót zagraniczny
Rozliczenia zagraniczne to rozliczenia finansowe z zagranicą, mające na celu pokrycie zobowiązań i wyrównanie należności powstałych w wyniku międzynarodowych stosunków ekonomicznych. Wszelkie płatności są dokonywane za pośrednictwem banków krajowych, zagranicznych i międzynarodowych. Zajmując się organizacją i techniką obsługi rozliczeń, udzielają one gwarancji bankowej, akceptu i poręki wekslowej, przeprowadzają różne transakcje walutowe, udzielają kredytów i zaciągają je, dążą do utrzymania odpowiednich operacyjnych rezerw walutowych niezbędnych do sprawnego funkcjonowania rozliczeń. Banki obsługujące bezpośrednio wymianę z zagranicą ściśle współpracują z bankiem centralnym.
Transakcje walutowe w obrocie międzynarodowym są z reguły związane z wymianą handlową, obrotami kredytowymi i kapitałowymi. Transakcje te mogą być rozliczane za pomocą międzynarodowych jednostek walutowych i pieniądza narodowego, wymienionego na inne waluty.
Formy rozliczeń zagranicznych15:
- rozliczenia dewizowe,
- rozliczenia bezdewizowe.
Rozliczenia dewizowe - są bezgotówkową formą rozliczeń, dłużnik przekazuje wierzycielowi dewizę, która w kraju wierzyciela stanowi tytuł do otrzymania pieniądza krajowego. Sprzedaż i kupno dewiz następują zazwyczaj za pośrednictwem banków, które pobierają za te czynności prowizje i opłaty. Sprawne funkcjonowanie rozliczeń za pomocą dewiz jest możliwe dzięki temu, że banki krajowe współpracują w tym zakresie z bankami zagranicznymi. Wśród rozliczeń dewizowych można wyróżnić:
- zlecenia płatnicze bezwarunkowe (np. czeki, akredytywy pieniężne);
- zlecenia płatnicze uwarunkowane (np. inkaso dokumentowe, akredytywa dokumentowa).
Zlecenie uwarunkowane znajdują zastosowanie głównie w rozliczeniach importowych i eksportowych, gdzie często występuje potrzeba zabezpieczenia interesów stron przez spełnienie określonych warunków.
Polecenie wypłaty - wydaje bankowi jego klient lub bank korespondent. Polega ono na wypłaceniu lub zapisaniu na rachunek wskazanej osoby określonej kwoty pieniężnej, pochodzącej ze środków wpłaconych bankowi lub w ciężar rachunku zleceniodawcy w jego banku, bądź zapisanej na rachunek banku wykonawcy przez bank zlecający wypłatę.
W operacji polecenia wypłaty biorą udział cztery strony:
- zleceniodawca może być osobą prawną lub fizyczną, zlecającą bankowi przekazanie wskazanej osobie prawnej lub fizycznej określonej sumy pieniędzy;
- bank zleceniodawcy odpowiada wobec zleceniodawcy jedynie za wykonanie polecenia ściśle według otrzymanej instrukcji oraz za właściwy wybór banku za granicą;
- bank pośredniczący działa ściśle według zlecenia otrzymanego od banku zleceniodawcy i nie może przyjąć ewentualnej bezpośredniej dyspozycji pierwotnego zleceniodawcy ani beneficjenta polecenia zapłaty;
- beneficjent – odbiorca.
Bankowe przekazy pieniężne - są formą rozliczeń podobną do poleceń wypłaty, ale mają charakter bezwarunkowego zlecenia płatniczego ciągnionego na określony bank. Zawierają one w treści bezwzględne polecenie zapłaty oraz klauzulę „na zlecenie” z imiennym wskazaniem beneficjenta, co umożliwia przenoszenie płynących z nich praw przez indos. Klienci wpłacają należność za przekazy pieniężne z góry, czyli są one sprzedawane przez emitujący je bank. Przekazy pieniężne są wygodną formą rozliczeń, ponieważ mają długi okres ważności (do roku czasu)16.
Czeki w obrocie zagranicznym - jest zleceniem, udzielonym zagranicznemu bankowi przez bank krajowy, wypłacenia określonej kwoty pieniężnej oznaczonej w nim osobie. Czeki są wystawiane na formularzach wydawanych przez banki i muszą zawierać w treści dokumentu nazwę „czek” w języku, w jakim go wystawiono17.
Zależnie od sposobu zapłaty wyróżnia się czeki:
- gotówkowe (kasowe) zlecające bankowi wypłatę gotówką,
- rozrachunkowe, służące wyłącznie do rozliczeń bezgotówkowych.
Stosownie do treści prawa bankowego każdy czek powinien zawierać w swej treści:
wyraz czek, bezwarunkowe polecenie wypłacenia przez bank wymienionej w czeku kwoty pieniężnej, nazwę trasata, czyli banku zobowiązującego się do płatności, określenie miejsca płatności czeku, określenie daty i miejsca wypłacenia czeku, podpis wystawcy czeku - czyli trasanta.
Wystawcą czeku (trasantem)18 może być każda osoba prawna i fizyczna, posiadająca rachunek bankowy, natomiast trasatem czeku może być wyłącznie bank, gdzie trasant ma rachunek. Reminentem, inaczej beneficjentem czeku, czyli osobą na którą czek wystawiono może być każda osoba prawna lub fizyczna. Wystawca czeku może wskazać siebie jako reminenta, co znajduje zastosowanie jako pobieranie gotówki z banku. Reminentem może być także okaziciel, przy tzw. czeku na okaziciela, co zaznacza się w treści dokumentu słowem "okaziciel" lub "okazicielowi". Czeki wystawia się na wydawanych przez banki blankietach, które są zazwyczaj połączone w ,,książeczki czekowe".
Czek gotówkowy jest jedną z form rozliczeń gotówkowych. W jego treści trasant zleca bankowi wypłatę gotówki.
Czek rozrachunkowy - umożliwiające bezgotówkowy przelew należności wynikającej z czeku oraz szczególny rodzaj czeku to: czek zakreślony, którego realizacji może dokonać jedynie określony remitent.
Czeki podróżnicze - to bardzo bezpieczna, a tym samym godna polecenia forma realizowania płatności za granicą. Czek podróżniczy jest praktycznie banknotem, takim jak inne. Posiada nominał, określenie waluty w jakiej można go zrealizować i jest bardzo dobrze zabezpieczony przed sfałszowaniem.
Inna odmianą czeków jest Euroczek, to czek gwarantowany przez bank (wystawcę) do pewnej, ściśle określonej kwoty. Kwotę tę ustala system Europay International SC w Waterloo pod Brukselą. Euroczeki funkcjonują na podstawie karty gwarancyjnej i blankietów euroczeków, jako forma bezgotówkowej płatności na terenie Europy. Można nimi regulować rachunki za towary i usługi w hotelach, restauracjach, stacjach benzynowych i innych punktach handlowo-usługowych oraz pobierać gotówkę w oddziałach banków oznaczonych niebiesko-czerwonym znakiem EC.
Weksel - w funkcji płatniczej może być on traktowany jako forma rozliczeń, ale jego rola jest znacznie większa, gdyż pełni równocześnie funkcję kredytową. Wystawiany w obcej walucie jest dewizą poszukiwaną na rynkach zagranicznych i krajowych. Ujednolicone w skali międzynarodowej zasady posługiwania się wekslem ułatwiają obroty gospodarcze19.
W obrotach zagranicznych weksle występują zazwyczaj w krótkoterminowych transakcjach kredytowych, a typowy przebieg operacji jest następujący:
- eksporter otrzymuje za dostarczony towar tratę zaakceptowaną przez importera (nazywaną wówczas także akceptem) lub jego własny weksel (sola);
- eksporter zazwyczaj dyskontuje otrzymany weksel w banku i otrzymuje należność pomniejszoną przez bank o odsetki dyskonta;
- bank, który zdyskontował weksel, może go odstąpić jako dewizę lub przedstawić importerowi do wykupienia w terminie płatności.
Eksporter może domagać się dodatkowo zabezpieczenia należności w formie poręki wekslowej (awalu). W transakcjach eksportowych znajdują zastosowanie traty terminowe (ciągnione zazwyczaj na 90 lub więcej dni, ale na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy) oraz traty awista (za okazaniem). Traty terminowe, jako dewizy, są przedmiotem obrotów na międzynarodowym rynku dyskontowym, natomiast traty awista, czyli płatne na pierwsze żądanie, praktycznie nie mogą być przedmiotem obrotu na rynku dewizowym.
Na rynku dyskontowym rozróżnia się weksle towarowe oraz finansowe. Weksle towarowe pochodzą od bieżących obrotów towarowych, a traty ciągnie eksporter na akceptującego je importera lub na jego bank. Natomiast przypisanie wekslowi charakteru finansowego bywa trudne; mają ten charakter np. traty finansujące koszty przewozu. Ponieważ weksle finansowe nie są ściśle związane z eksportem towarowym, banki bardziej uzależniają ich dyskonto od pozycji gospodarczej wszystkich osób podpisanych na wekslu. Banki najchętniej dyskontują tzw. pierwszorzędne akcepty bankowe, a weksle kupieckie uzyskują mniej korzystne warunki dyskonta.
Akredytywa pieniężna - jest formą uwarunkowanego zlecenia płatniczego. Występuje ona rzadko i jest wypierana przez sprawniejsze operacyjnie metody rozliczeń. Ma ona formę dokumentu, w którym wystawiający ją bank upoważnia inne banki do dokonywania wypłat na rzecz beneficjenta akredytywy do wysokości kwoty oraz w granicach terminu określonego w akredytywie. W rozliczeniach przy użyciu akredytywy pieniężnej kwotę wypłaty określa sam beneficjent w granicach kwoty podanej w akredytywie. Beneficjent, po przedstawieniu dokumentu tożsamości, może podjąć środki z akredytywy bądź jednorazowo w całości, bądź w dowolnych kwotach częściowych, w zależności od potrzeb.
Inkaso - jest szeroko stosowaną formą rozliczeń w obrotach zagranicznych i usługą świadczoną przez banki. Polega ono na pobraniu przez bank należności klienta lub zabezpieczeniu jego przyszłej zapłaty w zamian za wydanie dokumentów powierzonych przez niego bankowi20.
W zależności od inkasowanych dokumentów rozróżnia się inkaso dokumentowe oraz finansowe. Przy sprzedaży towaru na kredyt może być stosowane inkaso akceptacyjne, w którym dla zabezpieczenia zapłaty inkasujący bank przyjmuje weksel akceptowany przez importera. W zależności od tego, czy zapłata za inkasowane dokumenty następuje na bieżąco, czy po upływie określonego terminu, występuje inkaso awista lub terminowe. W zależności natomiast od rodzaju transakcji rozróżnia się inkaso importowe lub eksportowe.
W typowej operacji inkasowej występują:
- podawca (eksporter) składający w banku zlecenie inkasowe z załączonymi dokumentami towarowymi;
- bank podawcy przyjmujący od podawcy dokumenty i przesyłający je z własnym zleceniem inkasowym do zagranicznego banku pośredniczącego;
- bank pośredniczący, będący bankiem płatnika w kraju płatnika, który wydaje mu dokumenty po zainkasowaniu należności lub spełnieniu przez płatnika innych warunków zawartych w zleceniu inkasowym;
- płatnik (importer) wykupujący inkasowane dokumenty.
Akredytywa dokumentowa - jest zobowiązaniem banku importera do uregulowania eksporterowi należności w zamian za złożenie dokumentów reprezentujących towar. Mimo, że bank otwiera akredytywę w związku z umową kupna-sprzedaży, jest ona jego zobowiązaniem samoistnym i niezależnym od tej umowy. Banki realizujące akredytywę nie są związane umową zawartą między eksporterem a importerem.
W rozliczeniach za pomocą akredytywy dokumentowej zleceniodawcą jest importer, który zleca swemu bankowi otwarcie akredytywy na rzecz nazywanego beneficjentem akredytywy. Bank importera, który otrzymuje zlecenie otwarcia akredytywy, korzysta za granica z pomocy banku pośredniczącego, będącego zazwyczaj bankiem eksportera.
Specjalną formę ma akredytywa typu listu kredytowego, zwana także akredytywą typu L/C. jej otwarcie awizuje bank zleceniodawcy bezpośrednio beneficjentowi, bez udziału banku pośredniczącego, przysyłając mu tekst akredytywy na specjalnym blankiecie firmowym utrudniającym fałszerstwo. W liście kredytowym bank upoważnia beneficjenta akredytywy do ciągnienia na niego weksla trasowanego i zobowiązuje się do wykupienia ciągnionych na niego trat, jeśli będą do nich dołączone dokumenty świadczące o wysłaniu towaru21.
Historia i rozwoju karty płatniczej na świecie
Wszystkie źródła zgodnie podają tę samą datę, jeśli chodzi o moment pojawienia się właściwych kart kredytowych. Pierwsza oficjalna data w historii kart kredytowych to rok 1917. Wtedy to właśnie amerykańska firma handlowa "Smart and Roebuck" wprowadziła dla swoich klientów pierwszą w świecie kartę kredytową. Był to zwykły kawałek metalowej blaszki, na której podano tylko dane klienta korzystającego z kredytu firmy oraz jego podpis.
W latach 20 amerykańskie towarzystwa naftowe oraz wielkie konsorcja handlowe rozpoczęły emisję kart dla swoich stałych klientów. Zostali oni uprawnieni do bezgotówkowego zakupu towarów lub usług, oferowanych przez te firmy. Karty tego typu, tzw. karty konsumenckie wydawane są do tej pory przez firmy sfery niebankowej, np: domy towarowe, hotele, restauracje, linie lotnicze, kasyna, itd.
Celem wydawania kar typu konsumenckiego jest trwałe związanie klienta z firmą. Cechą charakterystyczną karty konsumenckiej jest porozumienie dwustronne. Jedną ze stron jest firma wydająca kartę i zarazem ją akceptująca, drugą jej posiadacz. Posiadacz karty może nią płacić tylko w firmie, która ją wyemitowała.
W historii kart płatniczych kolejny ważny etap stanowiły lata 1946-195522. Gospodarka Stanów Zjednoczonych przeżywała wtedy okres prosperity. Do walki o klienta włączyły się banki, rozszerzając swą ofertę, pojawiły się pierwsze bankowe karty kredytowe. Stało się to możliwe dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik obliczeniowych, obniżających diametralnie koszty zaciągania kredytów. Pierwsze karty bankowe miały charakter wyłącznie lokalny.
Bankowe karty płatnicze pojawiły się ok. 50 lat temu i bardzo szybko stały się nieodzownym elementem życia milionów ludzi. W krajach wysoko rozwiniętych dawno zniknęły pytania o sens posiadania plastikowych pieniędzy. Bank, który nie ma kart w swojej ofercie nie liczy się na rynku.
Jak wykazują doświadczenia krajów zachodnich, a co zauważają również polscy sprzedawcy, punkty honorujące karty cieszą się większym zainteresowaniem klientów. Właściciele punktów wysoko oceniają bezpieczeństwo rozliczeń bezgotówkowych. Równie ważne jest ułatwianie zakupów klientom, unikanie ewentualnych pomyłek przy posługiwaniu się gotówką, ochrona przed przyjęciem fałszywych banknotów oraz prestiż punktu.
Dziś wystawcy kart walczą o klienta proponując mu wraz z kartą wiele dodatkowych usług. Często są to ubezpieczenia (od opóźnień w podróży, zagubienia bagażu itp.), prawo do korzystania ze specjalnych pomieszczeń na lotniskach, preferencyjne kredyty, specjalne połączenia telefoniczne.
Dzieje kart emitowanych przez banki i instytucje nie bankowe różnią się od siebie tak samo, jak funkcje, które karty te miały spełniać. Pierwsze znalazły się w użyciu karty konsumenckie wydawane przez firmy dla najlepszych klientów. Później plastikowe pieniądze zaczęły wprowadzać kolejne instytucje nie finansowe związane przede wszystkim z podróżowaniem i rozrywką (karty klubowe, czy karty T&E - Travel & Entertainment): biura podróży, hotele, restauracje. Szybko ukształtowała się główna funkcja kart parabankowych: miały uczynić podróż łatwą i przyjemną.
Następnie zostały wprowadzone karty bankowe, które były efektem walki o klienta w czasach dużego nasycenia rynku usług bankowych w USA, miały one ułatwić dostęp do gotówki. Karty bankowe przez dłuższy czas miały charakter lokalny, w przeciwieństwie do kart parabankowych, które szybciej zyskały zasięg krajowy i międzynarodowy. Z czasem różnice pomiędzy kartami bankowymi i nie bankowymi stopniowo zacierały się. Karty bankowe wkroczyły do punktów sprzedaży, w tym również hotelowo - gastronomicznych, zaś karty klubowe wyszły poza sektor turystyczno - wypoczynkowy, dając użytkownikom możliwość wypłacania gotówki (w biurach podróży, bankach i bankomatach). Zarówno karta bankowa, jaki klubowa ułatwiała podróż i umożliwiała pobranie gotówki w lokalnej walucie23.
1.6 Historia kart płatniczych w Polsce
Przed 1989 w czasach PRL karty płatnicze nie były w Polsce wydawane. W tym czasie w Europie Zachodniej i USA rozpowszechniły się czeki, a potem karty debetowe i kredytowe. Polska nie uczestniczyła w tych przemianach, żyjąc swoimi własnymi wewnętrznymi problemami. Jedynymi osobami, które posługiwały się wtedy kartami płatniczymi w naszym kraju byli cudzoziemcy. I to właśnie dla nich została stworzona przez Biuro Podróży ORBIS sieć akceptacji kart płatniczych. ORBIS utworzył w tym celu Dział do spraw Legitymacji Kredytowych (tak wtedy nazywano karty płatnicze). Od 1969 roku akceptowane były karty Diners Club, od 1971 American Express, od 1974 BankAmeriCard (potem zmieniła nazwę na Visa), od 1975 MasterCharge (zmieniła potem nazwę na Mastercard), a od 1986 roku japońskie karty JCB. Karty były akceptowane w około 500 punktach, głownie w hotelach i restauracjach, gdzie pojawiali się zagraniczni turyści. Akceptowano je również w sklepach sieci Pewex, Cepelia i Desa.
W latach 80-tych bank Polska Kasa Opieki S.A. (Pekao S.A.) wprowadził w III oddziale w Warszawie karty identyfikacyjne oraz zainstalował pierwszy w naszym kraju bankomat.
Pierwsze lata po przełomie 1989 roku, były okresem transformacji i rozchwiania gospodarki. W tym okresie tworzyły się fundamenty, nowego, komercyjnego systemu bankowego. W 199024 roku Visa podpisuje pierwsze umowy z polskimi bankami, przyznające im prawo emisji kart tej organizacji. Do grona tych banków należały25: Bank Inicjatyw Gospodarczych S.A., Bank Pekao S.A., PKO BP, Bank Śląski S.A., Kredyt Bank S.A. i Bank Przemysłowo-Handlowy S.A., lecz żaden z nich nie decydował się jeszcze na wydanie karty.
W grudniu 1990 roku ze struktur Orbisu wyłączono dział zajmujący się akceptacją kart, tworząc firmę PolCard. Udziałowcami Polcardu stali się Orbis i Bank Inicjatyw Gospodarczych S.A. W 1991 roku tenże BIG S.A. wydał pierwsza na naszym rynku kartę Visa. Była to przeznaczona dla firm karta Visa Bussiness
Kolejna banki rozpoczęły wydawanie własnych kart bankomatowych, akceptowanych tylko w ich własnej sieci bankomatów. Najpopularniejszą z tych kart była karta PKO Ekspress wydawana przez bank PKO BP.
W 1992 roku powstało Centrum Kart i Czeków Banku Pekao S.A., które zajęło się akceptacją kart płatniczych.
Pierwsze międzynarodowe karty płatnicze dla klientów indywidualnych pojawiły się w Polsce w 1993 roku. W lutym tego roku bank Pekao S.A. wydał pierwszą w Polsce kartę Visa Classic. Kilka miesięcy później zrobił to Bank Przemysłowo-Handlowy S.A. z Krakowa.
Ponieważ wymagania stawiane dla wydania kart międzynarodowych były trudne do spełnienia dla większości Polaków, Polcard postanowił wydawać pod swoją marką własne, lokalne karty płatnicze. Pierwsza karta Polcard została wydana przez BIG S.A. w lipcu 1993 roku. Wkrótce takie karty wydały też kolejne banki. Karty Polcard wydawane były w 4 wersjach: Classic, Bussiness, Bis (karta elektroniczna) oraz Tempo (karta bankomatowa). Karty były, i są nadal, akceptowane tylko na terenie Polski.
Inną lokalną kartą kredytową byłą wydana przez Glob Bank S.A. karta Express M. Karta ta była wydawana od 1993 do 1996 roku. W 1995 roku pojawiła się na naszym rynku pierwsza międzynarodowa karta kredytowa. Była to karta Partner wydana przez Bank Pekao S.A. z logiem Mastercard. Bank przyznawał limit kredytowy w wysokości od 150 do 2.500 zł. Kredyt był oprocentowany na 30% w stosunku rocznym, a odsetki były naliczane od momentu dokonania płatności. Klient był zobowiązany do minimalnej spłaty co najmniej 10% kwoty zadłużenia.
W 1996 roku Pekao S.A. wprowadza do swojej oferty rachunek Eurokonto, a jego posiadaczom wydaje automatycznie kartę debetową EC/Maestro. Karta ta jest także kartą gwarancyjną do euroczeków. W 1999 roku polskie banki przystąpiły do pilotażowego programu kart chipowych Visa Smart. Bank PKO BP wydał 10.000 takich kart, pozostałe banki uczestniczące w programie wydały ich w sumie 2.000. W 1999 roku rozpoczęło działalność centrum autoryzacyjne banku WBK (później BZ-WBK). W 2000 roku powstały centra autoryzacyjne eService oraz eCard.
W 2001 roku banki wydały pierwsze "karty wirtualne" służące tylko do płatności za towary i usługi w sieci Internet. W 2002 roku ING Bank Śląski wyemitował pierwsze na naszym rynku karty płatnicze typu pre-paid.
W czerwcu 2003 roku Kredyt Bank rozpoczął wydawanie pierwszych na chipowych kart kredytowych. Są to karty hybrydowe posiadające mikroprocesor i pasek magnetyczny.
Na koniec 2002 roku w portfelach Polaków znajdowało się prawie 17 milionów kart płatniczych. Z tej sumy 800 tys. kart to karty kredytowe, a 1 milion to karty typu charge.
W 2002 roku wykonano w Polsce kartami płatniczymi 123,5 miliona transakcji. W czerwcu 2003 było w naszym kraju 7200 bankomatów.
Obecnie każda pracująca osoba może ubiegać się o kartę kredytową i ją uzyskać. Również osoby bardzo zamożne mogą wybierać w bardzo bogatej ofercie kart Złotych i Platynowych. Polskie banki poza kartami Visa i Mastercard wydają także karty American Express i Diners Club. Nieliczne, mniejsze banki wydają jeszcze karty Polcard26.
Budowa i zabezpieczenia kart płatniczych
Kart płatniczych, zabezpieczają właścicieli przed utratą pieniędzy z powodu kradzieży czy zgubienia27. Każda karta posiada bowiem swego rodzaju “elektroniczny podpis” zwany PIN’em (Poufny Numer Identyfikacyjny). Tylko prawidłowe podanie numeru PIN umożliwia dostęp do naszych pieniędzy. Najczęściej po trzykrotnym, nieprawidłowym wybraniu PIN’u bankomat zatrzymuje kartę. Specjaliści twierdzą jednak, iż mimo licznych zabezpieczeń każda karta jest do podrobienia28. Ale za kilka lat większość Polaków będzie się już posługiwała kartami i wtedy może to już stanowić poważny problem29.
Zabezpieczenia kart:
- każda karta płatnicza posiada wytłoczony w dolnej części awersu numer, który powinien
być zgodny z odpowiednim dla określonego systemu układem cyfr,
- wszystkie karty płatnicze mają określony termin ważności,
- kartą może posługiwać się tylko osoba, której imię i nazwisko jest na niej wytłoczone
(osoby, które obsługują klienta mają obowiązek to sprawdzić!),
- na karcie powinien znajdować się podpis właściciela karty, a karty nie podpisane uważa się
za nieważne (karty typu “biznes” mają wytłoczoną nazwę firmy),
- na każdej karcie płatniczej powinno znajdować się logo systemu (VISA, MasterCard, AmEx
itp.) natomiast dodatkowym oznaczeniem jest hologram na awersie karty, niezwykle trudny
do podrobienia, jednak nie znajduje się on na wszystkich kartach,
- niektóre karty płatnicze posiadają ograniczenia realizacji tylko do określonego terenu (np.
napis VALID ONLY IN POLAND oznacza, iż karta ważna jest tylko na terytorium Polski),
- wybrane karty mogą mieć też zdjęcie właściciela. przykładem takich kart w Polsce są karty
kredytowe wydawane przez mBank.
Budowa plastykowego pieniądza30:
- czarny pasek magnetyczny o wymiarach 12x86mm, zawierający zakodowane wiadomości
dotyczące posiadacza karty i jego rachunku, a także osobisty numer identyfikacyjny – PIN ;
identyfikator składa się z czterech cyfr i powinien być znany wyłącznie posiadaczowi ;
numer ten jest nadawany przez wystawcę karty, a posiadacz może go zmienić wykorzystując
do tego celu bankomat,
- data ważności (formuły : valid from – ważna od, expires end – wygasa z końcem),
- imię i nazwisko osoby uprawnionej do posługiwania się kartą,
- nazwa i symbol organizacji lub banku będącego wystawcą karty,
- numer karty,
- napis określający charakter karty (Classic, Gold, itd.),
- na odwrotnej stronie znajdują się informacje dodatkowe, takie jak adresy i telefony
przydatne w razie potrzeby zasięgnięcia informacji lub zgłoszenia znalezionej lub
zagubionej karty,
- nazwa użytkownika karty,
- poniżej paska magnetycznego umiejscowiony jest specjalny biały fakturowany pasek,
przeznaczony do złożenia podpisu przez posiadacza,
- symbol karty,
- trójwymiarowy hologram umieszczony na czołowej stronie karty, charakterystyczny dla
każdego z systemów; wyjątek stanowią karty American Express oraz Diners’ Club.
Klasyfikacja kart płatniczych
Pierwszy podział organizacji płatniczych wydających karty;
Visa (karty międzynarodowe):
- Visa Classic,
- Visa Electron,
- Visa Classic - wirtualna (wyłącznie płatnicza),
- Visa Classic Gold,
- Visa Classic Platinum,
- Visa Business,
- Visa Business Gold.
Europay i MasterCard (karty międzynarodowe):
- Maestro,
- Cirrus (wyłącznie bankomatowa),
- MasterCard Electronic,
- EuroCard/MasterCard,
- EuroCard/MasterCard - wirtualna (wyłącznie płatnicza),
- EuroCard/MasterCard Gold,
- EuroCard/MasterCard Business.
PolCard (karty krajowe):
- PolCard Bis,
- PolCard Tempo (wyłącznie bankomatowa),
- PolCard Classic,
- PolCard Business.
Inne (międzynarodowe organizacje klubowe):
- American Express,
- Diners Club.
Klasyfikacja dotyczy sposobu sprawdzania ważności karty i odczytu zapisanych na niej informacji31:
- karty tłoczone,
- karty magnetyczne,
- karty inteligentne.
Karta wypukła (tłoczona) - to popularne określenie na karty z rodziny Visa Classic/Gold i EuroCard/MasterCard, Polcard Classic (ale nie Polcard Bis), Dinners Club, American Express. Inne nazwy wypukłej to karta tłoczona, karta embosowana. Nazwa pochodzi od tego, że karty te posiadają wyraźnie wypukłe cyfry i literki: pełny numer karty (dla VC i MC jest to zawsze 16 cyfr), ważność karty oraz nazwy posiadacza. W praktyce mówiąc o "karcie wypukłej" najczęściej myślimy o karcie umożliwiającej dokonywanie transakcji offlinowych. - w imprinterach i bez autoryzacji w POSach. Imprinter to specjalne mechaniczne urządzenie, w którym wystające dane karty są odbijane na rachunku. Karty wypukłe umożliwiają też dokonywanie transakcji bez fizycznej obecności karty - np. w Internecie. Zdarzają się też oczywiście wyjątki, które wprawdzie mają wypukłe niektóre z tych danych ale nie są to "karty wypukłe" wg podanej wyżej definicji.
Karta magnetyczna – karta, w której nośnikiem danych jest pasek magnetyczny. Odczyt danych odbywa się przez przeciągnięcie karty w czytniku reagującym na zmiany pola magnetycznego. Najbardziej popularne karty mają wymiary 86x54 mm. Mogą być wykonane z tworzywa sztucznego lub papieru. Karty magnetyczne są powszechnie stosowane jako karty płatnicze, identyfikacyjne, do kontroli dostępu, itp. Mogą posiadać dodatkowe zabezpieczenia w postaci hologramów lub mikrodruku.
Karta inteligentna (elektroniczna, karta chipowa), (ang. smart card) - uniwersalny nośnik danych w postaci karty wykonanej z plastiku z umieszczonym na niej (lub wewnątrz niej) jednym lub kilkoma układami scalonymi(chip), które pozwalają na ochronę procesu logowania użytkownika, kontrolę dostępu i zawartych na niej danych. Może być odczytywana za pomocą urządzeń automatycznych, np. przy zawieraniu i rozliczaniu transakcji finansowych oraz w kasach cyfrowych. Karty elektroniczne mają rozmiar i wygląd zbliżony do tradycyjnych kart kredytowych z paskiem magnetycznym. Często posiadają również taki pasek i mogą być odczytywane w urządzeniach nie obsługujących kart elektronicznych.
Podział kart płatniczych to podział pod względem funkcjonalnym:
- karty bankomatowe,
- karty debetowe,
- karty kredytowe,
- karty obciążeniowe (charge).
Karty bankomatowe - (ang. ATM Card lub Cash Card) służy wyłącznie do dokonywania wypłat gotówki oraz innych transakcji, które możliwe są do wykonania z użyciem bankomatu, np. sprawdzenie stanu rachunku, wydrukowanie historii transakcji, zmiana kodu PIN czy dostęp do funkcji depozytowych w bankomacie. Karta bankomatowa nie posiada żadnych funkcji płatniczych, nie można zatem przy jej użyciu wykonać transakcji bezgotówkowej - nawet jeżeli bankomat udostępnia możliwość wykonania takiej transakcji, np. doładowanie konta telefonu komórkowego. Ponieważ funkcjonalność tego typu kart jest bardzo ograniczona, większość banków nie decyduje się na wydawanie kart bankomatowych. W zamian banki wydają karty płatnicze, które jednocześnie wyposażone są w funkcje karty bankomatowej32.
Karty debetowe - (ang. Debit Card) funkcjonują na zasadzie rozliczenia transakcji wykonanej z użyciem karty natychmiast po otrzymaniu przez bank informacji o jej przeprowadzeniu. Oznacza to, że rachunek posiadacza karty, który wykonał transakcję z użyciem karty debetowej, zostanie obciążony przez bank natychmiast jak tylko informacja o transakcji dotrze do banku. Okres ten zależy jednak od wielu czynników, np. od tego gdzie była wykonana transakcja, sposobu jej rozliczania oraz od systemu informatyczno-księgowego stosowanego przez bank. Może zatem wynosić od niemalże kilku sekund od przeprowadzenia transakcji aż do kilku (lub nawet kilkunastu) dni.
Aby skrócić ten okres i zwiększyć bezpieczeństwo obrotu kratowego, banki również blokują środki na rachunku posiadacza karty na podstawie tzw. autoryzacji transakcji. Oznacza to, że od momentu wykonania transakcji aż do momentu jej rozliczenia z rachunku, kwota transakcji jest zablokowana na rachunku posiadacza karty i nie można jej wypłacić ani z użyciem karty ani też innymi metodami (np. poprzez wypłatę w placówce banku).
Kartą debetową można realizować transakcje gotówkowe i bezgotówkowe do wysokości środków na rachunku (najczęściej powiększonych o przyznany limit kredytowy bądź debetowy). Zdarza się jednak, iż ze względów technicznych bank wydaje kartę debetową z określonym limitem wydatków np. dziennym, tygodniowym bądź miesięcznym. Oznacza to, że kartą debetową możemy posługiwać się do wysokości przyznanego limitu, niezależnie od wysokości środków na rachunku33.
Karty kredytowe - (ang. Credit Card) to rodzaj kart, których uzyskanie nie wiąże się z koniecznością otwierania rachunku w banku, na który będą wpływały nasze wynagrodzenia czy inne dochody. Do wydania karty kredytowej wystarczy jedynie złożyć wniosek (z reguły zawierający szereg różnego rodzaju pytań dotyczących naszej sytuacji finansowej) oraz załączyć dokumenty wymagane przez bank - najczęściej są to dokumenty poświadczające wysokość naszych zarobków, np. zaświadczenie o zarobkach i stażu pracy wystawione przez naszego pracodawcę. Na tej podstawie bank ocenia naszą zdolność kredytową i ustala wysokość limitu kredytowego. Dla nowych klientów bank najczęściej przyznaje podstawowy limit, który po pewnym czasie dobrej współpracy z bankiem może zostać zwiększony przez bank. Posiadacz karty kredytowej może wykonywać transakcje do wysokości przyznanego limitu kredytowego. Raz w miesiącu bank sumuje wszystkie transakcje i wysyła posiadaczowi karty zbiorcze zestawienie tych transakcji informując jednocześnie o kwocie zaciągniętego kredytu przy użyciu karty34.
Zasady spłaty kredytu ustalane są przez każdy bank samodzielnie. Najczęściej bank ustala pewną minimalną kwotę jaką posiadacz karty zobowiązany jest do spłaty co miesiąc (może to być np. 10% zaciągniętego kredytu). Bank może także nie naliczyć żadnych odsetek od kredytu35, jeżeli został on w całości spłacony w określonym terminie.
Przyznany przez bank kredyt jest kredytem odnawialnym, co oznacza że każda spłata zadłużenia zwiększa dostępny limit do dokonywania dalszych transakcji z użyciem karty. Przykład: karta kredytowa VISA Classic Lukas Banku SA36.
Karty obciążeniowe - (charge) to możliwość zakupów, za które płacimy najczęściej raz w miesiącu gdy bank przesyła nam rachunek oraz zestawienie transakcji. Na całkowicie zlikwidowanie długu mamy określony czas, potem bank nalicza odsetki karne. Do kwot transakcji doliczana jest niewielka prowizja Posiadacz rachunku nie musi posiadać rachunku u wydającego kartę37.
Podział kart płatniczych o zasięgu:
- krajowym (np. karta POLCARD),
- międzynarodowym (VISA, MasterCard, EuroCard, American Express, Diners’ Club, JCB).
Innym nowoczesnym produktem płatniczym jest karta wirtualna.
Karta wirtualna - (ang. Virtual Card) to nowy rodzaj kart płatniczych opracowanych wyłącznie pod kątem dokonywania transakcji bez fizycznego użycia karty. W ostatnich latach gwałtowny rozwój internetu spowodował, iż coraz częściej możemy wykonywać także transakcje poprzez sieć internet - przy czym mogą to być dowolnego transakcje, począwszy od dostępu do różnego rodzaju zasobów (np. archiwum artykułów gazet) aż do niezliczonej ilości internetowych sklepów, których asortyment niejednokrotnie przekracza ofertę tradycyjnych sklepów. Wraz z rozwojem sklepów internetowych zwiększa się liczba osób pragnących dokonywać transakcji w sieci internet. W tym celu organizacje płatnicze wraz z bankami opracowały nowy sposób dokonywania transakcji - właśnie z użyciem wirtualnej karty.
Zastosowanie karty wirtualnej nie niesie jednak żadnych dodatkowych rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo sklepu internetowego jak i posiadaczy kart (zarówno kart tradycyjnych jak i wirtualnych). Można zaryzykować twierdzenie, iż jest to tylko nowy sposób działań marketingowych mających za cel dotarcie do pewnej grupy klientów banku.
Czym zatem różni się karta wirtualna od tradycyjnej plastikowej karty płatniczej ? Podstawowa różnica jest taka, iż kartą wirtualną nie możemy dokonać transakcji w zwykłym punkcie handlowo-usługowym. Nie wypłacimy nią również gotówki w bankomacie czy kasie banku. Do karty nie jest także generowany kod PIN, jednakże generowane są kody weryfikujące o nazwie CVC2 lub CVV2 (kody te są również generowane do większości tradycyjnych kart płatniczych). Karta wirtualna służy zatem wyłącznie do dokonywania transakcji typu MOTO (czyli transakcje realizowane drogą pocztową i telefoniczną) oraz transakcji internetowych.
Karta wirtualna może zostać wydana w postaci papierowej (czyli otrzymujemy z banku specjalną kopertę, podobną do koperty z kodem PIN, w której zapisany jest numer karty, data jej ważności oraz kod weryfikujący CVC2 lub CVV2) bądź może zostać również wydana w postaci standardowej plastikowej karty (jednakże taką kartą wirtualną nadal nie można realizować transakcji w bankomatach oraz zwykłych punktach handlowo-usługowych), np: eKARTA mBank’u38.
ROZDZIAŁ 2. KARTY PŁATNICZE W OBSŁUDZE mBanku
2.1 Historia mBanku
Historia mBank rozpoczeła się od 26 listopada 2000 roku, jako pierwszego wirtualnego banku w Polsce39. Jest częścią BRE Banku SA. Początkowo mBank był bankiem depozytowym drugiego wyboru, oferującym podstawowe usługi bankowe – darmowy rachunek oszczędnościowy i bieżący z najwyższym na rynku oprocentowaniem oraz bezpłatną kartę debetową.
Wraz z upływem czasu, model biznesowy ewoluował – oferta jest stopniowo poszerzana o kolejne produkty kredytowe40, ubezpieczeniowe i inwestycyjne. Obecnie jest liderem bankowości elektronicznej i mobilnej dla Klientów indywidualnych oraz mikrofirm, zajmując znaczącą pozycję w polskim sektorze finansowym. Ofertę uzupełnia platforma
e-commerce oraz pierwszy w Polsce niezależny, wirtualny operator komórkowy – mBank mobile41. Po siedmiu udanych latach działalności w Polsce, mBank rozpoczął ekspansję na rynki zagraniczne, od listopada 2007 r. z jego usług korzystać mogą także Czesi i Słowacy42.
Istotne wydarzenia w historii mBanku:
- 25/26 listopada 2000 r. - start mBanku,
- 2001 r. - uruchomienie pierwszej Cyber Cafe,
- 24 grudnia 2001 r. - pozyskujemy pierwszy mld depozytów,
- 21 stycznia 2002 r. - mamy 150 tys. Klientów,
- 2002 r. - otwarcie pierwszego Centrum Kredytowego mBanku,
(obecnie Centrum Finansowe)
- styczeń 2003 r. - zaproponowaliśmy naszym Klientom Supermarket Funduszy
Inwestycyjnych,
- 2004 r. - w ofercie pojawił się pierwszy kredyt gotówkowy,
- lipiec 2005 r. - rozszerzenie oferty inwestycyjnej o usługę maklerską,
- 2005 r. - obchodzimy 5 urodziny mBanku i zdobywamy milionowego Klienta,
- 3 grudnia 2006 r. - rozpoczyna działalność bankowa telefonia komórkowa - mBank mobile,
- 13 lutego 2007 r. - rozszerzenie oferty ubezpieczeniowej o Supermarket Ubezpieczeń
Samochodowych,
- marzec 2007 r. - rozpoczęcie nowego projektu Partnerskich Kiosków,
- 24/25 listopada 2007 r. - start mBanku w Czechach i na Słowacji,
- 25/26 listopada 2007 r. - 7 urodziny mBanku i start nowego portalu internetowego dla
Klientów,
- 6 grudnia 2007 r. - uruchomienie Centrum Finansowego w Londynie,
- 15 marca 2008 r. - wszystkie karty płatnicze wydawane z mikroprocesorem,
- 25 czerwca 2008 r. - zaoferowanie Ramowej Umowy Kredytowej (RUK),
- 4 września 2008 r. - nowa karta kredytowa Visa Platinum,
- 6 października 2008 r. – karta debetowa do eMAX EUR i eMAX GBP,
- 10 grudnia 2008 r. – 2 miliony Klientów,
- 12 stycznia 2009 r. – pierwsza subskrypcja LOKAT ustrukturyzowanych,
- marzec 2009 r. – zaoferowanie Aktywnego Portfela Funduszy (APF),
- 14 czerwca 2009 r. – wielkie zmiany w systemie transakcyjnym.
2.2 Misja mBanku
Misja mBanku:
- Maksimum korzyści i wygoda w finansach osobistych
- mBank jest liderem bankowości internetowej w Polsce - pod względem liczby Klientów, liczby rachunków, ilości zgromadzonych depozytów i dynamiki ich wzrostu. Jest pierwszym bankiem wirtualnym w Polsce, cieszącym się największym zaufaniem Klientów.
- mBank proponuje ludziom racjonalnie zarządzającym swoimi finansami najbardziej potrzebne produkty i usługi w najlepszych cenach i najwyższej jakości w danej kategorii na rynku.
- mBank oferuje ograniczoną liczbę innowacyjnych produktów i usług finansowych: oszczędnościowych, transakcyjnych /konto osobiste/, kredytowych oraz inwestycyjnych
i ubezpieczeniowych dostępnych w zdalnych kanałach dystrybucji.
- Brak tradycyjnych oddziałów i zastosowanie innowacyjnej technologii pozwala osiągnąć trwałą przewagę konkurencyjną nad bankami tradycyjnymi w poziomie kosztów
i komunikacji, która daje Klientom mBanku maksimum korzyści, wygodę i niezależność
w korzystaniu z usług finansowych.
- mBank słucha swoich Klientów dostosowując swoją ofertę do ich wymagań. mBank rozwija swoją ofertę biznesową, tak aby zaspokoić wszystkie podstawowe potrzeby finansowe swoich Klientów43.
2.3 Działalność mBanku
Działalności mBanku:
- mBank – jest lider na rynku bankowości elektronicznej, oraz jest ono detalicznym ramieniem BRE Banku SA, obchodzi ósmą rocznicą rozpoczęcia działalności.
- z każdym miesiącem mBank odnotowuje wyraźny wzrost deponowanych przez osoby fizyczne oraz mikroprzedsiębiorstwa oszczędności, oferując bardzo korzystne warunki dla ponad 2 milinów klientów, w 2008r. Stały progres wartości depozytów, liczby klientów i rachunków jest potwierdzeniem prawidłowo wybranego modelu biznesowego i akceptacji klientów dla działań mBanku.
- w ciągu 8 lat działalności, klienci mBanku otworzyli ponad 220 tys. rachunków w 2007r.
- według raportu sporządzonego przez Radę Bankowości Elektronicznej przy Związku Banków Polskich - udział mBanku w rynku rachunków bankowych z dostępem przez Internet wynosił 28.3%*.
- dominującym kanałem pozyskiwania klientów jest strona internetowa mBanku, przez którą rachunki otworzyło 52% ogółu klientów, kolejne są COT i poczta - łącznie 20%, portale 18% oraz sieci zewnętrzne 10%. W październiku br. stronę mBanku odwiedzało średnio ponad 24 tys. osób dziennie, w tym okresie zanotowano również średnio 93 tys. odsłon dziennie. W tym samym okresie w COT odebrano ponad 123 tys. telefonów, co daje średnią ponad 4000 rozmów telefonicznych dziennie.
- 69% klientów mBanku to mężczyźni, najwięcej klientów znajduje się w przedziale wiekowym od 26 do 32 lat. Średni wiek klienta mBanku to 31 lat.
- najwięcej klientów mBanku jest mieszkańcami dużych miast, zdecydowanie wyróżnia się Warszawa, w której mieszka około 42 tys. Klientów mBanku. Kolejne miejsca, wg liczby Klientów, zajmują: Łódź, Kraków, Wrocław, Gdańsk, Poznań, Szczecin, Lublin i Bydgoszcz.
- wielkość depozytów w mBanku przekroczyła 1,7 mld złotych. W okresie od początku stycznia do końca sierpnia 2002 roku mBank osiągnął 45% udział w przyroście depozytów gospodarstw domowych w polskim sektorze bankowym. Przyrost depozytów mBanku w tym okresie osiągnął pułap 577,8 mln zł44.
2.4 Produkty mBanku
Bank mBank oferuje zróżnicowany wachlarz swoich produktów45, należą do nich, produkty kredytowe są to:
- kredyt gotówkowy,
- kredyt odnawialny,
- kredyt hipoteczny,
- kredyt refinansowy,
- pożyczka hipoteczna,
- kredyt konsolidacyjny,
- kredyt Rodzina na Swoim,
Produkty depozytowe:
- lokaty ustrukturyzowane,
- rachunek osobisty - eKONTO od 18 lat, izzyKONTO (13 - 18 lat),
Produkty rozliczeniowe46:
- polecenie przelewu,
- karty płatnicze.
Produkty para bankowe47:
- ubezpiczenia samochodowe OC i AC,
- ubezpieczenia nieruchomości - Go!Direct,
- ubezpieczenia podróżne - mDirect i Podróżnik,
- ubezpiecznia od Następstw Nieszczęśliwych Wypadków - Ochrona 24h,
- ubezpieczenia na życie z funduszem,
- ubezpieczenia kart – ,,Pakiet bezpieczna karta”.
Inne produkty
- mInwestycje – Makler,
- lokaty strukturyzowane - ,, Wielka 20-tka”,
- mPortfel - Aktywny Portfel Funduszy,
- mEmerytura - II filar (OFE), III filar (IKE),
- mTelefonia – mBank mobile, telefonia internetowa VoIP (Voice over Internet Protocol)48,
- mZakupy – mSZOP ( Pasaż Handlowy mBanku).
2.5 Charakterystyka kart płatniczych mBanku
Bank mBank ma w swojej ofercie kilka atrakcyjnych rodzajów kart płatniczych wydawanych do określonych rachunków bankowych. W II kwartale 2010 roku ich liczba wydanych kart płatniczych, przekroczyła 374 401 tysięcy.
Banki nie wydają już kart kredytowych tak chętnie, jak jeszcze dwa czy trzy lata temu. Zmianę polityki dotyczącej wydawania plastików wymusiły kryzys finansowy i rosnące bezrobocie. Liczba wydanych kart zaczęła spadać ostatnim kwartale 2009 r., kiedy to po raz pierwszy od lat zakończył się trend wzrostowy. Banki zaczęły wówczas dokładniej przyglądać się, komu wydają karty, a także sprawdzać klientów, którzy karty już posiadają. Zaczęto zamykać nieaktywne karty, które wisiały w systemach jako „martwe” i wypowiadać umowy mniej wiarygodnym klientom. Wzrosły limity zarobków uprawniające do uzyskania karty i opłaty związane z użytkowaniem plastiku. Jednocześnie bankowcy zaczęli obniżać dostępne limity kredytowe w ramach kart. Także w ramach już wydanych plastików.
Wyodrębnić możemy tu karty:
Karty kredytowe:
- Visa Classic,
- MasterCard Standard,
- Visa Gold,
- MasterCard Gold,
- Visa Platinum,
- Złota Rybka Visa Electron,
- Visa Rossmann,
- Visa Radość Życia,
- mBank Euro<26,
- wpKarta Visa Classic,
- Compensa Visa Classic.
Karty wirtualne:
- eKarta,
- eKARTA Onet.pl,
- eKARTA Interia.pl.
Karty debetowe:
- MasterCard Debit eKONTO,
- MasterCard Debit Gold eKONTO,
- Visa Electron eKONTO,
- Visa Electron izzyKARTA,
- Visa Electron eMAX,
- Visa Classic eMAX walutowy,
- MasterCard Debit eKONTO,
- Visa Electron PayWave.
Rys. 1 Karta kredytowa Visa Classic ,,Złota Rybka” mBanku
Źródło: Internet www.mbank.pl
Powyższa karta jest krajową kartą kredytowa (rys. 1) ,,Złota Rybka”. Aby ubiega sie o te kartę kredytową osoba zainteresowana powinna być posiadaczem konta aktualnie prowadzonego takiego jak eKONTA lub eMAXA od co najmniej 6 miesięcy. Dodatkowym wymogiem jest minimalny wymagany przez mBank, miesięczny dochód w wysokości 1000 zł. netto.
Karta Visa Classic Złota Rybka umożliwia jej posiadaczowi dokonywanie transakcji w kraju. Mogą to być operacje bezgotówkowe ( zapłata za towary i usługi), wypłaty gotówki w bankomatach. Dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa. Bank proponuje dodatkowa możliwość zamówienia 3 kart dodatkowych dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA.
Aby ubiegać się o kartę należy złożyć wniosek przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię lub odwiedzając mKiosk (punkt obsługi klienta).
Karta Visa Classic Złota Rybka, zapewnia swoim klientom dodatkowe usługi, a mianowicie:
- możliwość przenieś karty do z innego banku do mBanku, wiążą się z tym specjalne profity oprocentowanie 0% przez pierwsze trzy miesiące
- zwrot opłaty za wydanie karty, wystarczy, że w przeciągu trzech miesięcy od daty wydania karty klient dokona nią dowolną ilość transakcji gotówkowych lub bezgotówkowych na łączną sumę min. 500 zł., a mBank zwróci opłatę za wydanie na rachunek karty
- zwrot opłaty rocznej jeżeli jesteś klientem i właścicielem karty kredytowej Visa Classic i przez 12 miesięcy wyda nią, co najmniej 18000 zł. Opłaty zwracane są raz w miesiącu, każdego siódmego dnia roboczego,
- pakiet bezpieczna Visa obejmuje ochroną, wydane w ramach danego kontraktu karty. Zakres ubezpieczenia: rabunek gotówki pobranej z bankomatu (ochrona obejmuje utratę gotówki do 2h od jej pobrania), odszkodowanie obejmuje także poniesione przez Ubezpieczonego koszty prowizji za wypłatę utraconej gotówki, nieuprawnione transakcje dokonane przed zastrzeżeniem karty, transakcje przy użyciu numeru PIN oraz transakcje internetowe, w przypadku nieuprawnionych transakcji przy użyciu karty, odszkodowanie obejmuje dodatkowo koszt wydania nowej karty w miejsce utraconej, ubezpieczenie obejmuje zdarzenia zaistniałe na terenie całego świata,
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z AMPLICO AIG Life jest ubezpieczeniem opcjonalnym, które jest oferowane jedynie posiadaczom głównych kart kredytowych w mBanku. W zakres ubezpieczenia wchodzą : śmierć ubezpieczonego oraz trwała niezdolność do pracy ubezpieczonego.
Rys. 2 Karta kredytowa MasterCard Standard ,,PayPass”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Tę kartę kredytową MasterCard Standard (rys. 2) ,,PayPass” mBanku możesz używać także do płatności na małe kwoty. PayPass umożliwia dokonanie transakcji do 50 zł. bez konieczności potwierdzania transakcji numerem PIN czy też podpisem. Aby dostać tę kartę kredytową osoba powinna posiadać dochód w wysokości 1000 zł. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 1200 zł do 12000 tys. Jest też możliwość na wydanej kacie umieszczenie zdjęcia użytkownika.
Bank proponuje dodatkowa możliwość zamówienia 3 kart dodatkowych dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA.
Karta MasterCard Standard PayPass, zapewnia swoim klientom dodatkowe usługi, a mianowicie:
- pakiet bezpieczna MasterCard obejmuje ochroną, wydane w ramach danego kontraktu karty. Zakres ubezpieczenia: rabunek gotówki pobranej z bankomatu (ochrona obejmuje utratę gotówki do 2h od jej pobrania), odszkodowanie obejmuje także poniesione przez Ubezpieczonego koszty prowizji za wypłatę utraconej gotówki, nieuprawnione transakcje dokonane przed zastrzeżeniem karty, transakcje przy użyciu numeru PIN oraz transakcje internetowe. W przypadku nieuprawnionych transakcji przy użyciu karty, odszkodowanie obejmuje dodatkowo koszt wydania nowej karty w miejsce utraconej, ubezpieczenie obejmuje zdarzenia zaistniałe na terenie całego świata,
- ubezpieczenie spłaty karty - zakres ubezpieczenia obejmuje następujące zdarzenia ubezpieczeniowe: śmierć ubezpieczonego w wyniku nieszczęśliwego wypadku, jeżeli nastąpiła w okresie 180 dni kalendarzowych od daty zajścia nieszczęśliwego wypadku, całkowitą i trwałą niezdolność do pracy w wyniku nieszczęśliwego wypadku, czasową niezdolność do pracy spowodowaną pobytem w szpitalu w wyniku nieszczęśliwego wypadku
- zwrot opłaty miesięcznej jeżeli klient jesteś i właścicielem karty kredytowej MasterCard Standard i w ciągu miesiąca wydasz nią, co najmniej 1200 zł. Opłaty zwracane są raz w miesiącu, każdego siódmego dnia roboczego.
Rys. 3 Karta kredytowa Visa Gold
Źródło: Internet www.mbank.pl
Osoba która chce posiada w swoim portfelu tę o to kartę (rys.3) ,,Visa Gold” powinna posiadać minimalnych dochód 3000 tys. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 10000 tys. zł do 50000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest dobrowolne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 16%.
Bank jak przy wcześniej opisanych kartach proponuje dodatkowo możliwość zamówienia 3 kart dodatkowych dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA.
Karta Visa Gold, zapewnia swoim klientom dodatkowe usługi, a mianowicie:
- oprocentowaniem od odsetek na okres 3 miesiące wynosi 0%,
- możliwość wyboru i zmiany opłaty i oprocentowania na karcie przez cały okres jej używania a koszty to jednorazowa opłata w wysokości 20 zł,.
- zwrot opłaty za wydanie karty wystarczy, że w przeciągu trzech miesięcy od daty wydania karty właściciel dokona nią dowolną ilość transakcji gotówkowych lub bezgotówkowych na łączną sumę min. 700 zł., a mBank zwróci opłatę za wydanie na rachunek karty.
- zwrot opłaty rocznej - jeżeli jesteś właścicielem karty kredytowej Visa Gold i przez 12 miesięcy wydasz nią, co najmniej 30000 zł. Opłaty zwracane są raz w miesiącu, każdego siódmego dnia roboczego.
- pakiet bezpieczna Visa (opisana została przy Karcie Visa Classic),
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z AMPLICO AIG Life
- ubezpieczenia "Pakiet Gold" - jest bezpłatnym ubezpieczeniem oferowanym przez mBank wspólnie z BRE Ubezpieczenia TUiR S.A. i zostało zaprojektowane tak, aby zapewnić jeszcze większy komfort i bezpieczeństwo posiadaczom karty kredytowej Visa Gold. Ochrona rozpoczyna się z dniem aktywacji karty, nie wcześniej niż od chwili opuszczenia granicy RP i pod warunkiem opłacenia kartą biletu na podróż lub hotelu lub tankowania pojazdu, którym Ubezpieczony udaje się w podróż na terytorium RP w dniu wyjazdu z RP. Ubezpieczona jest każda podróż zagraniczna przez pierwsze 60 dni jej trwania lub do powrotu Ubezpieczonego do RP, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
Zakres ubezpieczenia podróżnego: ubezpieczenie kosztów leczenia, natychmiastowa pomoc Assistance i transport medyczny, ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenie utraty bagażu podróżnego, ubezpieczenie opóźnienia bagażu podróżnego, bezpieczenie nagłego leczenia dentystycznego. Ubezpieczenie obejmuje wszystkie kraje świata z wyłączeniem państw i terytoriów objętych wojną lub wojną domową. Ubezpieczeniem objęty jest posiadacz karty oraz dwie osoby towarzyszące mu w podróży.
Rys. 4 Karta kredytowa MasterCard Gold ,,PayPass”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Kolejna karta kredytowa z serii MasterCard (rys. 4) to z funkcją ,,PayPass” umożliwia dokonanie transakcji do 50 zł. bez konieczności potwierdzania transakcji numerem PIN czy też podpisem. Wymagania jakie trzeba spełnić aby się postarać o taka kartę to minimalnych dochód 3000 tys. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 10000 tys. zł do 50000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest dobrowolne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 18%.
Karta MasterCard Gold PayPass, zapewnia swoim klientom dodatkowe usługi, a mianowicie:
- zwrot opłaty miesięcznej jeżeli klient jesteś i właścicielem karty kredytowej MasterCard Gold PayPass i w ciągu miesiąca wydasz nią, co najmniej 2200 zł. Opłaty zwracane są raz w miesiącu, każdego siódmego dnia roboczego.
- ustawienia funkcji automatycznej spłaty zadłużenia z eKONTA,
- możliwość zamówienia 3 kart dodatkowych dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- pakiet bezpieczna MasterCard (opisane przy wcześniej omawianych kartach),
- ubezpieczenie spłaty karty (opisane przy wcześniej omawianych kartach),
- ubezpieczenie podróżne - "Pakiet GOLD" oferowane jest przez mBank wspólnie z BRE Ubezpieczenia TUiR S.A. i zostało zaprojektowane tak, aby zapewnić jeszcze większy komfort i bezpieczeństwo Posiadaczom KARTY kredytowej MasterCard Gold PayPass.
Rys. 5 Karta kredytowa Visa Platinum ,,Mała czarna”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Karta z serii Platinum (rys. 5) ,,Mała czarna”, osoba chcąca dostać tę kartę powinna spełni główny warunek posiadać minimalnym dochód 5000 tys. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 20000 tys. zł do 200000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest dobrowolne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 12%.
Karta Visa Platinum Mała czarna, zapewnia swoim klientom dodatkowe usługi, a są to:
- zwrot opłaty za wydanie karty wystarczy, że w przeciągu trzech miesięcy od daty wydania karty właściciel dokona nią dowolną ilość transakcji gotówkowych lub bezgotówkowych na łączną sumę min. 1000 zł., a mBank zwróci opłatę za wydanie na rachunek karty.
- zwrot opłaty rocznej - jeżeli jesteś właścicielem karty kredytowej Visa Platinum i przez 12 miesięcy wydasz nią, co najmniej 35000 tys. zł. Opłaty zwracane są raz w miesiącu, każdego siódmego dnia roboczego.
- pakiet bezpieczna Visa (opisana została przy Karcie Visa Classic),
- ubezpieczenie spłaty karty (opisane przy wcześniej omawianych kartach),
- bezpłatne bubezpieczenie "Pakiet PLATINUM" zaprojektowane zostało wspólnie z BRE Ubezpieczenia TUiR S.A. Zapewnia użytkownikowi i jego bliskim poczucie bezpieczeństwa i swobody w kraju i zagranicą. Dostęp do wszystkich Pakietów Ubezpieczeń daje karta mBank Visa Platinum. Ubezpieczenie podróżne obejmuje ochroną: posiadaczy ważnej i aktywnej karty kredytowej Visa Platinum (głównej i dodatkowej) oraz do 2 osób towarzyszących w podróży zagranicznej. Ochrona rozpoczyna się z dniem aktywacji karty, nie wcześniej niż od chwili opuszczenia granicy RP i po spełnieniu jednego z poniższych warunków: opłacenie kartą biletu za podróż, opłacenie kartą hotelu, zapłacenie kartą za tankowanie pojazdu którym wybieramy się w podróż. Tankowanie powinno nastąpić na terytorium RP w dniu wyjazdu z RP. Ubezpieczona jest każda podróż zagraniczna przez pierwsze 60 dni jej trwania lub do powrotu Ubezpieczonego do RP, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
Zakres Ubezpieczenia Podróżnego: ubezpieczenie kosztów leczenia, natychmiastowa pomoc Assistance i transport medyczny, ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenie utraty bagażu podróżnego, ubezpieczenie opóźnienia bagażu podróżnego, ubezpieczenie nagłego leczenia dentystycznego, ubezpieczenie opóźnienia odlotu. Ubezpieczenie obejmuje wszystkie kraje świata z wyłączeniem państw i terytoriów objętych wojną lub wojną domową,
- możliwość zamówienia 3 kart dodatkowych dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- definiowana indywidualnych limitów autoryzacyjnych w ramach limitów ustalonych przez mBank,
- możliwość rozliczania transakcje zagranicznych w EURO.
Rys. 6 Karta kredytowa Visa Electron ,,Złota Rybka” mBanku
Źródło: Internet www.mbank.pl
Druga karta z serii Visa (rys. 6) w formie ,,Złotej Ryby”, karta dostępna przy minimalnym dochodzie w wysokości 500 zł. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 800 zł. do 5000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest dobrowolne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 16%.
Karta Visa Electron Złota Rybka, zapewnia swoim klientom dodatkowe usługi:
- możliwość zamówienia 3 kart dodatkowych dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- definiowana indywidualnych limitów autoryzacyjnych w ramach limitów ustalonych przez mBank,
- ustawienia funkcji automatycznej spłaty zadłużenia z eKONTA,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z AMPLICO AIG Life,
- ubezpieczenie ,,Pakiet Bezpieczna Karta” chroni kartę, zwiększając jednocześnie komfort korzystania ze środków zgromadzonych na koncie, a koszt miesięcznie wynosi tylko 1,70 zł.
Rys. 7 Karta kredytowa Visa Classic ,,Visa Rossmann”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Karta z serii Visa (rys. 7) w formie ,,Visa Rossmann”, karta dostępna przy minimalnym dochodzie w wysokości 1000 zł. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 1200 zł. do 20000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest nie dostępne , oprocentowanie do odsetek wynosi na 19%.
Karta Visa Rossmann, zapewnia swoim klientom dodatkowe świadczenia:
- 5% rabatu na wszystkie towary i usługi oferowane w sklepach Rossmann na terenie RP, (powyższy rabat nie dotyczy zakupu i doładowania kart podarunkowych),
- karta wydawana jest bezpłatnie, ale przy następnym wydaniu karty opłata za kolejny rok wynosi 30 zł,
- karta ma wbudowany mikroprocesor oraz pasek magnetyczny,
- możliwość rozliczania transakcje zagranicznych w EURO,
- możliwość podwyższenia limitu po 6 miesiącach prawidłowego korzystania z karty,
- ustawienia funkcji automatycznej spłaty zadłużenia z eKONTA,
- bezpłatne miesięczne wyciągi elektroniczne,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- pakiet bezpieczna Visa (opisana została przy Karcie Visa Classic),
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z AMPLICO AIG Life.
Rys. 8 Karta kredytowa Visa Classic Visa ,,Radość Życia
Źródło: Internet www.mbank.pl
Karta w formie Visa (rys. 8) ,,Radość Życia”, karta dostępna przy minimalnym dochodzie w wysokości 1000 zł. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 1200 zł. do 10000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest nie dostępne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 20%.
Karta Visa Radość Życia, zapewnia swoim klientom dodatkowe promocje:
- zwrot opłaty za wydanie karty wystarczy, że w przeciągu trzech miesięcy od daty wydania karty właściciel dokona nią dowolną ilość transakcji gotówkowych lub bezgotówkowych na łączną sumę min. 300 zł.
- stałe rabaty od 5% do 30% na towary i usługi ponad 50 znanych marek, w ponad 1600 punktach handlowo-usługowych na terenie całej Polski,
- możliwość rozliczania transakcje zagranicznych w EURO,
- 3 dodatkowe karty dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- definiowana indywidualnych limitów autoryzacyjnych w ramach limitów ustalonych przez mBank,
- automatycznej spłaty zadłużenia z eKONTA,
- bezpłatne miesięczne wyciągi elektroniczne,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- pakiet bezpieczna Visa (opisana została przy Karcie Visa Classic),
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z AMPLICO AIG Life.
Rys. 9 Karta kredytowa Visa Electron mBank ,,Euro<
Źródło: Internet www.mbank.pl
Studencka KARTA kredytowa (rys. 9) mBank ,,Euro<, karta dostępna bez konieczności posiadania minimalnego dochodu, ważna jest tylko średnia ocen z ostatnich 2 semestrów/3 trymestrów. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 800 zł. do 1500 zł. Zdjęcie na karcie jest dostępne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 20%.
Karta Visa Electron mBank Euro<26, zapewnia swoim klientom dodatkowe opcje:
- bezpłatne eKONTO w mBanku,
- wypłaty z bankomatów i płatności w sklepach, na całym świecie w punktach oznaczonych logo Visa Electron,
- zniżki w 6500 tys. punktów w Polsce i ponad 100000 tys. zniżek w Europie,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- 3 dodatkowe karty dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- "Student ID", potwierdzająca status studenta na całym świecie,
- karta identyfikacyjna - na karcie znajdują się informacje po angielsku i polsku, że jesteś studentem. Dzięki niej zawsze i wszędzie możesz potwierdzić swój status studenta i w razie potrzeby masz dodatkowy dokument tożsamości.
Rys. 10 Karta kredytowa Visa Classic wpKarta
Źródło: Internet www.mbank.pl
Karta kredytowa ,,wparta” (rys. 10), karta dostępna przy minimalnym dochodzie w wysokości 700 zł. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 1200 zł. do 10000 tys. zł. Zdjęcie na karcie jest dostępne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 20%.
Karta Visa Classic wpKarta, zapewnia swoim klientom dodatkowe opcje:
- jest to partnerska KARTA kredytowa wp.pl,
- karta umożliwia dodatkowo bezpłatny dostęp do wielu serwisów portalu Wirtualna Polska -wp.pl,
- zniżki w Aktywnej Strefie Zysku, w skład którego wchodzą: profesjonalna poczta o pojemności bez limitu (rozmiar załącznika 100 MB), okresowy dostęp do płatnych serwisów WP.pl: gry online - pakiet VIP, pliki komputery, pliki gry oraz 25% rabatu na produkty i usługi WP.pl przy płatnościach wpartą,
- 3 dodatkowe karty dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- definiowana indywidualnych limitów autoryzacyjnych w ramach limitów ustalonych przez mBank,
- automatycznej spłaty zadłużenia z eKONTA,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- pakiet bezpieczna Visa (opisana została przy Karcie Visa Classic),
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z AMPLICO AIG Life.
Rys. 11 Karta kredytowa ,,Compensa” Visa Classic
Źródło: Internet www.mbank.pl
Karta kredytowa ,,Compensa” (rys. 11), karta dostępna przy minimalnym dochodzie w wysokości 1500 zł. netto. Dodatkowo ustanowiony jest limit na kartę w wysokości od 1200 zł. do 10000 tys. zł. Zdjęcie na karcie nie jest dostępne, oprocentowanie do odsetek wynosi na 19%.
Karta Compensa Visa Classic, zapewnia swoim klientom dodatkowe opcje:
- bezpłatne ubezpieczenie NNW (Następstw Nieszczęśliwych Wypadków),
- bezpłatny pakiet bezpieczna Visa (opisana została przy Karcie Visa Classic),
- gwarancja spłaty zadłużenia oferowana wspólnie przez mBank z Towarzystwem Ubezpieczeniowym na życie Compensa S.A,
- 3 dodatkowe karty dla pełnomocników lub współposiadacza eKONTA,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- bezpłatne miesięczne wyciągi elektroniczne,
- automatycznej spłaty zadłużenia z eKONTA.
KARTY WIRTUALNE
Rys. 12 Karta wirtualna eKARTA(wzór karty do rozliczeń USD)
Źródło: Internet www.mbank.pl
Rys. 13 Karta eKARTA (wzór karty do rozliczeń EUR)
Źródło: Internet www.mbank.pl
Jest to karta wirtualna (rys. 12) i (rys. 13) do rozliczeń USD oraz EUR. Aby ubiega się o te kartę osoba zainteresowana powinna być posiadaczem konta aktualnie prowadzonego takiego jak eKONTA lub izzyKONTO. Należy złożyć wniosek przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię lub odwiedzając mKiosk (punkt obsługi klienta).
Karta umożliwia płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych. Karta jest wydawana na okres 5 lat, środki dostępne na karcie to max. 10000 tys. zł., lecz można zwiększyć limit do 20000 tys. zł.
Karta eKARTA, zapewnia swoim klientom dodatkowe opcje:
- karta ta nie jest przeznaczona do dokonywania płatności w zwykłym sklepie ani podjąć gotówki w bankomacie czy oddziale banku. Dzięki temu można kontrolować transakcje w świecie rzeczywistym od transakcji wirtualnych i zachowując przy tym pełną kontrolę. mBank dodatkowo zwiększył bezpieczeństwo eKARTY przez mechanizm powiązania jej z rachunkiem (eKONTO lub izzyKONTO). Dzięki temu przed każdymi zakupami moża załadować eKARTĘ potrzebną kwotą - a następnie rozładować ją,
- płacąc w internecie, klient podaje dane eKARTY (numer i datę ważności). Zwykle powinien podać także dane osobowe właściciela eKARTY (imię, nazwisko, adres zamieszkania, adres, na który ma być skierowana przesyłka z kupionymi towarami). Niektóre sklepy mogą prosić o potwierdzenie transakcji dodatkowym, poufnym kodem eKARTY (tzw. CVV2 ang. Card Verification Value). Jest to, weryfikacja, czy rzeczywiście klient jest prawowitym posiadaczem KARTY. Kod ten możesz sprawdzić w internecie jest wysyłany w postaci wiadomości sms,
- zamawiająca osoba eKARTĘ ma możliwość wyboru waluty rozliczeniowej dla transakcji dokonywanych zagranicą. Jeśli kupuje głównie w Polsce i w strefie Euro, to powinna wybrać kartę rozliczaną w EUR, jeśli kupuje głównie w Polsce i USA, to mBank proponuje kartę rozliczaną w USD, zaoszczędzi przy tym unikając podwójnego przewalutowania,
- można otrzymać eKARTĘ w formie plastikowej karty, nie jest to wymagane gdyż posiadanie samej kartyw chwili transakcji nie jest wymagane, o ile właściciel pamięta numer karty i datę jej ważności. Podanie tych danych jest równoznaczne z wyrażeniem przez osobę kupującą zgody na dokonanie transakcji. Transakcji w internecie nie potwierdza się własnoręcznym podpisem.
Rys. 14 Karta wirtualna eKARTA ,,Onet.pl”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Jest to karta wirtualna ,,Onet.pl” (rys. 14). Aby ubiega sie o te kartę osoba zainteresowana powinna być posiadaczem konta aktualnie prowadzonego takiego jak eKONTA lub izzyKONTO.
Kartę jest dostępna przy złożeniu wnioseku przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię. Karta umożliwia płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych. Karta jest wydawana na okres 5 lat, środki dostępne na karcie to max. 10000 tys. zł., lecz można zwiększyć limit do 20000 tys. zł.
Karta eKARTA, zapewnia swoim klientom dodatkowe opcje:
- klienci, którzy zamówią eKARTĘ Onet.pl otrzymają kod promocyjny, uprawniający do założenia komercyjnego konta OnetPoczta Plus za darmo na rok (kont komercyjnych OnetPoczta Plus w promocji, konto pocztowe z eKARTĄ Onet.pl),
- karta ta nie jest przeznaczona do dokonywania płatności w zwykłym sklepie ani podjąć gotówki w bankomacie czy oddziale banku. Dzięki temu można kontrolować transakcje w świecie rzeczywistym od transakcji wirtualnych i zachowując przy tym pełną kontrolę. mBank dodatkowo zwiększył bezpieczeństwo eKARTY przez mechanizm powiązania jej z rachunkiem (eKONTO lub izzyKONTO). Dzięki temu przed każdymi zakupami moża załadować eKARTĘ potrzebną kwotą - a następnie rozładować ją,
- płacąc w internecie, klient podaje dane eKARTY (numer i datę ważności). Zwykle powinien podać także dane osobowe właściciela eKARTY (imię, nazwisko, adres zamieszkania, adres, na który ma być skierowana przesyłka z kupionymi towarami). Niektóre sklepy mogą prosić o potwierdzenie transakcji dodatkowym, poufnym kodem eKARTY (tzw. CVV2 ang. Card Verification Value). Jest to, weryfikacja, czy rzeczywiście klient jest prawowitym posiadaczem KARTY. Kod ten możesz sprawdzić w internecie jest wysyłany w postaci wiadomości sms,
- zamawiająca osoba eKARTĘ ma możliwość wyboru waluty rozliczeniowej dla transakcji dokonywanych zagranicą. Jeśli kupuje głównie w Polsce i w strefie Euro, to powinna wybrać kartę rozliczaną w EUR, jeśli kupuje głównie w Polsce i USA, to mBank proponuje kartę rozliczaną w USD, zaoszczędzi przy tym unikając podwójnego przewalutowania,
- można otrzymać eKARTĘ w formie plastikowej karty, nie jest to wymagane gdyż posiadanie samej kartyw chwili transakcji nie jest wymagane, o ile właściciel pamięta numer karty i datę jej ważności. Podanie tych danych jest równoznaczne z wyrażeniem przez osobę kupującą zgody na dokonanie transakcji. Transakcji w internecie nie potwierdza się własnoręcznym podpisem.
Rys. 15 Karta wirtualna eKARTA ,,Interia.pl”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Aby ubiegać się o kartę należy złożyć wniosek przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię. Karta ,,Interia.pl” (rys. 15), umożliwia płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych. Karta jest wydawana na okres 5 lat, środki dostępne na karcie to max. 10000 tys. zł., lecz można zwiększyć limit do 20000 tys. zł.
Karta eKARTA, zapewnia swoim klientom dodatkowe opcje:
- dokonywanie płatności w przypadku tej kart pokrywa się j.w w odniesieniu do karty Onet.pl oraz eKARTY,
- zamawianie karty oraz dokonywanie transakcji pokrywa się j.w w przypadku 2 wcześniejszych kart.
Rys. 16 Karta debetowa MasterCard Debit ,,eKONTO”
Źródło: Internet www.mbank.pl
Aby ubiegać się o kartę należy złożyć wniosek o otwarcie rachunku przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię. Karta (rys. 16) ,,Debit eKONTO” jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo MasterCard,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty MasterCard,
- usługa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy,
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4400 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju,
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłato matach.
Rys. 17 Karta debetowa MasterCard Debit ,,PayPass eKONTO”
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę można się ubiegać po przez wypełnienie wniosek przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię. Karta ,,PayPass eKONTO” (rys. 17) jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- zwrot opłaty miesięcznej jeżeli właściciel skorzysta z transakcji bezgotówkowych na min.300 zł. w miesiącu a zwrócą za to opłatę miesięczną 1,50 zł za kartę.
- płatności zbliżeniowe ,,Paypass” do kwoty 50 PLN, bez konieczności wprowadzania PINu,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty MasterCard,
- usługa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy,
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4400 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju,
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłato matach.
Rys. 18 Karta debetowa MasterCard ,,PayPass Debit Gold”
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę ,,PayPass Debit Gold” (rys. 18) można się ubiegać po przez skontaktowanie się z mLinię. Karta jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo MasterCard,
- płatności zbliżeniowe ,,Paypass” do kwoty 50 PLN, bez konieczności wprowadzania PINu,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty MasterCard,
- usługa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy,
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4400 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju,
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłato matach.
Rys. 19 Karta debetowa Visa Electron ,,eKONTO”
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę ,,eKONTO” (rys. 19) można się ubiegać po przez wypełnienie wniosek przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię. Karta jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo Visa,
- dokonywanie płatności internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- usługa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy,
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4400 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju,
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłato matach.
Rys. 20 Karta debetowa Visa Electron ,,PayWave”
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę ,,PayWave” (rys. 20) można się ubiegać po przez skontaktowanie się z mLinię. Karta jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii Visa zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo Visa
- płatności zbliżeniowe ,,Paypass” do kwoty 50 PLN, bez konieczności wprowadzania PINu
- dokonywanie zakupów internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa
- usługa Visa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4300 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłatomatach.
Rys. 21 Karta debetowa Visa Electron ,,eMAX”
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę ,,eMAX” (rys. 21) można się ubiegać po przez skontaktowanie się z mLinię. Karta jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii Visa zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo Visa,
- dokonywanie zakupów internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- usługa Visa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy,
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4300 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju,
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłato matach.
Rys. 22 Karta debetowa Visa Electron ,,izzyKARTA”
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę można się ubiegać po przez wypełnienie wniosek przez internet albo ewentualnie dzwoniąc na mLinię. Karta ,,izzyKARTA” (rys. 22) jest wydawana na okres 3 lat, umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii Visa zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo Visa,
- dokonywanie zakupów internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- usługa Visa cash back - pobranie gotówki podczas płacenia kartą za zakupy,
- bezprowizyjna wypłata gotówki z ponad 4300 bankomatów sieci BZ WBK S.A., Cash4You, eCard, Euronet na terenie całego kraju,
- bezprowizyjna wpłata gotówki na rachunek w mBanku w wpłato matach.
Rys. 23 Karta debetowa Visa Classic ,,eMAX walutowy”(wzór karty do rozliczeń EUR)
Źródło: Internet www.mbank.pl
Rys. 24 Karta Visa Classic eMAX walutowy (wzór karty do rozliczeń GBP)
Źródło: Internet www.mbank.pl
O kartę ,,eMAX walutowy” (rys. 23 i 24) (można się ubiegać po przez skontaktowanie się z mLinię. Karta jest wydawana na okres 3 lat, jest ona bezpłatnie wydawana umożliwia ona też możliwość uregulowania płatności internetowych.
Karta z tej serii Visa Classic zapewnia dodatkowo swoim użytkownikowi:
- płatności w sklepach i punktach handlowo-usługowych oznaczonych logo Visa,
- dokonywanie zakupów internetowych, korespondencyjnych i telefonicznych we wszystkich sklepach internetowych akceptujących karty Visa,
- wypłata gotówki z bankomatów na całym świecie.
ROZDZIAŁ 3. WIZERUNEK I POPULARNOŚĆ KARTY
PŁATNICZEJ W OPINIACH UŻYTKOWNIKÓW
3.1 Charakterystyka w świetle badań własnych
Głównym celem badania, przeprowadzonego wśród studentów Wrocławia było zbadanie ich opinii na temat aktualnego korzystania z kart płatniczych, jego korzyści, niebezpieczeństw oraz transakcji, co też stanowiło przedmiot badań. Zakres podmiotowy obejmował wyłącznie mieszkańców miasta, z uwzględnieniem struktury wieku. Badanie przeprowadzone w kwestionariuszu dotyczyły użytkowania kart/y jako transakcji bezgotówkowe, mających największy wpływ na płatności, dokonywanych przez studentów. Badano również ilość posiadanych kart oraz ilość kont bankowych wraz z systemami i typami kart. W dalszej części kwestionariusza postawiono pytania, dotyczące ilości operacji bezgotówkowych, funkcji używania kart/y poziomu i stopnia korzystania z bankomatu. Próbowano zbadać jak wygląda sytuacja z kradzieżami danych poprzez wykorzystywanie nakładek na klawiaturę, opinia na temat monitoringu bankomatów, poziomu bezpieczeństwa kart. Celem ankietyzacji, było także poznanie rozpoznawania kart debetowych od kredytowych, oraz korzystanie z rabatów oraz dokonywanie zakupów na studia.
Próba badawcza aby odzwierciedlała strukturę badanych kart płatniczych, kontrolowana była ze względu na trzy kryteria tj. wiek, płeć oraz w jakim trybie respondent pracuje/studiuje. Obejmowała ona studentów z miasta Wrocławia w wieku od 18 do 26 lat. Jednostkę próby stanowił każdy student Wrocławia. Dzięki wykazaniu dokładnej liczby osób w poszczególnych przedziałach wiekowych, istniała możliwość precyzyjnego określenia struktury badanych osób.
Badania wykonano za pomocą przygotowanego wcześniej kwestionariusza ankietowego. Dobór respondentów do badania nastąpił drogą losową. W załączniku zamieszczono kwestionariusz ankietowy (zał. 1) zastosowany w badaniu. Dodatkowo przedstawione w (tab.1) liczbę respondentów.
Ankieta obejmowała 19 pytań oraz 3 pytania metryczkowe. Ogółem przeprowadzono 100 ankiet, wśród studentów. Otrzymany zbiór ankiet poddany został obliczeniom ilościowym, z zastosowaniem metody komputerowej Microsoft Excel i tablic.
Analiza dotycząca struktury badanych według płci (rys. 25), przedstawia odpowiedzi na pytania, stanowiące część metryczkową wykazała, iż większość przebadanych respondentów stanowiły kobiety. Ilość kobiet, które wzięły udział w badaniu wynosiła 54, co stanowi (54 %) ankietowanych. Pozostałą część respondentów tj. (46%), stanowili mężczyźni. Udział respondentów pod względem płci został przedstawiony na rysunku nr 25.
Tabela. 1 Liczba osób biorących udział w badaniu
WIEK | Liczba respondentów | % |
---|---|---|
18-20 | 20 | 20% |
21- 24 | 40 | 40% |
25-26 | 40 | 40% |
RAZEM | 100 | 100% |
Źródło: opracowanie własne
Rys. 25 Struktura badanych, według płci
Źródło: opracowanie własne
W podziale wiekowym wyodrębnione zostały trzy grupy dotyczy to struktura badanych według kryterium wieku (rys. 26). W badaniu uczestniczyły osoby od 18 roku życia. Pierwsza grupa to osoby w wieku, 18-20 lata, druga grupa 21-24 lat, trzecia i ostatnia 25-26.
Rys. 26 Struktura badanych według kryterium wieku
Źródło: opracowanie własne
Ostatnia liczbą grup dotyczy podziału według trybu pracy i studiowania. Wyróżniono grupy: studiuję dziennie, studiuję dziennie i pracuję, studiuję zaocznie, studiuję zaocznie i pracuję.
Rys. 27 Struktura badanych według kryterium w jakim trybie pracujesz/studiujesz
Źródło: opracowanie własne.
Odpowiedzi na pytania (rys. 27), stanowiące część metryczkową kwestionariusza można przyjąć, że osoby, biorące udział w badaniu ankietowym dobrze odzwierciedlają wyniki badań oraz wnioski wysuwane na ich podstawie można rozszerzyć na całą studencką populację Wrocławia.
3.2 Korzyści z kart płatniczych
Karty płatnicze są instrumentem rozliczeń bardzo popularnym na świecie w dniu dzisiejszym. Popularność ta wiąże się z korzyściami jakie niosą dla uczestników obrotu kartami czyli dla banków, akceptantów i posiadaczy49.
Korzyści dla banków
Banki zyskują na przeprowadzaniu obrotu bezgotówkowego, co prowadzi do ograniczenia podaży pieniądza gotówkowego. Przeprowadzanie transakcji jest szybsze, gdyż odbywa się przy wykorzystaniu zapisów elektronicznych umożliwiających pełną automatyzację obrotu bezgotówkowego. Istnieje także możliwość natychmiastowego zastrzegania kart utraconych oraz bieżącego monitorowania transakcji. Korzyścią dla banku jest także prowizja pobierana od akceptantów za pośredniczenie między nimi a nabywcami dóbr i usług. Karty płatnicze jako ,że dają możliwość uzyskania krótkoterminowego kredytu, przynoszą bankowi przychód w postaci odsetek. Wartość kredytu jest kontrolowana przez limit wypłat ustalony dla każdego posiadacza indywidualnie, w zależności od uzyskiwanych przez niego dochodów. Ta procedura pozwala na ograniczenie strat związanych z niewypłacalnością klienta.
Kolejną korzyścią dla banku są dochody z różnic kursowych wynikające z rozliczania transakcji przeprowadzanych w walutach obcych. Do innych zaliczamy: wpływy z prowizji za oferowane posiadaczom kart usługi dodatkowe typu ubezpieczeń podróżnych czy rezerwacji hoteli.
Inną ważną zaletą dla banku wynikającą z wydawania kart płatniczych jest zaufanie ze strony klienta, który dokonując płatności przy użyciu tego instrumentu ma świadomość, że czyni to dzięki swemu bankowi załatwiającemu za niego wszelkie czynności. Ten aspekt pozwala bankowi zatrzymać dotychczasowych klientów.
Korzyści dla akceptantów, karta płatnicza zapewnia akceptantom gwarancję otrzymania zapłaty, wyeliminowanie trudności związanych z przetrzymywaniem gotówki, jej liczeniem i odstawianiem do banku, przez co zwiększa się ich bezpieczeństwo.
Najważniejszą jednak korzyścią dla akceptantów jest zwiększenie obrotów, które związane jest z faktem ,iż od klienta płacącego kartą można spodziewać się większych zakupów, niż gdyby posługiwał się tylko gotówką.
Korzyści dla posiadacza
Już samą korzyścią dla posiadacza karty płatniczej jest możliwość posiadania karty płatniczej i legitymowania się nią w obrocie. Karta jest bowiem dowodem posiadania zdolności płatniczej , jak również pozwala posiadaczowi znaleźć się w gronie osób z wyższych sfer. W tym celu właśnie emitenci wprowadzili specjalne typy kart dla wybranych klientów np. karty typu Gold, karty platynowe, przyznawane na wniosek prezydenta American Express. Tak więc posiadanie karty płatniczej jest tym czego pragnie każdy człowiek.
Inną korzyścią jest dostęp do kredytu, którego limit jest ustalany automatycznie i nie wymaga jakichkolwiek dodatkowych starań. Niektóre karty pozwalają na dokonywanie transakcji o zasięgu międzynarodowym lub zapewniają swoim posiadaczom dodatkowe usługi w postaci pomocy turystycznej w nagłych przypadkach, różnego rodzaju ubezpieczeń czy opieki medycznej. Usługi te mogą być świadczone w wielu wypadkach, niezależnie od tego czy karta została użyta i mogą obejmować poza posiadaczem także członków jego rodziny.
Posiadanie karty daje jej właścicielowi komfort psychiczny przy wszelkiego rodzaju podróżach, gdyż nie musi on troszczyć się o zabranie dużej ilości gotówki ze sobą.
Bardzo często karty zapewniają również rabaty cenowe przy zakupach i noclegach w sieciach hotelowych akceptujących ten produkt należący do określonego systemu.
W innych przypadkach oferują swoim posiadaczom możliwość przedłużenia gwarancji na wady towarów, które zostały zakupione przy ich wykorzystaniu.
W kwestionariuszu ankietowym, poproszono więc respondentów o opinię: czy posiada Pan/Pani kartę/karty bankowe. Uzyskane wyniki przedstawione zostały na (rys. 28).
Rys. 28 Czy posiada Pan/Pani kartę/karty bankowe
Źródło: opracowanie własne
Widzimy zatem, że posiadanie kart/karty jest wśród studentów bardzo wysokie. Wszystkie osoby ankietowane czyli 100% osób biorących udział w badaniu stwierdziło, że posiadają karty. Byli to mężczyźni (46%), oraz kobiety (54%).
Badając opinie studentów na temat ile kont bankowych Pan/Pani posiada otrzymano następujące wyniki (rys. 29).
Rys. 29 Ile kont bankowych Pan/Pani posiada
Źródło: opracowanie własne
Odpowiedzi udzieliło 100% respondentów, z badań można wnioskować, że osoby badane posiadają konta bankowe według ankietowanych, w tym jedno konto bankowe posiada (53%), dwa konta założone mają ankietowani w (38%), a trzy i cztery konta ma tylko (9%).
Wyniki pytania studentów na temat od ilu lat Pan/Pani posiada pierwszą kartę otrzymano następujące wyniki (rys. 30).
Rys. 30 Od ilu lat Pan/Pani posiada pierwszą kartę
Źródło: opracowanie własne
Badani studenci uznali w pytaniu od ilu lat Pan/Pani posiada pierwszą kartę, odpowiedzi udzieliło 100% studentów. W tym więcej niż dwa lata (58%), na odpowiedź więcej niż rok mniej niż dwa lata (27%) zadeklarowało w tym okresie że posiada pierwszą kartę, a trzecią odpowiedź zaznaczyło, że mniej niż rok (15%).
Respondenci zostali zapytani w jakim systemie Pan/Pani posiada kartę/karty. Mogli oni wybrać jedną spośród trzech zasugerowanych odpowiedzi (rys. 31).
Rys. 31 W jakim systemie Pan/Pani posiada kartę/karty
Źródło: opracowanie własne
Przy pytaniu w jakim systemie Pan/Pani posiada kartę/karty ogółu badanej populacji najczęściej wskazywano wariant mówiący o tym, jako pierwszy VISA wybrało ta odpowiedź (59%) , drugi wariata została wskazany przez ankietowych na MasterCard zaznaczyło ta odpowiedz (38%) . Odpowiedzi na ostatni wskaźnik udzieliło odpowiedzi (3%).
VISA
“VISA International Service Association jest największą na świecie organizacją wydającą karty w systemie bankowym, wywodzącą się z systemu BankAmericard. Po zorganizowaniu międzystanowego systemu autoryzacji kart i rozwiniętej sieci akceptacji Bank of America rozpoczął udzielanie licencji innym bankom na wydawanie kart w tym systemie50”
Do końca 1970 roku do systemu przyłączyło się ponad 3 tysiące banków.
W 1974 roku została zawiązana Międzynarodowa Korporacja Bank Americard (International Bank Americard Corporation - IBANCO), która zrzeszała instytucje finansowe z wielu krajów świata, emitujące karty Bank Americard. Starała się stworzyć płaszczyznę współpracy bankom działającym w różnych systemach prawnych i strukturach. Idea karty okazała się sukcesem, lecz wiele banków nie chciało wydawać karty związanej tylko z jednym bankiem. Dlatego w 1977 roku kartę Bank Americard przemianowano na kartę Visa, zaś korporację IBANCO na obecne Visa International oddając jednocześnie starą nazwę BankAmericard firmie macierzystej (Bank Of America) a zachowując prawo do znanego już na świecie logo kart emitowanych pod nową nazwą Visa.
Emituje ona następujące rodzaje kart:
VISA Classic – karta płatnicza o charakterze masowym, przeznaczona dla klientów indywidualnych. Banki dodają tutaj ubezpieczenie posiadaczowi karty.
VISA Elektron – wyposażona w pasek magnetyczny, na którym zakodowane są informacje umożliwiające bankowi bezpieczne potwierdzenie transakcji. Działa ona w trybie on-line(w czasie rzeczywistym). Z chwilą przeciągania paska w elektronicznym terminalu POS automatycznie sprawdzane jest pokrycie finansowe danej transakcji. Transakcja jest od razy odnotowywana w Centrum Autoryzacyjnym, a kwota odpisywana od dostępnego salda posiadacza karty51.
VISA Business – przeznaczona dla klientow instytucjonalnych. Służy do pokrywania wydatkow podczas podroży służbowych. Jej posiadanie daje szereg dodatkowych usług np. pomoc medyczna i prawna, ubezpieczenie, preferencje przy rezerwacji miejsc w hotelach, itp.
VISA Gold – przeznaczona dla klientów indywidualnych. Może ona funkcjonować jako karta debetowa, kredytowa, typu charge lub jako debetowo-kredytowa.
Każda karta VISA Gold musi być wyposażona w uslugi gwarantujące pełne poczucie bezpieczeństwa dla jej posiadacza52: pakiet ,,GCAS” – obejmujący zgłoszenia utraty karty, możliwość uzyskania karty zastępczej, itp., pomoc medyczna, pomoc prawna, oraz, w zależności od decyzji banku-wydawcy: ubezpieczenia, zwiększony lub nieograniczony limit wydatków, home banking, rabaty przy wynajmie samochodów, rabaty w hotelach, VISA Phone.
VISA Cash – karta o formie elektronicznej portmonetki z zakodowaną w mikroprocesorze kwotą określającąlimit wydatków. Służy do regulowania drobnych płatności.
VISA Smart Credit/Debit – to mikroprocesorowa karta płatnicza powiązana z rachunkiem klienta. Polega na dodawaniu do dotychczasowych kart VISA mikroprocesora, który będzie realizował funkcje kredytowe lub debetowe. Karta posiada na awersie mikroprocesor, a na rewersie pasek magnetyczny. Przy użyciu kart tego typu zmniejsza się możliwość oszustwa, gdyż przy dokonywaniu transakcji posiadacz karty wprowadza znany tylko jemu tajny kod, którego poprawność sprawdza mikroprocesor53.
Rys. 32 Logo systemu VISA
Źródło: Internet www.visa.pl
EUROPAY INTERNATIONAL
Europay International jest niezależną organizacją powstałą z połączenia Eurocard International Eurocheoue i International Holding w 1992 r. Ma ona formę spółki akcyjnej, której udziałowcami są instytucje finansowe z 22 krajów. Organizacja jest zarejestrowana w Waterloo w Belgii, posiada regionalne biura w Londynie i sześciu innych miastach Europy.
Ponieważ Eurocard jest finansowo połączoną z MasterCard, każdy bank wstępujący do organizacji Europay International staje się automatycznie członkiem MasterCard International. Przystępując do Europay bank członkowski uzyskuje prawo do emisji produktów finansowych objętych licencją tej organizacji.
Główne usługi oferowane bankom członkowskim z Europy i basenu Morza Śródziemnego to: codzienny "clearing" transakcji z całego świata, codzienne informowanie banków członkowskich o wyniku rozliczeń między nimi, zapobieganie i walka z fałszerstwami czeków i kart, prowadzenie szkolenia w kadrach bankowych, promowanie własnych znaków handlowych w krajach emitentów produktów Europay International, autoryzacja transakcji dokonywanych przez posiadaczy kart.
Rys. 33 Logo systemu MasterCard
Źródło: Internet www.mastercard.com
AMERICAN EXPRESS
American Express jest organizacją typu klubowego, tworzącą scentralizowany system. Jest on wydawcą kart przez niedługi okres swojego istnienia.
Firma zajmowała się transportem i finansowaniem towarów przewożonych w Ameryce. Była firmą o charakterze spedycyjnym. W 1881 roku założyła pierwsze europejskie przedstawicielstwo w Liverpoolu. W 1890 roku firma miała już ponad 300 przedstawicieli w Europie. W 1891 roku American Express wprowadziła swój pierwszy czek podróżny, co spowodowało, że firma przeniosła uwagę z transportu towarów na usługi finansowe i turystykę. Pierwsze karty T&E wydane zostały w roku 1958.
Warto wspomnieć, że firma American Express jako pierwsza wprowadziła nowe rodzaje kart: kartę złotą (w 1966 roku) oraz kartę platynową (1984 roku). Użytkownicy kart ze znakiem AmEx uczestniczą w programie Membership Rewards. Przy zakupach, posługując się kartą, zbierają punkty. Punkty te mogą potem wymienić na atrakcyjne nagrody (np. lot luksusowym samolotem).
Działalność firmy American Express nie ogranicza się tylko do samych czeków i kart płatniczych jak to ma miejsce w innych organizacjach. Firma ta zajmuje się także doradztwem finansowym dla osób prywatnych, od 1918 roku prowadzi międzynarodowy bank a także zajmuje się obrotem papierami wartościowymi.
Firma wydaje cztery podstawowe rodzaje kart:
The Personal Card – karta podstawowa (zielona), dla indywidualnych klientów, przyznawana osobom spełniającym wymogi firmy a rozpoczynającymi swą przynależność do klubu. Posiadanie karty zapewnia klientowi ubezpieczenie.
The Gold Card – karta złota, przeznaczona dla osób będących członkami organizacji przez dłuższy czas, posiadających jednocześnie wysokie dochody. Posiadanie karty zapewnia klientowi ubezpieczenie przy wypadkach w podroży (opóźnienia, utracone połączenia, zagubiony bagaż, itp.) 24-godzinną, bezpłatną linię telefoniczną dla pomocy medycznej i prawnej, pakiet Select Hotel Programme (zniżki w ponad 3200 hoteli), pakiet The Gold Card Travel Service (uprzywilejowania i zniżki w rezerwacjach podróży)
The Platinum Card – karta platynowa. Karta zapewnia klientowi ubezpieczenie (opóźnienia, utracone połączenia, zagubiony bagaż, itp.), pakiety Travel Emergency Assistance (pomoc medyczna i prawna), Fine Hotel and Resorts, Fine Dining Service, itp.
The Company Card – karta dla firm (zielona), przeznaczona do służbowego użytku przez pracowników firm. Oferuje taki sam poziom uslug jak karta „The Personal Card”
Za przeprowadzone transakcje bezgotówkowe kartami AmEx nie są pobierane odsetki.
Wszystkie karty charakteryzują się nieograniczonym limitem wydatków.
Rys. 34 Logo systemu American Express
Źródło: Internet www.americanexpress.com
Kolejnym zagadnieniem, dzięki któremu wystąpiła możliwość oceny kart, stanowiło pytanie ,,jaki typ karty Pan/Pani posiada”. Wyniki wypowiedzi respondentów zobrazowane zostały na (rys. 35).
Rys. 35 Jaki typ karty Pan/Pani posiada
Źródło: opracowanie własne
Na podstawie uzyskanych wartości, można stwierdzić, że ponad połowa ankietowanych (52%) posiada karty debetowe. Przy następnej odpowiedzi ankietowani zaznaczyli karty kredytowe (22%). Jedyne (8%) respondentów posiada kartę prepaid. Oprócz zasugerowanych przez autora odpowiedzi (18%) osób uczestniczących w badaniu wymieniło dodatkowo: że nie potrafi rozpoznać posiadanej.
W kolejnym pytaniu respondenci zostali zapytani o to, ,,czy posiadam kartę z”.
Rys. 36 Posiadam kartę z
Źródło: opracowanie własne
Aż (49%) ankietowanych wskazało, że posiada kartę paskiem magnetycznym (rys. 36). Przy następnej odpowiedzi ankietowani zaznaczyli, że posiadają karty hybrydowe, glosowało na to (23%). Ponad (28%) ankietowanych zaznacza ostatnią odpowiedz w pytaniu autora na mikrochip.
Celem badania było określenie ile operacji bezgotówkowych wykonuje Pan/Pani w ciągu miesiąca. Wynik został przedstawiony na (rys. 37).
Rys. 37 Ile operacji bez gotówkowych wykonuje Pan/Pani w ciągu miesiąca
Źródło: opracowanie własne
Według ponad dwudziesto- sześciu procent, grupa ankietowanych wskazała na odpowiedź że dokonują operacji bezgotówkowych ponad 10 razy w miesiącu. Następna odpowiedź została wskazana przez (29%) czyli, że wykonują operacje bez gotówkowe od 5 do 10 razy w przeciągu miesiąca. Istotną grupę ankietowanych wskazała, że dokonują od 1 do 4 operacji. Z badania ostatniej odpowiedzi wynika, że (14%) nie wykonuje żadnych operacji bezgotówkowych. Wynikać to może z faktu, iż większość respondentów dokonuje operacji bezgotówkowych w przeciągu miesiąca.
Autor poprosiła respondentów o to ,,do czego Pan/Pani wykorzystuje karty”. Uzyskane odpowiedzi zaprezentowane zostały na poniższych (rys. 38).
Rys. 38 Do czego Pan/Pani wykorzystuje karty
Źródło: opracowanie własne
Uzyskane odpowiedzi pozwalają stwierdzić, że w opinii połowy osób ankietowanych (50%), wykorzystują karty do wypłaty gotówki w bankomacie Przy dokonywanie transakcji bezgotówkowych w punktach handlowych, odpowiedź zaznaczyło (11%) studentów. A przy transakcjach bezgotówkowych w internecie, takiej odpowiedzi udzieliła grupa (34%). Najmniejszą (5%) grupę stanowiła odpowiedz, że nie korzystam z karty. Niemniej niż 50% studentów korzysta z karty/kart.
W dalszej części kwestionariusza poproszono respondentów o odpowiedź ,,jak często korzystasz z bankomatu w ciągu miesiąca” (rys. 39).
Rys. 39 Jak często korzystasz z bankomatu w ciągu miesiąca
Źródło: opracowanie własne
Analiza odpowiedzi na pytania pozwoliła stwierdzić, że jedynie dla (50%) - badanych korzysta z bankomatu pięć i więcej razy. Zdania o tym że korzysta z bankomatu od 2 do 5 razy zaznaczyło (42%) respondentów a do jednorazowej wypłaty lub żadnej przyznało sie (8%), osób biorących w badaniu.
3.3 Niebezpieczeństwa występujące w kartach płatniczych
Mówimy o zaletach płynących z korzystania z nowoczesnych sposobów płatności i przy wykorzystaniu dopiero wdrażanych rozwiązań. Wynikają one zarówno z obowiązującego prawa, stosowanych zabezpieczeń, jak i niezbyt troskliwego traktowania klientów przez banki. Regulaminy formułowane są w taki sposób, że jeśli bank lub współpracujące organizacje nie znajdą złodzieja, to kosztami transakcji obciążani są klienci. Karty płatnicze umożliwiają przestępcom podszywanie się pod prawowitego posiadacza karty na wiele sposobów. W Polsce klient nie jest należycie chroniony prawem, przez co ryzykuje niekontrolowanym zniknięciem pieniędzy z rachunku jego karty. Wiele osób i instytucji głosi, że posługiwanie się kartą jest dużo bezpieczniejsze, niż chodzenie z portfelem pełnym gotówki. A w przypadku małych kwot wydaje się bezpieczniejsze noszenie banknotów i zrezygnowanie z karty. Jeśli posiadamy w portfelu 100 zł, to jesteśmy narażeni na stratę tylko tej kwoty. Jeżeli nosimy ze sobą kilka kart, to możemy stracić o wiele większe sumy rzędu kilku tys. zł. Dlatego też, posługiwanie kartą nie powinno zmniejszać naszej czujności. Ten środek płatniczy wymaga równie uważnej opieki jak gotówka czy wszelkiego rodzaju dokumenty.
Dlatego wyróżnić powinniśmy główne niebezpieczeństw, na jakie codziennie jest narażony posiadacz karty: kradzież karty i podrobienie podpisu posiadacza, transakcje wykonywane drogą zdalną, np. przez Internet, kradzież karty i podejrzenie numeru, odpowiedzialność za transakcje po zastrzeżeniu karty, kopiowanie karty w sklepie, kopiowanie karty w bankomacie + kamera oraz fałszywy bankomat.
Kradzież karty jeżeli od razu nie zauważymy tego faktu, to złodziej może szybko wykonać wiele zakupów. Metody złodziejskie są coraz bardziej nowoczesne: np. kradzież z portfela tylko jednej z kart. Jeśli karta/karty są one nieautoryzowane oraz karta posiada wysokie limity, to złodziei może ogołocić konto a nawet dokonać wysokiego debet. Przez to występuje nikła szansa, aby bank uznał reklamację tego typu transakcji.
Kolejne niebezpieczeństwo jest związane z podrobieniem, to na sprzedawcy, spoczywa obowiązek na sprawdzeniu zgodności podpisu ze wzorem na karcie. Teoretycznie sprzedawca ponosi ryzyko za niesumienne sprawdzenie podpisu. Praktycznie odpowiedzialność za takie transakcje ponosi klient. A pieniądze, jaka zostanie ukradziona, może zostać jedynie ograniczona przez limity związane z kartą.
Za to bezpieczne są karty z dziennymi limitami osobno dla wypłat gotówkowych i transakcji bezgotówkowych.
Innymi zagrożeniami związanymi z transakcjami wykonywanymi drogą zdalną (Internet, telefon). Odbywają się bez weryfikacji klienta, i złodziei łatwo może wejść w posiadanie danych o karcie. Nie powinniśmy podawać swojego PINU przez telefon ale jakiejkolwiek innej osobie gdyż narażeni jesteśmy również niezależnie od naszych poczynań. Najważniejsze jest to przy kartach kredytowych. Pracownik poczty otwierając list z wyciągiem ma pełny obraz naszych danych.
Zdarzają się w internecie kradzieże baz danych zawierających pełne dane o kartach. Reklamacje są zwykle uwzględniane przez banki, gdyż środki pozwalają na namierzenie złodzieja korzystającego ze skradzionych karty. Jednak kwotę bank zwraca klientowi po zakończeniu procedury reklamacyjnej. Złodzieje najczęściej korzystający z kawiarenek internetowych przez to nie są do złapania.
Większym zagrożeniem jest podejrzenie numeru PIN, a następnie kradzież karty lub jej skopiowanie. Transakcje wykonane z użyciem numeru PIN (wypłata z bankomatu), a odpowiedzialność za to ponosi posiadacz karty. W przypadku zgubienia lub kradzieży karty, posiadacz powinien natychmiast zastrzec kartę. Bank umożliwia 24h na dobę wykonanie tej operacji przez telefon we własnym Centrum Kart. Najlepiej nie korzystać z usług banku, który nie udostępnia czynnej przez 24h linii telefonicznej do zastrzegania kart a najbezpieczniejsze są karty płaskie. Wszystkie obecne banki działające na ryku przejmują odpowiedzialność za transakcje od chwili zgłoszenia telefonicznego w centrum kart. W przypadku kart tłoczonych jest dużo gorzej.
Następne zagrożenie jest skimming, polega ona na kopiowaniu paska magnetycznego. Powszechnie dostępnych urządzeń powoduje możliwość skopiować zawartość paska oraz zapisania jej na innej karcie. Aby skopiować pasek sprzedawca potrzebuje kilka sekund, może to wykonać na zapleczu sklepu lub pod ladą.
Ostatnim niebezpieczeństwem jest kopiowanie karty w bankomacie z użyciem kamery. Instalowana jest w bankomacie mini kamerę do podglądania PIN oraz urządzenie do kopiowania paska magnetycznego. Kamera jest ukryta za świetlną reklamą, a czytnik paska umieszczony jest w szczelinie bankomatu przeznaczonej na kartę. Na tej podstawie skopiowanych danych tworzona jest idealna kopia karty, za pomocą którego pobierana jest gotówka z bankomatu. Fałszywy bankomat polega na tym że przestępcy ustawiają fałszywe urządzenia w miejscach odwiedzanych przez posiadaczy kart. Przy wypłacie gotówki przez użytkownika fałszywy bankomat zawsze odpowiadał, że transakcja nie może zostać zrealizowana. Bankomat jednak odczytuje dane z paska o karcie oraz PIN-em zapisywał je, i następnie złodzieje wykonuje wiele transakcji na niskie kwoty.
W następnej kolejności autor pytała respondentów czy padły ofiarą przestępstwa kartowego (rys.40).
Rys. 40 Czy padłeś ofiara przestępstwa kartowego
Źródło: opracowanie własne
Zdecydowana większość (93% ankietowanych) udzieliła pozytywnej odpowiedzi że zostały ofiarą przestępstwa kartowego. Natomiast niecałe (7%) badanych nie potrafiła udzielić na to pytanie swojej opinie. Ale żaden z badanych nie wskazała na odpowiedz drugą, że nie została ofiarą przestępstwa kartowego.
Respondenci zostali zapytani czy rozpoznasz urządzenia do kradzieży danych zamieszczonych w bankomacie takich jak: nakładka na klawiaturę, atrapa panel bankomatu, nakładka na czytnik kart (rys. 41).
Rys. 41 Czy rozpoznasz urządzenia do kradzieży danych zamieszczonych w bankomacie
takich jak: nakładka na klawiaturę, atrapa panel bankomatu, nakładka na
czytnik kart
Źródło: opracowanie własne
Spośród studentów Wrocławia aż (21%) osób potwierdziło że są w stanie rozpoznać urządzenia do kradzieży danych. Przy drugiej odpowiedzi aż (46%) zaznaczyło że nie potrafi rozpoznać niebezpieczeństw związanych z kradzieżą danych. A nie co więcej niż 1/3 dokładnie (33%) biorących udział w badaniu nie wie czy jest w stanie tego rozpoznać.
W kolejnym pytaniu respondenci zostali zapytani o poziom zaufania do monitoringu bankomatów (rys. 42).
Rys. 42 Poziom zaufania do monitoringu bankomatów
Źródło: opracowanie własne
Analiza odpowiedzi na pytanie o poziom zaufania do monitoringu bankomatów, pozwoliło to stwierdzić, że aż (39%) studentów raczej nie są usatysfakcjonowani poziomem bezpieczeństwa monitoringu bankomatów. Zadowoleni z faktu studenci we Wrocławiu to zaledwie grupa (25%). Grono osób zdecydowanie nie posiadających żadnego zdania na ten temat, stanowi jedynie (36%) ankietowanych.
Kontynuując kwestie zostało zadane pytanie o ,,poziom bezpieczeństwa kart i gotówki”, autor poprosił respondentów o udzielenie odpowiedzi (rys. 43).
Rys. 43 Poziom bezpieczeństwa kart i gotówki
Źródło: opracowanie własne
Zdania respondentów były podzielone. Aż (58%) osób stwierdziło, że raczej karta jest bardziej bezpieczna. Mniejsza grupa osób (30%) skłaniała się ku odpowiedzi, że obydwie formy płatności są bezpieczne. Do ostatniej grupy zaliczamy osoby które stwierdziły, że gotówka jest bezpieczna bardziej. Ta odpowiedź znaczyło (12%).
Autor poprosił respondentów o udzielenie odpowiedzi na pytanie ,,czy potrafisz odróżnić kartę kredytową od debetowej” (rys. 44).
Rys. 44 Czy potrafisz odróżnić kartę kredytową od debetowej
Niecałe (9%) studentów udzieliło, że nie jest pewna czy potrafi rozróżnić kartę debetową od kredytowej. Natomiast (23%), ankietowanych stwierdziło, że nie potrafi rozróżniać tych kart. A zdecydowana większość tej kwestii aż (68%) badanych respondentów potrafi je rozpoznać i rozróżnić.
Źródło: opracowanie własne
Na podstawie uzyskanych wyników badań można stwierdzić, że karty chociaż są nowoczesną forma płatności ale nie do końca spełniają swojej roli. Nie zawsze znajdzie się, bezpieczne miejsce do wybrania środków pieniężnych, które nie znalazł się pod obserwacja złodziej danych. Na uwagę zasługuje jedynie bezpieczeństwo karty przy dokonywaniu płatności bezgotówkowymi. Według większości ankietowanych, potrafią oni rozpoznać karty, które coraz częściej znajdują miejsce w naszym portfelu.
3.4 Transakcje wykonywane za użyciem kart płatniczych
Posiadacz karty dokonuje za jej użyciem różnego rodzaju operacji, jednak musi spełnić pewne wytyczne aby otrzymanie plastykowego pieniądza.
Warunkami formalne do otrzymanie karty płatniczej są to54:
posiadanie rachunku w banku, zawarcie umowy o wydaniu i użytkowaniu karty płatniczej, uiszczenie opłaty związanej z wydaniem karty oraz wpłacenie kwoty gwarancyjnej, blokowanej następnie na rachunku bankowym klienta po oprocentowaniu, wpłacenie odpowiedniej kwoty, której wysokość ustala bank, zależnie od oceny sytuacji finansowej wnioskodawcy.
Rozliczenia transakcji przy użyciu kart płatniczych.
W punktach handlowych, występuje możliwość zapłaty z użyciem karty po przez użycie terminal wówczas transakcje rozliczana jest w klasyczny sposób. Przed wykonanie czynności pracownik punktu honorującego karty jest zobowiązany przeprowadzić kontrolę polegającą na sprawdzeniu autentyczności karty, zgodności podpisu właściciela karty.
Po spełnieniu wszystkich wymagań przez klienta pracownik może wystawić rachunek. Używa do tego terminal, za pomocą którego nanosi kod autoryzacji, kwotę transakcji rozliczenia. Klientowi nie wolno dokonywać żadnych zmian, ma on jedynie obowiązek go podpisać. Po złożeniu podpisu klient otrzymuje jeden egzemplarz rachunku i swoja kartę . Czynności w punkcie sprzedaży kończą procesu rozliczenia.
Jak widać rozliczenia klasyczne przy użyciu karty płatniczej są o wiele szybsze i nie wymagają dużo czasu. Obecnie zaczyna się odchodzić od form gotówkowych na korzyść nowoczesnych form rozliczeń nie wymagających zwiększonej roli czynnika ludzkiego.
Transakcje w Internecie
W polskim Internecie jest coraz więcej sklepów internetowych w których można płacić kartą płatniczą. Płacenie kartą w Internecie charakteryzuje się brakiem jej fizycznej obecności. Do przeprowadzania transakcji stosuje się karty.
Transakcja taka składa się z następujących kroków: złożenie zamówienia przez klienta, skontaktowanie się ze sklepem internetowym, przesłanie zamówienia przez moduł do sklepu internetowego, przekierowanie klienta na stronę zabezpieczoną SSL-em ( służy do obsługi autoryzacji transakcji internetowych), wprowadzenie przez klienta numeru karty i danych osobowych, przesłanie danych do internetowego sprzedawcy, przesłanie informacji o karcie i jej użytkowniku przez sprzedawcę do centrum autoryzacji za pomocą modemu telefonu lub faksu), uzyskanie odpowiedzi od centrum rozliczeniowego o autoryzacji pozytywnej lub negatywnej, przesłanie produktu poczta do klienta55. Forma dokonywania płatności kartą w Internecie jest bardzo wygodna dla wielu użytkowników sieci. A korzystanie z niej staje się coraz częstsze. Liczba transakcji dokonywanych kartą w sklepach internetowych wzrasta, ze względu na możliwość ich przeprowadzania bez wychodzenia z domu.
W celu doskonalenia kierunków działań, mających na celu wykonywanie transakcji za pomocą kart, respondentów zapytano ,,czy korzysta Pan/Pani z przysługujących rabatów na kartę/karty” (rys. 45).
Działania związane z korzystaniem z rabatów zaprezentowane zostały na rysunku nr 45.
Rys. 45 Czy korzysta Pan/Pani z przysługujących rabatów na kartę/karty
Źródło: opracowanie własne
Jak pokazały wyniki w grupie studentów, badania dowiodły, że (19%), nie korzysta w ogóle z przysługujących rabatów. W drugi odnośniku do pytania tylko (15%) korzysta z tego regularnie. Następna grupa korzysta z tego okazyjnie (27%), oraz ankietowani którzy nie zawracają sobie tym głowy jest to (39%).
W dalszej kolejności ankietowani zostali poproszeni o wyrażenie opinie na temat, ,,czy korzystasz z karty do zakupów związanych ze studiami” (rys. 46)?
Rys. 46 Czy korzystasz z karty do zakupów związanych ze studiami
Badania wskazują, że zakupy związane ze studiami dokonuje (61%), a osoby które nie zakupują żadnych rzeczy potrzebnych na studia, taką odpowiedź wskazało (39%) osób.
Źródło: opracowanie własne
Reasumując na podstawie, przeprowadzonych badań odnośnie transakcje wykonywane za użyciem kart płatniczych, można stwierdzić, że młode pokolenie jest zainteresowane korzystaniem z kart do różnego typu transakcji. Ponad połowa badanych dokonuje zakupów potrzebnych rzeczy na studia. Jest to możliwe dobie rosnących możliwości komputerowych oraz w coraz większym korzystaniu z Internetu, można przypuszczać że ten rynek będzie się rozwijał a wraz z nim transakcje bezgotówkowe na coraz większa skalę.
3.5 Wnioski
Niniejsza praca jest kompleksowym przedstawieniem zagadnienia ,,Karty płatnicze jako nowoczesna forma rozliczeń pieniężnych na przykładzie oferty mBanku” będącego instrumentem płatniczym który jest już częścią naszego codziennego życia. Jako ,że wprowadzenie operacji bezgotówkowych, mimo niewątpliwego sukcesu tej operacji nadal spotyka się z niechęcią części osób (najczęściej osób w podeszłym wieku), udało się dokonać chociażby próby przedstawienia tak zalet jak i wad kart płatniczych a także zarysowania ewentualnych wniosków jakie nasuwają się po jej wprowadzeniu do obrotu codziennego. Stąd taki a nie inny charakter niniejszego podsumowania.
Wydaje się iż na zalet jakie niesie ze sobą wyżej opisane rozwiązanie wysuwają się te odczuwalne dla zwykłego obywatela państwa Polskiego i do nich niewątpliwie można zaliczyć przejrzystość transakcji umożliwiająca kupowanie towarów. Wyżej wymieniona korzyści jest odczuwalna dla zwykłych obywateli, inne korzyści do nich zaliczamy głównych zalet np.: możność skutecznego kontrolowaniu poziomu posiadanych środków na koncie. Kolejną zaletą jest ustawienie stałych przelewów, a także umożliwienie przepływu środków z konta na konto.
Niewątpliwą korzyścią odczuwalną przez przedsiębiorców jest likwidacja ryzyka utraty środków z kont przy dokonywaniu przelewów w państw członkowskich Unii Europejskiej i święcie, także zredukowanie kosztów transakcyjnych.
Dla państw unijnych jest to także korzyść w postaci zwiększenia przychodów, przy eksporcie i imporcie towarów wraz z usługami świadczonymi przy tej okazji.
Przeciwnicy za główne wady uznają np.: próby przywłaszczenia sobie środków pieniężnych przez osoby trzecie. Do wad zalicza się także utraty danych wraz z hasłami, ograniczona ilość dokonywania tego typu płatności. Dla banku spowodowało utratę dochodów z tytułu prowizji jaką pobierał za operacje w obcych walutach. Wprowadzenie kart umożliwiło likwidacje jakichkolwiek ograniczeń w sferze przepływu kapitału w krajach Unii, oraz pozwoliło na integrację rynków kapitałowych wraz z ich systemami bankowymi.
Wyniki badań prezentowane przeze mnie dotyczą różnych aspektów korzystania z karty. Korzyści odzwierciedliłem w badaniach, które powinny obejmują następujące etapy:
- zapytano o posiadanie kart bankowych, wszystkie osoby stwierdziły zgodnie, że posiadają taką kartę,
- następnym pytaniu zapytano o posiadanie kont bankowych i w tej kwestii większość osób stwierdziła, że posiada tylko 1 konto. Może się to wiązać z tym taka odpowiedz ze względów użytkowych (łatwiejsza kontrola 1 konta oraz środków na nim będących i operacji),
- chciałem tez się dowiedzieć od kiedy posiadają osoby swoje konta, w tym tez przypadku większość osób zaznaczyła jedną odpowiedź, że posiadają konto więcej niż okres 2 lat, może wiązać się ta odpowiedz ze względu na funkcjonalność posiadanych kart oraz dobrym działaniem banku,
- zwróciłem też się z prośbą o zaznaczenie systemu posiadanych kart. A to w większości osób jest Visa, która jest prawdopodobnie najbardziej rozpowszechnionym systemem w Polsce,
- zależało mi tez aby ustalić jakie karty posiadają studenci badani przeze mnie. A ta odpowiedź określiła, że maja najczęściej karty debetowe,
- interesowała mnie kwestia techniczna czyli posiadane karty u osób badanych z paskiem magnetycznym, chipem albo hybrydowych kart. Opowiedz była taka, że posiadają karty magnetyczne ale z chipem i hybrydowe coraz większym stopniu wprowadzane do użytkowania codziennego i prawdopodobnie zastąpią one karty magnetyczne w przyszłości,
- ważną rzeczą która też wyszła jest dokonywanie operacji bezgotówkowych w przekroju miesiąca, w tym przypadku nie było przeważającej odpowiedzi przybliżone były wyniki,
- ważnym zagadnieniem było wykorzystanie kart, przy normalnym obrocie dziennym: takim jak wypłaty gotówki, dokonywanie zakupów, transakcji przez Internet itd. A najwięcej osób stwierdziło, że korzysta z wypłat gotówki, potem wykonywanie transakcji i zakupów jest najważniejszą rzeczą dla nich,
- zapytałem o korzystanie z bankomatu to osoby, prawie w całej grupie badanej korzystają z bankomatów,
W następnej części mojego badania zainteresowany byłem w kwestii bezpieczeństwa osób jak i transakcji oraz innych rzeczy.
- ważną inf., było dla czy znalazły się osoby badane w sytuacji kradzieży, to odpowiedz była jedno znaczna że taka się sytuacja się spotkały, a reszta nie potrafiła odpowiedzieć na to pytanie,
- zaznaczyłem też w kwestionariuszy pytanie o to czy potrafią osoby rozpoznać uładzenia do kradzieży danych, nie było to łatwe pytanie ale większość osób nie była w stanie tego urządzenia znaleźć, 1/3 nie potrafiła na to pytanie odpowiedzieć a tylko nie znaczna reszta jest w stanie zorientować się w tej kwestii, ta odpowiedz nie jest zadowalająca gdyż w tej kwestii jesteśmy narażeni na kradzieże,
- istotne jest tez czy wolimy używać gotówkę czy tylko kartę, to pocieszające że ludzie pytanie wskazali na kartę a pieniądze, już nie są tak bezpiecznym środkiem płatniczym,
- czy też jesteśmy w stanie odróżnić kartę debetowa od kredytowej. Odpowiedz była zadowalająca gdyż jesteśmy w stanie odróżnić te karty, a nie zawsze jest to łatwe ponieważ na kartach nie mam inf., jakie one są,
- jak często korzystamy z rabatów jakie na przysługują przy takich płatnościach, to nie zawsze mamy ochotę na aby zawracać sobie tym głowę, nie raz w razie potrzeby oraz osoby znalazły się takie które z tych przywilejów nie korzystają wcale. A bardzo mała ilość badanych skusiła się na korzystaniu z tych promocji,
- a czy chętnie korzystamy z kart aby dokonywać zakupów dla celów studiowania, tutaj chętniej się zaopatrujemy w takie nam potrzebne rzeczy i płacimy za to kartą, ale reszta osób które nie zaznaczyły takie odpowiedzi może nie miała potrzeby albo konieczności dokonywania takich zakupów.
Materiał teoretyczny tej pracy opracowałem na podstawie dostępnej literatury naukowej, zdając sobie jednakże sprawę, iż przedstawione w mojej pracy zagadnienia nie obejmują wszystkich aspektów problematyki kart. Myślę jednak, że dzięki napisaniu niniejszej pracy poszerzyłem i wzbogaciłem wiedzę teoretyczną, którą wykorzystam w swojej przyszłej pracy zawodowej.
ZAKOŃCZENIE
Rozwój bankowości elektronicznej - internetowej, nie jest pozbawiony błędów. Braku odpowiedniego i wystarczającego bezpieczeństwa może odstraszać klientów. Problemem rozwoju bankowości internetowej w Polsce jest brak zaufania do banków.
Jak możemy wyciągnąć wnioski, banki internetowe w Polsce naprawdę mogą się pochwalić światowymi rodzajami zabezpieczeń, dlatego też nie ma podstaw aby się bać o środki na koncie. Uważam, że najistotniejszym problemem bezpieczeństwa jest komputer użytkownika i jego zabezpieczenie. Społeczeństwo nie jest wystarczająco świadome niebezpieczeństw występujących w Internecie oraz sposobom ustrzegania się przed problemami.
Dla tego znaczenie kart płatniczych oraz ich funkcjonowanie jako płatności bez gotówkowych jest w naszych czasach ogromne. Ta forma płatności bardzo dynamicznie rozwija się w ostatnich latach. A oferta banków w tym zakresie jest bardzo szeroka i stale się powiększa. Bank musi być wyspecjalizowany w zaspokajaniu potrzeb tych klientów, których zna najlepiej oraz powinien wdrażać nowe inwestycje bankowe, które będą zaspokajały nowe potrzeby nowych klientów.
Karty płatnicze to jeden z najbardziej dynamicznie rozwijających się segmentów rynku usług finansowych. Jak widomo, dziś są już one czymś codziennym i normalnym oraz znajdują się w naszych portfelach. Są one nowoczesną formę rozliczeń, ograniczając do minimum potrzebę noszenia przy sobie pieniędzy, zapewniając przy tym szereg dodatkowych usług, oferowanych nam przez banki wraz z wydawaną kartą.
Kart płatniczych sprawiają, że życie wydaje się łatwiejsze a społeczeństwa nie bez nich funkcjonować nie potrafi. Wszechstronne wykorzystanie kart w operacjach rozliczeniowych powoduje że systematycznie wzrostu ich zastosowania.
Banki oferują swoim klientom karty płatnicze, rynek ten ma przed sobą wiele perspektyw i będzie się coraz bardziej rozwijał. Przyszłość stanowią karty o wielu funkcjach które będą coraz bardziej zawansowane gwarantujące przy tym bezpieczeństwo transakcji.
Infrastruktury dla rynku płatności kartami jest coraz większa z roku na rok dzięki dostępowi do Internetu. Obecnie ma go ponad 20 milionów Polaków, z czego 49%, jest płacić kartą w internetowych sklepach. Sklepów tych jest już w kraju jest ponad 7,5 tys., większość już bez problemu akceptuje płatności kartami.
Polska cały czas wprowadza udogodnienia i ułatwienia obywatelom Unii Europejskiej na rynku finansowym dostosowując kart do najwyższych standardów. Wszystkie obecnie karty wyprodukowane spełniają międzynarodowe normy ISO. Umożliwi to współdziałanie w tworzeniu nowych typów kart, produkcji nowych technologii, oprogramowania i przeprowadzania transferu pieniężnego na skalę całego świata.
Przyszłość Polskiego rynku kart płatniczych jest obecnie stabilny, potencjalnie ten rynek będzie ciągle wzrastał a obecnie naszym kraju funkcjonuje w obrocie 30 milionów kart płatniczych. Przez to karty coraz bardziej będą wypierały gotówkę ale czy to spowoduje całkowity zanik transakcji gotówkowych czas pokaże.
Internet stał się jednym z atrakcyjniejszych kanałów dystrybucji produktów bankowych, a oferowanie przez mBank różne możliwości kontaktu z klientem jest jak najbardziej wskazane – to przecież klient wybiera, z którego kanału dystrybucji będzie korzystał.
BIBLIOGRAFIA
1. Świderski J., Podstawy operacji bankowych, Przedsiębiorstwo Wydawnicze LAM,
Warszawa 1997.
2. Krzyżkiewicz Z., Operacje bankowe, Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa 2003.
3. Głuchowski J., Szambelańczyk J., Bankowość, Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Bankowej Poznań 1999.
4. Krzyżkiewicz Z., Podręcznik do nauki bankowości, Wyd. Biblioteka Menadżera i
Bankowca Warszawa 2002.
5. Herapolitańska I., Weksle w Obrocie Gospodarczym, Wyd. TWIGGER, Warszawa
2007.
6. Wyszomirski T., Bank dla przedsiębiorcy i nie tylko, Wyd. PWN, Warszawa 1999.
7. Myczkowska A., Dąbrowski T., Karty płatnicze – przewodnik po świecie plastikowego
pieniądza Wyd. Presspublica, Warszawa 1997.
8. Smaga M., Karty płatnicze, Kantor wydawniczy S.C. Zakamycze,1998.
9. Wyszomirski T., Bank dla przedsiębiorcy i nie tylko, Wyd. PWN, Warszawa 1999.
10. Kwiatkowski J., Bankowe karty płatnicze, Wyd. AWA, Warszawa 1995.
11. Bury A., Karty płatnicze, Wyd. MultiPress, Warszawa 2000.
12. Piesik L., Zakotwiczone twierdze, Gazeta Bankowa z dnia 8-14.10.2007.
13. Świecka B., Bankowość elektroniczna, Warszawa 2008.
14. Chomątowska B., Praktyczny przewodnik – karty bankowe, Dziennik Polski z dnia
02.05.2005.
15. Kotłiński G., Funkcjonowanie banku wirtualnego, Nowe technologie we współczesnym
banku, praca zbiorowa pod redakcją A. Janca i G. Kotlińskiego, Akademia Ekonomiczna
w Poznaniu, Poznań 2004.
16. Gospodarowicz A., Technologie informatyczne w bankowości, Wyd. Akademii
Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, 2002.
17. Grzechnik J., Bankowość Internetowa, Wyd. Internetowe Centrum Promocji, Fundacja
Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2000.
18. Kowalkiewicz M., Zabezpieczenia usług bankowych poprzez Internet po stronie klienta –
rozwiązania stosowane w Polsce, Wyd. Gazeta IT nr 8, grudzień 2002.
19. Chmielarz W., Systemy elektronicznej bankowości i cyfrowej płatności, Wyższa Szkoła
Ekonomiczno-Informatyczna w Warszawie, Warszawa 1999.
20. Chojecki T., Kotliński G., Bankowość elektroniczna w działalności banku
komercyjnego, w: Funkcjonowanie współczesnego banku, red. A Janc, A. Krymarys-
Balcerzak, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2004.
21. Garczyński D., Produkty i usługi bankowości elektronicznej w kontekście globalizacji
rynków finansowych, w: Bankowość wobec procesów globalizacji, CeDeWu,
Warszawa 2003.
22. Garczyński D., Bankowość elektroniczna w Polsce- możliwości rozwoju, w: E-commerce.
Handel Internetowy, Continuo, Wrocław 2000.
23. Gospodarowicz A., Produkty i usługi bankowe w bankowości elektronicznej, w:
Bankowość elektroniczna, red. A. Gospodarowicz, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2005.
24. Grzechnik J., Bankowość internetowa, Internetowe Centrum Promocji, Gdańsk 2000.
25. Janc A., Kotliński G., Wykorzystanie e-bankingu w obsłudze bankowej, w: Nowe
usługi bankowe, red. A. Janc, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2001.
26. Jurkowski A., Bankowość elektroniczna, Materiały i studia, Zeszyt nr 125, NBP,
Warszawa 2001.
27. Kisiel M., Internet a konkurencyjność banków w Polsce, CeDeWu.pl, Warszawa
2005.
28. Korenik D., Bankowość mobilna w Polsce i w Europie — aspekt rynkowy., w:
Bankowość wobec procesów globalizacji, CeDeWu, Warszawa 2003.
29. Masiota J., Elektroniczne instrumenty płatnicze, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz
- Poznań 2003.
30. Nosowski A., Rynek usług bankowości elektronicznej, w: Bankowość elektroniczna, red.
Gospodarowicz A., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.
31. Rzeźnik A., Kotliński G., Kanały dystrybucji usług bankowości elektronicznej, w: Nowe
technologie we współczesnym banku, red. A. Janc, G. Kotliński, Akademia Ekonomiczna
w Poznaniu, Poznań 2004.
Źródła dodatkowe – Strony Internetowe:
3) www.bankier.pl
6) www.mBank.pl
7) www.money.pl
8) www.ecard.pl
9) www.visa.pl
12) www.karty.pl
13) www.banki.a-m.pl
AKTY NORMATYWNE:
1) Ustawa z 28 kwietnia 1936r., Prawo czekowe (stan prawny na 5 maja 2008r.),
(art. 60 prawa czekowego),
2) Ustawa z 28 kwietnia 1936r., Prawo czekowe (stan prawny na 5 maja 2008r.),
(art. 61 prawa czekowego),
3) Ustawa z dnia 16 grudnia 1993 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady
opodatkowania i niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw Nr 134/1993 r., poz. 646);
4) Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. Nr
169, poz. 1385, z 2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959 oraz z 2006 r. Nr 157, poz.
1119),
5) Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie
form i trybu przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków (Monitor
Polski Nr 39, poz. 293 i z 1997 r. Nr 77, poz. 732),
6) Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 maja 1998 r. w sprawie form
i trybu przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków (M.P. 1998 nr 21
poz. 320),
7) Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 maja 1998 r. w sprawie form
i trybu przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków.
(M.P. z dnia 30 czerwca 1998 r.).
SPIS RYSUNKÓW:
Rys.1. Karta Visa Classic Złota Rybka……………………………………………………. s.33
Rys. 2. MasterCard Standard……………………………………………………………... s.34
Rys. 3.Visa Gold……………………………………………………………………..….…s.35
Rys. 4. MasterCard Gold………………………………………………….…………….…s.37
Rys. 5. Visa Platinum………………………….…………………………………………...s.37
Rys. 6. Karta Visa Electron Złota Rybka…………………………………………………..s.39
Rys. 7. Karta Visa Rossmann………………………………………………………………s.39
Rys. 8. Karta Visa Radość Życia………………………………………………………......s.40
Rys. 9. Karta mBank Euro<26…………………………………………………………….s.41
Rys. 10. Karta wparta...…………………………………………………………………....s.42
Rys. 11. Karta Compensa…………………………………………………………………..s.43
Rys. 12. Karta eKARTA (wzór karty do rozliczeń USD)…………………....…………….s.43
Rys. 13. Karta eKARTA (wzór karty do rozliczeń EUR)………………………………….s.44
Rys. 14. Karta eKARTA Onet.pl…………………………………………………………...s.45
Rys. 15. Karta eKARTA Interia.pl…………………………………………………………s.46
Rys. 16. Karta MasterCard Debit eKONTO……………………………………………….s.47
Rys. 17. Karta MasterCard Debit PayPass eKONTO……………………………………...s.47
Rys. 18. Karta MasterCard Debit Gold eKONTO………………………………………………....s.48
Rys. 19. Karta Visa Electron eKONTO……………………………………………………s.48
Rys. 20. Karta Visa Electron PayWave……….……………………………………………s.49
Rys. 21. Karta Visa Electron eMAX……………………………………………………….s.50
Rys. 22. Karta Visa Electron izzyKARTA………………………………………………....s.50
Rys. 23. Karta Visa Classic eMAX walutowy (wzór karty do rozliczeń EUR)……………s.51
Rys. 24. Karta Visa Classic eMAX walutowy (wzór karty do rozliczeń GBP)……………s.51
Rys. 25. Struktura badanych, według płci……………………………………………….....s.53
Rys. 26. Struktura badanych według kryterium wieku…………………………………….s.54
Rys. 27. Struktura badanych według kryterium w jakim trybie pracujesz/studiujesz…...…s.55
Rys. 28. Czy posiada Pan/Pani kartę/karty bankowe………………………...…………….s.57
Rys. 29. Ile kont bankowych Pan/Pani posiada……………………………………………s.58
Rys. 30. Od ilu lat Pan/Pani posiada pierwszą kartę……………………...………………..s.59
Rys. 31. W jakim systemie Pan/Pani posiada kartę/karty……………………………….....s.60
Rys. 32. Logo systemu VISA….…………………………………………………………..s.62
Rys. 33. Logo systemu MasterCard……………………………………………………….s.62
Rys. 34. Logo systemu American Express……...…………………………………………s.64
Rys. 35. Jaki typ karty Pan/Pani posiada……………………………………………..…....s.65
Rys. 36. Posiadam kartę z……………………………………………………………........s.66
Rys. 37. Ile operacji bez gotówkowych wykonuje Pan/Pani w ciągu miesiąca…………...s.67
Rys. 38. Do czego Pan/Pani wykorzystuje karty……………………………………….…s.68
Rys. 39. Jak często korzystasz z bankomatu w ciągu miesiąca…………………………....s.69
Rys. 40. Czy padłeś ofiara przestępstwa kartowego……………………………………....s.72
Rys. 41. Czy rozpoznasz urządzenia do kradzieży danych zamieszczonych w bankomacie
takich jak: nakładka na klawiaturę, atrapa panel bankomatu, nakładka na czytnik kart
……………………………………………………………………………………s.73
Rys. 42. Poziom zaufania do monitoringu bankomatów…………………………………..s.74
Rys. 43. Poziom bezpieczeństwa kart i gotówki…………………………………………..s.75
Rys. 44. Czy potrafisz odróżnić kartę kredytową od debetowej………………....……….s.76
Rys. 45. Czy korzysta Pan/Pani z przysługujących rabatów na kartę/karty………….……s.78
Rys. 46. Czy korzystasz z karty do zakupów związanych ze studiami……………………s.79
SPIS TABEL:
Tabela.1. Liczba osób biorących udział w badaniu……………………………………….s.53
Wyższa Szkoła Zarządzania Edukacja
STUDIA MAGISTERSKIE
Szymon Winiarczyk
Koszykarska 8a/34 numer ankietowanego
54-134 Wrocław
tel. 508-76-55-51
ANKIETA
„Karty płatnicze jako nowoczesna forma rozliczeń pieniężnych na przykładzie oferty mBanku”
SZANOWNI PAŃSTWO!
Zwracam się z uprzejmą prośbą o ocenę aktualnego wizerunku kart płatniczych i wypowiedź na temat perspektyw jego użytkowania. Celem ankietyzacji jest także poznanie korzyści i niebezpieczeństw dotyczących przede wszystkim kart płatniczych. Pragnę jednocześnie zapewnić, że zachowam pełną tajemnicę uzyskanych od Państwa danych. Dane zostaną wykorzystane do napisania pracy magisterskiej.
Płeć
Kobieta.
Męszczyzna.
Ile masz lat
18-20
21-24
25-26
W jakim trybie pracujesz/studjujesz ?
Studiuję dziennie
Studiuję dziennie i pracuję
Studiuję zaocznie
Studiuję zaocznie i pracuje
4. Czy posiada Pan/Pani kartę/karty bankowe?
- tak
- nie
5. Ile kont bankowych Pan/Pani posiada ?
1) jedno
2) dwa
3) trzy – cztery
6. Od ilu lat Pan/Pani posiada pierwszą kartę?
1) mniej niż rok
2) więcej niż rok mniej niż dwa lata
3) więcej niż dwa lata
7. W jakim systemie Pan/Pani posiada kartę/Karty?
1) Visa
2) MasterCard
3) American Express
8. Jaki typ karty Pan/Pani posiada?
1) karta debetowa
2) karta kredytowa
3) karta prepaid
4) nie wiem
9. Posiadam kartę z:
1) paskiem magnetycznym
2) hybrydową (pasek magnetyczny i mikrochip)
3) mikrochipem
10. Ile operacji bez gotówkowych wykonuje Pan/Pani w ciągu miesiąca?
1) zero
2) jeden do czterech
3) pięć do dziesięciu
4) więcej niż dziesięć
11. Do czego Pan/Pani wykorzystuje karty:
1) wypłaty gotówki w bankomacie
2) dokonywanie transakcji bezgotówkowych w punktach handlowych
3) transakcje bez gotówkowe w Internecie
4) nie korzystam
12. Jak często korzystasz z bankomatu w ciągu miesiąca?
1) 0 - 1 razy
2) 2 – 5 razy
3) 5 i więcej
13. Czy padłeś ofiara przestępstwa kartowego?
1) tak
2) nie
3) nie wiem
14. Czy rozpoznasz urządzenia do kradzieży danych zamieszczonych w
bankomacie takich jak: nakładka na klawiaturę, atrapa panel bankomatu,
nakładka na czytnik kart.
1) tak
2) nie
3) nie wiem
15. Poziom zaufania do monitoringu bankomatów?
1) niski
2) wysoki
3) nie mam zdania
16. Poziom bezpieczeństwa kart i gotówki?
1) karta jest bezpieczna bardziej
2) obydwie formy płatności są bezpieczne
3) gotówka jest bezpieczna bardziej
17. Czy potrafisz odróżnić kartę kredytową od debetowej?
1) tak
2) nie
3) nie jestem pewny/pewna
18. Czy korzysta Pan/Pani z przysługujących rabatów na kartę/karty?
1) nie korzystam
2) tak zawsze
3) tylko okazyjnie
4) nie zawracam sobie tym głowy
19. Czy korzystasz z karty do zakupów związanych ze studiami?
1) tak
2) nie
Wrocław, dnia.................................
Oświadczam, że:
pracę niniejszą przygotowałem(am) samodzielnie. Wszystkie dane istotne myśli
i sformułowania pochodzące z literatury (przytoczone dosłownie lub niedosłownie) są opatrzone odpowiednimi odsyłaczami. Praca ta nie była w całości ani w części, która by zawierała znaczące fragmenty przedstawione w pracy jako oryginalne (wyniki badań empirycznych, obliczeń, spostrzeżenia, oceny, wnioski, propozycje itd.), przez nikogo przedłożona do żadnej oceny i nie była dotychczas publikowana.
tekst mojej pracy magisterskiej/dyplomowej pt:
Karty płatnicze jako nowoczesna forma rozliczeń pieniężnych na przykładzie oferty mBanku.
zapisany na płycie CD złożonej w dziekanacie jest identyczny ze złożonym w dziekanacie tekstem wydrukowanym.
.................................................................
czytelny podpis studenta
Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 maja 1998 r. w sprawie form i trybu
przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków (M.P. 1998 nr 21 poz. 320)↩
Świderski J., Podstawy operacji bankowych, Przedsiębiorstwo Wydawnicze LAM, Warszawa 1997, s. 57↩
Świderski J., op. cit. s. 71↩
Krzyżkiewicz Z., Operacje bankowe, Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa 2003, s. 71↩
Głuchowski J., Szambelańczyk J., Bankowość, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej Poznań 1999, s. 270↩
Ustawa z dnia 16 grudnia 1993 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania i niektórych
innych ustaw (Dziennik Ustaw Nr 134/1993 r., poz. 646)↩
Krzyżkiewicz Z., Podręcznik do nauki bankowości, Wyd. Biblioteka Menadżera i Bankowca Warszawa 2002,
s. 221↩
Ustawa z 28 kwietnia 1936r., Prawo czekowe (stan prawny na 5 maja 2008r.), (art. 60 prawa czekowego)↩
Ustawa z 28 kwietnia 1936r., Prawo czekowe (stan prawny na 5 maja 2008r.), (art. 61 prawa czekowego)↩
op. cit. s. 209↩
op. cit. s. 207↩
Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie form i trybu
przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków (Monitor Polski Nr 39, poz. 293 i z 1997 r.
Nr 77, poz. 732),
Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 29 maja 1998 r. w sprawie form i trybu
przeprowadzania rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków. (M.P. z dnia 30 czerwca 1998 r.)↩
op. cit. s. 227↩
op. cit. s. 168↩
op. cit. s. 307↩
op. cit. s. 170↩
op. cit. s. 309↩
Herapolitańska I., Weksle w Obrocie Gospodarczym , Wyd. TWIGGER, Warszawa 2007, s. 18↩
Głuchowski J., Szambelańczyk J., op. cit. s. 279↩
op. cit. s. 181↩
Świecka B., Bankowość elektroniczna, Warszawa 2008, s. 8↩
Myczkowska A., Dąbrowski T., Karty płatnicze – przewodnik po świecie plastikowego pieniądza Wyd.
Presspublica, Warszawa 1997, s. 11↩
Chomątowska B., Praktyczny przewodnik – karty bankowe, Dziennik Polski z dnia 02.05.2005,↩
Nosowski A., Rynek usług bankowości elektronicznej, w: Bankowość elektroniczna, red.
Gospodarowicz A., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005, s. 151↩
Smaga M., Karty płatnicze, Kantor wydawniczy S.C. Zakamycze, 1998, s. 24↩
Grzechnik J., Bankowość Internetowa, Wyd. Internetowe Centrum Promocji, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu
Gdańskiego, Gdańsk, 2000, s. 71↩
Wyszomirski T., Bank dla przedsiębiorcy i nie tylko, Wyd. PWN, Warszawa 1999, s. 120 ,↩
Chojecki T., Kotliński G., Bankowość elektroniczna w działalności banku komercyjnego, w: Funkcjonowanie
współczesnego banku, red. A Janc, A. Krymarys- Balcerzak, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań
2004, s.111↩
Piesik L., Zakotwiczone twierdze, Gazeta Bankowa z dnia 8-14.10.2007 r.↩
Kwiatkowski J., Bankowe karty płatnicze, Wyd. AWA, Warszawa 1995, s. 22 - 23↩
Rzeźnik A., Kotliński G., Kanały dystrybucji usług bankowości elektronicznej, w: Nowe technologie we
współczesnym banku, red. A. Janc, G. Kotliński, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2004,
s .319↩
Bury A., Karty płatnicze, Wyd. MultiPress, Warszawa 2000, s. 23↩
Kisiel M., Internet a konkurencyjność banków w Polsce, CeDeWu.pl, Warszawa 2005, s. 86↩
Masiota J., Elektroniczne instrumenty płatnicze, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-
Poznań 2003, s. 48↩
op. cit. s. 22↩
op. cit. s. 25↩
Garczyński D., Bankowość elektroniczna w Polsce- możliwości rozwoju, w: E-commerce. Handel
Internetowy, Continuo, Wrocław 2000, s. 65↩
Kotłiński G., Funkcjonowanie banku wirtualnego, Nowe technologie we współczesnym
banku, praca zbiorowa pod redakcją A. Janca i G. Kotlińskiego, Akademia Ekonomiczna w
Poznaniu, Poznań 2004, s. 411-412↩
Chmielarz W., Systemy elektronicznej bankowości i cyfrowej płatności, Wyższa szkoła ekonomiczno-
informatyczna w Warszawie, Warszawa 1999, s.7↩
Gospodarowicz A., Technologie informatyczne w bankowości, Wyd. Akademii Ekonomicznej im. Oskara
Langego we Wrocławiu, 2002, s. 65↩
www. mBank.pl↩
Jurkowski A., Bankowość elektroniczna, Materiały i studia, Zeszyt nr 125, NBP, Warszawa 2001, s. 66↩
Gospodarowicz A., Produkty i usługi bankowe w bankowości elektronicznej, w: Bankowość elektroniczna,
red. Gospodarowicz A., Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005, s. 148↩
Grzechnik J., Bankowość internetowa, Internetowe Centrum Promocji, Gdańsk 2000, s. 8↩
Janc A., Kotliński G., Wykorzystanie e-bankingu w obsłudze bankowej, w: Nowe usługi bankowe, red.
Janc A., Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań 2001, s. 162↩
Korenik D., Bankowość mobilna w Polsce i w Europie — aspekt rynkowy., w: Bankowość wobec
procesów globalizacji, CeDeWu, Warszawa 2003, s. 233↩
Garczyński D., Produkty i usługi bankowości elektronicznej w kontekście globalizacji rynków finansowych, w:
Bankowość wobec procesów globalizacji, CeDeWu, Warszawa 2003, s. 89↩
Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. Nr 169, poz. 1385, z
2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959 oraz z 2006 r. Nr 157, poz. 1119)↩
op. cit. s. 56↩
op. cit. s. 58↩
op. cit. s. 59↩
op. cit. s. 60↩
Wyszomirski T., Bank dla przedsiębiorcy i nie tylko, Wyd. PWN, Warszawa 1999, s. 121↩
Kowalkiewicz M., Zabezpieczenia usług bankowych poprzez Internet po stronie klienta – rozwiązania
stosowane w Polsce, Wyd. Gazeta IT nr 8, grudzień 2002↩